Του Λάμπρου Τζούμη*
Αλλαγές στο Υπουργείο Εθνικής Άμυνας μετά τον πρόσφατο ανασχηματισμό στον οποίο οι ΑΝΕΛ εμφανίζονται ενισχυμένοι. Ο κ. Καμμένος παραμένει αμετακίνητος και τον πλαισιώνουν η κ. Μ. Κόλλια - Τσαρουχά που αναλαμβάνει υφυπουργός και ο μέχρι σήμερα γραμματέας της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ κ. Π. Ρήγας στα καθήκοντα του αναπληρωτή υπουργού.
Ο ανασχηματισμός αυτός ενδεχομένως να είναι και ο τελευταίος της παρούσας κυβέρνησης και είναι σκόπιμο να επιχειρήσουμε έναν απολογισμό του κυβερνητικού έργου στο χώρο των Ε.Δ.
Θα μπορούσαμε να αναφερθούμε στις χιλιάδες ώρες πτήσης του ΥΕΘΑ με στρατιωτικά ελικόπτερα φορώντας στολές παραλλαγής, κατά τη διάρκεια των οποίων αγνοούσε παντελώς τα προβλεπόμενα στα ισχύοντα εγχειρίδια αναφορικά με την ασφάλεια πτήσεων.
Να θυμηθούμε ψαρέματα προστατευόμενου είδους καρχαρία, υπερατλαντικά ταξίδια με το πρωθυπουργικό αεροσκάφος σε χώρες όπως η Ινδονησία, η Βραζιλία, το Καζακστάν, κ.λπ, επισκέψεις σε καζίνο του Λονδίνου ή το τεράστιο θέμα πώλησης πυρομαχικών στη Σαουδική Αραβία.
Να υπενθυμίσουμε τις πολιτικές ευθύνες του κ. Καμμένου για τη σύλληψη και την κράτηση των δύο Ελλήνων στελεχών στον Έβρο από τους Τούρκους και τις απαράδεκτες δηλώσεις του, ότι ενδέχεται να παραμείνουν στις τουρκικές φυλακές μέχρι και 15 χρόνια.
Να φέρουμε στη μνήμη μας δηλώσεις του ΥΕΘΑ κατά τη διάρκεια επίσκεψης που πραγματοποίησε στη Νέα Υόρκη λίγο μετά την ανάληψη των καθηκόντων του, περί δημιουργίας Νατοϊκής βάσης στην Κάρπαθο και πιθανής συμφωνίας με τις ΗΠΑ για συνεκμετάλλευση των ενεργειακών αποθεμάτων στο Αιγαίο, σε ποσοστό 70-30 % υπέρ των Αμερικανών. Ο κ. Καμμένος το 2013 εμφανιζόταν υπέρμαχος του ορυκτού πλούτου της χώρας δηλώνοντας για το θέμα αυτό ότι: «Ο τόπος έχει βαφτεί με πολύ αίμα, ώστε να τον παραδώσετε κάποιοι σε αυτούς που σας «κρατούν» με τις μαύρες σακούλες της Siemens. Αυτός ο τόπος έχει κάνει αγώνα για την απελευθέρωση και δεν πρόκειται να παραδοθεί σε κανένα υποταγμένο Σαμαρά ή Βενιζέλο, σε καμία Τρόικα, σε κανέναν τραπεζίτη».
Να επισημάνουμε την προώθηση νομοσχεδίων με καθαρά ψηφοθηρικό χαρακτήρα και φωτογραφικές διατάξεις, για εξυπηρέτηση ημετέρων όπως προσλήψεις και προαγωγές αξιωματικών ειδικής μονιμότητας χειριστών ελικοπτέρων, μεταφορικό μέσο στο οποίο ο κ. Καμμένος επιδεικνύει ιδιαίτερη προτίμηση, μεταθέσεις οπλιτών που εξαιρούνται του συστήματος μοριοδότησης, αποφάσεις για ανασύσταση της παλαιάς φημισμένης ΜΟΜΑ και αυτό εις βάρος της επιχειρησιακής ετοιμότητας των Ε.Δ., κ.λπ.
