Εξαιρετικά μεγάλο είναι το ενδιαφέρον για την εξωδικαστική ρύθμιση χρεών κατά τις πρώτες πέντε ημέρες λειτουργίας του μηχανισμού.
Περίπου 8.000 οφειλέτες (7.921) με χρέη προς τις τράπεζες και το Δημόσιο έχουν μπει στην πλατφόρμα και έχουν κάνει άρση απορρήτου, αριθμός που προμηνύει μπαράζ αιτημάτων. Εξ αυτών, οι 3.847 έφτασαν στο σημείο αίτησης για άντληση δεδομένων χρεών και περιουσίας από Δημόσιο και τράπεζες, κίνηση που δείχνει ότι το ενδιαφέρον είναι υπαρκτό και η υψηλή επισκεψιμότητα δεν γίνεται μόνο για διερευνητικούς λόγους.
Εφόσον η τάση αυτή συνεχιστεί θα επαληθευθούν οι εκτιμήσεις ότι στην πλατφόρμα θα σπεύσουν να προσφύγουν εκατοντάδες χιλιάδες οφειλέτες, προκειμένου να ρυθμίσουν τα χρέη προς το Δημόσιο έως και σε 240 δόσεις, με παράλληλη επιμήκυνση της περιόδου αποπληρωμής στις τράπεζες σε έως και 420 δόσεις και με την προοπτική «κουρέματος».
Ο εξωδικαστικός μηχανισμός ρύθμισης οφειλών αφορά όσους χρωστούν σε πολλούς πιστωτές ταυτόχρονα, που αποτελεί και την πλειοψηφία των οφειλετών και υπάρχει αδυναμία συνεννόησης μεταξύ τους.
Επομένως ο υποψήφιος οφειλέτης θα πρέπει να χρωστά τουλάχιστον σε δύο ιδιώτες (για παράδειγμα σε μια τράπεζα και στο Δημόσιο ή μόνο στην εφορία). Στις περιπτώσεις όπου ο οφειλέτης χρωστά σε έναν μόνο ιδιώτη πιστωτή, θα πρέπει να έρθει σε συνεννόηση μαζί του απευθείας και δεν μπορεί να ενταχθεί σε ένα ολοκληρωμένο μηχανισμό όπως είναι αυτός.
Έχοντας υπόψιν τα παραπάνω, νοικοκυριά και επιχειρήσεις μπορούν πλέον να ρυθμίσουν τα χρέη τους προς τράπεζες, διαχειριστές δανείων (funds), εφορίες και ασφαλιστικά ταμεία, με μια προϋπόθεση, δηλαδή το σύνολο των οφειλών τους να είναι μεγαλύτερο των 10.000 ευρώ.
Η διαδικασία είναι απλή και οι οφειλέτες θα πρέπει να μπουν στην ηλεκτρονική πλατφόρμα (http://www.keyd.gov.gr/ ή http://ofeiles.gov.gr), να υποβάλλουν την αίτηση τους και να δεχτούν άρση του απορρήτου τους, όπως και της συζύγου τους. Εν συνεχεία αντλούνται τα όποια στοιχεία, επιβεβαιώνονται τα κριτήρια επιλεξιμότητας και γίνονται οι κατάλληλες διασταυρώσεις, με σκοπό τον αποκλεισμό στρατηγικών κακοπληρωτών.
Την τελευταία διετία είχαν ρυθμίσει τα χρέη τους προς το Δημόσιο περίπου 1 εκατομμύριο άτομα, ενώ αντίστοιχα πάνω από 430.000 δάνεια έχουν επίσης ρυθμιστεί την τελευταία διετία.
Πλήρης διαγραφή χρεών μόνο με πτώχευση
Σημειωτέον ότι στον εξωδικαστικό μηχανισμό προβλέπεται και μερική διαγραφή οφειλών υπό προϋποθέσεις, ωστόσο πλήρης διαγραφής οφειλών, χωρίς ταυτόχρονα να υπάρξει και απώλεια περιουσίας, δεν προβλέπεται (εκτός αν κάποιος δεν διαθέτει καθόλου περιουσία). Η πλήρης διαγραφή οφειλών δεν σχετίζεται με μια ρύθμιση, όπου ο οφειλέτης καλείται να αποπληρώσει τα χρέη του σε ένα μακροχρόνιο πλάνο. Η πλήρης διαγραφή οφειλών συνοδεύεται από την πτώχευση, δηλαδή την απώλεια ολόκληρης της περιουσίας.
Οι 10 πιο συχνές ερωτήσεις
Από την εμπειρία των πέντε πρώτων ημερών λειτουργίας της πλατφόρμας, προκύπτει ότι οι πιο συχνές ερωτήσεις είναι οι παρακάτω.
1. Ποια χρέη μπορώ να ρυθμίσω:
Όλα τα χρέη προς Δημόσιο, τράπεζες και funds, εφόσον το σύνολό τους είναι πάνω από 10.000 ευρώ.
2. Μπορείς να ρυθμίσεις χρέη μόνο προς Δημόσιο;
Δεν μπορεί κανείς να ρυθμίσει χρέη προς μία μόνο τράπεζα, αν αυτή κατέχει >90% του συνολικού του χρέους.
