Το μίσος του Λένιν αλλά και όλης της αποκαλούμενης «πρώτης γενιάς επαναστατών» ή «γενιάς των συνοδοιπόρων του Ιλίτς» παραμείνει παροιμιώδης μέχρι σήμερα. Καταλαμβάνοντας πραξικοπηματικά την εξουσία με τις λόγχες, οι Μπολσεβίκοι από την πρώτη κιόλας ημέρα, καθιέρωσαν μία «νέα γλώσσα» (θυμίζει άραγε τίποτα από τα συγκαιρινά μας;) με την βοήθεια της οποίας ενστάλαξαν το μίσος προς τους μορφωμένους και καλλιεργημένους ανθρώπους της εποχής.
«Αστοί διανοούμενοι», «παλιοί άνθρωποι» (με την έννοια του παλαιού καθεστώτος), «αστοί ειδικοί» κ.λπ. ήταν μερικοί μόνο από τους όρους που χρησιμοποιούσαν για να σηματοδοτήσουν τη διαχωριστική γραμμή ανάμεσα «σ’ εκείνους» και «σ’ εμάς». Από την πρώτη στιγμή οι διώξεις κατά των διανοουμένων έλαβαν διαστάσεις πογκρόμ, τα οποία οργανώθηκαν συστηματικά και μελετημένα από τα ανώτατα κλιμάκια των Μπολσεβίκων, προεξάρχοντος του ηγέτη τους Βλαδίμηρου Λένιν.
Για πολλές δεκαετίες τόσο μέσα στην Ε.Σ.Σ.Δ, όσο και σε πολλές χώρες του κόσμου, χάρη στις άοκνες προσπάθειες των κατά τόπους Κομμουνιστικών κομμάτων, ο ανθός της ρωσικής κοινωνίας στις αρχές του 20ου αιώνα, κατασυκοφαντούνταν με την χρήση προσβλητικών επιθετικών προσδιορισμών.
Κι όμως, ήταν επιστήμονες και πανεπιστημιακοί, καλλιτέχνες και διανοητές, συγγραφείς και ποιητές, οικονομολόγοι και θεολόγοι, φιλόσοφοι και δασοπόνοι, άνθρωποι έντιμοι που αγαπούσαν την πατρίδα τους και πρόσφεραν ανιδιοτελώς. Είχαν όμως το μειονέκτημα να σκέπτονται αλλιώς. Να μην αποδέχονται τον μονολιθικό, ολοκληρωτικό τρόπο σκέψης και δράσης, εκείνων που ευαγγελίζονταν τον επί γης παράδεισο και οικοδόμησαν την κόλαση των Γκουλάγκ.
Στα τρία έγγραφα που δημοσιεύουμε σήμερα, φαίνεται ξεκάθαρα όχι απλά η δυσανεξία, μα το μίσος ενάντια στον Άλλο που σκέφτεται διαφορετικά, αλλά και η μεθοδολογία για την εξόντωσή του.
Επιστολή του Β. Ι. Λένιν προς τον Φ. Ε. Τζερζίνσκι
19 Μαΐου 1922
Σύντροφε Τζερζίνσκι!
Αναφορικά με το ερώτημα για την απέλαση συγγραφέων και καθηγητών που βοηθούν την αντεπανάσταση.
Η προετοιμασία θα πρέπει να είναι λεπτομερής. Χωρίς προετοιμασία θα κάνουμε ανοησίες. Παρακαλώ να συζητηθούν τα παρακάτω μέτρα προετοιμασίας.
Να συγκληθεί σύσκεψη με τον Μέσσινγκ, Μάντσεφ και ορισμένους άλλους στη Μόσχα.
Να υποχρεωθούν τα μέλη του Πολίτμπιρό να αφιερώνουν 2 – 3 ώρες την εβδομάδα για να εξετάζουν σειρά εκδόσεων και βιβλίων, ελέγχοντας το περιεχόμενο, απαιτώντας γραπτές κριτικές και να εργάζονται για την εκτόπιση από την Μόσχα, χωρίς καθυστέρηση, όλων των μη κομμουνιστικών εκδόσεων.
