Του Αντώνη Δαρζέντα
Όταν αποδομούμε την Γκρέτα ως εμμονική και ημιμαθή μας λένε μην κοιτάτε τον φορέα κοιτάξτε το μήνυμα. Όταν αποδομούμε επί της ουσίας αυτά που λέει ακούμε, μα παιδί είναι, και μην κοιτάτε ακριβώς τι λέει και τι κάνει, πολλά είναι συμβολικά. Ωστόσο όταν θα μπεις στη δημόσια σφαίρα κρίνεσαι για τα πάντα. Ακόμα και για τις εκφράσεις του προσώπου σου ακόμα και για το ρούχο που φοράς.
Από την άλλη η κριτική που ακούγεται για αυτά που λέμε εμείς που πιστεύουμε πως η οικολογία υπήρχε και πριν την Γκρέτα και που θέλουμε μια πιο ορθολογική στάση, ακούμε το εξής. Είμαστε λέει αυτοί, που δεν συμφωνούμε με την Γκρέτα, κυρίως αποτυχημένοι μεσήλικες και το πρόβλημα είναι με τον εαυτό μας και όχι με την Γκρέτα. Έτσι εμείς πρέπει να μιλάμε για την ουσία και όχι για το πρόσωπο. Οι απέναντι μπορούν να μιλούν όχι για την Γκρέτα, όχι για αυτά που λέει, αλλά για εμάς.
Μμμμ, ενδιαφέρουσα προσέγγιση.
Η Γκρέτα όμως λέει και κάνει συγκεκριμένα πράγματα. Πάει Αμερική με πλοιάριο δεν χρησιμοποιεί σαπούνι και αποπατεί σε κουβά. Επίσης είναι vegan και δεν πάει στο σχολείο. Κάνει συγκεκριμένες κινήσεις. Συμβολικές ή όχι από αυτές θα κριθεί.
Ωστόσο όταν ακούω μια κριτική πάντα γυρίζω πίσω. Λέω μια στιγμή ας το δω πάλι από την αρχή. Μήπως έχουν δίκιο οι άνθρωποι;. Μήπως όντως το πρόβλημα είναι δικό μας; Μήπως όντως αυτοί που στεκόμαστε με κριτική απέναντι στο φαινόμενο Γκρέτα είμαστε αποτυχημένοι μεσήλικες; Και βρήκα ότι το παραπάνω είναι σχεδόν αληθές.
Ας πάρουμε αρχικά τους ηγέτες. Π.χ. ο Μακρόν τις προάλλες δήλωσε ότι οι απαιτήσεις της Γκρέτα δεν είναι συμβατές με τις κοινωνίες μας. Μεσήλικας. Αποτυχημένος όχι, αλλά μεσήλικας. Μετά στους φίλους του Facebook. Παρατήρησα ότι όντως μεσήλικες ήταν οι αρνητές της Ιωάννας της Λωρραίνης του κλίματος. Και βρήκα την αιτία.
Γιατί εμείς οι μεσήλικες, ιδίως όσοι έχουμε μεγαλώσει σε επαρχία, έχουμε ζήσει λίγο όπως έζησε η Γκρέτα την βδομάδα που διέσχισε τον Ατλαντικό. Και περισσότερο έχουμε ακούσει ιστορίες από τους γονείς μας. Έχουμε ταξιδέψει για το νησί των γονιών μας στην Σαντορίνη, όχι με το αεροπλάνο που σε μισή ώρα σε πάει εκεί, δυστυχώς παράγοντας διοξείδιο, αλλά με απίθανους σκυλοπνίχτες και ταξίδι 18 ωρών με μποφόρια και ζαλισμένοι σαν τα κοτόπουλα να δένει το καράβι αρόδου και να ανεβαίνουμε τις εκατοντάδες σκάλες των Φηρών με τις αποσκευές και με τα πόδια σαν τα γαϊδούρια.
Γοουαου, όπως θα έλεγε μια 16χρονη από την Σουηδία. Τι όμορφη περιπέτεια.
Εμείς οι μεσήλικες έχουμε αφοδεύσει σε απόπατους. Έχουμε πάθει δυσεντερίες από αυτό γιατί η στέρνα που πίναμε ήταν δίπλα στον απορροφητικό βόθρο. Οι γονείς μας στην Σαντορίνη έχουν συμμαθητές που τυφλώθηκαν από τράχωμα, μια νόσο που ήθελε απλά να πλύνεις το πρόσωπο σου με σαπούνι. Αλλά δεν είχαν. Σαν την Γκρέτα.
