Σε ομιλία μου στο Ελληνικό Ινστιτούτο Στρατηγικών Μελετών, στις 21 Νοεμβρίου 2019, διατύπωσα την αιρετική θέση, ότι το μεταναστευτικό ζήτημα έχει όλα τα χαρακτηριστικά ενός διεθνούς εγκλήματος εμπορίας ανθρώπων. Ενός εγκλήματος στυγνού, δοθέντος ότι αντικείμενα εκμετάλλευσης τυγχάνουν κυρίως ανήλικα παιδιά, γυναίκες και άλλες ευάλωτες ομάδες πληθυσμών. Σήμερα, υφίσταται η ευκαιρία περαιτέρω ανάπτυξης και επαλήθευσης αυτής της θέσης.
Τα πιο αποτελεσματικά εγκλήματα είναι τα κεκαλυμμένα. Είναι ευεξήγητο γιατί ένα κεκαλυμμένο έγκλημα επιτυγχάνει τον σκοπό του σε σύγκριση με ένα θορυβώδες αδέξιο. Άλλο τόσο προφανής τυγχάνει και η δυσχέρεια άρτιου και ικανού σχεδιασμού, η οποία θα εξασφαλίσει την ολοκληρωτική απόκρυψη της τέλεσης του αδικήματος, αλλά και των αυτουργών. Σπανίως προσεγγίζεται από τους δράστες εγκλημάτων η ανωτέρω προϋπόθεση. Σπανιότερα ακόμη παρατηρείται το λεγόμενο τέλειο έγκλημα, του οποίου η εξιχνίαση αποδεικνύεται αδύνατη.
Τα διασυνοριακά εγκλήματα ή, εν πάση περιπτώσει, όσα λαμβάνουν διεθνείς διαστάσεις πρέπει, για να επιτυγχάνουν τον σκοπό τους, να συνοδεύονται από προφάσεις νομιμότητας ή νομιμοφάνειας. Επί παραδείγματι, όλες οι υπεράκτιες εταιρείες (offshore) δεν είναι παράνομες, αλλά πολλές διασυνοριακού τύπου εταιρείες είναι παράνομες. Η επίφαση νομιμότητας υφίσταται εγγενώς σε αυτές τις εταιρείες, οι οποίες υπό την νομιμότατη εταιρική μορφή ενδεχομένως να διακινούν μαύρο χρήμα, ναρκωτικά, μετανάστες κ.λ.π. Άλλο παράδειγμα είναι οι επιχειρήσεις «βιτρίνα», οι οποίες επιτηδείως ασκούν κανονική εμπορική δραστηριότητα (εστιατόρια, πρατήρια υγρών καυσίμων, ασφαλιστικές εταιρείες), αλλά στην πραγματικότητα ξεπλένουν χρήματα, εμπορεύονται όπλα και ναρκωτικά, προάγουν γυναίκες και παιδιά στην πορνεία. Στις περιπτώσεις αυτές, μεγαλύτερη σημασία για το εγκληματικό δίκτυο έχει η φίρμα έξω από τα καταστήματα παρά οτιδήποτε άλλο. Το βάρος της προπαρασκευής εναποτίθεται στον μανδύα της νομιμότητας που προορίζεται να καλύπτει τις δραστηριότητες της ανομίας.
Κρίσιμο μέγεθος επιτυχίας αυτών των έκνομων καταστάσεων είναι η γλώσσα και εν γένει η επικοινωνία. Για αυτό δεν προξενεί εντύπωση που, από τη μία, ο επαρχιακός τοκογλύφος, που στην κυριολεξία απομυζεί «τον άρτον» των εν ανάγκη ευρισκομένων συνανθρώπων του, ισχυρίζεται ότι «βοηθάει όσους δεν έχουν», ενώ από την άλλη, πολυεθνικές κατασκευαστικές εταιρείες, οι οποίες επεμβαίνουν ωμά σε κυβερνήσεις, διαφημίζουν την «ανοικοδόμηση στον πλανήτη». Κάπως έτσι και ορισμένες Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις με σκοτεινές αποστολές διατρανώνουν το ανθρωπιστικό τους έργο. Δυστυχώς δεν είναι πολύ γνωστή στην Ελλάδα η γενοκτονία, την οποίαν υπέστησαν οι Τούτσι από τους Χούτου στη Ρουάντα στο μέσον της δεκαετίας του ‘90.
