Του Βασίλη Φασούλα*
Οι νομικοί ως οδοδείκτη περί της απονομής δικαιοσύνης έχομε την εξής πεποίθηση : « Άλλο το κοινό περί δικαίου αίσθημα, άλλο η δικαιοπολιτική εφαρμογή του Νόμου». Η κοινωνία και η πολιτική όμως λειτουργούν με τα δικά τους «έδρανα» όπου το κοινό περί δικαίου αίσθημα κατισχύει κάθε «νομικής ερμηνείας και εφαρμογής δικαίου». Και αυτά πρέπει να τα έχουν υπ' όψιν όσοι νομικοί επιλέγουν να αποτελούν πολιτικά πρόσωπα και δη κορυφαία.
Εν προκειμένω λοιπόν η κ. Θάνου, για το όποιο «δίκηο» της, αποφάσισε εν μέσω δικαστικής διαμάχης της, να διασύρει την χώρα με «επιστολές» και «παράπονα» στην Κομισιόν.
Δεν θα ισχυρισθώ ότι η περίπτωση της αποπομπής της κυρίας Θάνου δεν είναι όλως προβληματική, είναι. Ο ΔΣΑ πχ στην γνωμοδότησή του φέρει πολλές βάσιμες αντιρρήσεις και αντιλογίες σχετικώς με την συνταγματικότητα και συνεπώς την νομιμότητα αυτής της κυβερνητικής αποφάσεως. Θα ήθελα βέβαια, ως δικηγόρος, ο ΔΣΑ να είχε ανάλογες καίριες αντιδράσεις και σε περιπτώσεις δικαστών που ακόμη δεν συνταξιοδοτούνται αναλαμβάνουν κυβερνητικές και πολιτικές θέσεις, όπως η κ. Θάνου. Γιατί η «ενδοδιοικητική ανεξαρτησία», η «δεδικαιολογημένη εμπιστοσύνη στην Διοίκηση», η «προσωπική και λειτουργική ανεξαρτησία» και άλλα βαρυσήμαντα μιας ευνομούμενης Πολιτείας που αναφέρει ο ΔΣΑ , πρέπει να ελέγχονται κατ΄ ουσίαν, καθ' ολοκληρίαν και εγκαίρως , από ΝΠΔΔ όπως αυτός.
Σε κάθε περίπτωση η κυρία Θάνου θα πρέπει να κάνει την αυτοκριτική της, όπως και κάθε Δικαστής που κατήλθε ως πολιτικό πρόσωπο στην κεντρική πολιτική σκηνή.
Στην κεντρική πολιτική σκηνή λοιπόν όταν εκτίθεσαι και «παραγοντίζεις» κομματικώς, πρέπει να είσαι έτοιμος με θεσμική υπομονή και αυτοσυγράτηση να δέχεσαι τις όποιες επιθέσεις, δίκαιες ή άδικες. Ο δε πολιτικός σου αντίπαλος, γνωρίζεις ότι είναι δυνατόν να κατέλθει και αυτός με τα όπλα του, θεμιτά ή και αθέμιτα. Το πώς θα τον αντιμετωπίσεις είναι ίσως σημαντικότερο από το αποτέλεσμα της ίδιας της εκβάσεως της υποθέσεώς σου. Πλην όμως η κ. Θάνου με τις κινήσεις της προκαλεί τα εξής:
-Υπονομεύει το κύρος του ιδίου του ημεδαπού Δικαστικού Σώματος στο οποίο οφείλει την επαγγελματική και προσωπική της ανέλιξη. Προτού λοιπόν καν αποφανθεί το ΣτΕ επί της ουσίας της αιτήσεως ακυρώσεώς της, ειρήσθω ότι η απόρριψη της αιτήσεως του προσωρινού μέτρου της αναστολής δις επ΄ ουδενί προδικάζει την κρίση του ΣτΕ, η ίδια φροντίζει να αποστέλλει επιστολές στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή (Commission). Απώτερος στόχος της προφανώς είτε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να αποστείλει σχετική συμμορφωτική επιστολή στην ελληνική κυβέρνηση είτε και εν τέλει να προσφύγει (η Commission) στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ενώσεως (ΔΕΕ) εις βάρος της Ελλάδος