Της Σοφίας Βούλτεψη*
Το δημοσίευμα του ιστότοπου Νew Europe, σύμφωνα με το οποίο η OLAF, η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Δίωξης της Απάτης, ερευνά την υπόθεση έκτακτης ευρωπαϊκής βοήθειας ύψους 52 εκατ. ευρώ προς το υπουργείο Άμυνας για την κάλυψη των αναγκών σίτισης των μεταναστών, επιβεβαιώνει ότι έχουν μπει για τα καλά ψύλλοι στ' αυτιά των Βρυξελλών.
Άλλωστε, η αμηχανία με την οποία η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αντιμετωπίζει τις αποκαλύψεις και τις καταγγελίες όσον αφορά στη διαχείριση των κονδυλίων για το μεταναστευτικό από την Ελλάδα ήταν περισσότερο από εμφανής κατά την πρόσφατη ενημέρωση της εκπροσώπου αρμόδιας για θέματα μετανάστευσης, Νατάσας Μπερτό.
Στις 26 Σεπτεμβρίου, η κ. Μπερτό ανακοίνωσε ότι αν και «μέχρι σήμερα δεν έχουμε βρει κάποιο στοιχείο κακοδιαχείρισης κονδυλίων καθ'' οιονδήποτε τρόπο», διότι «όλα τα μακροπρόθεσμα κονδύλια υπόκεινται σε ετήσιες εκκαθαρίσεις λογαριασμών, που σημαίνει ότι ελέγχουμε ετησίως ότι όλα έχουν δαπανηθεί σωστά», η Επιτροπή αποφάσισε να ζητήσει από την OLAF να ξεκινήσει έρευνα, διότι «υπήρξαν κατηγορίες οι οποίες δεν προήλθαν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή».
Αφού υπογράμμισε ότι «η ΕΕ έχει πολύ αυστηρούς κανόνες για τη διαχείριση των κονδυλίων και πολύ αυστηρό σύστημα ελέγχου για να διασφαλίζει ότι όλα τα κονδύλια δαπανώνται σωστά», η κ. Μπερτό έκανε αναφορά στα κονδύλια έκτακτης ανάγκης. Και ως προς αυτά είπε ότι υπόκεινται σε ξεχωριστό σύστημα παρακολούθησης και ότι σε αυτό το πλαίσιο οι υπηρεσίες της Επιτροπής έχουν επισκεφθεί δύο φορές τα εν λόγω έργα για να επαληθεύσουν ότι πράγματι πραγματοποιούνται.
«Δεν βρήκαμε καμία απόδειξη κακοδιαχείρισης των κονδυλίων, κάτι το οποίο μας επιτρέπει να συνεχίσουμε τη χρηματοδότηση αυτού του έργου», ανέφερε η κ. Μπερτό και πρόσθεσε: «Εν τω μεταξύ αναφέραμε το θέμα στην OLAF επειδή δεν είμαστε αρμόδιοι να διερευνήσουμε τυχόν κατηγορίες. Η OLAF είναι ο μόνος φορέας της ΕΕ που έχει εντολή να διερευνά οτιδήποτε σχετίζεται με ευρωπαϊκά κονδύλια, γι'' αυτό το θέμα βρίσκεται τώρα στα χέρια τους».
Και τελικά, κατέληξε να πει πως οι επιτόπιες επισκέψεις της Επιτροπής γίνονται για να επαληθεύεται ότι το έργο πραγματοποιείται, ότι για παράδειγμα το φαγητό παρέχεται πράγματι, ούτως ώστε να μπορέσει να συνεχιστεί η χρηματοδότηση του έργου.
Ωστόσο, όπως είπε – και εδώ βρίσκεται το «ζουμί» - «δεν είμαστε αρμόδιοι να διερευνήσουμε τυχόν κατηγορίες περί παράνομων κερδών από εταιρείες τροφοδοσίας, γι' αυτό αναφέρουμε το θέμα στην OLAF».
Με λίγα λόγια, η Κομισιόν εθελοτυφλεί.