Θα αναφερθούμε όμως αναλυτικά σε συγκεκριμένες δηλώσεις-εξαγγελίες των κυβερνητικών εταίρων για την άμυνα:
- Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ υποσχόταν επανειλημμένα προεκλογικά την άμεση αποκατάσταση των μισθών και των συντάξεων των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων και την πλήρη εφαρμογή των αποφάσεων του Συμβουλίου της Επικρατείας, σύμφωνα με την οποία οι μισθοί και οι συντάξεις θα επανέλθουν στα επίπεδα του 2012. Στις προγραμματικές δηλώσεις στη Βουλή ο κ. Καμμένος είχε δεσμευτεί ότι η πρώτη υπογραφή που θα έβαζε, αφορούσε την υλοποίηση της εν λόγω απόφασης. Στη συνέχεια υπήρξαν κατ΄ επανάληψη διαβεβαιώσεις από τον ΥΕΘΑ ότι τα χρήματα είχαν αποσταλεί στο Υπ. Οικονομικών από συγκεκριμένους κωδικούς. Οι υποσχέσεις αυτές αποδείχτηκαν ψεύτικες και μέχρι σήμερα μόνο ως πολιτική κοροϊδία στα στελέχη των Ε.Δ. εκλαμβάνονται.
- Με την ανάληψη των καθηκόντων της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ, υπήρξε μια «επικοινωνιακή καταιγίδα» από πλευράς ΥΠΕΘΑ, με εξαγγελίες της ηγεσίας του για άμεσες και σαρωτικές αλλαγές, στη δομή και στον τρόπο επιχειρησιακής λειτουργίας των Ε.Δ. Σύμφωνα με τις ανακοινώσεις που έγιναν τότε αλλά και σε αυτές που ακολούθησαν, επρόκειτο μέχρι τέλους του 2015 να ληφθούν ριζοσπαστικές αποφάσεις για την αναδιοργάνωση των Ε.Δ., η οποία δεν θα περιοριζόταν απλά στο κλείσιμο ή τη σύμπτυξη στρατοπέδων, αλλά θα ήταν συνολική, με στόχο την ενδυνάμωση των Ε.Δ. Μέχρι σήμερα, εκτός από κάποιες αποφάσεις που μόνο ως επικοινωνιακά «πυροτεχνήματα» (π.χ. αλλαγή τρόπου κατάταξης) θα μπορούσαν να χαρακτηρισθούν, δεν υπήρξε οποιαδήποτε σοβαρή πρόοδος στο θέμα της αναδιοργάνωσης.
- Ο κ. Καμμένος από το βήμα της Βουλής τον Δεκέμβριο του 2016, δήλωνε ότι τα έσοδα από την αξιοποίηση της περιουσίας των ΕΔ θα ανέλθουν στα 300 εκατ. ευρώ, για το 2017 και θα σταθεροποιηθούν στα 400 - 500 εκατ. ευρώ, τα επόμενα έτη. Σε συνέντευξή του τον Απρίλιο του ΄16, αναφέρθηκε σε φαραωνικά σχέδια για την αξιοποίηση της περιουσίας των Ε.Δ., που θα απέφερε πακτωλό εκατ. ευρώ και παράδειγμα έφερε το νησί του Σαρωνικού Φλέβες. Συγκεκριμένα ανέφερε ότι υπάρχει πρόταση από την πλευρά του Άμπου Ντάμπι, με ενοίκιο 100 εκατ. ευρώ, δημιουργίας ενός ξενοδοχειακού θερέτρου 22 χιλιάδων θέσεων με επένδυση 3,6 δις. ευρώ, τα οποία θα πηγαίνουν στον προϋπολογισμό του Πολεμικού Ναυτικού. Στις 22 Αυγούστου 2017, η Υπηρεσία Αξιοποίησης Ακίνητης Περιουσίας Ενόπλων Δυνάμεων (ΥΠΑΑΠΕΔ) διέψευσε τις προσδοκίες του κ. Καμμένου και ανακοίνωσε ότι τα έσοδα της αξιοποίησης, για το έτος 2017, ανέρχονται μόλις σε 650 χιλιάδες ευρώ.
- Στο θέμα της αξιοποίησης της ακίνητης περιουσίας των Ε.Δ. να αναφέρουμε ότι ο κ. Καμμένος που διατείνεται συχνά ότι επιδεικνύει ενδιαφέρον για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα στελέχη των Ε.Δ. στο στεγαστικό ζήτημα, συναίνεσε στην απόφαση του κ. Τσίπρα στη συμφωνία με νέους όρους παραχώρησης του Στρατοπέδου «Παύλου Μελά» στη Θεσσαλονίκη έκτασης 332.000 τετραγωνικών μέτρων, στον ομώνυμο Δήμο. Η συμφωνία που προϋπήρχε από το 2014 και η οποία δεν τηρήθηκε, προέβλεπε παραχώρηση 52.000 τετραγωνικών μέτρων αντικειμενικής αξίας 13 εκατ. ευρώ περίπου, να παραμείνει προς πολεοδόμηση επ' ωφελεία του ΤΕΘΑ, ώστε να δημιουργηθεί πρότυπος οικισμός άνω των 200 διαμερισμάτων. Με τη νέα συμφωνία ως αντάλλαγμα παραχωρήθηκαν 83 διάσπαρτα διαμερίσματα σε υποβαθμισμένες περιοχές, αντικειμενικής αξίας 3 εκατ. ευρώ περίπου, τα οποία απαιτούν εργασίες αποκατάστασης ύψους 300-400 χιλ. ευρώ περίπου. Δηλαδή από μία μόνο παραχώρηση (Στρδο Παύλου Μελά) υπήρξε απώλεια 10 εκατ. ευρώ.
