Το θωρηκτό Αβέρωφ άλλαξε το 1910 τους συσχετισμούς δυνάμεων στο Αιγαίο και συνέβαλλε ουσιαστικά στο μεγάλωμα της Ελλάδας. Κατά τον ίδιο τρόπο οι γαλλικές φρεγάτες αλλάζουν τις σημερινές ισορροπίες στην Ανατολική Μεσόγειο και λειτουργούν ως αποτρεπτικός μηχανισμός στα επεκτατικά σχέδια του γνωστού ταραχοποιού της περιοχής. Είναι μία μεγάλη πολιτική νίκη για την Ελλάδα και ως τέτοια πρέπει να αντιμετωπιστεί στο εσωτερικό της χώρας. Χωρίς μεμψιμοιρίες και μικρότητες…
Η Ελλάδα είναι μια μικρή ευρωπαϊκή χώρα που δέχεται μεγάλες απειλές στα σύνορά της. Το γεγονός αυτό και μόνο δημιουργεί μία ιδιαιτερότητα, καθώς εξαναγκάζεται να επενδύει πολλά χρήματα στην άμυνα, δυσανάλογα με τις αντικειμενικές της δυνατότητες. Η ασφυκτική πίεση που δέχτηκε η χώρα τα τελευταία δύο χρόνια απέδειξε ότι οι πολιτικές κατευνασμού της Τουρκίας που ακολουθήθηκαν τα προηγούμενα χρόνια ήταν αναποτελεσματικές και μας ωθούσαν με μαθηματική ακρίβεια στην λογική της ήττας και της υποτέλειας.
Η πολιτική του Κυριάκου Μητσοτάκη ήταν διαφορετική από εκείνη των προκατόχων του. Απέφυγε να χορέψει ζεϊμπέκικο στην αυλή του σουλτάνου και την ίδια ώρα επεδίωξε να κτίσει συμμαχίες στην Ευρώπη και στην ευρύτερη περιοχή. Η Συμφωνία με τους Γάλλους είναι μία και μόνο πτυχή αυτής της πολιτικής.
Δεν πρόκειται να … καταλάβουμε την Πόλη. Η Ελλάδα δεν έχει επεκτατικές βλέψεις σε βάρος άλλης χώρας κι είναι αστείο να λέγεται κάτι τέτοιο από την άλλη πλευρά του Αιγαίου. Η Ελλάδα θέλει να ζήσει ειρηνικά με τους γείτονές της. Και η αγορά των φρεγατών κάνει ακριβώς αυτό, λειτουργεί αποτρεπτικά για όσους θα ήθελαν να ρισκάρουν μέσα από μία πολεμική σύγκρουση.
Η Τουρκία είναι ένας εν δυνάμει πολύτιμος σύμμαχος για την Ελλάδα και όχι ένας προαιώνιος εχθρός. Αλλά ποια Τουρκία; Σίγουρα όχι το νέο-οθωμανικό μόρφωμα του Ταγίπ Ερντογάν ή το αντίπαλο δέος των κεμαλιστών – εθνικιστών.
Μία άλλη Τουρκία, πιο κοντά στα ευρωπαϊκά ιδεώδη, θα είναι μία δύναμη σταθερότητας και ανάπτυξης για την περιοχή. Πότε θα συμβεί αυτό; Άγνωστο! Οι σημερινές ενδείξεις μας δείχνουν ότι αυτή είναι προς το παρόν μία μακρινή μουσική. Και το ζητούμενο για μας στην παρούσα συγκυρία είναι να αναγκαστεί η Τουρκία να εκτονώσει σε κάποιο άλλο σημείο τις εσωτερικές της εντάσεις και όχι στο δικό μας πεδίο.
Μέχρι χτες η Τουρκία επιδίωκε το «ατύχημα», έχοντας την βεβαιότητα ότι θα έβγαινε νικήτρια από μία τέτοια περιπέτεια. Σήμερα δεν έχει την ίδια βεβαιότητα. Ή καλύτερα, γνωρίζει ότι απέναντί της δεν θα έχει μόνο τον ελληνικό στόλο. Μπορεί οι φρεγάτες να θέλουν χρόνο για να ναυπηγηθούν και να παραδοθούν, αλλά η Γαλλία αναζητά κι αυτή μία ευκαιρία για να αποδείξει ότι η θάλασσα της Μεσογείου είναι ο προνομιακός της χώρος. Χρειάζεται πολλή σκέψη στην Άγκυρα για να αποφασίσει αν θα δώσει μία τέτοια ευκαιρία στον Μακρόν! Στους Βαλκανικούς πολέμους το θωρηκτό Αβέρωφ τους ανάγκασε για δεκαετίες να χαθούν από τα γαλάζια νερά. Ένα και μόνο πλοίο, το σειτάν βαπόρ, σύμφωνα με τους Τούρκους. Ένα πλοίο που δεν αγόρασε τότε η Τουρκία και το «άρπαξε» η Ελλάδα, εκμεταλλευόμενη την ολιγωρία των αντιπάλων της. Μία λάθος κίνηση, λοιπόν, αλλάζει αυτόματα όλα τα δεδομένα και πολλές φορές έχει μεγαλύτερες και πιο μακροχρόνιες επιπτώσεις απ’ αυτές που σχεδιάζει ένα πολεμικό συμβούλιο. Είναι έτοιμη η Τουρκία για κάτι τέτοιο;
Θανάσης Μαυρίδης
