«Δραματικές» θα είναι οι επιπτώσεις στο πλάνο εμβολιασμών των ευρωπαϊκών χωρών, αν «φύγει από το τραπέζι» το εμβόλιο της AstraZeneca, τονίζει ο Πρόεδρος του Παγκόσμιου Ιατρικού Συλλόγου, Φρανκ Ούλριχ Μοντγκόμερι, σημειώνοντας ότι σε αυτήν την περίπτωση θα χρειαστεί να αλλάξουν τα συμβόλαια με τις άλλες φαρμακευτικές εταιρείες και να επιταχυνθεί η παρασκευή εμβολίων. Πράγμα καθόλου εύκολο, όπως υπογραμμίζει ο Καθηγητής.
Ο κ. Μοντγκόμερι, που διατελεί και Πρόεδρος της Μόνιμης Επιτροπής των Ευρωπαίων Ιατρών (CPME), αρνείται κατηγορηματικά ότι πίσω από το προσωρινό «μπλοκάρισμα» της AstraZeneca κρύβονται πολιτικά ή οικονομικά συμφέροντα, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «κανένας υπουργός Υγείας της ΕΕ δεν επιθυμεί να καθυστερήσουν οι εμβολιασμοί». «H εξέλιξη αυτή αφορά αποκλειστικά υγειονομικούς λόγους (...) και το γεγονός ότι πρέπει να προσφέρονται απόλυτα ασφαλή εμβόλια στον κόσμο», τονίζει ο Καθηγητής Μοντγκόμερι.
Ενώ στηρίζει τη θέση του ΕΜΑ, ότι τα οφέλη του εμβολίου της AstraZeneca υπερισχύουν των κινδύνων, ο Φρ. Μοντγκόμερι τάσσεται ανοιχτά υπέρ της απόφασης των 19 χωρών, να αναστείλουν προσωρινά τη χορήγηση των εμβολίων της AstraZeneca, υπό το φως της εμφάνισης «νέων, κρίσιμων πληροφοριών». «Η ασφάλεια προέχει», τονίζει ο Πρόεδρος του Παγκόσμιου Ιατρικού Συλλόγου.
Συνέντευξη στη Δέσποινα Τσόκου
Σύμφωνα με τον ΕΜΑ τα οφέλη του εμβολίου της AstraZeneca υπερισχύουν των κινδύνων. Ποια είναι η δική σας άποψη περί αυτού;
Είναι απόλυτα σωστό αυτό. Τα οφέλη του εμβολιασμού παραμένουν πολύ μεγαλύτερα, αν υπολογίσει κανείς ότι - παίρνοντας τη Γερμανία ως παράδειγμα - από τους 1,5 εκατομμύρια εμβολιασμούς με εμβόλιο της AstraZeneca, μόνο σε εφτά περιπτώσεις εμφανίστηκαν σοβαρές παρενέργειες.
Πρέπει επίσης να αναλογιστεί κανείς το εξής: Αν ένα εκατομμύριο άνθρωποι είχαν προσβληθεί από τον ιό, 20.000 από αυτούς θα είχαν πεθάνει. Η αναλογία λοιπόν είναι 20.000 νεκροί έναντι επτά ανθρώπων, που παρουσίασαν σοβαρές επιπλοκές. Aυτή συνεχίζει να είναι μια καλή ισορροπία κινδύνου-οφέλους. Τέλος, δεν είναι καν σαφές, εάν οι θρομβώσεις, που παρουσιάστηκαν, συσχετίζονται με το εμβόλιο της AstraZeneca.
Για ποιο λόγο 19 χώρες «πάγωσαν» το πρόγραμμα εμβολιασμών με εμβόλια AstraZeneca; Κάποιοι εγείρουν το ερώτημα, αν κρύβονται πολιτικά και οικονομικά συμφέροντα πίσω από αυτήν την κίνηση. Έχει κάποια βάση αυτό;
Είναι απόλυτα σωστό που οι υγειονομικές αρχές των 19 χωρών, μόλις εμφανίστηκαν νέες, κρίσιμες πληροφορίες, ανέστειλαν τους εμβολιασμούς μέχρι να καταστεί σαφές, ποιες είναι οι αιτίες αυτών των επιπλοκών. Όταν θα ερευνηθεί αυτό, οι χώρες θα μπορέσουν να προχωρήσουν με τα εμβόλια της AstraZeneca ή να μεταβούν σε εμβόλια από άλλες εταιρείες.
