Παρακολουθώ αυτές τις ημέρες ένα διεθνές διαδικτυακό συνέδριο για την τεχνολογία στην εκπαίδευση, θέμα που ο κορονοϊός ανέβασε στην κορυφή της ατζέντας κάθε σχολείου παγκοσμίως.
Ξέρετε, ίσως δεν υπάρχει πιο αργά μεταβαλλόμενο industry στον κόσμο από την εκπαίδευση και ίσως δεν υπάρχουν άνθρωποι που να αντιστέκονται στις αλλαγές περισσότερο από τους εκπαιδευτικούς. Σκεφτείτε μόνο πως η βασική δομή του σχολείου όπως την γνωρίζουμε στην Δύση είναι προϊόν της Βιομηχανικής Επανάστασης και δεν έχει μεταβληθεί ουσιαστικά, τα τελευταία 250 χρόνια.
Τα lockdown όμως στην εκπαίδευση μέσα στο 2020, εκτιμάται πως υποχρέωσαν πάνω από 40 εκατομμύρια εκπαιδευτικούς και 350 εκατομμύρια παιδιά σε όλο τον κόσμο να μπουν στην εξ? αποστάσεως εκπαίδευση, από την μία στιγμή στην άλλη. Μιλάμε προφανώς για μια κοσμογονία, χωρίς να μπορούμε αυτή την στιγμή να αξιολογήσουμε σωστά τις αλλαγές που θα επιφέρει μακροπρόθεσμα.
Παρακολουθώντας λοιπόν αυτό το διαδικτυακό συνέδριο, δεν ήταν λίγοι οι ομιλητές που έκαναν λόγο για την ανάδυση μιας καινούριας, challenge-based εκπαίδευσης. Μια φράση όμως μου έμεινε, πραγματικά: «Ο κορονοϊός είναι η ευκαιρία μας να διαγράψουμε το παλιό και ξεπερασμένο εκπαιδευτικό σύστημα και να φτιάξουμε ένα καινούριο». Για τα επόμενα 250 χρόνια, θα προσέθετα εγώ.
Όπως έχουμε ξαναπεί, ένα χαρακτηριστικό της εκπαίδευσης διεθνώς είναι πως επιτρέπει σε πολλά διαφορετικά λουλούδια να ανθίζουν. Έτσι, σχεδόν σε κάθε χώρα του κόσμου μπορούμε να βρούμε την ίδια στιγμή, σχολεία που λειτουργούν με βάση πχ την φιλοσοφία του Στάινερ στα οποία τα παιδιά ζυμώνουν το δικό τους ψωμί – αλλά και σχολεία που λειτουργούν με την πιο εξελιγμένη virtual reality τεχνολογία η οποία μεταφέρει τα παιδιά σε μια εικονική τάξη, μέσα π.χ. στον διαστημικό σταθμό. Και υπάρχουν φυσικά και εκατοντάδες χιλιάδες σχολεία ενδιάμεσα που προσπαθούν να «παντρέψουν» αυτές τις υπέροχες αντιθέσεις.
Το «καλό» λοιπόν που έφερε ο κορονοϊός στην εκπαίδευση (αν μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε μια τέτοια φράση), είναι ότι μας υποχρέωσε σε ένα βίαιο ξεβόλεμα. Και όσο και αν συμφωνούμε ή διαφωνούμε ατομικά με αυτό που συμβαίνει, είμαστε υποχρεωμένοι να ξανασκεφτούμε τα πάντα από την αρχή και να επανασχεδιάσουμε τον τρόπο που δουλεύουμε στα σχολεία. Για να τα προσαρμόσουμε στον κόσμο του αύριο, χρησιμοποιώντας την τεχνολογία όχι ως αυτοσκοπό - αλλά ως το μέσο που θα βγάλει την εκπαίδευση (και) έξω από την σχολική τάξη και θα μετατρέψει κάθε γωνιά του πλανήτη & κάθε στιγμή της ζωής σε ένα πειραματικό μαθησιακό περιβάλλον, μέσα από την διασύνδεση της γνώσης με την συναρπαστική πραγματικότητα.
Να λοιπόν μια πραγματικά μοναδική ευκαιρία για το ελληνικό κράτος. Με μια γενναία απόφαση, να είναι από τα πρώτα παγκοσμίως που θα «διαγράψει» το παλιό και χιλιοταλαιπωρημένο εκπαιδευτικό μας σύστημα και θα σχεδιάσει από λευκό χαρτί ένα εντελώς καινούριο, με γνώμονα τον κόσμο του 2050. Θα μας πάρει ίσως 3-4 χρόνια, θα απαιτήσει μια σχετικά ευρεία κοινωνική συναίνεση και θα χρειαστεί να σπάσουν στερεότυπα δεκαετιών - αν όμως γίνει σωστά, θα θέσει τις βάσεις για την πραγματική αναγέννηση του νέου Ελληνικού κράτους.
Και θα είναι αυτός ο καλύτερος τρόπος να γιορτάσουμε τα 200 χρόνια της Επανάστασης.
* Ο Γιάννης Γιαννούδης είναι συνιδρυτής & διευθυντής του σχολείου για πολύ μικρά παιδιά Dorothy Snot preschool & kindergarten
