Της Σοφίας Βούλτεψη*
Το ερώτημα που πιεστικά προβάλλει αυτή τη στιγμή είναι το ακόλουθο: Βρισκόμαστε στο «Μολών Λαβέ» ή δεν συμβαίνει τίποτε; Αν βρισκόμαστε στο «Μολών Λαβέ», τότε η πολυλογία και οι αντιπαραθέσεις στο εσωτερικό μέτωπο πρέπει να σταματήσουν αμέσως. Αν δεν συμβαίνει τίποτε, τότε ας μας αφήσουν να γιορτάσουμε ήσυχοι τα Χριστούγεννα και ας επιστρέψουν στη σιωπή τους.
Αν κρίνουμε από τα γεγονότα, τον γενικό συναγερμό και την ολική επαναφορά της Τουρκίας σε πρωτοφανείς προκλήσεις και απειλές, αλλά και τις δηλώσεις όλων των αξιωματούχων και των κομμάτων κατά της τουρκικής προκλητικότητας και υπέρ της ανάγκης για αρραγές εθνικό μέτωπο, η ατμόσφαιρα μυρίζει «Μολών Λαβέ».
Στη χώρα δεν υπάρχει ούτε ένας άνδρας, γυναίκα ή μικρό παιδί που να μην έχει συνειδητοποιήσει ότι βρισκόμαστε σε (άλλη μία) κρίση με την Τουρκία.
Τα της Λιβύης είναι γνωστά. Παράλληλα, χθες μόνο 45 τουρκικά μαχητικά πραγματοποίησαν 40 παραβιάσεις του εθνικού εναέριου χώρου σε Βορειοανατολικό, Κεντρικό και Νοτιοανατολικό Αιγαίο και 27 παραβάσεις των κανόνων εναέριας κυκλοφορίας στο FIR Αθηνών, σημειώθηκαν και 16 εικονικές αερομαχίες, ενώ 12 από τα τουρκικά μαχητικά ήταν οπλισμένα.
Την ίδια ώρα, στην Ελλάδα συνεχίζουν να φθάνουν, προερχόμενοι από την Τουρκία, τουλάχιστον 500 μετανάστες ημερησίως.
Εθνικό μέτωπο στα χαρτιά
Ενώπιον όλων αυτών, ήδη από μέρες ακούμε παχιά λόγια περί ανάγκης εθνικής ενότητας, ώστε όλοι να εκφραζόμαστε με τον ίδιο ακριβώς τρόπο.
Μεγάλα λόγια που για άλλη μια φορά έμειναν στα χαρτιά.
Ακριβώς την ώρα της κρίσης, ο ΣΥΡΙΖΑ δεν προλαβαίνει να εκδίδει ανακοινώσεις κατακεραυνώνοντας (λέμε τώρα) την κυβέρνηση και… διαπιστώνοντας «την αδυναμία της Κυβέρνησης να χαράξει μια συνεπή και σταθερή εξωτερική πολιτική, ακόμα και αυτές τις κρίσιμες στιγμές».
Με καραμέλα τις κυρώσεις (που δήθεν είχαν πετύχει τον περασμένο Ιούνιο, αλλά στην πραγματικότητα δεν ήταν παρά μια πρόσκληση-ευχολόγιο), ο ΣΥΡΙΖΑ ανέφερε στην χθεσινή του ανακοίνωση ότι οι υπουργοί βρίσκονται σε σύγχυση, καταγγέλλοντας «παλινωδίες» και καταλήγοντας: «Η κατάσταση στην κυβέρνηση Μητσοτάκη είναι πιο σοβαρή απ' ό,τι φοβόμασταν. Είναι άμεση ανάγκη να ξαναβρεί πυξίδα η εξωτερική μας πολιτική».
Δηλαδή, αυτή την κρίσιμη ώρα αρραγές μέτωπο δεν υπάρχει με κεντρική ευθύνη της αξιωματικής αντιπολίτευσης.
Και σα να μην έφθανε αυτό, είχαμε και δημοσιογραφικές «αποκαλύψεις» που στόχευσαν – αν είναι δυνατόν τέτοιες ώρες! – στον υφυπουργό Εθνικής Άμυνας και Εθνικό Συντονιστή για το μεταναστευτικό, τον Αλκιβιάδη Στεφανή.
Για γελοίους και ανυπόστατους λόγους και ενώ όλοι ανεξαιρέτως συμφωνούν στην ουσία, που δεν είναι άλλη από τις αδιαμφισβήτητες ικανότητες και σπουδές του.