Πρώτον, διότι οι επισκέψεις των ελεγκτών είναι γνωστές από πριν και όχι αιφνιδιαστικές και επομένως δεν βλέπουν τις σκηνές που επικρατούν κατά τη διάρκεια της σίτισης των μεταναστών, όταν χιλιάδες άνθρωποι συνωστίζονται για ένα πιάτο ρύζι.
Δεύτερον, διότι δηλώνει πως δεν έχει βρει αποδείξεις κακοδιαχείρισης, αλλά την ίδια ώρα δηλώνει αναρμόδια να ελέγξει τον τρόπο ανάθεσης των συμβάσεων και λειτουργίας των εταιριών τροφοδοσίας, δηλαδή τις απευθείας αναθέσεις, τη δημιουργία καρτέλ, τις μηνιαίες συμβάσεις και τα επαναλαμβανόμενα τιμολόγια με ποσά κάτω των 20.000 ευρώ, ώστε να αποφεύγεται ο έλεγχος.
Επομένως, η Κομισιόν ομολογεί ότι μέχρι τώρα δεν έχει γίνει κανένας ουσιαστικός έλεγχος και γι' αυτό ζήτησε την παρέμβαση της OLAF.
Χορός εκατομμυρίων με απευθείας αναθέσεις
Μια ματιά να ρίξει κανείς στα διάφορα τιμολόγια και θα καταλάβει:
Όταν η σύμβαση γίνεται με την διαδικασία της απευθείας ανάθεσης, η δαπάνη δεν ξεπερνά τις 20.000 ευρώ (χωρίς ΦΠΑ).
Όταν η σύμβαση γίνεται με την διαδικασία του συνοπτικού διαγωνισμού, η δαπάνη κινείται μεταξύ 20.000 και 60.000 ευρώ (χωρίς ΦΠΑ).
Και όταν η σύμβαση γίνεται με την διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς προκήρυξη διαγωνισμού, τότε κόβονται πολλά τιμολόγια με μικρά ή μεγαλύτερα ποσά και επαναλαμβανόμενα.
Μερικά παραδείγματα:
-Η άντληση λυμάτων αποτελεί διαδικασία γνωστή και μόνιμη. Ωστόσο η ανάθεση του έργου γίνεται με απευθείας ανάθεση μέσω οικονομικών προσφορών και κόβονται τιμολόγια από 50 ως 700 ευρώ, ακόμη και καθημερινά!
-Τα έργα υποδομής δίνονται είτε μέσω απευθείας ανάθεσης με τα ποσά να μοιράζονται σε πολλά τιμολόγια και σε κοντινές ημερομηνίες (για παράδειγμα στις 3, 7, 8, 10, 11, 15 Ιουνίου 2016), είτε, όταν πρόκειται για μεγαλύτερα ποσά, με διαπραγμάτευση βάσει του Νόμου 4368/16 (Άρθρο 96), δηλαδή κατόπιν διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση προκήρυξης διαγωνισμού, κατά παρέκκλιση κάθε άλλης διάταξης της εθνικής νομοθεσίας. Με τον τρόπο αυτό εμφανίζονται εταιρίες που εισπράττουν ποσά της τάξης των 200.000 ευρώ σε λιγότερο από δύο μήνες. Και εδώ υπάρχουν τιμολόγια που κόβονται ακόμη και σε συνεχόμενες ημέρες.
Το ίδιο γίνεται και με τα ηλεκτρολογικά υλικά, με τις μισθώσεις λεωφορείων (όπου εμφανίζονται πολλά τιμολόγια να κόβονται από την ίδια εταιρία ακόμη και την ίδια μέρα – μια τέτοια… καλή μέρα ήταν η 21η Ιουλίου 2016), με την μεταφορά του νερού, με τις μισθώσεις τουαλετών, με τις μισθώσεις χώρων διαμονής (για παράδειγμα 1 Απριλίου 2017, 8 Μαΐου 2017, 31 Αυγούστου 2017), με την προμήθεια πετρελαίου (για παράδειγμα 24/2/2017, 7/3/2017, 31/3/2017).
