Αυτό που συνέβη τις τελευταίες μέρες με την Gamestop είναι σίγουρο ότι βραχυκύκλωσε πολλούς που ακόμη βλέπουν την οικονομία και την κοινωνία με όρους προηγούμενων αιώνων.
Η ιστορία με λίγα λόγια: Η Gamestop είναι μια αλυσίδα καταστημάτων πώλησης βιντεοπαιχνιδιών. Είναι μια εταιρία που οι gamers μιας κάποιας ηλικίας έχουν στην καρδιά τους καθώς στα καταστήματά της αγόρασαν συχνά μαζεύοντας δεκάρα - δεκάρα το χαρτζιλίκι τους πολλά από τα αγαπημένα τους παιχνίδια. Καθώς όμως ολοένα και περισσότερο τα βιντεοπαιχνίδια δεν πωλούνται στην υλική τους μορφή αλλά ψηφιακά, μέσω του διαδικτύου, η Gamestop κατέγραψε στον ισολογισμό της ζημιές.
Αυτό έδωσε αφορμή σε διάφορα hedge funds να κάνουν κάτι το σχεδόν αυτονόητο: να σορτάρουν τη μετοχή της Gamestop, δηλαδή να στοιχηματίσουν την αποτυχία της, ή καλύτερα στο επιχειρηματικό της μοντέλο.
Και τα πράγματα θα είχαν ακολουθήσει την αναπόφευκτη πορεία τους αν κάποιοι τύποι στο Reddit δεν ξεκινούσαν μια διαδικτυακή εκστρατεία για τη διάσωση της αγαπημένης τους εταιρίας και την τιμωρία των άκαρδων μεγαλοεπενδυτών. Έτσι, μετά από παγκοσμίως συντονισμένες κινήσεις των gamers, η μετοχή της Gamestop υπερτριπλασίασε την τιμή της μέσα σε λίγες εβδομάδες.
Έχουμε βεβαίως δει πολλά τέτοια παραδείγματα τα τελευταία χρόνια πετυχημένης grassroots «από τα κάτω προς τα πάνω» κινητοποίησης μέσω του διαδικτύου - τόσο για καλό (θυμηθείτε για παράδειγμα το Ice Bucket Challenge που συγκέντρωσε εκατομμύρια δολάρια για την ιατρική έρευνα), όσο και για κακό, με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα τις θεωρίες συνωμοσίας.
Είναι όμως μια από τις πρώτες φορές που τόσο εμφατικά αυτό το ad hoc πλήθος παρεμβαίνει για να στηρίξει αποτελεσματικά την τιμή μιας μετοχής.
Βεβαίως, κανείς δεν μπορεί να προκαταλάβει τις εξελίξεις - όσοι έσπευσαν να αγοράσουν τις μετοχές της Gamestop βλέποντας την επένδυσή τους να μπορεί πλέον να τους αποδώσει 300% κέρδος είναι πιθανόν να σπεύσουν να τις πουλήσουν, οπότε τα πράγματα θα επιστρέψουν στο αρχικό σημείο. Όμως το συμπέρασμα είναι ακριβώς αυτό: κανείς δεν μπορεί να προκαταλάβει τις εξελίξεις στην οικονομία, ιδίως δεδομένης της ευρείας δημοκρατικοποίησης της αγοράς και της αφαίρεσης των εμποδίων στην είσοδο παιχτών στο επενδυτικό παιχνίδι.
Οι νέοι ανορθόδοξοι επενδυτές της Gamestop υπογραμμίζουν και κάτι ακόμη: ότι η αξία ενός πράγματος, ενός αγαθού, μιας υπηρεσίας ή μιας εταιρίας, είναι όπως έχουν κουραστεί να επαναλαμβάνουν οι φιλελεύθεροι οικονομολόγοι εντέλει υποκειμενική. Και αυτή η υποκειμενικότητα, η νοσταλγία της εποχής που πηγαίναμε τρέχοντας να αγοράσουμε το τελευταίο βιντεοπαιχνίδι στην πολύχρωμη χάρτινη κασετίνα των 5 cd, μπορεί υπό προϋποθέσεις να νικήσει, έστω και πρόσκαιρα, τον στυγνό και στεγνό υπολογισμό κάποιων hedge funds.
Πολλοί προσδίδουν στις «αγορές» μία απρόσωπη, λογιστική υπόσταση στην οποία το μεγάλο ψάρι τρώει το μικρό και όλα θυσιάζονται στον βωμό του κέρδους και των αριθμών. Η παραπάνω ιστορία μας υπενθυμίζει ότι η αγορά είμαστε εμείς, και όσα λιγότερα εμπόδια έχουμε ώστε να συναλλασσόμαστε, τόσο περισσότερους τρόπους μας δίνει για να εκφραστούμε.