Να ζητήσουν κριτικές από σειρά κομμουνιστών λογοτεχνών (Στεκλόφ, Ολμίνσκι, Σκβορτσόφ, Μπουχάριν κλπ)
Να συλλέγουν συστηματικά στοιχειά για την πολιτική διαδρομή, την εργασία και τη λογοτεχνική δραστηριότητα των λογοτεχνών και των καθηγητών.
Να ανατεθούν τα παραπάνω και σε έναν έξυπνο, καλλιεργημένο στέλεχος της Κε.Μπε.Ου.
Η κρίση μου για τις εκδόσεις της Πετρούπολης:
«Νέα Ρωσία», την έκλεισαν οι σύντροφοι μας στην Πετρούπολη.
Μήπως την κλείσαμε πρόωρα; Το θέμα αυτό να διανεμηθεί στα μέλη του Πολιτμπιρό και να συζητηθεί λεπτομερώς. Ποιος είναι ο διευθυντής της Λεζνιόφ; Δεν μπορούμε να μαζέψουμε στοιχεία γι’ αυτόν; Εννοείται πως ορισμένοι μόνο από τους συνεργάτες αυτού του περιοδικού είναι υποψήφιοι για απέλαση.
Εντελώς διαφορετική περίπτωση είναι το περιοδικό «Εκονομίστ» που εκδίδει το ΧΙ τμήμα του Ρωσικού Τεχνικού Επιμελητηρίου. Κατά την γνώμη μου είναι κέντρο δράσης των λευκοφρουρών. Στο τεύχος Νο 24 (μόνο!nota benne!!!) διαβάζουμε: ολόκληρο τον κατάλογο των συνεργατών. Νομίζω πως όλοι τους είναι οριστικά υποψήφιοι για απέλαση.
Είναι γνωστοί αντεπαναστάτες, σύμμαχοι της Αντάντ, η οργάνωση τους είναι υπηρέτης κατασκόπων και διαφθορέων της σπουδάζουσας νεολαίας. Θα πρέπει να οργανώσουμε τις ενέργειές μας κατά τέτοιο τρόπο ώστε να ψαρέψουμε αυτούς τους «στρατιωτικούς κατασκόπους», να τους συλλάβουμε μια για πάντα και να τους απελάσουμε.
Σας παρακαλώ να μην γίνουν αντίγραφα αυτού του σημειώματος, να παραμείνει άκρως απόρρητο, να το δείξετε μόνο στα μέλη του Πολίτμπιρο, στη συνέχεια να μου το επιστρέψετε με τα σχόλια τους.
Β. Ι. Λένιν
Φυλάσσεται στα Κρατικά Αρχεία της Ρωσικής Ομοσπονδίας, Τμ.1 Φάκελος 1, Ντ.23211, Σελ 2 χειρόγραφη. Δημοσιεύτηκε στο Β. Ι. Λένιν, Άπαντα, τόμος 54, σελ 265 – 266
Επιστολή του Β. Ι. Λένιν προς τον Ι. Β. Στάλιν: εξοντώστε τους!
16.2.1922
Σύντροφε Στάλιν!
Αναφορικά με το ζήτημα της απέλασης από τη Ρωσίας των μενσεβίκων, των λαϊκών σοσιαλιστών, των καντέτων και των ομοίων τους, θα ήθελα να θέσω ορισμένα ερωτήματα σχετικά με το γεγονός ότι αυτή η επιχείρηση είχε ξεκινήσει πριν την άδεια μου και δεν έχει ολοκληρωθεί μέχρι τώρα.
Έχουν «ξεριζωθεί» αποφασιστικά όλοι οι λαϊκοί σοσιαλιστές; Ο Πεσεχόνοφ, Μιακότιν, Γόρνφελτ; Πετριστσέφ και άλλοι. Κατά τη γνώμη μου θα πρέπει όλοι να απελαθούν. Είναι χειρότεροι από οποιονδήποτε Εσέρο, γιατί είναι πολύ πιο έξυπνοι.
