Κωνσταντίνος Φίλης: Ο Ερντογάν δεν θέλει τον διάλογο

Κωνσταντίνος Φίλης: Ο Ερντογάν δεν θέλει τον διάλογο

Ο Ερντογάν χρησιμοποίησε ως πρόφαση την συμφωνία Ελλάδας-Αιγύπτου για να αποφύγει ένα διάλογο τον οποίο δεν ήθελε. Γιατί θέλει ένα διάλογο με τους δικούς του όρους. Μόνο αν αισθανθεί πραγματική πίεση από την Ευρώπη, αν επιβληθούν ισχυρές κυρώσεις στην Τουρκία, τότε μόνο μπορεί να αναδιπλωθεί και να σκεφτεί διαφορετικά την προσέγγισή του διαλόγου, σημειώνει στο liberal.gr ο Κωσταντίνος Φίλης.

Στον απόηχο της χθεσινής επέκτασης της παράνομης τουρκικής NAVTEX μέχρι και την προσεχή Πέμπτη 27 Αυγούστου, ο εκτελεστικός διευθυντής του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων, επισημαίνει ότι με την στάση του αυτή ο Ερντογάν δείχνει πόσο περιφρονεί την Ευρώπη, βάζοντας ταυτόχρονα δύσκολα στους Γερμανούς. Και όταν θα τεθεί στο τραπέζι το θέμα του διαλόγου, εκτιμά ότι ο τούρκος πρόεδρος, με πρόσχημα ότι η ελληνοαιγυπιακή συμφωνία ήταν αιφνιδιαστική, θα αξιώσει εγγυήσεις από την Αθήνα, όπως πάγωμα κάθε είδους διαβουλεύσεων με την Κύπρο, υποστηρίζοντας ότι μόνο έτσι θα αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη του απέναντί μας.

Συνέντευξη στον Γιώργο Φιντικάκη

-Τι δείχνει η κίνηση της Τουρκίας να επεκτείνει για τέσσερις ημέρες την τουρκική Navtex ;

-Η κίνηση δείχνει την βαθιά της ενόχληση για την ελληνο-αιγυπτιακή συμφωνία, η οποία θα κυρωθεί την Τετάρτη 26 Αυγούστου από το ελληνικό κοινοβούλιο. Αρα η χρονική επέκταση ως την Πέμπτη 27 Αυγούστου συνδέεται απόλυτα με αυτό. Στόχος της είναι να βρίσκεται μέχρι τότε σε ισχύ η NAXTEX, η οποία και αμφισβητεί την συμφωνία. Ήταν αναμενόμενο να κάνει κάτι για να συντηρήσει την ένταση.

Έπειτα, έχει βγάλει εκτός κάδρου την Αίγυπτο και στοχοποιεί αποκλειστικά την Ελλάδα. Σαν η Ελλάδα να έκανε την συμφωνία με τον εαυτό της.

Από εκεί και πέρα, όσο η Ευρώπη συνεχίζει να δείχνει αυτή την ήπια και χλιαρή στάση απέναντι στον Ερντογάν, του δίνει την δυνατότητα να τραβήξει το σχοινί με στόχο να επιβάλει εκείνος την ατζέντα της διαπραγμάτευσης.

Και όσο η Ευρώπη συνεχίζει να μην είναι αποφασιστική απέναντί του ο Ερντογάν δείχνει και με την χθεσινή κίνηση, πόσο την περιφρονεί και βάζει δύσκολα και στους Γερμανούς. Αλλά εφόσον οι Ευρωπαίοι έχουν χαρακτηριστεί αυτή την καθ’ όλα παράνομη NAVTEX ως ναυτικές κινητοποιήσεις- όπως την είχε αποκαλέσει ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Ζ. Μπορέλ - δεν έχουν την δυνατότητα τώρα να ζητήσουν το λόγο από τον Ερντογάν γιατί την επέκτεινε κατά τέσσερις ακόμη ημέρες. Εξαρχής δεν θεωρούσαν ότι πρόκειται για κάτι παράνομο. Τώρα επομένως τι θα του πουν ; Ξαφνικά θα το βαφτίσουν τώρα παράνομο, όταν εδώ και δεκατέσσερις ημέρες μιλούν για ναυτικές κινητοποιήσεις της Τουρκίας στην Αν.Μεσόγειο και τίποτα περισσότερο. Τον Ερντογάν τον ενδιαφέρει να δείξει ότι είναι αυτός ο κυρίαρχος του παιχνιδιού. Τίποτα άλλο.
 


