Οι αγορές εμπιστεύονται περισσότερο μια κυβέρνηση της Ν.Δ. θεωρώντας ότι θα είναι πιο φιλική στις επενδύσεις απ' ότι η παρούσα κυβέρνηση, δηλώνει στο liberal.gr, ο Ζολτ Ντάρβας αναλυτής του ινστιτούτου Bruegel των Βρυξελλών, προσθέτοντας ότι η στάση τους σχετίζεται και με την ενόχλησή τους για το πακέτο παροχών που ανακοίνωσε προεκλογικά ο Αλ. Τσίπρας.
Εκτιμά ότι ένας επιπλέον λόγος για τον οποίο οι αγορές «ψηφίζουν» πολιτική αλλαγή στην Ελλάδα είναι επειδή θεωρούν ότι η συνεργασία της Ν.Δ. με τους ευρωπαίους εταίρους θα είναι καλύτερη.
«Ενώ η παρούσα κυβέρνηση συνεργάστηκε στενά με τις Βρυξέλλες τόσο στη διάρκεια του μνημονίου, όσο και μετά, εντούτοις πάντα υπήρχε η αίσθηση ότι ο ΣΥΡΙΖΑ ψάχνει ευκαιρίες για να μην τηρήσει τις δεσμεύσεις της χώρας, η απειλή μιας έντασης στις σχέσεις Ελλάδας-ΕΕ, ήταν πάντα εκεί», σημειώνει ο κ. Ντάρβας.
Σχολιάζοντας τα αποτελέσματα της ευρωκάλπης, θεωρεί ότι τελικά η Κυριακή 26 Μαΐου ήταν μια καλή ημέρα για την Ευρώπη, καθώς τα ευρωσκεπτικιστικά κόμματα δεν έφτασαν στο ύψος των προσδοκιών οι οποίες είχαν αναπτυχθεί, τελικά η επέλαση της ακροδεξιάς δεν έγινε. Ειδική μνεία κάνει στην Ιταλία και στα ευάλωτα δημοσιονομικά της, χαρακτηρίζοντας την ως το μεγαλύτερο αναμφίβολα πρόβλημα για την Ευρώπη, και όπου μετά την σημαντική ενίσχυση της Λέγκας του Βορρά είναι πλέον πιθανό να δούμε πρόωρες εκλογές.
Συνέντευξη στον Γιώργο Φιντικάκη
- Πώς είδατε τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών στην Ελλάδα, και την προκήρυξη εκλογών που επακολούθησε;
Δίχως να έχω βαθιά γνώση της εγχώριας ελληνικής πολιτικής σκηνής, εντούτοις τα αποτελέσματα στην Ελλάδα επιβεβαίωσαν πάνω-κάτω τις δημοσκοπήσεις, δηλαδή τις μεγάλες διαφορές που καταγράφονταν ήδη πριν τις ευρωεκλογές υπέρ της Ν.Δ.. Δεν εξεπλάγην επομένως από το αποτέλεσμα, για μένα ήταν απολύτως αναμενόμενη αυτή η μεγάλη διαφορά.
- Η οικονομία αντέδρασε πολύ θετικά, με άνοδο στο χρηματιστήριο και μεγάλη πτώση στις αποδόσεις των ομολόγων, που κινούνται σε ιστορικά χαμηλά, πέριξ του 3,1%. Πως ερμηνεύετε την αντίδρασή της;
Καταρχήν να επισημάνω ότι μπορεί οι αποδόσεις του ελληνικού 10ετούς να βρίσκονται σε ιστορικά χαμηλά για τα δεδομένα της χώρας, αλλά συγκρινόμενο με τα αρνητικά γερμανικά επιτόκια, και πάλι είναι πολύ υψηλές. Άρα εδώ χρειάζεται αρκετή δουλειά.
Προφανώς οι επενδυτές καλωσόρισαν το αποτέλεσμα της ευρωκάλπης, θεωρώντας ότι το οικονομικό πρόγραμμα της Ν.Δ. είναι πολύ πιο φιλικό στην ανάπτυξη και στις επενδύσεις συγκρινόμενο με αυτό της παρούσης κυβέρνησης.