Το ίδιο και ο Α.Ν. Ποτρέσοφ, Ιζγκόεγιε και όλοι οι συνεργάτες του περιοδικού «Εκονομίστ» (Ο Οζέροφ και πολλοί άλλοι). Οι μενσεβίκοι: Ροζάνοφ (πονηρός γιατρός), Βιγντόρτσικ (Ο Μιγκούλο και άλλοι παρόμοιοι), η Λιουμπόβ Νικολάγιεβνα Ράντσενκο και η νεαρή της κόρη (κακεντρεχείς εχθροί του μπολσεβικισμού)· ο Ν. Α. Ροζκόφ (θα πρέπει να απελαθεί, είναι αμετανόητος)· ο Σ. Λ. Φράνκ (συγγραφέας της «Μεθοδολογίας). Η επιτροπή για την παρακολούθηση του Μάντσεφ, Μέσσινγκ και άλλα, θα πρέπει να καταρτίσει καταλόγους, και θα πρέπει μερικές εκατοντάδες τέτοιων κυρίων να τους απελάσει ανελέητα. Θα καθαρίσουμε την Ρωσία για πολύ.
Αναφορικά με τον Λέζνιεφ (πρώην «Ημέρα») θα πρέπει να σκεφτούμε καλά αν θα πρέπει να τον απελάσουμε ή όχι; Θα είναι πάντα ύπουλος, απ’ όσο μπορώ να κρίνω διαβάζοντας τα άρθρα του.
Ο Οζέροφ, όπως και όλοι οι συνεργάτες του «Εκονομίστ», - είναι εχθροί ανελέητοι. Όλους πρέπει να τους πετάξουμε έξω από τη Ρωσία.
Θα πρέπει να το κάνουμε αυτό αμέσως. Προς το τέλος της δίκης των Εσέρων, όχι αργότερα. Να συλλάβουμε μερικές εκατοντάδες και χωρίς εξηγήσεις να τους πούμε: αναχωρείτε κύριοι!
Όλους τους συγγραφείς του «Οίκου Λογοτεχνών, της «Σκέψης» της Πετρούπολης· Το Χάρκοφ θα πρέπει να το σαρώσουμε, δεν το γνωρίζουμε καλά, είναι όμως για μας «εξωτερικό». Θα πρέπει να το εκκαθαρίσουμε γρήγορα, όχι αργότερα από το τέλος της δίκης των Εσέρων.
Να δώσετε μεγάλη προσοχή στους λογοτέχνες της Πετρούπολης (οι διευθύνσεις βρίσκονται στο «Νόβιαγια ρούσκαγια κνίγκα», Νο 4, 1922, σελ 37) και στον κατάλογο των ιδιωτικών εκδοτικών οίκων (σελ 29).
Με κομμουνιστικούς χαιρετισμούς
Λένιν
Φυλάσσεται στα Κρατικά Αρχεία της Ρωσικής Ομοσπονδίας
Τμήμα 2, Φάκελλος 1338, φύλλο 1, χειρόγραφο.
Δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά στην εφημερίδα «Κοσμομόλσκαγια Πράβντα, 12 Φεβρουαρίου 1992 και στη συνέχεια στο βιβλίο «Β. Ι. Λένιν, Άγνωστα ντοκουμέντα, 1891 – 1922» Μόσχα, 1999, σελ 544 – 545
Σημειώσεις του Φέλιξ Εντμουόντοβιτς Τζερζίνσκι μετά τη συζήτησή του με τον Β. Ι. Λένιν για την απέλαση των διανοουμένων[1]
4 – 5 Σεπτεμβρίου 1922
Άκρως Απόρρητο
Διαταγές του Β. Ι Λένιν 4/ΙΧ
Να συνεχιστεί απαρέγκλιτα η απέλαση της δραστήριας αντισοβιετικής διανόησης (και των Μενσεβίκων κατά προτεραιότητα) στο εξωτερικό. Να δημιουργηθούν κατάλογοι λεπτομερείς, μετά από έλεγχο και να υποχρεώσουμε τους λογοτέχνες να μας δώσουν στοιχεία. Να διαδώσουμε μεταξύ τους την δική μας λογοτεχνία. Να δημιουργηθούν κατάλογοι με τα εχθρικά προς εμάς στοιχεία από τον χώρο των συνεταιρισμών. Να υποστούν έλεγχο όλοι οι συμμετέχοντας στα συλλογικά έργα «Σκέψη» και «Για την φιλία».
Ακριβές.