Τα ίδια γίνονται και με την προμήθεια τροφίμων, όπου εδώ πλέον όλα δίνονται με απευθείας αναθέσεις και εκδίδονται εκατοντάδες τιμολόγια κάτω των 20.000 ευρώ. Για παράδειγμα, η ίδια εταιρία εμφανίζεται να κόβει τρία τιμολόγια των 1.179,36 ευρώ τρεις φορές την ίδια μέρα. Και πάντως, τα τιμολόγια είναι τόσο πολλά, που θα μπορούσε να τραφεί το… σύνολο του τρίτου κόσμου!
Ενδεικτικά και πάλι, μια εταιρία, η πιο προνομιούχα, με «διαπραγμάτευση βάσει του νόμου 4368/16 (Άρθρο 96)», εισπράττει στις 28/3/2016 21.714,88 ευρώ, στις 31/3/2016 14.431,48 ευρώ, στις 5/4/2016 10.626,60 ευρώ, στις 17/4/2016 24.437,20 ευρώ, στις 21/4/2016 23.402,40 ευρώ και πάει λέγοντας.
Και όταν η ανάθεση γίνεται μέσω συνοπτικού διαγωνισμού, τότε έχουμε μια τρίτη εταιρία να κόβει τιμολόγια της τάξης των 44.000 και 34.000 ευρώ περίπου την ίδια μέρα (ώστε να μην ξεπερνιούνται οι 60.000), αν και υπάρχουν ημέρες που τα ποσά στα τιμολόγια είναι άνω των 70.000 ευρώ. Στις 27 Δεκεμβρίου 2016, για παράδειγμα, η ίδια εταιρία εισέπραξε 54.764,35 ευρώ, 30.033,79 ευρώ, 72.468,58 ευρώ!
Από τους διαγωνισμούς δε, μία από τις εταιρίες που φιγουράρει συνεχώς εμφανίζεται να λαμβάνει εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ κάθε μήνα του 2016 και του 2017 και πραγματικά είναι να απορεί κανείς πώς οι συνθήκες σίτισης των μεταναστών είναι τόσο άθλιες.
Μια ακόμη εταιρία έλαβε πάνω από δύο εκατομμύρια ευρώ για τη σίτιση στο ΚΥΤ Σάμου με διαπραγμάτευση χωρίς δημοσίευση προκήρυξης διαγωνισμού, από τον Ιανουάριο ως τον και τον Αύγουστο του 2017. Και έλαβε πάνω από 1,5 εκ ευρώ από τον Ιούλιο ως τον Δεκέμβριο του 2016. Πολλά από τα τιμολόγια κόβονταν με… χειρουργική ακρίβεια: 211.320 ευρώ!
Η ίδια εταιρία εμφανίζεται σε σύμπραξη με άλλη εταιρία στα ΚΥΤ Κω και Λέρου. Και πάλι με συμβάσεις εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ. Και πάντα με «διαπραγμάτευση χωρίς δημοσίευση προκήρυξης διαγωνισμού»!
Μόνο από το ΚΥΤ Χίου, πάντα με «διαπραγμάτευση χωρίς δημοσίευση προκήρυξης διαγωνισμού», συγκεκριμένη εταιρία σίτισης έλαβε από τον Μάρτιο του 2016 ως τον Αύγουστο του 2017 σχεδόν τέσσερα εκατομμύρια ευρώ.
Άλλη εταιρία σίτισης για το ΚΥΤ Μόριας Λέσβου έλαβε περί τα 7 εκ. ευρώ από τον Μάρτιο του 2016 ως τον Απρίλιο του 2017. Και εδώ, πολλά τιμολόγια φέρουν τα ίδια ποσά (ενδεικτικά πέντε τιμολόγια με το ποσό των 422.640 ευρώ και άλλα πέντε με το ποσό των 146.750 ευρώ).
Δηλαδή, μπορεί η κυβέρνηση να υποστηρίζει ότι προτιμώνται οι μηνιαίες συμβάσεις επειδή είναι κάθε φορά άγνωστος ο αριθμός των υπό σίτιση μεταναστών, αλλά διαπιστώνουμε ότι οι εταιρίες σίτισης με τις οποίες συνεργάζεται… γνωρίζουν επακριβώς τις ανάγκες!