Γυναίκες έχασαν τα παιδιά τους γιατί γεννούσαν στα χωράφια ή πέθαιναν από αρρώστιες γιατί δεν προλάβαιναν να πάνε Αθήνα. Δεν υπήρχαν πτήσεις αεροπλάνων. Τώρα ο δήμος Σαντορίνης έχει δικό του αεροπλάνο που μεταφέρει επειγόντως έναν άρρωστο στην Αθήνα σε μια ώρα. Αλλά είχαν μηδενικό αποτύπωμα. Και ήταν και vegan. Σαν την Γκρέτα. Που να βρουν κρέας να φάνε;. Ο πατέρας μου μου περιγράφει ότι μάζευαν τις φλούδες πορτοκαλιού που έτρωγαν αλλά παιδιά και τις μασουλούσαν. Γι αυτό και οι νέες γενιές είναι περίπου 10 πόντους ψηλότερες. Αλλά είχαν μηδενικό αποτύπωμα. Και τα μισά δεν πήγαιναν στο σχολείο όπως η Γκρέτα. Ήθελαν αλλά έπρεπε από τα δεκατρία τους να βρουν μεροκάματο. Η Γκρέτα δεν θέλει.
Και όχι μόνον αυτό. Όλα τα παραπάνω έβαλαν κι άλλους στην παραγωγή και οι γυναίκες απέκτησαν αυτονομία και δικαιώματα και τα δικαιώματα επεκτάθηκαν στις μειονότητες και στους gay.
Γιατί εμείς θυμόμαστε τις θείες μας στην επαρχία τις έλεγαν Μήτσαινα και Γιώργαινα από το μικρό όνομα του άντρα τους.
Αυτό είναι το μηδενικό αποτύπωμα που αφήσαμε πίσω μας κυρίες και κύριοι. Το αποτύπωμα διοξειδίου δεν είναι πορδές αγελάδων, ούτε καμινάδες που καπνίζουν. Είναι καθαρό νερό, είναι αποχετεύσεις, είναι γρήγορη μεταφορά στο γιατρό, είναι φάρμακα, είναι ζωές παιδιών και κοινωνικά δικαιώματα. Ήταν υπέροχος ο αέρας όταν είχαμε μηδενικό αποτύπωμα διοξειδίου αλλά 2 στα 10 παιδιά πέθαιναν στον πρώτο χρόνο ζωής και οι ενήλικες ζούσαν μέχρι τα 50.
Αυτή τη στιγμή παρόλα αυτά, όλη η Δύση μειώνει το αποτύπωμα άνθρακα ενώ η Κίνα και η Ινδία το έχουν ανεβάσει κατακόρυφα. Αλλά πραγματικά δεν μπορώ να τους θυμώσω, ούτε να τους κουνήσω το δάχτυλο. Γιατί την δεκαετία του 70 η Ινδία είχε έναν τεράστιο Λιμό όπως και Κίνα μετά τα κομουνιστικά πειράματα του Μάο. Εκατομμύρια πέθαιναν από πείνα. Και τώρα χάρις στην τεχνολογία των μηχανών αλλά και των σπόρων ο κόσμος πια δεν πεθαίνει από πείνα. Είναι φτωχός ακόμα, αλλά δεν πεθαίνει. Και δεν μπορώ να τους θυμώσω γιατί θεραπεύουν τους γέρους τους, ζεσταίνουν τα σπίτια τους, απελευθερώνουν τις κοινωνίες τους, ταΐζουν τα παιδιά τους.
Γι αυτό εμείς οι αποτυχημένοι μεσήλικες που οι γενιές μας μπόρεσαν για πρώτη φορά να παραδώσουν στους επόμενους έναν ειρηνικό και πιο πλούσιο κόσμο, δεν μπορούμε να κουνήσουμε το δάκτυλο σε κανέναν. Γιατί ξέρουμε.
Και θυμόμαστε.
Και αφήνουμε άλλους, καλοζωισμένους και μοσχοαναθρεμένους για όλη τους τη ζωή, να μας κουνάνε το δάχτυλο και να μας φωνάζουν «κύριοι αποτύχατε».
Όντως. Αποτύχαμε. Αποτύχαμε να δείξουμε στα παιδιά μας πως τίποτα δεν είναι δεδομένο και τίποτα δεν είναι χωρίς κόστος, μόρφωση και προσπάθεια.