Το πρόβλημα με την έκδοση των συντάξεων στη χώρα μας, είναι έντονο και έρχεται από πολύ παλιά. Ο τρόπος που λειτουργούσε το ασφαλιστικό σύστημα συμπεριλάμβανε κάποιες εκατοντάδες ταμείων, κύριας και επικουρικής σύνταξης. Η προσπάθεια εκκαθάρισης του προβλήματος, θύμισε σε πολλούς τον Ηράκλειο άθλο με την κόπρο του Αυγεία.
Έπρεπε να φτάσουμε στα Μνημόνια, για να ασχοληθούν οι κυβερνήσεις με το θέμα, έχοντας να αντιμετωπίσουν τόσο την πολυπλοκότητα του συστήματος, όσο και την κλασσική δημοσιοϋπαλληλική νοοτροπία του προσωπικού των ασφαλιστικών ταμείων, αποτελώντας ένα εκρηκτικό μείγμα αναποτελεσματικότητας. Σαν αποτέλεσμα, οι απόμαχοι της ζωής ζούσαν με την αγωνία και το άγχος για την έκδοση και την πλήρη καταβολή των συντάξεων τους.
Μπροστά στο αδιέξοδο των διαδικασιών και της ανεπάρκειας των υπαλλήλων, επιστρατεύτηκε η ψηφιακή τεχνολογία και ο ιδιωτικός τομέας για να επιταχυνθεί η έκδοση των συντάξεων. Τα αποτελέσματα ήταν καλύτερα του αναμενομένου. Ο αριθμός των ληξιπρόθεσμων εκκρεμών συντάξεων τον Αύγουστο του 2019 ήταν στις 114 χιλιάδες, περίπου. Έκτοτε στο σύστημα μπήκαν για το 2019 170 χιλιάδες νέες αιτήσεις, για το 2020 175 χιλιάδες για το 2021(μέχρι το Νοέμβριο) άλλες 191 χιλιάδες. Κι σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΦΚΑ, σήμερα οι εκκρεμείς κύριες συντάξεις είναι 72 χιλιάδες.
Με την υιοθέτηση των διαδικασιών των “συντάξεων fast track”, καθώς και των «συντάξεων εμπιστοσύνης», τίθεται ένα τέλος στην ομηρία χιλιάδων ασφαλισμένων από το «σύστημα». Και όταν λέμε «σύστημα» δεν εννοούμε μόνο τα ασφαλιστικά ταμεία, αλλά και τους εξειδικευμένους νομικούς και λογιστές που δόμησαν την επαγγελματική τους καριέρα πάνω στην αναποτελεσματικότητα του κρατικού μηχανισμού, την πολυπλοκότητα των διαδικασιών και την αγωνία των πολιτών. Και φυσικά από το «σύστημα» αυτό, δεν απουσιάζουν οι συνδικαλιστές, οι εργατοπατέρες και οι κατ’ επάγγελμα αγωνιστές, που έκτισαν πολιτικές καριέρες πάνω στις δικαιολογημένες αντιδράσεις των συνταξιούχων.
Οι νέες διαδικασίες έχουν δυο βασικά χαρακτηριστικά. Το πρώτο είναι η χρήση της τεχνολογίας και το δεύτερο είναι η σχέση εμπιστοσύνης ανάμεσα στο κράτος και στον πολίτη, ανάμεσα στον πολίτη και στο κράτος. Σκοπός των νέων διαδικασιών, είναι η εξάλειψη του προβλήματος των εκκρεμών συντάξεων μέχρι το καλοκαίρι.
Και ενώ όλοι θα περίμεναν ότι σύσσωμος ο πολιτικός κόσμος και οι συνδικαλιστικές οργανώσεις, θα χαιρετούσαν αυτή την κίνηση της κυβέρνησης και του υπουργού Κωστή Χατζηδάκη, συνέβη ακριβώς το αντίθετο. Και εντάξει, διάφορες επαγγελματικές ομάδες, που προφανώς θίγονται από τη διευκόλυνση και βελτιστοποίηση των διαδικασιών είναι λογικό να διαμαρτύρονται και να καταδικάζουν εκ των προτέρων σε αποτυχία, την κυβερνητική πρωτοβουλία. Διότι χάνουν πελάτες και έσοδα.
