Παρακολουθώντας τη συζήτηση στη Βουλή για το νομοσχέδιο που αφορά στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, θυμήθηκα μια συζήτηση που είχα με τον φίλο μου τον Μαρκ που ζει στην πολιτεία της Ουάσιγκτον μετά τη δολοφονία του George Floyd. Μου έλεγε για τις μεγάλες κινητοποιήσεις των φοιτητών, οι οποίοι απαιτούσαν να χαλαρώσουν οι σχέσεις των πανεπιστημίων με την αστυνομία.
«Και τι σημαίνει αυτό;», τον ρώτησα. «Θα γίνονται πράξεις βίας στα campus και δε θα επεμβαίνει κανείς;».
«John, μην είσαι χαζός», μου είπε. «Τα αμερικάνικα πανεπιστήμια και η αμερικάνικη αστυνομία έχουν δυνατούς δεσμούς εδώ και εκατοντάδες χρόνια. Όλα τα πανεπιστήμια έχουν πολύ ισχυρά συμβόλαια άμεσης επέμβασης με τις τοπικές αστυνομικές διευθύνσεις, ενώ πάρα πολλά έχουν και τη δική τους εσωτερική ομάδα ασφαλείας με άτομα εξειδικευμένα, που συνεργάζεται μάλιστα με τις υπηρεσίες ψυχολογικής υποστήριξης των φοιτητών. Μέχρι και προσωπική φρουρά μπορεί να διαθέσει ένα πανεπιστήμιο σε κάποιον φοιτητή, εάν αυτός αισθάνεται κίνδυνο. Όσο και αν χαλαρώσουν λοιπόν αυτοί οι δεσμοί, κανείς δε θέλει και δεν μπορεί να τους διαρρήξει. Μην ξεχνάς πως σε όλα τα πανεπιστήμια του κόσμου δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για μικρές ή μεγάλες πράξεις βίας και κάποιος πρέπει να επεμβαίνει άμεσα. Στην Ελλάδα δε γίνονται τέτοια;».
«Πως δε γίνονται, φαντάσου πως πριν λίγα χρόνια φοιτητές πέταξαν με τι κλωτσιές έναν πρύτανη από το γραφείο του και στη συνέχεια του έχτισαν την πόρτα με τσιμέντο και τούβλα. Αλλά δε νομίζω πως συνελήφθη κάποιος, θεωρήθηκε μάλλον πράξη πολιτικής διαμαρτυρίας…»
«Μου κάνεις πλάκα, έτσι; Αν είχε συμβεί εδώ, όχι η αστυνομία, η εθνοφυλακή και το FBI θα είχαν μπει μέσα την επόμενη στιγμή με ελικόπτερα και με θωρακισμένα οχήματα. Πώς είναι δυνατόν ένα ίδρυμα ανώτατης εκπαίδευσης να επιτρέπει να καταστρέφεται έτσι η φήμη και η αξιοπιστία του; Σε αυτά στηρίζεται.»
Ναι Μαρκ, στην Ελλάδα είναι δυνατόν. Διότι οτιδήποτε σχετίζεται με την τριτοβάθμια εκπαίδευση έχει ξεφύγει εδώ και χρόνια από τη σφαίρα της λογικής.
Συζητάμε π.χ. εμβριθώς για το ζήτημα της ασφάλειας στα πανεπιστήμια και σπαταλάμε χιλιάδες ώρες διαφωνώντας επάνω στο αυτονόητο: πως το πανεπιστήμιο οφείλει να διαθέτει τον μηχανισμό που διασφαλίζει το δικαίωμα του κάθε φοιτητή να παρακολουθεί απρόσκοπτα τα μαθήματα του, τον μηχανισμό που δε θα επιτρέπει στον οποιονδήποτε να καταλαμβάνει αίθουσες με τη βία, να σπάει στο ξύλο τον πρύτανη, να του καταστρέφει το γραφείο και να κλέβει τον δημόσια αγορασμένο εξοπλισμό για να πάει να τον πουλήσει.
