Συμπληρώθηκαν 13 χρόνια λειτουργίας του Μουσείου της Ακρόπολης και σκεφτήκαμε να απαριθμήσουμε όσα μάθαμε, εμείς οι πολίτες, από τη μέχρι σήμερα λειτουργία του.
1. Το Μουσείο είναι κάτι πολύ περισσότερο από τα εκθέματά του. Κι αυτό ισχύει ακόμα και για μια χώρα σαν την Ελλάδα που τα μνημεία της είναι τόσο σημαντικά που θα αρκούσε ακόμα κι αν τα βλέπαμε μόνο σε... φωτογραφία, πόσο μάλλον όταν έχουμε την ευκαιρία να τα δούμε από κοντά, να συνομιλήσουμε νοητά μαζί τους κι αν όσοι είναι Έλληνες να αναζητήσουν και μέσα από αυτά τη δική τους θέση στη μακραίωνη αλυσίδα του έθνους.
Τους όρους και τις προϋποθέσεις αυτής της συνομιλίας θέτει το Μουσείο ως κτίριο. Αλλά το μουσείο δεν εξαντλείται στους εκθεσιακούς του χώρους. Ο τρόπος που αυτό συνομιλεί με το σύγχρονο περιβάλλοντα χώρο, η σχέση του με τη σημερινή Αθήνα αλλά και η ικανότητά του να λειτουργεί ως περιβάλλον ξεκούρασης και αναψυχής διαθέτοντας ένα ενημερωμένο βιβλιοπωλείο, ένα πλούσιο πωλητήριο και ένα ευχάριστο κυλικείο.
Όλα αυτά παίζουν πολύ μεγάλο ρόλο στην ανταπόκριση που θα βρει ένα μουσείο στο κοινό και τα 17 εκατομμύρια των επισκεπτών που το Μουσείο της Ακρόπολης έχει δεχτεί από το 2009 είναι ένα νούμερο που μιλάει από μόνο του.
2. Το Μουσείο είναι το επιστημονικό του προσωπικό και η διοίκησή του. Ειδικά για το Μουσείο της Ακρόπολης η παρούσα διοίκηση αντλεί κύρος και από το γεγονός ότι αναδείχθηκε μετά από διεθνή διαγωνισμό κι ας κατέλαβε αυτή τη θέση ένας επιστήμονας διεθνούς εμβέλειας όπως ο καθ. Νίκος Σταμπολίδης τον οποίο θα σεβόμασταν και θα αναγνωρίζαμε ακόμα κι αν είχε διοριστεί.
Όμως, ο διεθνής διαγωνισμός για την επιλογή διευθυντή. λειτουργεί ως απόδειξη για τους πολίτες ότι η Πολιτεία αντιλαμβάνεται και αναγνωρίζει εμπράκτως τη σημασία του. Η διοίκηση έχει σημαίνοντα ρόλο και στην αναζήτηση πόρων λειτουργίας. Σήμερα ειδικά που διερχόμαστε τεράστιες κρίσεις που απαιτούν τη δαπάνη μεγάλου τμήματος του προϋπολογισμού για την ανακούφιση των πολιτών, οι χορηγίες είναι όρος επιβίωσης.
Μια διοίκηση κύρους μπορεί να προσελκύσει χορηγούς πρόθυμους να δαπανήσουν μεγάλα ποσά από νόμιμη επιχειρηματική δραστηριότητα, σε χώρες με δημοκρατικές κυβερνήσεις και όχι σε αυταρχικά καθεστώτα.
3. Το Μουσείο είναι το νομικό καθεστώς με το οποίο λειτουργεί. Ως Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου το Μουσείο της Ακρόπολης ουδέποτε έχασε το δημόσιο χαρακτήρα του ενώ ταυτόχρονα είχε την απαιτούμενη ευελιξία να εξελιχθεί σε ένα οργανισμό που καλύπτει απαιτήσεις όπως αυτές ορίζονται από τη σύγχρονη Μουσειολογία και τις ανάγκες ενός κοινού που πλέον διαμορφώνει αντίληψη της πραγματικότητας μέσα από τις ψηφιακές τεχνολογίες και την κινούμενη εικόνα.
