Του Τάσου Ι. Αβραντίνη
Μία από τις προεκλογικές δεσμεύσεις της Νέας Δημοκρατίας ήταν όλα τα παιδιά να έχουν θέση στους παιδικούς σταθμούς. Προχθές η κυβέρνηση επέτυχε να δοθούν κουπόνια εκπαίδευσης σε 155.000 παιδιά για την ένταξή τους στους βρεφονηπιακούς και παιδικούς σταθμούς της χώρας. Σε σχέση με τη σχολική χρονιά που πέρασε, 27.313 περισσότερα παιδιά (22% αύξηση) θα έχουν τη νέα σχολική χρονιά πρόσβαση σε ιδιωτικούς παιδικούς σταθμούς. Η νέα κυβέρνηση τα κατάφερε περίφημα και της αξίζουν συγχαρητήρια.
Τι ακριβώς όμως είναι τα κουπόνια; Με αυτά οι γονείς οι οποίοι ζουν σε περιοχές που δεν καλύπτονται από δημοτικούς βρεφονηπιακούς σταθμούς λαμβάνουν -με κάποια εισοδηματικά κριτήρια- απευθείας ένα χρηματικό ποσό που τους επιτρέπει να στείλουν τα παιδιά τους σε ιδιωτικούς σταθμούς. Ας επισημανθεί ότι το μέτρο των κουπονιών εκπαίδευσης δεν είναι καινούργιο στην Ελλάδα, εφαρμόζεται από το 2001 με μεγάλη επιτυχία στον χώρο της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης και από το 2012 στον χώρο της προσχολικής αγωγής.
Σας προτείνω λοιπόν να ξεφύγουμε λίγο από τον παραδοσιακό - αρτηριοσκληρωτικό - αριστερό τρόπο σκέψης για την κοινωνική πολιτική και να προβληματιστούμε γιατί δεν υιοθετούμε το επιτυχημένο μοντέλο για τους παιδικούς σταθμούς και τα ΙΕΚ σε όλη την πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση.
Από τα δημοσιευμένα στοιχεία γνωρίζουμε ότι η μέση ετήσια δημόσια δαπάνη ανά μαθητή στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση την προηγούμενη σχολική χρονιά ανήλθε περίπου σε 3.200 €. Την ίδια περίοδο η μέση δαπάνη ανά μαθητή στα ιδιωτικά σχολεία κυμάνθηκε στα 4.900 € (συμπεριλαμβανομένου του κόστους μεταφοράς με σχολικό).
Η πρόταση για την υιοθέτηση των κουπονιών εκπαίδευσης είναι απλή και συγκεκριμένη, πρέπει δε να συνδυαστεί με την κατάργηση των γεωγραφικών περιορισμών στην επιλογή δημόσιου σχολείου (βεβαίως με κάποιους θεμιτούς περιορισμούς που έχουν να κάνουν κυρίως με τη διαθεσιμότητα των θέσεων): Κάθε οικογένεια θα λαμβάνει κάθε χρόνο ένα κουπόνι ίσης αξίας με την τρέχουσα δημόσια δαπάνη ανά μαθητή.
Το κουπόνι θα καλύπτει πλήρως τα δίδακτρα του δημόσιου σχολείου της επιλογής της και ενδεχομένως τα δίδακτρα κάποιων ιδιωτικών σχολείων. Το κουπόνι θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε οποιοδήποτε ιδιωτικό σχολείο και ο οικογενειακός προϋπολογισμός θα καλύπτει την όποια διαφορά των διδάκτρων. Ας μην ξεχνάμε ότι σήμερα η μέση ετήσια ιδιωτική δαπάνη ανά μαθητή (εξαιρουμένων των διδάκτρων των ιδιωτικών σχολείων) αγγίζει σχεδόν τα 1.000 €.
Με την υλοποίηση της πρότασης των κουπονιών εκπαίδευσης οι περισσότερες έρευνες δείχνουν ότι:
- Το κράτος εξακολουθεί να χρηματοδοτεί την εκπαίδευση, αλλά πλέον μέσω των ειδικών καταναλωτών της και όχι μέσω των γραφειοκρατών παραγωγών της. Οι γονείς επιλέγουν ελεύθερα σε ποιο σχολείο θα φοιτήσουν τα παιδιά τους.
- Τα δημόσια σχολεία αυτονομούνται και ο ανταγωνισμός τόσο μεταξύ ιδιωτικών και δημοσίων όσο και μεταξύ των δημόσιων σχολείων οδηγεί σε σημαντική βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών και του συνολικού εκπαιδευτικού αποτελέσματος.
- Μειώνεται η κοινωνική ανισότητα καθώς τα παιδιά από τα ασθενέστερα στρώματα αποκτούν πλέον πρόσβαση σε καλύτερα σχολεία (δημόσια ή ιδιωτικά). Η άνοδος του μορφωτικού επιπέδου των φτωχότερων στρωμάτων οδηγεί με τη σειρά της σε μείωση της φτώχειας.
Μήπως έφθασε η ώρα να τολμήσουμε;
Αναδημοσίευση από τον Φιλελεύθερο Παρασκευής 26 Ιουλίου