Φ. Τζερζίνσκι
Σύντροφε Ούσλιχτ! Σ’ εμάς στον τομέα αυτό υπάρχει μεγάλη πλεονεξία και ερασιτεχνισμός. Μετά την αναχώρηση του Αγρκάνοφ δεν έχουμε πρόσωπο αρκετά ικανό, το οποίο θα ασχολείτο με αυτή την υπόθεση αμέσως. Ο Ζαράισκι είναι πολύ λίγος για καθοδηγητής. Κάνει μόνο για βοηθός. Νομίζω πως η υπόθεση δεν θα κυλήσει, αν δεν την αναλάβει προσωπικά ο σύντροφος Μενζίνσκι. Μιλήστε μαζί του και δώστε του το σημείωμα μου..
1) Μυθιστοριογράφοι
2) Δοκιμιογράφοι και πολιτικοί
3) Οικονομολόγοι (εδώ πρέπει να φτιάξουμε υποομάδες : α) τραπεζίτες, β) ειδικοί στα καύσιμα, γ) ειδικοί στις μεταφορές, δ) ειδικοί στο εμπόριο, ε) ειδικοί στους συνεταιρισμούς κλπ)·
4) Μηχανικοί (κι εδώ χρειάζονται υποομάδες: 1) μηχανικοί, 2) αγρονόμοι, 3) γιατροί, 4) ειδικοί του γενικού επιτελείου Ε.Δ. κλπ)
Τα στοιχεία θα πρέπει να τα συλλέξουν όλα τα τμήματα της υπηρεσίας μας και το κάθε τμήμα να επικεντρωθεί σε ένα κομμάτι της διανόησης. Για κάθε διανοούμενο θα πρέπει να δημιουργηθεί ξεχωριστός φάκελος. Κάθε ομάδα και υποομοάδα θα πρέπει να ελεγχθεί πολύπλευρα από καταρτισμένους συντρόφους και η διεύθυνση μας θα πρέπει να τους αναθέσει υπεύθυνα αυτές τις ομάδες. Τα στοιχεία θα πρέπει να ελέγχονται από διαφορετικές πηγές, έτσι ώστε τα συμπεράσματα μας να είναι αλάθητα και αδιαπραγμάτευτα, πράγμα που μέχρι σήμερα λόγω της βιασύνης και της μονομέρειες δεν έχουμε πετύχει. Θα πρέπει, παρακάτω, στο σχέδιο να σημειωθεί η σειρά των ενεργειών και της διερεύνησης των ομάδων. Θα πρέπει να θυμίσω ότι αποστολή της διεύθυνσής μας θα πρέπει να είναι όχι μόνο η απέλαση, αλλά η επίδραση σε άμεση σχέση με τις ειδικές αποστολές, δηλαδή ο εντοπισμός και η ανάδειξη από τις γραμμές τους, εκείνων που είναι έτοιμος χωρίς προϋποθέσεις να υποστηρίξει τη Σοβιετική Εξουσία. Δώστε μεγάλη προσοχή στο άρθρο του Κιν στην «Πράβντα» από 3/ΙΧ.3. Με τέτοιες έρευνες θα έπρεπε να ασχολούμαστε. Είναι αναγκαίο να παρακολουθείται όλη την υπηρεσιακή αλληλογραφία του Κομισαριάτου Γεωργίας, του Κομισαριάτου Οικονομικών, του Κομισαριάτου Συγκοινωνιών και άλλων. Για παράδειγμα, οι συγγραφείς της συλλογής Νο 2 του Κομισαριάτου Οικονομικών «Ζητήματα οικονομικής πολιτικής» είναι εμφανώς λευκοφρουροί, όπως ο Α. Α. Σόκολοφ. Να με ενημερώσετε για την απόφασή σας, καθώς και για το σχέδιο που θα επεξεργαστείτε.
Φ. Τζερζίνσκι 5/ΙΧ.
Το χειρόγραφο φυλάσσεται στα Κρατικά Αρχεία της Ρωσικής Ομοσπονδίας, Φάκελος 76, Υποφάκελος 3, Ντοσιέ 303, σελ: 1-3
Μετάφραση από τα ρωσικά Δημήτρης Β. Τριανταφυλλίδης ©
