Του Μάκη Κεβρεκίδη*
Ομολογουμένως, είναι τραγικό να χρειάζεται να μιλάμε για το μεταναστευτικό ως ένα πρόβλημα το οποίο επιδέχεται λύσεων, ενώ θα μπορούσε να είναι μία ευλογία για τους λαούς της Ευρώπης και όλους τους μετανάστες συνάμα. Θα προσπαθήσουμε να εξηγήσουμε τους λόγους για τους οποίους δεν είναι πλήρως, αλλά και πώς θα μπορούσε να γίνει.
Οι Ευρωπαίοι στην συντριπτική μας πλειοψηφία δεν είμαστε ρατσιστές. Οι όποιοι φόβοι μιας μερίδας ευρωπαίων πολιτών προέρχονται από την πιθανή σταδιακή θρησκευτική ριζοσπαστικοποίηση – φανατισμό κάποιων μουσουλμάνων μεταναστών πρώτης και δεύτερης γενιάς. Είναι δύο οι βασικές φοβίες που κυριαρχούν και αυτές είναι απόλυτα κατανοητές από τους φιλελεύθερους καθώς δεν ζούμε μέσα σε μια γυάλινη μπάλα, αλλά είμαστε από τις πιο ενεργές και επιστημονικά καταρτισμένες ομάδες της κοινωνίας μας.
Η πρώτη φοβία είναι η μετεξέλιξη κάποιων μουσουλμάνων μεταναστών σε τρομοκράτες, ενώ η δεύτερη και κύρια φοβία είναι η πιθανή μη-αφομοίωση του μουσουλμανικού πληθυσμού στην ευρωπαϊκή κουλτούρα, κάτι το οποίο θεωρητικά θα μπορούσε να οδηγήσει σε αλλοίωση ως και μερική θεοκρατικοποίηση του ίδιου του ευρωπαϊκού πολιτισμού. Από τους μουσουλμάνους που ενδέχεται να ριζοσπαστικοποιηθούν, η συντριπτική πλειοψηφία θα αναζητήσει ειρηνικούς και δημοκρατικούς τρόπους να περάσει τις συντηρητικές θεοκρατικού τύπου απόψεις του, ενώ κάποιοι συγκριτικά απειροελάχιστοι ενδεχομένως να μετεξελιχθούν σε τρομοκράτες.
Όπως διαπιστώνουμε από τα υφιστάμενα παραδείγματα ριζοσπαστικοποίησης, αυτά κατά κανόνα γεννιούνται εντός των κοινοτήτων – περιοχών όπου κατοικούν πολλοί μουσουλμάνοι. Με άλλα λόγια, είναι πιο σπάνιο ως και ανύπαρκτο το φαινόμενο ύπαρξης ακραίων θρησκευτικών τάσεων σε περιοχές όπου οι μουσουλμάνοι είναι πληθυσμιακά λίγοι και διασκορπισμένοι.
Σύμφωνα με τον Αμερικανό κοινωνιολόγο Douglas Massey, ένα μεγάλο μέρος των μεταναστών επιλέγει να εγκατασταθεί σε περιοχές όπου ήδη κατοικούν μέλη της ίδιας εθνικότητας ή θρησκείας καθώς εκεί έχουν δημιουργηθεί τα δίκτυα και οι συνέργειες τα οποία θα τους βοηθήσουν να βρούνε εργασία ή οικονομικά προσιτή κατοικία, κοκ. Αυτή είναι μια σχεδόν ενστικτώδη πάγια πρακτική πολλών πληθυσμιακών ομάδων, όχι μόνο των μουσουλμάνων και Αράβων. Εμείς οι Έλληνες για παράδειγμα, έχουμε δημιουργήσει Greek Town περιοχές σε πολλά μητροπολιτικά κέντρα ανά την υφήλιο με την πιο γνωστή εξ αυτών την Αστόρια στη Νέα Υόρκη. Και υπάρχουν και πολλές άλλες τέτοιου είδους κοινότητες όπως η China Town, η Little Italy, η Little Odessa στο Brooklyn με μετανάστες από την Ρωσία και άλλες χώρες του πρώην σοβιετικού μπλοκ, κοκ.