Ούτε είναι ιδιαιτέρως προβεβλημένο το γεγονός, ότι οι ΜΚΟ «τάιζαν το πρωί τους Χούτου, ώστε να πηγαίνουν το βράδυ και να σκοτώνουν τους Τούτσι» (1), όπως αποκαλύπτει με τον μοναδικό του τρόπο ο κορυφαίος στρατηγιστής Έντουαρντ Λούτβακ. Η γλώσσα, λοιπόν, και η προβολή προπαγανδιστικών εικόνων αποτελούν τον δούρειο ίππο της επικοινωνιακής ορμής εκείνων, οι οποίοι αποσκοπούν σε πορισμό παράνομου οφέλους και όχι σε ηθικές αμοιβές. Άλλωστε, όλοι γνωρίζουμε ότι ο Τρωικός Πόλεμος έγινε για την ανάκτηση της αγάπης της Ωραίας Ελένης και όχι φυσικά για τον έλεγχο των Στενών των Δαρδανελλίων και το μονοπώλιο του εμπορίου στην τεράστια λεκάνη της Προποντίδας, του Αιγαίου και της Μεσογείου…
Όπως όλα δείχνουν, το μεταναστευτικό πρόβλημα, το οποίο γιγαντώθηκε το 2015 και εξακολουθεί να βασανίζει κυρίως την Ελλάδα, εντάσσεται στην ανωτέρω κατηγορία. Είναι μία τέτοια περίπτωση κεκαλυμμένου εγκλήματος. Ο απαιτούμενος μανδύας της νομιμότητας, εν προκειμένω, είναι η υποτιθέμενη διάσωση των πραγματικά δύσμοιρων, που «εξαναγκάζονται» σε εκρίζωση από τις χώρες τους, λόγω πολέμων, σιτοδείας, ξηρασίας κ.λπ. Εικόνες από μεταναστευτικές πομπές ανθρώπων, οι οποίοι με ράκη αντί για ρούχα βαδίζουν προς τα άγνωστα εδάφη άλλων χωρών, συγκινούν την διεθνή κοινή γνώμη και αμβλύνουν τον σκεπτικισμό. Σκόπιμες κοντινές λήψεις στα πρόσωπα μικρών παιδιών είναι ικανές να λυγίσουν και τον πιο σκληρό επικριτή της μετανάστευσης. Βίντεο, τα οποία προβάλλουν κατεστραμμένες περιοχές, επιβεβαιώνουν τον ανθρωπιστικό εφιάλτη και παρακινούν σε ενέργειες ελεημοσύνης. Συγχρόνως, δημοσιεύματα, που εξαίρουν τη στάση των πολιτών των χωρών υποδοχής, δημιουργούν κίνητρα πανομοιότυπης συμπεριφοράς και, κατά συνέπεια, πρότυπα ανοχής της μετανάστευσης. Ας θυμηθούμε τα επικά ρεπορτάζ για τις γιαγιάδες της Λέσβου, οι οποίες «δίδασκαν αλληλεγγύη» (2).
Επιπλέον, η διαμόρφωση ενός διεθνούς λεξιλογίου με περιοριστική ορολογία, ήτοι μίας «Newspeak» (3) πολιτικής ορθότητας, καταδυναστεύει τον δημόσιο διάλογο και καθιερώνει γλωσσικές νόρμες, επιβάλλοντας συγκεκριμένες λέξεις. Στη χώρα μας έγινε μεγάλη συζήτηση για τις λέξεις «λαθρομετανάστες» και «λαθρομετανάστευση», με τελικό αποτέλεσμα να είναι πλέον εξοβελισμένες από την τηλεόραση, το ραδιόφωνο και τις εφημερίδες. Τυχόν χρήση τους επιφέρει την κατακραυγή. Έτσι, δομείται μια αποκλειστική ρητορική αποδοχής, η οποία δεν επιτρέπει την κριτική και την άλλη άποψη.
Ωστόσο, ενώπιον των εγκλημάτων οφείλουμε να μην σιωπούμε. Πολλώ δε μάλλον, όταν τα θύματα είναι πλάσματα ανήμπορα. Και το ζήτημα της μετανάστευσης συνδέεται πια με το έγκλημα της εμπορίας ανθρώπων, το οποίο είναι ένα διεθνές έγκλημα. Αυτουργοί της εμπορίας ανθρώπων είναι οι διακινητές και θύματα οι μετανάστες και οι πρόσφυγες. Ο τζίρος της μετανάστευσης παγκοσμίως ανέρχεται σε δυσθεώρητα ύψη. Οι διακινητές αποκερδαίνουν παρανόμως περί τα 35 δισεκατομμύρια δολάρια τον χρόνο, σύμφωνα με την σοκαριστική αποκάλυψη του επικεφαλής του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης (ΔΟΜ) Ουίλιαμ Λέισι Σουίνγκ (4). Εάν αυτό το τεράστιο νούμερο συνδυαστεί με τον άνω των 2 τρισεκατομμυρίων δολαρίων ετήσιο τζίρο του οργανωμένου εγκλήματος, διαπιστώνεται η σημασία της μετανάστευσης, ως εγκληματικής επιχείρησης. Την ώρα που εκτοπίζονται εξαπατημένοι άνθρωποι, το εγκληματικό δίκτυο που κινεί όλα τα νήματα σωρεύει δισεκατομμύρια. Ο ίδιος ο πρώην επικεφαλής του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης Ελλάδος, Δανιήλ Εσδράς, ανέφερε σε εκπομπή της δημόσιας τηλεόρασης επί λέξει τα εξής: «Αυτή τη στιγμή, η διαχείριση του μεταναστευτικού παγκόσμια είναι στα χέρια των διακινητών… Οι διακινητές είναι παντού. Τα χρήματα είναι πάρα πολλά. Είναι ένα εμπόριο ανθρώπων που φέρνει πάρα πολλά χρήματα και καταλαβαίνετε οι διακινητές θα ‘χουνε παντού ανθρώπους» (5). Επιπροσθέτως, ο πρώην διευθυντής της υπηρεσίας υποδοχής και ταυτοποίησης του υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής, Αντιστράτηγος ε.α. Ανδρέας Ηλιόπουλος, κατήγγειλε την υπόγεια διασύνδεση ΜΚΟ με διακινητές (6).