Και μην μου πει κανείς πως ο Τύπος είναι ελεύθερος να γράφει ό,τι θέλει, γιατί όταν η πατρίδα απειλείται ο Τύπος έχει ευθύνη για το τι γράφει, πώς το γράφει και ποιον στοχεύει – να μην αρχίσουμε τώρα τα σεμινάρια για τον ρόλο των δημοσιογράφων στον πόλεμο.
Σε όλα αυτά προσθέστε και την παρελθοντολογία περί Ελσίνκι από τον πρώην πρωθυπουργό κ. Σημίτη, ο οποίος αυτήν ακριβώς τη στιγμή επέλεξε για να ασκήσει κριτική στον Κώστα Καραμανλή, προκαλώντας έναν ορυμαγδό συζητήσεων, δηλώσεων και αντιδράσεων.
Τρίβουν τα χέρια τους οι Τούρκοι
Τα ακούνε όλα αυτά οι Τούρκοι και γελάνε.
Γελάνε και τρίβουν τα χέρια τους που στην Ελλάδα η αξιωματική αντιπολίτευση καταγγέλλει περίπου για ενδοτισμό την κυβέρνηση. Και που στην πατρίδα μας πήγε περίπατο το διαχρονικό δόγμα σύμφωνα με το οποίο όταν παρουσιάζεται εθνική κρίση – χθες πάλι η Άγκυρα απείλησε ότι θα στείλει στρατό στην Ανατολική Μεσόγειο – όλοι συσπειρώνονται γύρω από την κυβέρνηση.
Γελάνε και τρίβουν τα χέρια τους που βρέθηκε εφημερίδα η οποία έβαλε στο στόχαστρό της έναν επιτυχημένο Έλληνα στρατηγό που στην παρούσα συγκυρία βρίσκεται σε κρίσιμο για την Άμυνά μας πόστο.
Γελάνε και τρίβουν τα χέρια τους που Έλληνες πολιτικοί βρήκαν την ώρα να επιτεθούν στους πολιτικούς τους αντιπάλους με όρους παρελθόντος, αδιαφορώντας για το ζοφερό παρόν και το ακόμη ζοφερότερο μέλλον.
Τι μέλλον μπορεί να έχει μια τέτοια χώρα; Ας απαντήσει κάποιος αυτή την ώρα, την ώρα του «Μολών Λαβέ».
Η αλήθεια για το Ελσίνκι
Και για να τελειώνουμε: Η κατηγορία περί εγκατάλειψης του Ελσίνκι δεν είναι καινούργια.
(Θυμίζω ότι το 1997 με τη Συμφωνία της Μαδρίτης αναγνωρίστηκαν «ζωτικά συμφέροντα» της Τουρκίας στο Αιγαίο και το 1999, στο Ελσίνκι, στα Συμπεράσματα της Συνόδου Κορυφής, υπήρξε η αναφορά «συνοριακές διαφορές» και «συναφή θέματα»)
Η συγκεκριμένη κατηγορία εκστομίστηκε για πρώτη φορά αμέσως μόλις βρέθηκε στην εξουσία ο Κώστας Καραμανλής, το 2004.
Ό,τι κι' αν συνέβαινε με την Τουρκία, την Κύπρο, το Σχέδιο Ανάν, η τότε αντιπολίτευση κραύγαζε: «Όλα αυτά συμβαίνουν επειδή εγκαταλείψατε το Ελσίνκι».
Δεν επιθυμώ να εμπλακώ στην αχρείαστη συζήτηση, αλλά η αλήθεια είναι η ακόλουθη:
Το Κείμενο Συμπερασμάτων του Συμβουλίου Κορυφής του Ελσίνκι καλούσε τις υποψήφιες χώρες να λύσουν τις «συνοριακές διαφορές» τους με καταληκτική ημερομηνία για προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης το 2004.
(Ο πληθυντικός – υποψήφιες χώρες – προφανώς χρησιμοποιήθηκε για «ξεκάρφωμα». Όλοι γνώριζαν πως η αναφορά γινόταν για την Τουρκία και πως ουδείς είχε κατά νου τις «συνοριακές διαφορές» της με το... Ιράκ!)
