Της Βάσως Κόλλια
Στο 2ο Γυμνάσιο Ελευσίνας πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων και την Πρεσβεία του Ισραήλ εκδήλωση για την απονομή του τίτλου του «Δικαίου των Εθνών» του Yad Vashem στους Γεώργιο και Χαρίκλεια Νταραρά και Βασίλη Νταραρά που έσωσε τη ζωή του Βίκτωρ Λεβή και του γιου του Σαμ Λεβή κατά τη διάρκεια του Ολοκαυτώματος.
Ο τίτλος του «Δικαίου των Εθνών» είναι τιμητικός τίτλος που απονέμεται από το Yad Vashem, το Ίδρυμα για τη Μνήμη των Μαρτύρων και των Ηρώων του Ολοκαυτώματος, εκ μέρους του Κράτους του Ισραήλ, σε μη-Εβραίους, που στη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, με κίνδυνο της ζωής τους, έσωσαν τις ζωές Εβραίων. Για να δοθεί αυτή η διάκριση ύψιστου κύρους, απαιτείται διεξοδική έρευνα από το Yad Vashem και έγκριση του Ανώτατου Δικαστηρίου του Ισραήλ.
Μέχρι σήμερα, περισσότεροι από 337 Ελληνες μη Εβραίοι έχουν λάβει το βραβείο, για τον ηρωισμό και την αυτοθυσία που επέδειξαν την περίοδο της Κατοχής, διασώζοντας Έλληνες Εβραίους.
Μεταξύ αυτών βρίσκονται και γνώστες ιστορικές προσωπικότητες όπως o μακαριστός Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος, Δαμασκηνός, ο πρώην Δήμαρχος Ζακύνθου Λουκάς Καρρέρ, οι Μακαριστοί Μητροπολίτες Ζακύνθου και Δημητριάδος, Χρυσόστομος και Ιωακείμ αντίστοιχα, και η ηρωίδα της Εθνικής Αντίστασης, Λέλα Καραγιάννη.
Ο αριθμός των Ελλήνων «Δικαίων των Εθνών» αυξάνεται ολόενα και περισσότερο καθώς έρχονται συνεχώς στο φως ιστορίες διάσωσης Έλλήνων Εβραίων από θαραλλέους Έλληνες Χριστιανούς συμπατριώτες τους.
Οι διώξεις και οι εκτοπίσεις των Εβραίων συμπατριωτών μας λαμβάνουν χώρα σε όλη την τότε κατεχόμενη Ελλάδα. Ενώ λοιπόν έχει ξεκινήσει το σχέδιο εξόντωσης των Εβραίων από τους ναζί, η κατεχόμενη Αθήνα γεμίζει με συνθήματα στους τοίχους που καλούν τους πολίτες: «Έλληνες κρύψτε τους Εβραίους» ή «Συμπολίτες, βοηθώντας τους Εβραίους πολεμάτε τους κατακτητές». Οι διωκόμενοι Εβραίοι κατέφυγαν και κρύφτηκαν κυρίως στα χωριά και στην Αθήνα. Ορθόδοξοι και Ρωμαιοκαθολικοί κληρικοί έκρυψαν Εβραίους σε εκκλησίες και μοναστήρια. Η αθηναϊκή αστυνομία και οι υπηρεσίες αλλοδαπών προμήθευσαν πλαστές ταυτότητες και πιστοποιητικά.
Αλλά δεν ήταν μόνο αυτές οι προσπάθειες προστασίας των συμπατριωτών μας Εβραίων.
Άνθρωποι απλοί, χωρίς κανένα απολύτως συμφέρον προστάτεψαν τους Εβραίους από τον διωγμό των ναζί. Όχι μόνο μεμονωμένα άτομα, αλλά συχνά οικογένειες ολόκληρες, βρήκαν καταφύγιο σε σπίτια Χριστιανών συμπολιτών τους. Εκείνοι που τους έκρυβαν ήταν απλοί, καθημερινοί άνθρωποι που διακινδύνευσαν τη ζωή την δική και της οικογενεια τους καθώς γνώριζαν ότι σε περίπτωση που αποκαλύπτονταν, οι γερμανικές διαταγές προέβλεπαν την εσχάτη των ποινών. Οι περισσότεροι από τους κρυμμένους Εβραίους ήταν παιδιά, των οποίων οι γονείς είχαν ήδη σταλεί στα στρατόπεδα εξόντωσης.
Στην εκδήλωση παρευρέθησαν ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ.Ιερώνυμος, ο Μητροπολίτης Μεγάρων και Σαλαμίνος κ.Κωνσταντίνος, καθώς και ο Μητροπολίτης Ιλίου και Αχαρνών κ.Αθηναγόραζ ο οποίος «ανακρίθηκε» από τους μαθητές του σχολείου σχετικά με θέματα που τους προβληματίζουν, όπως η αξία του αλληλοσεβασμού των θρησκειών.
Επίσης παρευρέθησαν ο πρόεδρος του Εβραϊκού Μουσείου Ελλάδος Μ. Μάτσας, ο Αντιπρόεδρος και ο Γενικός Γραμματέας του Κεντρικού Ισραηλιτικού Συμβουλίου Β. Αλμπάλας και Β.Ελιέζερ αντίστοιχα, ο ΓΓ Θρησκευμάτων Γ. Καλαντζής και η Α / Σύμβουλος της Πρεσβείας του Ισραήλ.
Όσοι παρευρεθήκαμε στην εξαιρετική αυτή εκδήλωση, την ευθύνη της οποίας είχε ο καθηγητής Θεολογίας του σχολείου πατέρας Αντώνιος Καλλιγέρης, ζήσαμε μια όαση αγάπης και αλληλοσεβασμού μέσα στην καθημερινότητα μας που κατακλύζεται από μηνύματα μίσους,εχθρότητας,ρατσισμού και αντισημιτισμού.
* Η κ. Βάσω Κόλλια είναι πολιτικός επιστήμων, πρώην Γενική Γραμματέας Ισότητας των Φύλων του Υπουργείου Εσωτερικών.