Πλέον των ανωτέρω, σε Έκθεσή για την Εμπορία και Διακίνηση Ανθρώπων στην Ελλάδα το 2019 (7) της αμερικανικής πρεσβείας της Ελλάδος και του αμερικανικού προξενείου Θεσσαλονίκης, αναφέρονται – μεταξύ πολλών μη τιμητικών για την προηγούμενη κυβέρνηση δεδομένων – τα εξής τρομερά: «Η αύξηση των ασυνόδευτων παιδιών στην Ελλάδα έχει αυξήσει τον αριθμό των παιδιών που είναι ευάλωτα στην εκμετάλλευση. Ασυνόδευτα παιδιά, κυρίως από το Αφγανιστάν, συμμετέχουν σε σεξουαλική συνεύρεση για λόγους επιβίωσης και είναι ευάλωτα στην εμπορία ανθρώπων. Οι γυναίκες πρόσφυγες και μετανάστριες, ειδικά εκείνες που ζουν στα νησιωτικά Κέντρα Υποδοχής και Ταυτοποίησης, ήταν ιδιαίτερα ευάλωτες στην εμπορία ανθρώπων. Οι περισσότεροι μετανάστες και αιτούντες άσυλο πιστεύεται ότι βασίζονται σε διακινητές σε κάποιο σημείο στη διάρκεια του ταξιδιού τους και σε ορισμένες περιπτώσεις αναγκάζονται να υποστούν εκμετάλλευση κατά την άφιξή τους στην Ελλάδα.».
Καθίσταται σαφές, ότι τα στοιχεία είναι συντριπτικά και συνηγορούν στον δίκαιο χαρακτηρισμό του μεταναστευτικού, ως διεθνούς εγκλήματος. Και έτσι οφείλουμε να το εκλαμβάνουμε, διότι η ορθή ανάλυση άγει στην ορθή αντιμετώπιση. Εάν, λοιπόν, τα δυτικά κράτη και οι κοινωνίες τους επιθυμούμε να βοηθήσουμε ουσιαστικά τους κατατρεγμένους, θα πρέπει να πιέσουμε προς την κατεύθυνση της εξάλειψης των δικτύων των διακινητών. Ήδη, ο νυν αναπληρωτής υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, Γιώργος Κουμουτσάκος, σε συνάντηση που είχε το περασμένο φθινόπωρο με τον υπηρεσιακό υπουργό Εσωτερικής Ασφαλείας των ΗΠΑ, Τσαντ Γουλφ, συζήτησαν το περιθώριο συνεργασίας για την «εκρίζωση των δικτύων των λαθροδιακινητών» (8). Όπερ σημαίνει, ότι αργά αλλά σταθερά και η ελληνική κυβέρνηση προσχωρεί στην θεώρηση του φαινομένου της μετανάστευσης, όπως εκδηλώνεται, ως εγκληματικού.
Η προσεκτικά καλλιεργημένη ψευδαίσθηση, ότι μια χώρα ανοίγοντας τα σύνορά της βοηθάει τους πρόσφυγες, διασκεδάζεται από τα γεγονότα που είναι αμείλικτα. Σε μεγάλο βαθμό η οικονομική ενίσχυση οργανώσεων και φορέων, οι οποίοι υποτίθεται πως διαχειρίζονται το πρόβλημα, αποτελεί εξ αντικειμένου χρηματοδότηση εγκληματικών δραστηριοτήτων.
Ναι, το μεταναστευτικό, όσο δεν το διαχειρίζονται εξ ολοκλήρου τα κράτη, θα έχει τη μορφή ενός διεθνούς εγκλήματος εμπορίας ανθρώπων.
Του Παναγιώτη Μπαλακτάρη
Παραπομπές:
1. Ομιλία του Edward Luttwak: https://www.youtube.com/watch?v=XTTruD9WTvc
2. Δελτίο ειδήσεων Mega Channel: https://www.youtube.com/watch?v=cjGEzUaFcT8
3. Η γλώσσα του φανταστικού αυταρχικού κράτους Ωκεανία στο μυθιστόρημα του Τζωρτζ Όργουελ «1984».
4. https://m.naftemporiki.gr/story/1241755/dom-oi-diakinites-anthropon-bgazoun-35-dis-dolaria-ton-xrono
5. Δανιήλ Εσδράς: https://www.youtube.com/watch?v=OGavbHftw_Y
