Του Σπύρου Βλαχόπουλου*
Διεθνώς, οι κτιριακές εγκαταστάσεις και ο περιβάλλων χώρος όλων των πανεπιστημίων έχουν διαμορφωθεί με τέτοιο τρόπο, ώστε φοιτητές και διδακτικό προσωπικό να ζουν σε αξιοπρεπές ακαδημαϊκό περιβάλλον και να μπορούν να συνομιλούν και να ανταλλάσσουν απόψεις και ιδέες. Γιατί τελικά αυτή είναι και η πεμπτουσία της ακαδημαϊκής ελευθερίας, η άσκηση της οποίας προφανώς δεν εξαντλείται στα στενά χρονικά όρια ενός μαθήματος.
Αυτά όμως τα αυτονόητα δεν ισχύουν δυστυχώς για τη χώρα μας. Στην Ελλάδα η έννοια του ασύλου έχει διαστρεβλωθεί και, όποιος δεν το βλέπει, εθελοτυφλεί. Αρχικώς αποτελούσε μηχανισμό διασφάλισης της ελεύθερης έκφρασης όλων των απόψεων και με αυτή τη μορφή ήταν σίγουρα πολύ σημαντικό. Είναι χαρακτηριστικό ότι την περίοδο του Μεσοπολέμου, όταν διώκονταν φοιτητές για τις πολιτικές τους πεποιθήσεις και την πολιτική τους δράση, η αστυνομία δεν μπορούσε να εισέλθει στους πανεπιστημιακούς χώρους χωρίς άδεια των ακαδημαϊκών οργάνων.
Σήμερα όμως πλέον έχει εκφυλισθεί σε έναν μηχανισμό κάλυψης παράνομων ενεργειών που ουδεμία απολύτως σχέση έχουν με την ελεύθερη διακίνηση των ιδεών. Μια όψη όλων των ανωτέρω, ίσως την πιο κραυγαλέα, αποτελεί η ανεμπόδιστη διακίνηση ναρκωτικών ουσιών στην είσοδο του κτιρίου της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Οι καθημερινές σκηνές αποτυπώνονται στην ανακοίνωση των ενενήντα τριών καθηγητών της Νομικής και επ' αυτού δεν χρειάζεται να ειπωθεί τίποτα περισσότερο.
Σημασία ίσως όμως έχουν κάποια άλλα ερωτήματα, τα οποία ανακύπτουν με αφορμή τις τραγικές αυτές εικόνες. Πώς θα λυθεί το πρόβλημα; Με τη συγκρότηση επιτροπών, οι οποίες θα συζητούν, θα προβληματίζονται και δεν θα πράττουν τίποτα; Είναι γνωστό ότι σε πολλές περιπτώσεις ο καλύτερος τρόπος για να μη λύσεις ένα πρόβλημα είναι να συγκροτήσεις μια επιτροπή γι' αυτό. Και σε τελική ανάλυση, χρειάζονται επιτροπές για τα αυτονόητα, για να σταματήσει η διακίνηση ναρκωτικών στα πανεπιστήμια; Η πολιτεία έχει τεράστιες ευθύνες διαχρονικά για την κατάσταση και ας σταματήσει επιτέλους να ρίχνει τις ευθύνες στην πανεπιστημιακή κοινότητα. Ας το αντιληφθούμε όλοι: Οι φοιτητές, οι καθηγητές και το διοικητικό προσωπικό μπορούν να καταγγέλλουν, αλλά δεν είναι ούτε αστυνομικοί ούτε δυνάμεις καταστολής.
Αν δεν ληφθούν μέτρα τώρα, αύριο ίσως να είναι πολύ αργά. Περισσότερο όμως από όλα μας προβληματίζει και μας θυμώνει ο «μιθριδατισμός», στον οποίο έχουν περιέλθει η ελληνική κοινωνία και το ελληνικό κράτος. Γίνεται διακίνηση ναρκωτικών μπροστά σε δεκαοκτάχρονα παιδιά που φεύγουν σαν κυνηγημένα από το μάθημα και αυτό αντιμετωπίζεται απλά σαν μια καθημερινότητα.
Και μια τελευταία παρατήρηση: Η συντριπτική πλειονότητα των μελών της πανεπιστημιακής κοινότητας έχει πλέον αναλάβει πρωτοβουλίες και θέλω να ελπίζω ότι θα συνεχίσει τον αγώνα της. Οσοι δεν συμμετέχουν ή σιωπούν ή ακόμη και ασκούν κριτική υπερηφανεύονται (δικαίως) στα βιογραφικά τους ότι έχουν σπουδάσει στα καλύτερα πανεπιστήμια της Γερμανίας, της Γαλλίας, του Ηνωμένου Βασιλείου και των ΗΠΑ. Αραγε το campus των πανεπιστημίων όπου σπούδαζαν ήταν σαν αυτό της γωνίας Σόλωνος και Μασσαλίας;
* Ο κ. Βλαχόπουλος είναι Καθηγητής Νομικής Σχολής ΕΚΠΑ
**Αναδημοσίευση από τον Φιλελεύθερο, αρ. φύλλου 89
