Της Μαρίας Χούκλη
Τώρα εξηγούνται πολλά. Αναφέρομαι στο άρθρο του πρωθυπουργικού συμβούλου και περί τον στρατηγικό σχεδιασμό της κυβέρνησης, στην εφημερίδα του ΣΥΡΙΖΑ και στις αναφορές του στα διαφορετικά αναγνώσματα Αριστερών και Δεξιών όταν ήταν νέος. «Κάναμε κουβέντες τα διαβάσματά μας και βγάζαμε συμπεράσματα από τον Πασκάλ και τον Μπρικνέρ γιατί δεν πρέπει να είμαστε ρατσιστές και φασίστες. ....Όλες αυτές οι κουβέντες ήταν που μας έκαναν να διαφέρουμε από τους δεξιούς, τους δαπίτες και τις δαπίτισσες. Εκείνοι διαβάζανε «4 τροχούς», «Moto» και «Marie Claire», όταν εμείς διαβάζαμε φιλοσοφία...»
Κατ''αρχάς γνώρισα πολλούς αριστερούς που μαζί με τον Ριζοσπάστη αγόραζαν «4 τροχούς» και «Moto» και πολλούς δεξιούς που είχαν διαβάσει Ντιντερό και τους άρεσε ο Βισκόντι, αλλά δεν είναι αυτό το θέμα.
Θα σταθώ στον Πασκάλ, όχι τον Μπρυκνέρ, αλλά τον Μπλεζ. Υποθέτω αυτόν εννοεί ο σύμβουλος, τον διάσημο μαθηματικό, φυσικό και φιλόσοφο του 17ου αιώνα. Δεν αποκαλύπτει ποια έργα του Γάλλου διανοητή τον είχαν συνεπάρει, αλλά από τον τρόπο κυβερνά δυο χρόνια τώρα η κυβερνώσα αριστερά, εύκολα εικάζεται ότι το «στοίχημα του Πασκάλ» μάλλον τους εγοήτευσε και το μετέφεραν στην πολιτική πρακτική.
Η συλλογιστική που ανήκει στους περίφημους Στοχασμούς του καθολικού θεολόγου, λέει πάνω-κάτω ότι «κανείς δεν μπορεί να αποφασίσει χωρίς αμφιβολία εάν υπάρχει ή δεν υπάρχει Θεός. Αν απορρίψουμε την εκδοχή της θρησκείας ότι υπάρχει και όντως δεν υπάρχει , τότε δεν έχουμε χάσει τίποτα. Αν, όμως, υπάρχει τότε μας περιμένει η κόλαση.
Αν πάλι δεχθούμε ότι υφίσταται Θεός, όπως μας λέει η Εκκλησία, και δεν υπάρχει, δεν κερδίζουμε τίποτα. Αν, ωστόσο, έχει δίκιο η Εκκλησία, τότε εξασφαλίζουμε την αιώνια ευδαιμονία στον παράδεισο».
Το στοίχημα του Πασκάλ αξιολογήθηκε ως πρώιμη σύλληψη της θεωρίας των πιθανοτήτων και των παιγνίων που τόσο ακριβά πληρώσαμε κατά την εμμονική προσπάθεια εφαρμογής τους επί βαρουφάκειας περιόδου.
Όμως ο συλλογισμός -όπως αποφάνθηκαν μεταγενέστεροι φιλόσοφοι- κρύβει στον πυρήνα του μια λογική πλάνη, ένα ψευδές δίλημμα, την πλάνη των άκρων που παίρνει τη μορφή του είτε/είτε. «Ή είσαι μαζί μας ή είσαι εναντίον μας. Ή αντιμνημονιακός ή γερμανοτσολιάς, διαπλεκόμενος, ενεργούμενο σκοτεινών κύκλων», αν σας θυμίζει κάτι η ρητορική του διχασμού που επανέρχεται δριμύτερη(προβάλλει το εκλογικό δίλημμα άραγε;) με το άρθρο του πρωθυπουργικού συμβούλου. Μιλάει για δυο κόσμους διαφορετικούς, βέβαιος ότι «η δεξιά νοοτροπία θέλει μόνο λαμογιές, διαπλοκή και κατάχρηση, είναι αναχρονιστική και ευτελής αντιμετωπίζει τα πάντα με υποκριτικό τρόπο και επιδιώκει μια κοινωνία δίχως συλλογικό βίο».
Αντιθέτως ο κόσμος της κυβερνώσας αριστεράς, πάντοτε κατά τον κύριο Σύμβουλο, είναι ένας «κόσμος του πολιτισμού (φέρτε παρακαλώ στο νου σας σαν δείγμα τον κύριο Πολάκη) της κοινωνικής δικαιοσύνης (φέρτε παρακαλώ στο νου σας σαν δείγμα την ανελέητη υπερφορολόγηση των συνεπών υποζυγίων), της κοινωνικής ευαισθησίας (ίδε Μόρια) του σεβασμού των θεσμών (καλοκαιρινή παρωδία αδειοδότησης των καναλιών).
Προφανώς ζούμε σε άλλη χώρα.
Και εν πάση περιπτώσει ο Πασκάλ, ο Μπλεζ όχι ο Μπρυκνέρ, φιλόσοφος ήταν, ήθελε απλώς να ερμηνεύσει τον κόσμο του. Ο Μάρξ, επίσης εκ των αγαπημένων αναγνωσμάτων του πρωθυπουργικού συμβούλου, έλεγε ότι το θέμα είναι να τον αλλάξουμε.
Πόσο ακόμη θα μας βασανίζουν τα ψευδό-διλλήματα;