3. Πού απευθύνομαι για να προβώ σε ρύθμιση; Τι χρειάζεται να έχω και να κάνω;
Είσοδος στην πλατφόρμα ofeiles.gov.gr-> Εξωδικαστικός Μηχανισμός Ρύθμισης Οφειλών, με τους κωδικούς taxisnet. Ολόκληρη η διαδικασία είναι ηλεκτρονική, μέσω της πλατφόρμας. Δεν χρειάζεται κάποιο έγγραφο ή δικαιολογητικό (πλην εξαιρέσεων, π.χ. ιατρικά έξοδα ή δικαστική απόφαση).
4. Πώς υπολογίζεται ο αριθμός των δόσεων και το κούρεμα / διαγραφή χρέους;
Από αυτόματο αλγόριθμο - υπολογιστικό εργαλείο. Λαμβάνεται υπόψη η αξία ολόκληρης της περιουσίας (ακίνητα, κινητά οχήματα - σκάφη, καταθέσεις, ομόλογα, μετοχές κλπ χρηματοδοτικά προϊόντα) και προστίθεται το διαθέσιμο εισόδημα (δη. έσοδα μείον εύλογες δαπάνες διαβίωσης).
5. Ποια θεωρείται «πλειοψηφία συμμετεχόντων πιστωτών» στο πλαίσιο του εξωδικαστικό μηχανισμού;
Ως «πλειοψηφία συμμετεχόντων πιστωτών» νοείται το ποσοστό εξήντα τοις εκατό (60%) επί του συνόλου των απαιτήσεων των χρηματοδοτικών φορέων, οι οποίοι συμμετέχουν ως πιστωτές. Με άλλα λόγια πλειοψηφία υπάρχει όταν από τις τράπεζες προς τις οποίες οφείλει ο ενδιαφερόμενος συμμετέχουν αυτές προς τις οποίες οι οφειλές καλύπτουν το 60% του συνόλου.
6. Πώς προκύπτει ο αριθμός των δόσεων του εξωδικαστικού μηχανισμού; Τον επιλέγει ο οφειλέτης;
Όχι, δεν τον επιλέγει ο οφειλέτης. Προκύπτει από ειδικό αλγόριθμο (δηλ. αυτόματο υπολογιστικό εργαλείο), που αξιολογεί την οικονομική κατάσταση του οφειλέτη (δηλ. έσοδα–εισοδήματα και περιουσία).
7. Οι τράπεζες έχουν όριο 240 δόσεων στον εξωδικαστικό μηχανισμό;
Όχι, για τα πιστωτικά ιδρύματα δεν τίθεται τέτοιο όριο. Συνεπώς δύνανται να παρέχουν και περισσότερες δόσεις. Ωστόσο ο αριθμός των δόσεων της πρότασης ρύθμισης οφειλών των τραπεζών και διαχειριστών δανείων προκύπτει από ειδικές παραμέτρους, όπως η ηλικία, η ικανότητα αποπληρωμής και η περιουσία του, τόσο του οφειλέτη όσο και των εγγυητών του.
8. Στον εξωδικαστικό μηχανισμό, ο αλγόριθμος θα λαμβάνει υπ’ όψη την συνολική περιουσία οφειλέτη, συνοφειλετών και εγγυητών;
Όχι, δεν καλείται να συμμετέχει ο εγγυητής ή τυχόν άλλοι συνοφειλέτες. Άρα δεν λαμβάνεται υπόψη η περιουσία του εγγυητή ή των λοιπών συνοφειλετών.
Ωστόσο, οι τράπεζες–διαχειριστές δανείων δύνανται να προσκαλέσουν τους συνοφειλέτες και εγγυητές, έτσι ώστε να παρέχουν μια ρύθμιση στον οφειλέτη.
9. Στον εξωδικαστικό προβλέπεται διαγραφή οφειλών προς το δημόσιο; Διαγραφή οφειλών προς τράπεζες;
Ναι, προβλέπεται διαγραφή οφειλών προς το δημόσιο, τις τράπεζες και τους διαχειριστές δανείων, εφόσον πληρούνται συγκεκριμένοι κανόνες (π.χ. αρχή μη χειροτέρευσης πιστωτών).
Η διαγραφή γίνεται υπό την προϋπόθεση της πλήρους αποπληρωμής του ποσού που θα προκύψει από τη ρύθμιση οφειλών. Όσον αφορά στη διαγραφή οφειλών του δημοσίου, αυτή γίνεται κατά σειρά παλαιότητας, από την παλαιότερη οφειλή προς τη νεότερη, με κριτήριο το χρόνο καταχώρισης της οφειλής στα βιβλία εισπρακτέων εσόδων.
Σημείωση: απαγορεύεται η διαγραφή βασικής οφειλής (δηλ. του κεφαλαίου) των παρακρατουμένων φόρων, επιρριπτομένων φόρων προς το Δημόσιο και ασφαλιστικών εισφορών.
10. Αν ο οφειλέτης οφείλει μόνο σε μία τράπεζα, θα μπορεί να υπαχθεί στην διαδικασία της εξωδικαστικής ρύθμισης;
Όχι. Αν κάποιος οφείλει μόνο σε μία τράπεζα, τότε θα πρέπει να απευθυνθεί σε αυτήν και να ρυθμίσει τα χρέη του απευθείας, σύμφωνα με το Νόμο 4224/2013 περί Κώδικα Δεοντολογίας Τραπεζών.