σχετικώς με την ΥΑ αποπομπής της και συντρεχόντως του σχετικού Νόμου 4623/2019 . Ουσιαστικά η ίδια, αν και τέως ανωτάτη δικαστική λειτουργός, εμμέσως αλλά σαφέστατα, δεν δείχνει εμπιστοσύνη στους συναδέλφους της της διοικητικής δικαιοσύνης και βιάζεται να ακυρώσει ή να προκαταλάβει την κρίση τους, προτού αυτοί αποφανθούν. Σε επιστολή της προς τον νυν Πρόεδρο της Επιτροπής Ανταγωνισμού επισημαίνει την δικαίωση καθαιρεθέντος ομολόγου της από την ΔΕΕ κατά αποφάσεως της Ουγγρικής Κυβερνήσεως ( την υπ'αριθμόν C-288/12) για περίπτωση που φέρει κατά την κρίση της πολλές ομοιότητες με την δική της. Προς τι λοιπόν τέτοια «ασυγκράτητη διάθεση» διακοινώσεως της υποθέσεώς της σε Ευρωπαϊκό επίπεδο και προς τι τέτοια απαξίωση των ημεδαπών δικαιοδοτικών θεσμών εφ΄ όσον οι πιθανότητες ευδοκιμήσεως της αιτήσεώς της απέναντι στο ΣτΕ είναι ηυξημένες; Ακόμη και η κρίση μέρους των δικαστών στο τμήμα Αναστολών του ΣτΕ περί μη προδήλου βασιμότητος των λόγων της αιτήσεως ακυρώσεως δεν προκαταλαμβάνει τους δικαστές που θα κρίνουν επί της υποθέσεως. Και εν πάση περιπτώσει εάν δεν δείχνει να εμπιστεύεται το Δικαστικό Σώμα (τέως) ανωτάτη Λειτουργός του τι εικόνα δίδεται στον μέσο Έλληνα Πολίτη; Ενδιαφέρει η εικόνα αυτή που η ίδια βγάζει την κυρία Θάνου ή τα ιδιωτικά της συμφέροντα της είναι πιο ενδιαφέροντα ;
- Ούσα λοιπόν εκτός των άλλων πρώην Πρόεδρος ΑΠ και πρώην Υπηρεσιακή Πρωθυπουργός παρουσιάζει δημοσίως και κυνικώς την εικόνα ότι η επίλυση εσωτερικών πολιτειακών μας ζητημάτων και διαφορών ιδιωτών με κράτος, στηρίζεται κατά πρώτον και κύριο λόγο σε ευρωπαϊκές «παρεμβάσεις», κατά το λαϊκότερο «πλάτες», προτού εξαντληθεί η δικαιοδοτική λειτουργία της Ελληνικής Δικαιοσύνης. Η δε προσωπική επαφή της με τον κ. Γιούνγκερ , στον οποίο ουσιαστικά απέστειλε τις επιστολές διαμαρτυρίας, κάνει αυτήν την εικόνα πιο «ενοχλητική» αφού εμφιλοχωρεί πλέον και η παράμετρος «γνωριμία» ως συστατικό στοιχείο τέτοιων παρεμβάσεων. Ακόμη και αν δεν είναι έτσι, η ίδια με τις ενέργειές της, όπως η προσωπική ευχαριστήρια επιστολή της προς τον κ. Γιούνγκερ από το 2015, έχει καλλιεργήσει αυτήν την εικόνα.
- Εν τέλει δεν επιδεικνύει ως άνθρωπος που υπηρέτησε αλλά και χρημάτισε σε ανώτατες θέσεις της Δικαιοσύνης και του Κράτους μία θεσμική εγκράτεια, όταν η ίδια κατηγορεί τους κυβερνώντες ότι παρέκαμψαν τους νόμους και τους θεσμούς.
Αν θα δικαιωθεί η κ. Θάνου και οι λοιποί της Επιτροπής Ανταγωνισμού ή αν θα αποζημιωθούν είναι εν τέλει ζήτημα της Δικαιοσύνης, πέραν του δημοσίου ενδιαφέροντος για την υπόθεσή τους . Η επιμονή της όμως, όπως ως πρόσωπο με την δική της διαδρομή, είναι κατ΄ εξοχήν ζήτημα της δημόσιας σφαίρας συζητήσεως. Και σημείον των καιρών, δυστυχώς.
*Ο Βασίλης Φασούλας είναι δικηγόρος, υπεύθυνος Οργανωτικού της Δημοκρατικής Ευθύνης