Οι μουσουλμάνοι ή Άραβες μετανάστες λοιπόν δεν πράττουν κάτι το διαφορετικό. Ο λόγος που και αυτοί συγκεντρώνεται στις ίδιες περιοχές είναι ώστε να μπορέσουν να επιβιώσουν αξιοποιώντας τις δομές και τις γνώσεις των ομοεθνών τους που ήδη κατοικούν εκεί. Με άλλα λόγια, η στάση τους είναι όμοια με αυτήν των άλλων ομάδων μεταναστών, εξού και είναι εντελώς αυθαίρετο το συμπέρασμα κάποιων ότι συγκεντρώνονται στις ίδιες περιοχές ώστε να ισχυροποιηθούν πληθυσμιακά και να θεοκρατικοποιήσουν τη χώρα φιλοξενίας τους. Οι άνθρωποι αυτοί λοιπόν έχουν τα ίδια όνειρα και στόχους όπως ο κάθε μετανάστης, μια καλύτερη ζωή για τους ίδιους και τις οικογένειές τους.
Η μίσθωση κατοικίας αποτελεί τη μεγαλύτερη δαπάνη μιας οικογένειας, εξού και σε μεγάλο βαθμό οι περιοχές στις οποίες οι μετανάστες επιλέγουν αρχικά να εγκατασταθούν προσφέρουν σχετικά φθηνότερες κατοικίες από ό,τι άλλες περιοχές. Αυτές οι μειωμένου κόστους περιοχές διαβίωσης συνήθως έχουν υψηλότερη εγκληματικότητα και μειωμένες δημοτικές παροχές, καθώς και τα εισπραττόμενα δημοτικά τέλη είναι λιγότερα ανά κεφαλή από ότι σε άλλες πιο εύπορες περιοχές, εξού και γενικά επικρατεί η αίσθηση ευρείας υποβάθμισης. Δεν έχουμε παρά να δούμε το παράδειγμα του Άγιου Παντελεήμονα στην Αθήνα για να αντιληφθούμε περί τίνος πρόκειται. Άραγε, πόσοι από τους μετανάστες οι οποίοι ήδη ζούνε κάποια χρόνια σε αυτές τις κοινότητες υποδοχής δεν θα ήθελαν να μετακομίσουν οι ίδιοι ή και να μεγαλώσουν τα παιδιά τους σε ένα καλύτερο περιβάλλον; Φυσικά και το επιθυμούν σχεδόν στο σύνολό τους και θα το έκαναν αν είχαν τη δυνατότητα. Σε αυτές τις πιο αναβαθμισμένες περιοχές λοιπόν θα συγκατοικούσαν δίπλα - δίπλα με τον γηγενή πληθυσμό και έτσι δεν θα διαμόρφωναν γκέτο. Αν μπορούσαν να ξεφύγουν από τα γκέτο θα διασκορπιζόταν ο πληθυσμός τους μέσα στον ευρύτερο ιστό της κάθε μεγαλούπολης, ενδεχομένως και έξω από αυτόν.
