Σε άρθρο του στην Καθημερινή της περασμένης Κυριακής ο υπουργός Επικρατείας Άκης Σκέρτσος περιέγραψε τις ευεργετικές συνέπειες που θα έχει για το κέντρο της Αθήνας η μεταφορά εννέα υπουργείων και της προεδρίας της κυβέρνησης στις εγκαταστάσεις της πρώην ΠΥΡΚΑΛ στο Δήμο Υμηττού.
Πράγματι, η απελευθέρωση 127 κτιρίων μπορεί να λειτουργήσει καταλυτικά στη μελλοντική ανάπτυξη της Αθήνας, μια πρωτεύουσας με πολλές ιδιομορφίες: από την αρχαιότητά της και τις προκλήσεις που δημιουργεί γεγονός ότι σήμερα ζουν σε αυτή σχεδόν οι μισοί κάτοικοι της χώρας, μέχρι τη γεωμορφολογία της, με τους επτά λόφους εκ των οποίων μόλις ο ένας έχει νερό (Ακρόπολη) και την εγγύτητά της στη θάλασσα να της προσδίδει ένα μοναδικό, συναρπαστικό χαρακτήρα.
Συνηθίζουμε να γκρινιάζουμε για την έλλειψη σχεδίου και τα μπαζωμένα ποτάμια και ρέματα αντί να συζητάμε πως μπορούμε να αναδιοργανώσουμε τη ζωή μας γύρω από τους επτά, υπέροχους λόφους της πόλης, ο Ερνέστος Τσίλλερ είχε ήδη σχεδιάσει μια πρόταση για το λόφο του Λυκαβηττού.
Αν και με τα χρόνια έχουμε μάθει να αντιδρούμε με απάθεια στις μεγάλες, οραματικές διακηρύξεις κι αυτό για να προστατεύσουμε τον ψυχισμό μας από τις ματαιώσεις, όσα διαβάσαμε ότι θα προκύψουν μετά την έναρξη λειτουργίας του κυβερνητικού πάρκου στο χώρο της Πυρκάλ μας προκάλεσαν πολύ μεγάλο ενδιαφέρον και θα παρακολουθούμε στενά την εξέλιξη του έργου.
Πέραν της εξοικονόμησης χώρου και πόρων το σημαντικό στο έργο το περιγράφει ο κ.Σκέρτσος στην κατακλείδα του άρθρου του. Για να υλοποιηθούν όλα αυτά, για να αξιοποιηθεί επ ωφελεία των πολιτών ο χώρος που θα απελευθερωθεί, για να γίνει ξανά το Κέντρο της πόλης κατοικήσιμο, πρέπει να προηγηθεί διάλογος, διαβούλευση μεταξύ πολλών φορέων, κρατικών και επιστημονικών, με τη συνδρομή της κοινωνίας των πολιτών.
Γιατί κάθε σύγχρονη πόλη δεν είναι ένας τόπος. Πρωτίστως είναι ένας τρόπος συνύπαρξης και συμβίωσης ατόμων και ομάδων που συνδέονται με πολλές και διαφορετικές μορφές σχέσεων.
Ο διάλογος για την πόλη είναι ο καλύτερος τρόπος να αναδυθεί μια διαφορετική πολιτική ως απάντηση στο πλήθος των ερωτήσεων που υπάρχουν σήμερα.
Φυσικά, για μια δράση τόσο μεγάλης κλίμακας θα χρειαστούν εργαλεία συμμετοχικής διακυβέρνησης και επαναδραστηριοποίηση μορφών οργάνωσης, όπως τα συμβούλια γειτονιάς. Μπορεί να φαίνεται ανιαρό ή ξεπερασμένο αλλά αν θέλουμε να μιλάμε στα σοβαρά για την αναζωογόνηση της πόλης πρέπει να επενδύσουμε χρόνο και ενέργεια σε μορφές συλλογικής οργάνωσης σε επίπεδο γειτονιάς.
Ήδη στο εξωτερικό γίνεται λόγος για αυτοδιοικούμενες πόλεις (charter cities) τη στιγμή που στη χώρα μας είναι δύσκολο να μιλάμε ακόμα και για Μητροπολιτικούς Δήμους (το να εξηγήσουμε το γιατί είναι θέμα άλλης, μεγάλης συζήτησης) Αυτό όμως που μπορούμε να κάνουμε είναι να λειτουργήσουν οι υπάρχουσες δομές διοίκησης και με τη βοήθεια εργαλείων συμμετοχικής διακυβέρνησης να έχουμε πολύ καλά αποτελέσματα.
Το έργο της Πυρκάλ πρέπει να προχωρήσει, είναι εξαιρετικά σημαντικό και από την πορεία του εξαρτάται ευθέως το μέλλον της Αθήνας. Η κυβέρνηση, ο πρωθυπουργός πρέπει να θέλουν να ολοκληρωθεί το συντομότερο δυνατόν γιατί με τις πολιτικές του συνδηλώσεις μπορεί τελικά να λειτουργήσει ως πολιτική παρακαταθήκη, ως legacy.
Υπάρχουν περιθώρια για τέτοιες και ανάλογες παρεμβάσεις που παράγουν όγκο πολιτικής. Αρκεί βέβαια να υπάρχει αταλάντευτη πολιτική βούληση. Εμείς παρακολουθούμε και περιμένουμε.