Ουσιαστικά αυτό που συνέβη στο Ελσίνκι ήταν να αναγνωριστεί η ύπαρξη συνοριακών διαφορών της Τουρκίας με τη χώρα μας – κάτι που η Ελλάδα δεν δέχεται, καθώς για μας μοναδικό ζήτημα προς επίλυση είναι αυτό της υφαλοκρηπίδας. Επιπλέον, από το κείμενο του Ελσίνκι ουδεμία δέσμευση προέκυπτε ως προς την καταληκτική ημερομηνία του 2004.
Αλλά και το ίδιο το «Ελσίνκι» εγκαταλείφθηκε από τους ίδιους τους εμπνευστές του, αφού από το 1999 ως το 2004 δεν έγινε τίποτε για να κρατηθεί ζωντανό – οπότε τι νόημα έχει τώρα αυτή η συζήτηση;
Και για να φρεσκάρω λίγο ακόμη τη μνήμη αυτών που θέλουν να… ζωντανέψουν τον νεκρό:
Τον Δεκέμβριο του 2002, το Συμβούλιο Κορυφής της Κοπεγχάγης ΔΕΝ συμπεριέλαβε τους πολυδιαφημισμένους όρους του Ελσίνκι στα κριτήρια που είχαν τεθεί στην Τουρκία. Κοντολογίς το Ελσίνκι καταργήθηκε από την Κοπεγχάγη. Όλα τα υπόλοιπα συνιστούν παραπληροφόρηση.
Πολύ περισσότερο που μετά το Ελσίνκι, όλοι εκείνοι που θρηνούν χρόνια τώρα, ανέχθηκαν πολλές προκλήσεις – την προώθηση των Τούρκων στα Στροβίλια της Κύπρου, τη μετονομασία των Στενών σε Τουρκικά Στενά, τη μετονομασία του Κειμένου της Άγκυρας για τον ευρωστρατό σε Κείμενο των Βρυξελλών, τη συνεχιζόμενη τουρκική προκλητικότητα με αποκορύφωμα τη διακοπή της άσκησης «Τρίαινα» τον Μάιο του 2003, οπότε και – με απίστευτη καθυστέρηση – αποφασίσθηκε να ενημερώνεται η Ε.Ε.
Για να μην θυμίσω ότι τον Ιανουάριο του 2002, από τους ψηφιακούς χάρτες που προορίζονταν για χρήση από τις χώρες-μέλη του ΝΑΤΟ απαλείφθηκαν τα ελληνοτουρκικά σύνορα στο Αιγαίο, επειδή κατά το Στέιτ Ντηπάρτμεντ «δεν υπάρχουν συνθήκες κοινώς αποδεκτές από τις δύο χώρες για τον καθορισμό των συνόρων στο Αιγαίο».
Δεν νομίζω να ήταν πρωθυπουργός ο Καραμανλής τότε…
Ο Καραμανλής αυτό που έκανε ήταν, τον Δεκέμβριο του 2004 στο Συμβούλιο Κορυφής στις Βρυξέλλες, να απαλείψει τον όρο «συναφή θέματα», διότι τον θεωρούσε «επικίνδυνα ασαφή».
Και να θέσει στην ενταξιακή πορεία της Τουρκίας εξαιρετικά σκληρούς όρους και προϋποθέσεις, μια σειρά μηχανισμούς αναστολής που ουδέποτε είχαν ως τότε επιβληθεί σε καμιά άλλη υπό ένταξη χώρα. Και να μην υπάρξει δεσμευτικό χρονοδιάγραμμα για την Χάγη.
Οι αποφάσεις των Βρυξελλών για την Τουρκία το 2004
Η διαδικασία των διαπραγματεύσεων θα κρατήσει τουλάχιστον δέκα χρόνια.
Για να ξεκινήσει κάθε στάδιο της διαπραγμάτευσης θα απαιτείται ομόφωνη απάντηση από όλα τα κράτη-μέλη.
Η διαδικασία μπορεί να ανακοπεί με απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου με πρόταση της Επιτροπής ή του ενός τρίτου των κρατών-μελών.
Η Τουρκία θα πρέπει να προσαρμόζεται σε κάθε νέα πρόοδο και εξέλιξη στο κοινοτικό κεκτημένο, όχι μόνο σε ό,τι ισχύει σήμερα.
Σαφής αναφορά στη συμφωνία του Ελσίνκι. Κατοχυρώθηκαν διορθώσεις που επεδίωξε η ελληνική κυβέρνηση.