- Ο κ. Καμμένος ανακήρυξε το έτος 2017 ως «Έτος Εφέδρου – Εθνοφύλακα» και εξήγγειλε πλήθος δράσεων, με σκοπό την ενίσχυση του εν λόγω θεσμού. Εκτός όμως από εορτές και τελετές το έτος αυτό, τίποτε άλλο δεν έγινε (π.χ. αλλαγή θεσμικού πλαισίου, παροχή κινήτρων συμμετοχής, διάθεση πιστώσεων, επίλυση προβλημάτων ένδυσης, κ.λπ). Στην πραγματικότητα πολύς μικρός αριθμός εφέδρων καλείται για εκπαίδευση λόγω περιορισμού πιστώσεων. Για το σύνολο των εφέδρων αξιωματικών, υπαξιωματικών και οπλιτών όλων των Όπλων και Σωμάτων του Στρατού Ξηράς, τα έτη 2016 και 2017, διατέθηκε συνολικά το ποσό 200.000€ .
- Τέλος στο πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ για την άμυνα οι αναγραφόμενοι στόχοι μάλλον απαιτούν αποκωδικοποίηση για να αντιληφθεί κάποιος τις επιβαλλόμενες και απορρέουσες υποχρεώσεις, σε ότι αφορά την υλοποίησή τους. Ενδεικτικά αναφέρονται:
- Ανάπτυξη, ασύμμετρων, αντισυμβατικών και ανορθόδοξων ικανοτήτων μέσω αντίστοιχων εργαστηρίων και στους τρεις κλάδους των ΕΔ και σε όλα τα επίπεδα.
- Σύνθεση των παραγόντων επιβιωσιμότητας - αποτελεσματικότητας, από κάτω προς τα πάνω, από το επίπεδο του απλού στρατιώτη έως και το ανώτερο επιχειρησιακό επίπεδο.
- Συμμετρική ανάπτυξη των βασικών συντελεστών της Άμυνας. Ολιστική και συνθετική αντιμετώπιση των αμυντικών ικανοτήτων - ανάπτυξή τους στο μέτρο των επιθυμητών αποτελεσμάτων. Καθιέρωση συνθετικού μοντέλου εκτίμησης-αξιολόγησης της μαχητικής ικανότητας των μονάδων με δείκτες επιδόσεων για το σύνολο των βασικών συντελεστών.
Τα παραπάνω καταδεικνύουν ότι δεν πραγματοποιήθηκε το παραμικρό από αυτά που εξαγγέλθηκε από την κυβέρνηση στο χώρο των Ε.Δ.. Η παρουσία του κ. Καμμένου στο τιμόνι της ηγεσίας του ΥΠΕΘΑ επί τριετία δεν έχει να επιδείξει κάτι το αξιόλογο και ουσιαστικό, ο οποίος σημειωτέον όλο αυτό το διάστημα πλαισιωνόταν από προβεβλημένα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ όπως o Κ. Ήσυχος, ο Δ. Βίτσας, ο Φ. Κουβέλης και ο εν αποστρατεία στρατηγός Ν. Τόσκας.
Η τοποθέτηση της κ.Μαρίας Κόλλια –Τσαρουχά στα καθήκοντα της υφυπουργού σηματοδοτεί την προσπάθεια εξυπηρέτησης έτι περισσότερο της κομματικής πελατείας των ΑΝΕΛ στο χώρο του ΥΠΕΘΑ.Ο νέος αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Άμυνας κ. Π. Ρήγας προερχόμενος από την ΚΝΕ αντιμιλιταριστής λόγω του ιδεολογικού του υπόβαθρου θα λειτουργήσει περισσότερο ως τοποτηρητής του κ. Τσίπρα για τις κινήσεις του κ. Καμμένου. Οι προοπτικές από τη νέα σύνθεση της ηγεσίας του ΥΠΕΘΑ για προώθηση θεμάτων που αφορούν τις Ε.Δ. δεν προοιωνίζονται ευοίωνες.
*Ο Λάμπρος Τζούμης είναι Αντιστράτηγος ε.α.
