Της Σύνθιας Σάπικα
Το καλοκαίρι σ΄ένα μεσημεριανό οικογενειακό τραπέζι με συνδαιτυμόνες περίπου 6 γυναίκες και ισάριθμους άντρες έπεσε ως θέμα συζήτησης ο βιασμός. Πάνω στη συζήτηση συνειδητοποιήσαμε με τρόμο πως η πλειοψηφία των παριστάμενων γυναικών είχαμε πέσει θύματα σεξουαλικής παρενόχλησης.
Μην ρωτήσετε μικρής ή μεγάλης, ή σε ποιον βαθμό. Πέφτετε στην πρώτη παγίδα. Δεν υπάρχει διαβάθμιση στην σεξουαλική κακοποίηση.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα που χαρακτηρίζει την ελληνική και όχι μόνο κοινωνία είναι ο φόβος των θυμάτων να ομολογήσουν ότι έχουν πέσει θύματα. Αυτό συμβαίνει όχι επειδή δειλιάζουν αλλά επειδή η κοινωνία πολύ συχνά όχι μόνο δεν αγκαλιάζει τις γυναίκες αυτές, αλλά τις αποπέμπει και τις στιγματίζει. Επιπλέον ο νόμος έχει πάντα παραθυράκια για να διευκολύνει τους βιαστές. Και όλοι μας, συχνά έχουμε γίνει συμμέτοχοι στη διατήρηση και εμπέδωση τέτοιων τραγικών προκαταλήψεων.
Λέμε συχνά, «αυτή τον προκάλεσε», ή «πήγαινε με πολλούς άντρες», ή «τα ήθελε και τα έπαθε». Κάθε φορά που λέμε στην κόρη μας «μην ντύνεσαι έτσι, προκαλείς» συμβάλλουμε κι εμείς στην κουλτούρα του βιασμού. Η έκφραση περιγράφει μια κουλτούρα μέσα στην οποία η σεξουαλική βία όχι μόνο είναι συχνή και αποδεκτή αλλά υποστηρίζεται με άμεσο ή έμμεσο τρόπο. Σημαντικό ρόλο εδώ παίζουν και τα μίντια που απενοχοποιούν πολύ συχνά την ύπαρξη βιασμού, δικαιολογώντας την έκφραση βίας ως έκρηξη τεστοστερόνης και παρουσιάζουν την γυναικεία υποταγή ως χάρισμα. Συνήθως, οι πληροφορίες που δεχόμαστε σε σχέση με τον βιασμό και τη σεξουαλική βία ρίχνουν μεγάλο βάρος της ευθύνης στο τι πρέπει να κάνουν οι γυναίκες για να αποφύγουν να τους συμβεί κάτι τέτοιο, αντί να επιδιώκεται το να αποτρέπονται, να συλλαμβάνονται και να δικάζονται επιτυχώς οι δράστες.
Ένα άλλο παράδειγμα. Πριν από δύο μήνες, μία γνωστή μου γυναίκα έβαλε τα κλάματα ενώ μιλούσαμε. Ζει στη Χαλάστρα και ο άντρας με τον οποίο είναι ερωτευμένη και είχε μάθει πως την απατούσε την εγκατέλειψε. Ταυτόχρονα έμαθε από έναν κοινό τους φίλο πως την είχε βιντεοσκοπήσει κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής πράξης και είχε καλέσει τους φίλους του να παρακολουθούν. Όταν της είπα να καταγγείλει το έγκλημα, μου απάντησε έντρομη: πώς θα μπορέσω να ζήσω στη Χαλάστρα μετά; Όλοι θα είναι εναντίον μου.
Με όλα αυτά ο Ποινικός Κώδικας, που στο επίμαχο άρθρο 336 κάνει διάκριση των βιασμών σε κακουργηματικού και πλημμεληματικού χαρακτήρα, είναι απαράδεκτος και εγκληματικός. Η άποψή μου είναι η εξής: Ο βιασμός δεν είναι κλιμακωτός. Βιασμός είναι οποιαδήποτε πράξη χωρίς συναίνεση. Είναι απαράδεκτο οι προβλεπόμενες ποινές να είναι κλιμακωτές, ανάλογα με τη βαρύτητα του αδικήματος και τον τρόπο εκτέλεσής της.
Το αντεπιχείρημα του υπουργείου είναι πως οι επιβαλλόμενες ποινές άνω των 3 ετών είναι εκτιτέες, ενώ με το σημερινό καθεστώς στις περιπτώσεις αυτές μπορούσε να χορηγηθεί αναστολή εκτέλεσης της ποινής ή μετατροπή της σε χρηματική ποινή. Κατά τη γνώμη μου «Σεξ χωρίς συΝΑΙνεση είναι ΠΑΝΤΑ βιασμός». Τα περισσότερα θύματα του βιασμού δεν μιλούν, διότι η λεγόμενη «κουλτούρα του βιασμού» τα ξαναβιάζει ψυχολογικά.
Δεν υπάρχει ΚΑΝΕΝΑ θολό σημείο σε αυτό.