Στη Μόρια, βέβαια, η συγκεκριμένη εταιρία εμφανίζεται και σε σύμπραξη με άλλη… συγκεκριμένη εταιρία (αλλά, όπως μας είπε ο κ. Καμμένος αυτά δεν είναι της αρμοδιότητας των Ενόπλων Δυνάμεων να τα ελέγχουν). Έτσι, οι δυο μαζί εμφανίζονται να εισπράττουν, ως… Ένωση Εταιριών, άλλο 1,5 εκ ευρώ από τον Μάιο του 2017 ως και τον Αύγουστο του 2017. Εδώ το… επαναλαμβανόμενο ποσό είναι 440.250 ευρώ!
Με διαπραγμάτευση χωρίς δημοσίευση προκήρυξης διαγωνισμού και η σίτιση στο στρατόπεδο της Μαλακάσας, με άλλες εταιρίες, ενώ μια συγκεκριμένη τεχνική εταιρία εμφανίζεται να κερδίζει όλους σχεδόν τους πρόχειρους μειοδοτικούς διαγωνισμούς και τους συνοπτικούς διαγωνισμούς.
Τα ίδια και με την σίτιση στο Στρατόπεδο Ευθυμιοπούλου στη Λάρισα, στις Θερμοπύλες, στο 3ο χλμ Βόλου-Λάρισας, στη Νέα Καβάλα, στο Στρατόπεδο Αναγνωστοπούλου, στα Παλαιά Σφαγεία Γιαννιτσών, στο Τσεπέλοβο, στην πρώην Γεωργική Σχολή Σερρών, στο Βιομηχανικό Ακίνητο Ηλιάδη και πάει λέγοντας – ένας απέραντος καταυλισμός η Ελλάδα.
Μιλάμε για εκατομμύρια που μοιράζονται συγκεκριμένες εταιρίες με απευθείας αναθέσεις και «διαπραγματεύσεις» μέσω του συγκεκριμένου αμαρτωλού νόμου.
Και να σκεφθεί κανείς ότι ο μεν Καμμένος μας έλεγε ότι παρέχει σίτιση με… ISO, το δε Συντονιστικό Όργανο Διαχείρισης Προσφυγικής Κρίσης ότι… «η ποιοτική επάρκεια των παρεχομένων υπηρεσιών των αναδόχων εξασφαλίζεται με την προσκόμιση δικαιολογητικών ποιοτικής επιλογής που εκδίδονται από ανεξάρτητους διαπιστευμένους φορείς ή αρμόδιες υπηρεσίες (Σύστημα Διαχείρισης της Ασφάλειας Τροφίμων κατά ISO 22000, Σύστημα Ανάλυσης Κινδύνων και Κρίσιμα Σημεία Ελέγχου (HACCP) στο τομέα της "μαζικής εστίασης", Σύστημα Διαχείρισης Ποιότητας κατά ISO 9001, Σύστημα Διαχείρισης Περιβαλλοντικής Ασφάλειας κατά ISO 14001, Σύστημα Διαχείρισης Υγείας και Ασφάλειας στην Εργασία κατά OSHSAS 18001). Από τα προαναφερθέντα προκύπτει ότι κατά τους διαγωνισμούς που αφορούν στη σίτιση προσφύγων/μεταναστών τηρούνται οι προβλεπόμενοι όροι του ισχύοντος θεσμικού πλαισίου, με σκοπό την διασφάλιση της καλής εκτέλεσης και ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών και με γνώμονα την προστασία του ανταγωνισμού, την αποφυγή διακρίσεων, την αντικειμενικότητα και τη διαφάνεια»!
Τα αποτελέσματα είναι γνωστά!
*Βουλευτής Β΄ Αθηνών, πρώην υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ και κυβερνητική εκπρόσωπος, δημοσιογράφος
Φωτογραφία: Eurokinissi