Πρόνοια για παραπομπή στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης «εάν αυτό κριθεί αναγκαίο», χωρίς δεσμευτικό χρονοδιάγραμμα. (Η ελληνική πλευρά ήθελε να έχει τον έλεγχο του χρόνου και του τρόπου προσφυγής)
Η Τουρκία δεσμεύεται κατηγορηματικά για σχέσεις καλής γειτονίας (μείωση έντασης στο Αιγαίο, άρση απειλής πολέμου για τα 12 μίλια)
Απαλείφθηκε η προσθήκη «και συναφή θέματα» στον όρο του Ελσίνκι «μεθοριακές διαφορές». Η κυβέρνηση θεωρούσε «επικίνδυνα ασαφή» την προσθήκη.
Υπάρχει ρητή πρόβλεψη ότι η ΕΕ θα ενημερώνεται διαρκώς και όχι μόνο εφάπαξ, όπως προέβλεπε η Συμφωνία του Ελσίνκι, για την πορεία των ελληνοτουρκικών σχέσεων που έτσι τέθηκαν υπό την μόνιμη επιτήρηση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Η ΕΕ απαιτεί από την Τουρκία σειρά μεταρρυθμίσεων που αφορούν τον πλήρη σεβασμό των θεμελιωδών ελευθεριών, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που αγγίζουν ευθέως την προστασία των Ελλήνων της Ιμβρου και της Τενέδου, καθώς και την αναγνώριση της οικουμενικότητας του Πατριαρχείου. Μάλιστα υπήρχε ευθεία αναφορά στις σχετικές πρόνοιες της έκθεσης της Κομισιόν που είχε δημοσιοποιηθεί τον Οκτώβριο.
Προβλεπόταν μόνιμη απόκλιση από το κοινοτικό κεκτημένο ως προς την ελεύθερη διακίνηση προσώπων. Ρήτρα με πρωτοβουλία της Γερμανίας, απέκλειε τη δυνατότητα μαζικής μετακίνησης τουρκικού πληθυσμού στη Θράκη ή στα νησιά του Αιγαίου.
Με λίγα λόγια, είχε αποφασιστεί για την Τουρκία ενταξιακή διαδικασία «ανοιχτού τέλους» και η Άγκυρα υποχρεωνόταν να δίνει τη μάχη προσαρμογής στο ευρωπαϊκό κεκτημένο χωρίς να είναι βέβαιη για την πλήρη ένταξη στο τέλος του δρόμου.
Όσον αφορά στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, τον Ιανουάριο του 1994, όταν υπουργός των Εξωτερικών ήταν ο πρώην Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Κάρολος Παπούλιας, η Ελλάδα αποδέχθηκε την αρμοδιότητά του έναντι οποιουδήποτε κράτους αναγνωρίζει και αυτό την αρμοδιότητά του. Τότε εξαιρέθηκε από την αρμοδιότητα οποιαδήποτε διαφορά συνδέεται με αμυντικά στρατιωτικά μέτρα που έχουν ληφθεί από την Ελλάδα για λόγους εθνικής άμυνας και για να αποφευχθεί η υπαγωγή του θέματος της στρατιωτικοποίησης των νησιών του Αν. Αιγαίου.
Ας σταματήσουν, λοιπόν, οι προπαγάνδες και οι πομφόλυγες και η διχόνοια η δολερή και οι αχρείαστες μάχες στο εσωτερικό μέτωπο.
Είναι γνωστό σε πόσες εθνικές καταστροφές μας έχουν οδηγήσει οι διάφορες φαγωμάρες μας.
Ας διδαχθούμε από το παρελθόν μας – από όλες τις σελίδες της Ιστορίας μας και τις ένδοξες και τις μαύρες.
Και ας θυμηθούν όλοι μερικές από τις πιο σοφές ρήσεις από την «Τέχνη του Πολέμου» του Σουν Τσου:
«Οι προικισμένοι ηγέτες νικούν τον εχθρό χωρίς να πολεμήσουν».
«Όταν κάποιος γνωρίζει καλά τόσο τον εχθρό όσο και τον εαυτό του είναι βέβαιος νικητής».
«Ένας σοφός άρχοντας πρέπει να μην βιαστεί να κηρύξει τον πόλεμο. Ένας καλός στρατηγός πρέπει να είναι πάντα έτοιμος για πόλεμο»
Αρκεί να μην τους πετροβολάμε…
*Η κ. Σοφία Βούλτεψη είναι Βουλευτής Β3 Νοτίου Τομέα Αθηνών, πρώην υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ και κυβερνητική εκπρόσωπος, δημοσιογράφος.