- Τα παραπάνω δεν δημιουργού πρόβλημα στην ίδια την γερμανική διαμεσολάβηση; Την Τρίτη επισκέπτεται την Αθήνα και την Άγκυρα ο γερμανός υπ. Εξωτερικών Χ.Μάας…

Δεν πρόκειται να αλλάξει κάτι. Αν η Ευρώπη είχε χαρακτηρίσει παράνομη την NAVTEX, θα του έλεγαν ότι “δεν επιθυμείς τον διάλογο γιατί επεκτείνεις μια NAVTEX την οποία έχουμε χαρακτηρίσει παράνομη”. Αυτό όμως δεν συμβαίνει. Ο Ερντογάν δεν αισθάνεται πίεση αυτή την στιγμή. Αυτό είναι το κλειδί. Και αυτήν την στιγμή δεν διαφαίνεται κάτι τέτοιο. Δεν διαφαίνεται δηλαδή το ενδεχόμενο επιβολής κυρώσεων από την Ευρώπη. Εκεί βρισκόμαστε. 

- Τα παραπάνω δεν τορπιλίζουν τη διαδικασία έναρξης ενός διερευνητικού διαλόγου ; 

Και ποιος σας είπε ότι ο Ερντογάν θέλει τον διάλογο ; Και ποιoς είπε ότι η Τουρκία επιθυμεί ένα διάλογο αν δεν έχει διασφαλίσει ότι οι όροι θα είναι “100-0” υπέρ της ; Η χθεσινή επέκταση της NAVTEX τόσο μέχρι και την ημέρα κύρωσης από την Βουλή της ελληνο-αιγυπτιακής συμφωνίας, όσο και κατά την ημέρα όπου θα βρίσκεται σε Αθήνα και Άγκυρα ο Γερμανός υπ. Εξωτερικών, δείχνει ότι η Τουρκία χρησιμοποίησε ως πρόφαση την συμφωνία της Αθήνας με το Κάιρο. Χρησιμοποίησε ως πρόφαση την συμφωνία Ελλάδας-Αιγύτου για να βγει από έναν διάλογο τον οποίο δεν τον ήθελε.

Γιατί θέλει ένα διάλογο με τους δικού της όρους. Μόνο αν αισθανθεί πραγματική πίεση ο Ερντογάν μπορεί να αναδιπλωθεί και να σκεφτεί διαφορετικά την προσέγγισή του απέναντι στον διάλογο. Όσο δεν νοιώθει πίεση, τόσο αυτό που θα πρωτεύει για τον ίδιο είναι να δείχνει πως αποτελεί την κυρίαρχη δύναμη στην περιοχή, τόσο στο εξωτερικό, όσο και στο εσωτερικό της Τουρκίας. Και ότι οι ενεργειακοί του σχεδιασμοί, μετά και την ανακοίνωση για την Μαύρη Θάλασσα προχωρούν κανονικά.
 


Και σε κάθε περίπτωση στο θέμα του διαλόγου, η Τουρκία θα αξιώσει εγγυήσεις. Με πρόσχημα ότι μετά την συμφωνία Ελλάδας-Αιγύπτου η οποία ήταν αιφνιδιαστική, θα πρέπει η Αθήνα να παράσχει στην Άγκυρα εγγυήσεις προκειμένου να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη της απέναντί μας. Τέτοιες εγγυήσεις θα μπορούσαν να είναι το πάγωμα των οποιονδήποτε διαβουλεύσεων με την Κύπρο για ενδεχομένη μελλοντική οριοθέτηση μαζί της ή στο θέμα επέκτασης της αιγιαλίτιδος ζώνης της Κρήτης.

-Επομένως ποια είναι η πρόβλεψη από εδώ και πέρα ; 

Βρισκόμαστε σε ένα φαύλο κύκλο έντασης. Απ’ αυτόν δεν πρόκειται να βγούμε. Σύντομα για παράδειγμα θα έρθουν τα αεροσκάφη των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων στην Κρήτη. Η Τουρκία αντιδρά και σε αυτό. Αυτός ο φαύλος κύκλος έντασης δεν πρόκειται να σταματήσει, παρά μόνο αν συμβεί κάτι το θεαματικό. Αυτό δεν είναι οι δηλώσεις στήριξης στην Ελλάδα και την Κύπρο από την Ευρωπαϊκή Ενωση.

- Ποιες πρέπει να είναι οι επόμενες κινήσεις της ελληνικής κυβέρνησης ; 

Eφόσον οι ευρωπαϊκοί θεσμοί, αλλά και συγκεκριμένες χώρες συνεχίσουν να μην επιδεικνύουν την αλληλεγγύη την οποία απαιτεί η Ελλάδα, τότε θα πρέπει και εμείς να αρχίσουμε να τηρούμε διαφορετική στάση εντός της ΕΕ απέναντι σε πολιτικές που απαιτούν την ελληνική συγκατάθεση και μεταφράζονται σε μέγιστη προτεραιότητα για την Γερμανία και άλλες χώρες, όπως σε σχέση με την Λευκορωσία ή ζητήματα οικονομικού και εμπορικού χαρακτήρα. Εφόσον δεν επιβληθούν κυρώσεις προς την Τουρκία, τότε η Ελλάδα θα πρέπει να αρχίσει να περνά τα θέματα αυτά μέσα από ένα άλλο φίλτρο, προκειμένου να καταστήσουμε πολύ πιο δύσκολη η λήψη αποφάσεων.