Γιατί λοιπόν δεν το κάνουν; Η απάντηση είναι απλή, δεν έχουμε παρά να ... follow the money! Δεν το κάνουν καθώς δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να το κάνουν, και δεν την έχουν καθώς δεν τους παρουσιάζονται οι επαγγελματικές ευκαιρίες που θα τους βοηθήσουν να εξέλθουν από την υπάρχουσα κατάσταση. Αν η οικονομία δεν δημιουργεί οικονομικές ευκαιρίες, όλοι οι άνθρωποι παραμένουν οικονομικά στάσιμοι. Όταν αυτό συμβαίνει για μια σειρά ετών, οι άνθρωποι αρχίζουν να αντιδρούν με τον όποιο τρόπο γνωρίζει ο κάθε ένας τους. Δεν έχουμε παρά να δούμε το παράδειγμα της Ελλάδας όπου με την οικονομική κρίση επήλθε και οι άνοδος της ακροδεξιάς. Όταν οι πολίτες νιώθουν ανασφαλείς, μια μερίδα εξ αυτών αναζητεί ασφάλεια στα εθνικά ή θρησκευτικά σύνολα τα οποία του είναι γνώριμα, εξού και η άνοδος του εθνικισμού. Αντιστοίχως λοιπόν, η φυσική αντίδραση στην οικονομική ανασφάλεια ενός μουσουλμάνου ο οποίος ζει σε μια μεγάλη μουσουλμανική κοινότητα εντός μιας ξένης χώρας θα ήταν είναι η επιστροφή στις θρησκευτικές του καταβολές, η ριζοσπαστικοποίησή του.
Η Ευρώπη λοιπόν, και η Ελλάδα ακόμα περισσότερο, έχει συγκριτικό πρόβλημα ανάπτυξης. Η υψηλή άμεση και έμμεση φορολόγηση στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες και ο μεγάλος και δαπανηρός δημόσιος τομέας πνίγει τις επενδύσεις και την οικονομική δραστηριότητα. Για αυτούς τους λόγους σε μεγάλο βαθμό οι οικονομίες πολλών ευρωπαϊκών χωρών πάσχουν από ύφεση ή ασθενή ανάπτυξη. Ευθύνεται λοιπόν το σοσιαλιστικό και κρατιστικό οικονομικό μοντέλο. Εφόσον ακόμα και οι ίδιοι οι γηγενείς πληθυσμοί σε πολλές περιπτώσεις έχουν οικονομικά προβλήματα και νιώθουν ανασφαλείς, πόσο μάλλον οι μετανάστες οι οποίοι ήδη βρισκόταν σε χειρότερη οικονομική κατάσταση προ κρίσης από ότι η πλειοψηφία των γηγενών ευρωπαίων.
Ποια είναι λοιπόν η λύση των φιλελεύθερων και στο μεταναστευτικό; Είναι:
- η άρση των εμποδίων στην αγορά και το περαιτέρω άνοιγμα της αγοράς στον ανταγωνισμό,
- η μείωση του δημοσίου τομέα ώστε να μειωθούν οι φόροι και
- η δραστική μείωση των γραφειοκρατικών κολλημάτων.
Όλα τα παραπάνω θα δημιουργήσουν περισσότερες οικονομικές ευκαιρίες για όλους και ο καλύτερα αμειβόμενος πληθυσμός των γκέτο θα διασκορπιστεί οικειοθελώς ανά τη χώρα ώστε να κυνηγήσει τις επαγγελματικές ευκαιρίες που παρουσιάζονται ή να βελτιώσει το επίπεδο ζωής του επιλέγοντας να κατοικήσει σε μια πιο αναβαθμισμένη περιοχή. Ως φυσικό επακόλουθο και σε βάθος χρόνου οι περισσότεροι μετανάστες θα αφομοιωθούν καθώς θα αποτελούνται από μικρές μονάδες οι οποίες με δυσκολία θα καταφέρουν να διατηρήσουν τα περισσότερα εθνικά, ακραία θρησκευτικά ή πολιτισμικά χαρακτηριστικά τους. Σταδιακά λοιπόν θα επέλθει το αποκαλούμενο melting pot - δοχείο τήξης - χωνευτήρι των λαών και πολιτισμών. Η λύση λοιπόν και στο μεταναστευτικό είναι ο περισσότερος φιλελευθερισμός. Ψηφίστε φιλελεύθερους αν επιθυμείτε να δώσετε πραγματικές λύσεις στα προβλήματα που μας απασχολούν.
*Ο Μάκης (Ευθύμιος) Κεβρεκίδης είναι υποψήφιος ευρωβουλευτής με τη Φιλελεύθερη Συμμαχία