- Δείχνει δηλαδή αυτή η αντίδραση των αγορών ότι πιστεύουν πως μια κυβέρνηση της ΝΔ θα ακολουθήσει μια πιο φιλική για την ανάπτυξη, δημοσιονομική πολιτική, και ότι θα είναι πιο αποτελεσματική στην προσέλκυση επενδύσεων;
Αφενός πιστεύουν ότι η δημοσιονομική πολιτική της νέας κυβέρνησης θα αλλάξει επί τα βελτίω, αφετέρου εκτιμούν ότι θα έχει μια πιο φιλική προσέγγιση προς την πραγματική οικονομία και τις επενδύσεις, ενώ σίγουρα θεωρούν ότι η συνεργασία με τους ευρωπαίους εταίρους θα είναι καλύτερη.
Ενώ η παρούσα κυβέρνηση συνεργάστηκε στενά με τις Βρυξέλλες τόσο στη διάρκεια του μνημονίου, όσο και μετά, εντούτοις πάντα υπήρχε η αίσθηση ότι ο ΣΥΡΙΖΑ ψάχνει ευκαιρίες για να μην τηρήσει τις δεσμεύσεις της χώρας, η απειλή μιας έντασης στις σχέσεις Ελλάδας-ΕΕ, ήταν πάντα εκεί. Τώρα υπάρχει η προσδοκία ότι μια κυβέρνηση της ΝΔ θα συνεργασθεί καλύτερα με τις Βρυξέλλες, κάτι που θα είναι αμοιβαία επωφελές.
Εδώ να σημειώσω ότι στο παρελθόν όλα τα μεγάλα ελληνικά κόμματα έχουν εφαρμόσει και διαχειρισθεί προγράμματα βοήθειας, τόσο οι σοσιαλιστές παλαιότερα, όσο και η ΝΔ, όπως επίσης ο ΣΥΡΙΖΑ. Το λέω αυτό για να υπενθυμίσω ότι όταν τα ελληνικά κόμματα έρχονται στην εξουσία συνειδητοποιούν, άλλα λιγότερο, άλλα περισσότερο, το τι είναι καλύτερο για τη χώρα, ανεξάρτητα της προεκλογικής τους ρητορικής.
Το θέμα όμως είναι ποιος εφαρμόζει την καλύτερη πολιτική για την ίδια την χώρα. Επαναλαμβάνω λοιπόν ότι από την έως τώρα αντίδραση των αγορών, φαίνεται ότι αυτές εμπιστεύονται περισσότερο την Ν.Δ., παρά το ΣΥΡΙΖΑ. Ένας πιθανός λόγος είναι και το γεγονός ότι πολλά από τα μέτρα που ανακοίνωσε πρόσφατα η κυβέρνηση, δεν ενισχύουν την ανάπτυξη, παρά αφορούν αποκλειστικά βραχυπρόθεσμες παροχές με προεκλογική σκοπιμότητα.
- Ας σταθούμε στο αποτέλεσμα των ευρωεκλογών. Τα ευρωσκεπτικιστικά κόμματα δεν τα πήγαν και τόσο καλά, όπως κάποιοι ανέμεναν. Που το αποδίδετε;
Τα ευρωσκεπτικιστικά κόμματα δεν έφτασαν στο ύψος των προσδοκιών οι οποίες είχαν αναπτυχθεί. Παρά την ισχυρή της εμφάνιση σε αρκετές χώρες, η ευρέως προβλεφθείσα νίκη της ακροδεξιάς δεν υλοποιήθηκε. Tα φιλοευρωπαϊκά κόμματα διατηρούν πλειοψηφία άνω των 2/3 στο ευρωκοινοβούλιο με ποσοστό άνω του 70%. Η επέλαση των ευρωσκεπτικιστών δεν έγινε ποτέ.
- Που το αποδίδετε αυτό;
Το πρώτο συμπέρασμα είναι ότι δεν υπήρξε μεγάλη στήριξη στα αντιευρωπαϊκά κόμμα και το δεύτερο αφορά την αυξημένη συμμετοχή. Είναι σημαντικό ότι η συμμετοχή ήταν πολύ μεγαλύτερη σε σύγκριση με το 2014, φτάνοντας το 50% έναντι 42%. Αυτό δείχνει ότι οι Ευρωπαίοι πολίτες είχαν κίνητρο να συμμετάσχουν με την ψήφο τους, ίσως λόγω της απειλής ανόδου των ευρωσκεπτικιστών, την οποία ήθελαν να σταματήσουν.