Η πρόκληση για τα αρχαιολογικά μουσεία είναι πολύ μεγάλη όταν αυτά απευθύνονται σε κοινά που καταναλώνουν τον πολιτισμό με νέους τρόπους, πολύ διαφορετικούς από αυτούς που ξέραμε μέχρι σήμερα. Όσοι είχαν εκφράσει τις αντιρρήσεις τους για το νομικό καθεστώς που επελέγη σήμερα θα πρέπει να αναγνωρίσουν ότι έσφαλαν. Οι φοβίες τους αποδείχθηκαν αβάσιμες και υπερβολικές. Ας βάλουν, λοιπόν, εδώ την τελεία.
4. Τα Μουσεία θέλουν χρόνο για να χτιστούν. Πόσο χρόνο όμως; Για να ολοκληρωθεί το Μουσείο της Ακρόπολης έπρεπε να περάσουν δεκαετίες και να εκδικαστούν περί τις 104 (και κατ’ άλλους 108) προσφυγές εναντίον της ανέγερσης του, από τα πρωτοδικεία μέχρι τα διοικητικά εφετεία και το Συμβούλιο της Επικρατείας. Ο χώρος ορίστηκε το 1976 από τον Κωνσταντίνο Καραμανλή για να εγκαινιαστεί τελικά το 2009 επί πρωθυπουργίας Κώστα Καραμανλή. Γιατί αντιστεκόμαστε και μάλιστα με μένος σε κάθε τι καινούργιο;
5. Το Μουσείο είναι τελικά οι επισκέπτες του. Οι άνθρωποι από όλο τον πλανήτη που θα το επισκεφτούν οι περισσότεροι γιατί στα σχολικά τους βιβλία έβλεπαν τις ελληνικές αρχαιότητες και τις διδάσκονταν ως μέτρο του τι είναι σημαντικό στη ζωή. Οι άνθρωποι που θα θελήσουν να απαθανατίσουν τον εαυτό τους μέσα σε αυτό, να δημιουργήσουν μνήμες από την επίσκεψή τους, όσοι θα βρουν μια γωνιά να καθίσουν για να ξεκουραστούν περικυκλωμένοι από τους αιώνες της ανθρωπότητας. Η εμπειρία που προσφέρει ένα μουσείο πόσο μάλλον το Μουσείο της Ακρόπολης είναι μοναδική και δεν συγκρίνεται με ο,τιδήποτε άλλο.
Η φετινή επέτειος των 13 χρόνων λειτουργίας του Μουσείου της Ακρόπολης λαμβάνει μια ιδιαίτερη σημασία από το γεγονός ότι βρίσκεται στα σκαριά η υλοποίηση ενός άλλου, πολύ μεγάλου έργου, εθνικής σημασίας και αναφερόμαστε βέβαια στην πολυαναμενόμενη αναγέννηση του Εθνικού και Αρχαιολογικού Μουσείου, του απόλυτου Μουσείου όλων των αρχαιολογικών μουσείων του κόσμου.
Η ανέγερση και η λειτουργία του Μουσείου της Ακρόπολης μπορεί να μας διδάξει όσα πρέπει αυτή τη φορά να αποφύγουμε αλλά κυρίως μας εμπνέει ώστε να το περιμένουμε με ανυπομονησία. Μπορούμε να φανταστούμε από τώρα τις μεγάλες συγκινήσεις που θα ζήσουμε μέσα στον αναγεννημένο θησαυρό και το βαθμό που η ανάπλαση ολόκληρης της περιοχής θα μεταμορφώσει την πόλη και είμαστε ενθουσιασμένοι. Πρέπει, λοιπόν, να προχωρήσει γρήγορα.
