Toυ Βασίλη Φασούλα*
Φοιτητής την δεκαετία του '90 θυμούμαι ακόμη κάποια πράγματα. Ένα από αυτά ο δίσκος των Τhirty Dirty : «Η συνωμοσία των Μετρίων». Μου έχει εντυπωθεί το ρεφραίν: «Η Συνωμοσία των Μετρίων όρισε τα χρόνια μας τον τόπο μας, την γλώσσα, και τα όνειρά μας. Η Συνωμοσία των Μετρίων όρισε τον ρόλο μας και ρόλο στους γονείς και στα παιδιά μας». Άνοιγα ενίοτε και κανένα βιβλιαράκι. Π.χ. μου έχει εντυπωθεί το απόσπασμα του Συνταγματικού Δικαίου του Καθηγητή Δημητρίου Τσάτσου: «Ο Καταλογισμός πολιτικής ευθύνης σε μέλος της Κυβέρνησης ή στην Κυβέρνηση συλλογικά, είτε η ομολογία πολιτικής ευθύνης συνεπάγεται την πτώση και παραίτηση της Κυβέρνησης, όπως η νομική υποχρέωση προκύπτει από το άρθρο του 85 του Συντάγματος και διαδικαστικά οργανώνεται από το άρθρο 84 παρ. 2-7».
Με την παρούσα Κυβέρνηση φιλοσοφικώς έχομε το «τέλος πάντων» μιας μακράς παραδόσεως πελατειακού κράτους και λουμπενοποίησής μας. Η παρακμή εδώ είναι διττή μεν, αλληλένδετη δε. Από τη μία κληροδοτείται από πολιτική γενεά σε πολιτική γενεά η έννοια του Κράτους ως «λάφυρο» και από την άλλη η απουσία κραταιών θεσμών και συνειδήσεως πολίτη εξαχρειώνει την αντίληψη και ακολούθως ακόμη και τα ήθη και έθιμα του ίδιου του πολίτη του κράτους αυτού. Η μετάλλαξη αυτή είναι πλέον ραγδαία.
Η «θέληση Κράτους» φυσικά ουδέποτε υπήρξε στην Ελλάδα. Το Βυζάντιο έχει μεταλαμπαδευθεί ως «ανάμνηση κράτους και θεσμών» μόνον στους Οθωμανούς και κατόπιν Τούρκους, των οποίων το σύστημα δουλεύει ανεξαρτήτως της sui generis πολιτικής ανωμαλίας τους. Η εξωτερική πολιτική τους χαράσσεται σε βάθος αιώνος, η παιδεία φέρει αδιατάρακτο πρόσημο, οι υπηρεσίες αφορούν ένα επιτελικό κράτος. Εδώ μείναμε με τις αναμνήσεις των κατσαπλιάδων και των πριγκήπων - σωτήρων. Παλαιότερα, στις ρομαντικές εποχές που το σύγχρονο Ελληνικό Έθνος ήταν νεαρότερο, αισιόδοξο και σφριγηλό, η εθνική συνείδηση εδραία, η παιδεία και η γλώσσα δεν είχαν «απλοποιηθεί», η πνευματική τρομοκρατία της σύγχρονης αριστεράς δεν είχε αποδομήσει έννοιες όπως Υστεροφημία, Φιλοπατρία, Καθήκον, Αυταπάρνηση, ο ατομικισμός μας, απότοκος και της τουρκικής κατακτήσεως, εκαλύπτετο από την «ενοχή» της αίσθησης καθήκοντος και της συλλογικής ευθύνης, από την «ενοχή του ήθους» .
Σήμερα σε μία χώρα που σχετικοποιήθηκαν και λοιδορήθηκαν τα πάντα και συστηματικά αποξηλώνεται το ίδιο το κράτος, το τελευταίο οχυρό του: η ηθική συνείδηση των πολιτών του, έχει εκπέσει για πολλούς.
Είναι η εποχή που ανατέλλει ο Homo Syrizaios. Παλαιότερα μιλούσαμε για Απάνθρωπη συμπεριφορά, σήμερα για Υπάνθρωπη. Το αν δηλώνουν οι εξουσιολάγνοι κυβερνήτες και μετακλητοί τους μαρξιστές, σταλινιστές ή ό,τι άλλο θεωρούν εαυτούς για να καλύψουν τεράστια ψυχοπνευματικά τους κενά και δυσμορφίες, είναι αδιάφορον. Η στάση των περισσοτέρων είναι υπάνθρωπη.