Το τρίτο συμπέρασμα είναι ότι εδώ και δεκαετίες τα δύο μεγαλύτερα κόμματα είχαν την πλειοψηφία στο Ευρωκοινοβούλιο, την οποία έχασαν. Το γεγονός ότι το ΕΛΚ και οι Σοσιαλδημοκράτες έχασαν την πλειοψηφία συνεπάγεται ότι θα πρέπει να συνεργαστούν με τουλάχιστον ένα ακόμη κόμμα, όπως τους Πράσινους ή τους Φιλελεύθερους ή να συνεργαστούν ακόμη και τα 4 κόμματα. Αυτή όμως η εξέλιξη θα μπορούσε να ερμηνευθεί μόνο ως θετική. Και αυτό γιατί θα ενισχυθεί ο διάλογος μεταξύ των διαφορετικών κομμάτων και θα ληφθούν υπόψη ακόμη περισσότερα ζητήματα, επομένως μάλλον πρόκειται για θετικό αποτέλεσμα.
- Δύο εξαιρέσεις σε αυτή την τάση είναι η Γαλλία και η Ιταλία. Τι πιστεύετε; Αποδυναμώνεται ο Μακρόν;
Θα έλεγα πως όχι, πρώτον γιατί η διαφορά με την Λε Πεν είναι πολύ μικρή και δεύτερον γιατί τα υπόλοιπα κόμματα στη Γαλλία πέτυχαν μικρά ποσοστά. Οι εκλογές έδειξαν ότι μόνο το κόμμα του Μακρόν έχει ρεαλιστική πιθανότητα να κερδίσει τη Λεπέν. Άρα ακόμη και τα αποτελέσματα στη Γαλλία θα μπορούσαν να ερμηνευθούν ως θετικά παρά αρνητικά.
Η Ιταλία είναι μία διαφορετική περίπτωση, καθώς η Λέγκα του Βορρά ενισχύθηκε σημαντικά, ενώ το Κίνημα Πέντε Αστέρων αποδυναμώθηκε. Η Ιταλία είναι μία μεγάλη χώρα με ευάλωτη οικονομική και δημοσιονομική δομή και πλέον είναι πιθανό να δούμε εκεί πρόωρες εκλογές. Αναμφίβολα η Ιταλία αποτελεί σήμερα το μεγαλύτερο πρόβλημα για την Ευρώπη.
- Πώς σχολιάζετε και το αποτέλεσμα στη Βρετανία;
Η στήριξη στα κόμματα που τάσσονται υπέρ της παραμονής της χώρας στην Ε.Ε. επισκίασε εκείνα που τάσσονται υπέρ του Brexit, παρά τη μεγάλη νίκη του ακροδεξιού Φαράτζ. Το ευρωσκεπτικιστικό Brexit πράγματι ήρθε πρώτο με μεγάλη διαφορά, ωστόσο αν αθροίσει κανείς τα ποσοστά των κομμάτων που συντάσσονται υπέρ της παραμονής της Βρετανίας, προκύπτει ένα 40%, όταν τα αντίστοιχα των κομμάτων που υποστηρίζουν το Brexit φτάνουν στο περίπου 35%. Η Βρετανία παραμένει επομένως εξαιρετικά διαιρεμένη ανάμεσα στους οπαδούς της παραμονής και της εξόδου από την ΕΕ, και είναι παρακινδυνευμένη η οποιαδήποτε πρόβλεψη.
Κοιτάζοντας μερικές ημέρες μετά την 26η Μαΐου το συνολικό κάδρο, θα έλεγα ότι οι δυνάμεις που στηρίζουν το ευρωπαϊκό εγχείρημα παραμένουν κυρίαρχες, ενώ εκείνες που το αντιστρατεύονται κέρδισαν αλλά πολύ λίγο έδαφος.
