Του Αντώνη Πανούτσου
To Man without a Country του Edward Everett Halle θα ήταν παντελώς άγνωστο στην Ελλάδα εάν δεν είχε εκδοθεί την δεκαετία του '50 στη σειρά των Κλασικών Εικονογραφημένων της Ατλαντίδας. Μία σειρά που επέτρεψε στην γενιά μου να έχει μια ιδέα από κλασικά και λιγότερο κλασικά έργα της παγκόσμιας λογοτεχνίας που δεν επρόκειτο να διαβάσει στην αυθεντική μορφή τους. Το Man without a Country ή Ανθρωπος Χωρίς Πατρίδα, όπως ήταν ο τίτλος στα Κλασικά, αναφέρεται σε μια ιστορία αμέσως μετά τον πόλεμο της αμερικανικής ανεξαρτησίας.
Ο ανθυπολοχαγός Φίλιπ Νόλαν είναι φίλος του Άαρον Μπερ. Περνάει μαζί με τον Μπερ στρατοδικείο για προδοσία και στη διαδικασία απαρνείται τη χώρα του λέγοντας «Θέλω να μην ακούσω ξανά για τις Ηνωμένες Πολιτείες». Ο δικαστής καταδικάζει τον Νόλαν να ζήσει το υπόλοιπο της ζωής του επάνω σε ένα πολεμικό πλοίο με εντολή κανένας να μην του μιλήσει ποτέ για το τι συμβαίνει στις ΗΠΑ. Ζει από το 1807 μέχρι το 1864 επάνω σε πλοίο και, λίγο πριν το θάνατό του, ένας αξιωματικός του πλοίου τον λυπάται και του λέει ό,τι έγινε στα χρόνια που μεσολάβησαν. Τον αφήνει να πεθάνει ευτυχισμένος χωρίς να του πει ότι στην Αμερική μαίνεται ο εμφύλιος ανάμεσα στις Βόρειες και τις Νότιες Πολιτείες.
Πριν κάποιος θυμηθεί το Κλασικό και ζητήσει να βάλουμε τους επτά νεοσυλλέκτους που με τα δάχτυλά τους έκαναν τον αετό τις μεγάλης Αλβανίας, μερικές σκέψεις για την όλη ιστορία.
Πρώτον τα περί προδοσίας ή εσχάτης προδοσίας είναι περισσότερο από υπερβολικά. Τις πεταλουδίτσες κάνανε, δεν προσπάθησαν να σκοτώσουν τον Προκόπη Παυλόπουλο, ούτε να αποσπάσουν με βία έδαφος του ελληνικού κράτους, που θα μπορούσαμε να τους εκτελέσουμε.
Δεύτερον δεν μοιάζει με προσβολή εθνικών συμβόλων. Ούτε παραμόρφωσαν ή έκαψαν την σημαία του κράτους, ούτε παρεμπόδισαν την ανάκρουση του εθνικού ύμνου, ούτε έκαναν μαϊμουδιές στο εθνόσημο.
Τρίτον και κυριότερο, από την φωτογραφία καταλαβαίνει κανένας γιατί μιλάμε. Επτά νεοσύλλεκτοι που κάνουν τις πεταλουδίτσες ποζάροντας χαρούμενοι στο φακό πιθανότερο από το να κάνουν τη Μεγάλη Αλβανία είναι να πατήσουν καμιά νάρκη σε άσκηση και να τους χάσουμε πρόωρα.
Το ότι έχουν κάψει σημαίες στα Εξάρχεια και οι πολίτες έστειλαν στη Βουλή ανθρώπους που έχουν φωτογραφηθεί να χαιρετάνε χιτλερικά ισχύει. Κατά τη γνώμη μου όμως, η αναφορά ούτε ενοχοποιεί ούτε απαλλάσσει. Οι συγκρίσεις του «αυτοί κάνανε χειρότερα», χρησιμοποιήθηκαν από τον ΣΥΡΙΖΑ κατά κόρον και τελικά καταλήγουν στον να απαλλάξουν όλους.
Τέλος, στη ζωή θα έρθει και ο ξένος που γίνεται Αντετοκούνμπο και σηκώνει την σημαία στην παρέλαση και στο ΝΒΑ και αυτοί που κάνουν την πεταλουδίτσα της μεγάλης Αλβανίας. Το θέμα δεν είναι να τιμωρήσουμε τους δεύτερους και να ηρωποιηθούν, αλλά εμείς να σεβαστούμε τη χώρα μας ώστε να γίνουν σαν τον πρώτο.