Δεν θα σταθώ στη δεδομένη πλήρη αχρηστία τους. Θα σταθώ ότι το πρώτο πράγμα που σκέπτονται τις ώρες των αγκαλιασμένων στον φρικτό θάνατο καμένων παιδιών και μανάδων είναι η πολιτική και βιοποριστική τους επιβίωση. Και δεν ορρωδούν προ ουδενός. Ούτε στην καθύβριση νεκρών. Τάζουν δημόσιο στους χαροκαμένους, κουνάνε δάκτυλα ακόμη και στους πληγέντες, πολώνουν θρασέως και υβριστικώς, μέχρι και διαφωνούν μεταξύ τους για την επιθετική επικοινωνιακή τους τακτική! Με το τριήμερο πένθος να είναι για αυτούς απλώς κέρδος σε χρόνο για σύνταξη «αφηγημάτων» και τροπολογιών για μάσες της τελευταίας στιγμής. Πέραν της συνωμοσιολογίας της συμφοράς, η επίκληση ρυμοτομικών αυθαιρεσιών είναι γελοία αφ'' εαυτής. Μετά την μεταπολίτευση κάηκε η μισή χώρα, με αυθαίρετα ούσα. Μέχρι τις φωτιές του 2007 είχαμε νεκρούς 3 γιαγιάδες με λιγότερα τεχνολογικά μέσα από ό,τι σήμερα
Το κράτος που έχομε κτίσει τους ευνοεί. Ευθύνες; Ένα διάχυτο ποινικό σύστημα με: προκαταρκτική με εντολή Εισαγγελέως Αρείου Πάγου, προανάκριση από Πυροσβεστική, Αστυνομία, Λιμενικό κλπ. Επίσης διάχυτο υπηρεσιακό σύστημα για ευθύνες υπαλλήλων με: ΕΔΕ ή πειθαρχικές προανακρίσεις ενδοϋπηρεσιακώς από Πυροσβεστική, Αστυνομία, Λιμενικό, Δήμους, Περιφέρεια, Υπουργείο. Χαμός και σύγχυση ευθυνών.
Διά δε, της νομοθετικής θεσπίσεως ως «πλημμέλημα» συμπεριφορών με κακουργηματικά αποτελέσματα για τον δημόσιο βίο: τελική ατιμωρησία.
Πολιτική προστασία σήμερα; Επίσης διάχυση αρμοδιοτήτων και τελική σύγχυση ανάμεσα σε Δήμο, Περιφέρεια, Πυροσβεστική Πόλεων, Δασοπυροσβέστες, Αστυνομία, Λιμενικό κλπ. Μάλιστα, στους ΟΤΑ ορίζονται εντεταλμένοι σύμβουλοι (αιρετοί) προϊστάμενοι της Πολιτικής Προστασίας. Δηλαδή αν γουστάρεις διορίζεις τον κολλητό σου να προστατεύσει ζωές και περιουσίες.
Είναι δύσκολο ένα επιτελικό – αποτελεσματικό κράτος; Όχι.
Αν μας είναι δύσκολο να το φαντασθούμε, ας… googlάρουμε την πολιτική προστασία άλλων χωρών και πολιτειών. Π.χ. της Καλιφόρνια, της οποίας το επιχειρησιακό σχέδιο σε επίπεδο Πολιτείας και Κομητειών είναι αναρτημένο στο διαδίκτυο ορατό στον καθένα ανά πάσα στιγμή. Στην Σουηδία ειδοποιούν στα κινητά για το σχέδιο σε όσα κινητά ανιχνεύονται στο χώρο της φωτιάς και σε μία εμβέλεια γύρωθεν αυτής.
Χωρίς επιτελικό κράτος, ένα κράτος δηλαδή με διακριτή, ανεξάρτητη πολιτικής ηγεσίας, διοίκηση με συνέχεια και συστηματική επιμόρφωση, από την παιδεία, την υγεία μέχρι την πολιτική προστασία, αργά ή γρήγορα θα πεθάνουμε άσχημα και «άσχημοι» ως «homoj syrizaioi». Μακάρι δε και οι κοινοβουλευτικώς αντιπολιτευόμενοι άμεσα να το κατανοήσουν αυτό.
Πρέπει να μαχηθούμε για μία Ελλάδα Κράτους και Θεσμών, από όποιο πολιτικό μετερίζι και αν είμαστε, εγώ από την Δημ. Ευθύνη, συ από την ΝΔ, αυτός από το ΚΙΝΑΛ. Γιατί αλλιώς δεν θα συνεχίσομε να υπάρχομε στις επόμενες 2 γενεές. Δύσκολα πράγματα για έναν Έλληνα της ρεμούλας, ωραία πράγματα για έναν Έλληνα της Προόδου, της Ελλάδος και της Ευρώπης. Και υπάρχομε ακόμη, έστω μειούμενοι και μεταναστεύοντες.
Οι καιροί ου μενετοί. Ήλθε η ώρα της «συνωμοσίας των αρίστων».
* Ο Βασίλης Φασούλας είναι δικηγόρος, μέλος του Γ.Σ. της Δημοκρατικής Ευθύνης