Τα κόμματα όμως; Προβλέπουν άραγε, ότι θα χάσουν την εκμετάλλευση μιας ακόμα εστίας δυσφορίας, που τους προσέφερε επιρροή, αλλά και ψήφους; Προβλέπουν άραγε, ότι η εξομάλυνση ενός ακόμα προβλήματος, θα τους στερήσει μια πηγή προσέλκυσης απελπισμένων πολιτών; Μήπως προβλέπουν, ότι θα εκλείψει μια ακόμα παράμετρος που συμβάλλει στη δημιουργία του «χάους» που τόσο λατρεύουν; Μήπως φοβούνται ότι εφ’ όσον εξαφανιστεί ένας ακόμα παράγοντας δυσκολίας, θα απολέσουν μια ακόμα αφορμή «αγωνιστικής εγρήγορσης»;
Έτσι αντί να σταθούν στον στόχο, που είναι η εκμηδένιση των καθυστερήσεων που ταλαιπωρούσε τόσο πολύ κόσμο για τόσα πολλά χρόνια, έχοντας δημιουργήσει μια σειρά από οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα, στις οικογένειες των συνταξιούχων, μηχανεύονται τρόπους για να βρουν αρνητικά χαρακτηριστικά.
Διαβάζουμε λοιπόν, ότι η κυβέρνηση «φορτώνει την ευθύνη στους ίδιους τους συνταξιούχους για την ακρίβεια των στοιχείων». Ποια ευθύνη; Το να παρουσιάσουν το επαγγελματικό ιστορικό τους για να βοηθηθούν οι υπηρεσίες;
Διαβάζουμε ακόμα, ότι η κυβέρνηση «τους αναγκάζει να μπλέκουν σε μια απίστευτη ταλαιπωρία», λησμονώντας ότι μέσω αυτής της μεθόδου γλυτώνουν από την πολύμηνη αναμονή που τους καταστρέφει τον οικογενειακό οικονομικό προγραμματισμό, και τους υπονομεύει το επίπεδο της ζωής τους.
Και σύμφωνα με αυτά τα αντιπολιτευτικά δημοσιεύματα, κατηγορείται ο ΕΦΚΑ ότι «θα έχει δικαίωμα στο διάστημα μιας τριετίας να το εντοπίσει και να αναζητά πίσω τα αχρεωστήτως καταβληθέντα ποσά στους συνταξιούχους, στην περίπτωση που από τον έλεγχο φανεί ότι δεν τα δικαιούνται». Πράγμα που για κάθε πολίτη που έχει τελειώσει το Δημοτικό σχολείο, είναι απολύτως λογικό. Διότι αν έχεις λάβεις κάτι περισσότερο από αυτό που σου αντιστοιχεί, δεν είσαι υποχρεωμένος να το επιστρέψεις; Με αυτή τη λογική έρχεται στο μυαλό μας, το φαινόμενο των μη δικαιούχων των συντάξεων, που τις ελάμβαναν παρανόμως μετά το θάνατο των πραγματικών δικαιούχων και είχαν κληθεί να τις επιστρέψουν. Όπου και τότε, οι παρανομούντες είχαν αγανακτήσει, που έπρεπε να επιστρέψουν πίσω τα αχρεωστήτως καταβληθέντα ποσά!
Δεν θα μπορούσαν από την γκάμα των επιχειρημάτων να λείπουν κατηγορίες περί νεοφιλελευθερισμού, περί ιδιωτικοποίησης του συνταξιoδοτικού συστήματος και περί golden boys. Δηλαδή ένας ακόμα μηρυκασμός κούφιων συνθημάτων και κενών επιχειρημάτων.
Το γεγονός όμως της εξάλειψης της καθυστέρησης έκδοσης των συντάξεων, σε λίγο θα είναι πραγματικότητα. Και ναι, ορισμένοι δικηγόροι και λογιστές θα χάσουν κομμάτι της δουλειάς. Και ναι, οι συνδικαλιστικοί ταγοί θα χάσουν αγανακτισμένους και ταλαιπωρημένους συνταξιούχους. Και ναι, τα κόμματα θα απωλέσουν ένα ακόμα βέλος από τη θήκη με τα αντιπολιτευτικά όπλα. Ωστόσο κερδισμένος θα είναι ο ασφαλισμένος, ο συνταξιούχος, ο πολίτης. Και αυτό είναι το καθήκον της κυβέρνησης και το όφελος για την κοινωνία. Να γίνει η καθημερινότητα των πολιτών πιο εύκολη, προς λύπη των εραστών του χάους.