Σε καμία περίπτωση δεν κρύβονται πολιτικές σκοπιμότητες ή οικονομικά συμφέροντα άλλων εταιρειών πίσω από το «μπλοκάρισμα». H εξέλιξη αυτή αφορά αποκλειστικά υγειονομικούς λόγους, την ασφάλεια του πληθυσμού και το γεγονός ότι πρέπει να προσφέρονται απόλυτα ασφαλή εμβόλια στον κόσμο. Δεν έχει καθόλου να κάνει με την πολιτική ή με χρήματα η απόφαση αυτή. Κανένας υπουργός Υγείας της ΕΕ δεν επιθυμεί να καθυστερήσουν οι εμβολιασμοί.
Λέγεται ότι η 2η δόση για όσους έχουν εμβολιαστεί με AstraZeneca μπορεί να γίνει και με άλλο εμβόλιο. Ισχύει αυτό;
Ναι, υπάρχουν έρευνες από τις οποίες προκύπτει ότι μπορεί ο εμβολιασμός να ολοκληρωθεί και με άλλα εμβόλια. Αυτές οι έρευνες ωστόσο δεν έχουν ολοκληρωθεί, οπότε δεν είναι τελεσίδικο. Πρέπει να περιμένουμε το πόρισμα «της επιστήμης».
Αυτό σημαίνει πως οι χώρες που «πάγωσαν» τα εμβόλια της AstraZeneca δεν θα διακινδυνεύσουν τις επόμενες βδομάδες να προβούν σε αυτήν την ενέργεια, και οι εμβολιασμένοι δε θα λάβουν τη 2η δόση;
Δεν είναι καν απαραίτητο αυτή τη στιγμή αυτό. Σε αντίθεση με τα άλλα εμβόλια, το εμβόλιο της AstraZeneca επιτρέπει να μεσολαβήσει ένα μεγάλο χρονικό διάστημα μεταξύ της 1ης και της 2ης δόσης, μεταξύ τεσσάρων εβδομάδων μέχρι και τριών μηνών. Για τους εμβολιασμένους με AstraZeneca ισχύει λοιπόν ότι υπάρχει αρκετός χρόνος να διερευνηθεί το ζήτημα επιστημονικά.
Τι γίνεται όμως αν «φύγει από το τραπέζι» το εμβόλιο της AstraZeneca; Tι επιπτώσεις θα έχει αυτό στο πλάνο εμβολιασμών των χωρών;
Αναφορικά με τους μεμονωμένους ασθενείς που έχουν λάβει το εμβόλιο αυτό, οι επιπτώσεις δε θα είναι καταστροφικές. Αν όμως τελικά «φύγει από το τραπέζι» το εμβόλιο αυτό, οι επιπτώσεις θα είναι δραματικές. Θα μας λείπει τις επόμενες βδομάδες και μήνες τουλάχιστον το 1/4 των εμβολίων.
Σε αυτήν την περίπτωση θα πρέπει να αλλάξουν τα συμβόλαια με τις υπόλοιπες εταιρείες, θα πρέπει να γίνει πολύ πιο γρήγορα η παρασκευή των εμβολίων. Αυτό δεν είναι καθόλου εύκολο. Το πλάνο εμβολιασμών όλων των χωρών, που «λογάριαζαν» με το εμβόλιο της AstraZeneca θα επηρεαστεί πάρα πολύ. Παρόλα αυτά: Η ασφάλεια προέχει.
Εκτιμάτε ότι μετά από τις εξελίξεις, οι Ευρωπαίοι δε θα είναι πρόθυμοι να εμβολιαστούν με εμβόλιο AstraZeneca, ακόμα και αν αποδειχτεί ότι αυτό παραμένει ασφαλές;
Επικοινωνιακά το εμβόλιο της AstraZeneca είχε μια κακή αρχή. Ξεκίνησε με το ότι σταμάτησε να χορηγείται στις ομάδες άνω των 65 ετών. Αυτό δημιούργησε ένα τεράστιο επικοινωνιακό πρόβλημα. Υπάρχουν ανέκαθεν πολλοί άνθρωποι που φοβούνται αυτό το εμβόλιο. Και αυτό το πρόβλημα τώρα σίγουρα θα οξυνθεί δραματικά.
* Ο Καθηγητής Δρ. Φρανκ Ούλριχ Μοντγκόμερι είναι Πρόεδρος του Παγκόσμιου Ιατρικού Συλλόγου (WMA), Πρόεδρος της Μόνιμης Επιτροπής των Ευρωπαίων Ιατρών (CPME), πρώην Αντιπρόεδρος του Γερμανικού Ιατρικού Συλλόγου και Ραδιολόγος.