Μέσα στη φουρτούνα της πανδημίας και της υπονομευτικής προσπάθειας του ίδιου του Α. Τσίπρα για τη διαδικασία των εμβολιασμών, κινδυνεύει να περάσει απαρατήρητη η έγκριση από το Ecofin του ελληνικού σχεδίου ανάκαμψης. Για μίαν ακόμα φορά οι γνωστοί κύκλοι που προμήνυαν καθυστερήσεις και τροποποιήσεις στο σχέδιο που υπέβαλε η ελληνική κυβέρνηση, διαψεύστηκαν. Τώρα είναι στις ικανότητες μας η απορρόφηση και η αξιοποίηση των 30 δισεκατομμυρίων ευρώ του Ταμείου Ανάκαμψης.
Τα προβλήματα δεν είναι λίγα και υπάρχει ο κίνδυνος να υπάρξουν απώλειες στην εισροή των κεφαλαίων. Ποια είναι τα προβλήματα;
1. Το τραπεζικό σύστημα να μην μπορέσει να ανταποκριθεί στο ρόλο του. Να μην μπορέσει να στηρίξει τις επιχειρήσεις που θα φέρουν το βάρος της υλοποίησης των επενδύσεων. Το χρονικό διάστημα είναι βραχύ και είναι άγνωστο αν οι τράπεζες θα μπορέσουν να επεξεργαστούν και να εγκρίνουν τις δανειοδοτήσεις.
2. Είναι άγνωστον αν η ελληνική γραφειοκρατία θα μπορέσει να ξεπεράσει τις χρόνιες παθογένειες. Θα πρέπει να κινηθεί με ταχύτατους ρυθμούς, κάτι που δεν μας έχει συνηθίσει μέχρι σήμερα. Είναι δυνατόν να υπερβεί τον εαυτό της; Θα είναι κρίμα τα επενδυτικά πλάνα να χαθούν στο πέλαγος της ελληνικής γραφειοκρατίας. Αυτό είναι ένα μεγάλο στοίχημα.
3. Αλλά και ο ιδιωτικός τομέας, οι επιχειρηματίες, δεν γνωρίζουμε αν διαθέτουν τα ίδια κεφάλαια για να στηρίξουν τα επενδυτικά πλάνα τους. Επί πλέον πολλές επιχειρήσεις είναι υπερχρεωμένες και είναι προβληματικός ο περαιτέρω δανεισμός τους. Πόσες είναι οι υγιείς επιχειρήσεις και αυτές αρκούν για να απορροφηθούν τα 30 δισεκατομμύρια;
Συνεπώς, ευχάριστα είναι τα «χοντρά γράμματα», αλλά η επιτυχία εξαρτάται πάντα από τα «ψιλά γράμματα». Και εκεί υπάρχουν σοβαρά προβλήματα.
Στο πολιτικό επίπεδο, η έγκριση του προγράμματος είναι πρωτίστως μια εθνική επιτυχία, που την πιστώνεται η κυβέρνηση συνολικά. Όμως για να εισπράξει τους πολιτικούς καρπούς αυτής της επιτυχίας θα πρέπει και ο τελευταίος πολίτης να νιώσει πως είναι συμμέτοχος στην παραγωγή του πλούτου. Δηλαδή να υπάρξει μια δίκαιη μοιρασιά της πίτας που θα μεγαλώσει.
Είναι γνωστό ότι οι ολιγάρχες στην Ελλάδα είναι παμφάγοι. Διεκδικούν και το τελευταίο ψίχουλο. Μέχρι σήμερα η πολιτική εξουσία άλλες φορές έκλεινε τα μάτια στις πρακτικές τους και άλλες φορές τις ενθάρρυνε. Μην αναφερθώ σε ονόματα και καταστάσεις και γίνω δυσάρεστος.
Στο τέλος αυτής της διαχείρισης των 30 δισεκατομμυρίων ευρώ υπάρχει περίπτωση να παρατηρηθεί το φαινόμενο, τα μεν κεφάλαια να απορροφηθούν, ο δε πλούτος που θα παραγάγουν να διανεμηθεί άδικα. Ανισομερώς.
Ελπίζω οι κυβερνώντες να έχουν αντιληφθεί πως βρισκόμαστε μπροστά σε ένα νέο σχέδιο Μάρσαλ. Το ευκταίο είναι να μην βρεθεί ένας νέος Πόρτερ που θα καταγράψει τις ίδιες παρατηρήσεις με τον Πόρτερ του 1947.