Τι σημαίνει «σημειακό» επεισόδιο; Η αμυνόμενη πλευρά περιορίζει τη σύγκρουση στο σημείο που έγινε η προσβολή. Τι σημαίνει αποτροπή; Ο εχθρός έχει πειστεί πως οποιαδήποτε επιθετική ενέργεια του θα έχει κόστος δυσανάλογο έναντι οποιουδήποτε πιθανού οφέλους.
Μπορεί η λογική του «σημειακού» επεισοδίου να λειτουργήσει αποτρεπτικά; Όχι, γιατί ο επιτιθέμενος γνωρίζει εκ των προτέρων το εύρος των κινήσεων του αμυνόμενου και σχεδιάζει αναλόγως το χτύπημά του. Γνωρίζει εκ των προτέρων τον χώρο των εχθροπραξιών και παρατάσσει τις δυνάμεις του. Εν πάση περιπτώσει το ρίσκο που αναλαμβάνει είναι απολύτως ελεγχόμενο, ενώ διατηρεί στο ακέραιο την πρωτοβουλία του δεύτερου κτυπήματος.
Αν όμως η αμυνόμενη πλευρά έχει καταστήσει σαφές προς κάθε κατεύθυνση πως η απάντησή της στην προσβολή θα δοθεί όπου αυτή κρίνει ως προσφορότερο χώρο, με ό,τι μέσα κρίνει αυτή ως προσφορότερα -θεωρώντας την προσβολή όχι απλώς ως ένα θερμό επεισόδιο υψηλής έντασης, αλλά ως μια πολεμική πράξη- τότε ο εχθρός θα σκεφτεί πολύ να προχωρήσει στην επιθετική του ενέργεια, καθώς αυτή θα είχε όλα τα στοιχεία του τυχοδιωκτισμού.
Σε αυτή την περίπτωση ο αμυνόμενος διατηρεί το δικαίωμα να κλιμακώσει όπως αυτός νομίζει την απάντησή του, καθιστώντας έτσι το κόστος για τον επιτιθέμενο έναν άγνωστο χ. Και ουδείς σοβαρός σχεδιασμός γίνεται, όταν το Επιτελείο δεν γνωρίζει ούτε κατά προσέγγιση την έκταση της απάντησης και των απωλειών που αυτή θα προκαλέσει στις ένοπλες δυνάμεις του. Ας λάβουμε δε υπ' όψη πως η Τουρκία ενεργεί πάντα εκ του ασφαλούς.
Η πατρίδα μας ως γνωστόν έχει εγκαταλείψει το δόγμα του σημειακού επεισοδίου. Όπως ειπώθηκε από επίσημα χείλη, «θα τους χτυπήσουμε, αν δεχθούμε επίθεση, όπου θέλουμε, όπως θέλουμε». Αυτό σημαίνει πως αν από κακούς υπολογισμούς το Τουρκικό Επιτελείο προβεί σε μια ενέργεια που η πατρίδα μας θα θεωρήσει πως προσβάλλει την κυριαρχία της, τα όρια μεταξύ άμυνας και επίθεσης θα είναι πλέον δυσδιάκριτα για την ελληνική πλευρά. Και αυτό ακριβώς φοβάται η Τουρκία και γι' αυτό επιμένει στην αποστρατιωτικοποίηση των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου. Δεν φοβάται μόνον για την αμυντική ικανότητα των συγκεκριμένων νησιών, φοβάται κυρίως για τη δυνατότητα που έχουν τα εγκατεστημένα οπλικά συστήματα να κτυπήσουν στόχους εντός του τουρκικού εδάφους, αν δεχθούμε επίθεση.
Αυτός είναι ο ορισμός της αποτροπής. Βέβαια, για να λειτουργήσει προϋποθέτει πως αυτοί που λαμβάνουν τις αποφάσεις στην Τουρκία σκέφτονται ορθολογικά, μπορούν να αναλύουν τον συσχετισμό των δυνάμεων και έχουν την ικανότητα εκτίμησης του ζεύγους κόστος/όφελος.
Τα σενάρια που διακινούνται, μέσω κυρίως του τουρκικού τύπου, είναι πολλά. Τα διατυπώνουν διάφοροι απόστρατοι, που δεν έχουν αντιληφθεί τις συνέπειες που θα έχει για τον επιτιθέμενο η εγκατάλειψη από την πατρίδα μας του δόγματος της σημειακής απάντησης. Το πλέον καταστροφικό σενάριο για του τουρκικό ναυτικό που έχω διαβάσει, είναι του αποκλεισμού ελληνικών νησιών. Δε θέλω να επεκταθώ επί του προκειμένου, γιατί κυρίως είναι ένα προδήλως αφελές πολεμικό σενάριο.
Για να προλάβω τις αντιρρήσεις πως μετά από μια σύρραξη θα συρθούμε σε διαπραγματεύσεις, το κρίσιμο ζήτημα δεν είναι αν θα καθίσεις στο τραπέζι των συζητήσεων, αλλά στο πώς θα καθίσεις. Ως νικητής ή ως ηττημένος.
