Του Δημήτρη Καμπουράκη
Καταγράφω μερικές απ' τις εξαγγελίες του Κυριάκου: Ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα για όλους. Χίλια ευρώ αύξηση αφορολόγητου για κάθε παιδί. Μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 30% μέσα στα δυο πρώτα χρόνια. Μείωση φορολογικών συντελεστών για τις επιχειρήσεις. Ξεχνάω κάτι; Μάλλον, όλο και κάτι ακόμα θα 'χει υποσχεθεί που μου διαφεύγει. Και αναρωτιέμαι: Χρειάζονται αυτά;
Εδώ συγκρούονται δύο σχολές πολιτικής σκέψης και συμπεριφοράς. Η μία, παραδοσιακή και δοκιμασμένη, λέει το απλό παλαιοκομματικό: «Αν δεν τάξεις, παιδάκι μου, δεν κερδίζεις εκλογές». Είναι συνταγή τόσο παλιά όσο και οι ύμνοι της εκκλησίας μας. Που επί αιώνες έχουν τα ίδια λόγια και μελωδίες, αλλά οι περικαλλείς ναοί της είναι πάντα γεμάτοι από κόσμο. Η άλλη σχολή είναι βουτηγμένη μέσα στην ειλικρίνεια και την πολιτική εντιμότητα, αλλά σ' έναν κόσμο που δεν χάνει ευκαιρία να αποδείξει ότι δεν πολυεκτιμά αυτές τις αρετές. Αυτή η συνταγή λέει «μην υπόσχεσαι, είναι πολιτικά ανήθικο».
Ο Κυριάκος που προφανώς είναι οπαδός της δεύτερης συνταγής, αλλά δεν είναι και αφελής για ν' αγνοήσει παντελώς την συσσωρευμένη εμπειρία της πρώτης, επέλεξε μια μέση οδό. Υποσχέσεις για λίγες, απολύτως μελετημένες και λελογισμένες παροχές, που θεωρεί ότι εφικτό να τις υλοποιήσει. Άρα, τίποτα το απρεπές ή το ανήθικο. Διότι, εδώ που τα λέμε, αν αθροίσει κανείς όλα τα ποσά που περιέχονται στις εξαγγελθείσες παροχές της ΝΔ, δεν θα βγάλει ούτε το ένα εικοστό του προγράμματος της Θεσσαλονίκης του Τσίπρα το 2014.
Πλην, εδώ ανακύπτουν ορισμένα καίρια ερωτήματα: Για παράδειγμα, πιστεύει ο Κυριάκος ότι δίχως αυτές τις εξαγγελίες, δεν θα πάρει τις εκλογές; Πιστεύει ότι ποιοτικές και όχι εξατομικευμένες εξαγγελίες, όπως η μικρή αύξηση του αφορολόγητου για κάθε παιδί, φέρνει κόσμο στην κάλπη του; Πιστεύει ότι μπορεί να τα βγάλει πέρα με τον ΣΥΡΙΖΑ αν η σύγκριση εξαγγελιών για παροχές μπουν στην κορυφή της προεκλογικής ατζέντας; Αφού ξέρει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είναι αριστοτέχνης της προεκλογικής παροχής και ανενδοίαστος ως προς τις υποσχέσεις. Έχει νόημα να μπει σε έναν τέτοιο ανταγωνισμό; Από την άλλη, μπορεί μια ηθικοπλαστικού ύφους καταγγελία της ανηθικότητας που εμπεριέχονται σε εξαγγελίες παροχών, ν' αντισταθμίσει την γοητεία της (θεωρητικής έστω) πιθανότητας πραγματοποίησης των εξαγγελιών;
Δεν έχω οριστική απάντηση, ερωτήματα προβληματισμού διατυπώνω. Διότι δεν είναι άνευ ουσίας η γνήσια απορία παλιού πολιτικού που αναρωτιέται: «Δηλαδή ο Κυριάκος θα πάει σε εκλογές, δίχως να έχει υποσχεθεί σε κανέναν απολύτως τίποτα; Την στιγμή που ο ΣΥΡΙΖΑ θα υποσχεθεί πάλι τον ουρανό με τ' άστρα; Για αυτοκτονία θα πάει;» Η άλλη λογική θα αντιτείνει πως ο Αλέξης έχει αναιρέσει τόσες πολλές υποσχέσεις του προς όλους ανεξαιρέτως, που κανένας πλέον δεν πρόκειται να πιστέψει καινούριες. Λογικό ακούγεται, αλλά θα έβαζε κανένας το χέρι του στην φωτιά ότι έτσι θα αντιδράσει ο κόσμος τελικά; Ή μήπως, έχοντας να επιλέξει ανάμεσα σε κάποιον που τάζει και κάποιον που δεν τάζει, επιλέξει πάλι τον πρώτο με την λογική «και το 10% απ' αυτά να κάνει, πάλι καλά θα 'ναι»;
Που καταλήγουμε; Δεν γνωρίζω, ο Πρόεδρος της ΝΔ και τα επιτελεία του πρέπει ν' αποφασίσουν. Πάντως, αν μπει σε ανταγωνισμό παροχών, αυτές θα πρέπει να φτάνουν στο εκλογικό σώμα προσωποποιημένα κι όχι να χάνονται μέσα σε γενικά και αόριστα πλαίσια που δεν είναι σαφές ποιον περιλαμβάνουν. Διότι όταν θα υπόσχεται αύξηση του Ελάχιστου Εγγυημένου ή βελτίωση των όρων υπαγωγής στο επίδομα ανεργίας, απέναντι του θα 'χει τον Αλέξη που θα μοιράζει ζεστά πεντακοσάρικα ή χιλιάρικα στον καθένα ξεχωριστά, μέσω μερισμάτων, επιδομάτων και κυνικών βοηθημάτων.
Κοντολογίς, αν ο Κυριάκος δεν θέλει ή δεν μπορεί να βγει μπροστά μ' ένα σαρωτικό Νεοδημοκρατικό πρόγραμμα Θεσσαλονίκης, ψεύτικο ασφαλώς πλην αποτελεσματικό, τότε ίσως είναι καλύτερα να το σκέφτεται δέκα φορές πριν εξαγγείλει κάτι. Διότι κινδυνεύει και να του κολλήσουν την ρετσινιά ότι δίνει παλαιοκομματικές υποσχέσεις (οι κυβερνητικοί ήδη το κάνουν μέσω των μηχανισμών των) και πολύ λίγοι πολίτες θα αντιληφθούν ότι αυτά που υπόσχεται τους αφορούν.