Και το απολύτως εξοργιστικό είναι πως αυτοί που διαφωνούν κατά βάση με τα παραπάνω είναι οι πολιτικές δυνάμεις της σύγχρονης αριστεράς, αυτές που θεωρητικά θα έπρεπε να υπερασπίζονται την ποιότητα και τη λειτουργία του δημόσιου πανεπιστημίου.
Διότι ρε σύντροφοι πως να το κάνουμε, δεν καίγεται η μπουρζουαζία για να έχουμε καλά δημόσια πανεπιστήμια στη χώρα. Αυτή τα παιδιά της στο Harvard και στην Οξφόρδη θα τα στείλει, ούτως ή άλλως. Τα χαμηλά και τα μεσαία στρώματα της κοινωνίας είναι που αγωνιούν για μια καλή δημόσια και δωρεάν παιδεία με ανοιχτά, καθαρά και ασφαλή πανεπιστήμια που θα προσφέρουν στα παιδιά σύγχρονες γνώσεις και πτυχία με κύρος. Και είστε εσείς που με την αντίδρασή σας κρατάτε χαμηλά το επίπεδο της ανώτατης εκπαίδευσης στη χώρα, διαιωνίζετε τον ταξικό της χαρακτήρα και τη χρησιμοποιείτε απλώς για να δημιουργείτε κομματικούς πελάτες & στελέχη.
Αυτός όμως είναι τελικά και ο λόγος που η φιλελεύθερη κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη θα προχωρήσει και θα φτιάξει τη δημόσια ανώτατη εκπαίδευση. Διότι έχει τη στήριξη των χαμηλών και των μεσαίων στρωμάτων της κοινωνίας επάνω σε αυτό το ζήτημα, όσο οξύμωρο και αν ακούγεται!
Ότι και να λέει η αντιπολίτευση στη βουλή, ότι και να υποστηρίζουν οι επικεφαλής του «παντοδύναμου φοιτητικού κινήματος» (τα παλληκάρια με τα στυλιάρια και τις αρβύλες;), το βέβαιο είναι πως η μεγάλη μάζα των φοιτητών δε θέλει πλέον να πηγαίνει καθημερινά σε ένα βρώμικο & κατεστραμμένο πανεπιστημιακό campus. Δε θέλει να ακούει για κόκκινα σφυροδρέπανα και για γαλάζιους πυρσούς, δε θέλει να χάνει παραγωγικά χρόνια από τη ζωή της εξαιτίας ανούσιων πολιτικών καταλήψεων, δε θέλει να έχει για καθηγητές κάτι άχρηστους δογματικούς καθοδηγητές που ζουν ακόμη στην εποχή του εμφυλίου.
Και για τον λόγο αυτό θα στηρίξει σήμερα την προσπάθεια για ένα ασφαλές και ευπρεπές πανεπιστήμιο. Και αύριο θα στηρίξει τη διοικητική αυτονόμηση των ιδρυμάτων, την πραγματική τους διασύνδεση με την ελεύθερη αγορά και την επίτευξη της οικονομικής τους αυτοτέλειας. Διότι, αυτά τα απολύτως αυτονόητα πράγματα είναι που θα αναβαθμίσουν το επίπεδο των σπουδών, το κύρος των πτυχίων και την ποιότητα των επαγγελματικών επιλογών για τους απόφοιτους.
Δεν γίνεται ο υπόλοιπος πλανήτης να προετοιμάζεται για τον κόσμο του 2050 και τα ελληνικά πανεπιστήμια να παραμένουν γαντζωμένα στο 1974. Η κυβέρνηση οφείλει να προχωρήσει χωρίς φόβο και έχοντας την ευρεία στήριξη της κοινωνίας, να σπάσει επιτέλους αυτό το απόστημα.
* Ο Γιάννης Γιαννούδης είναι συνιδρυτής & διευθυντής του σχολείου για πολύ μικρά παιδιά Dorothy Snot preschool & kindergarten