Της Σοφίας Αναγνωσταρά*
Στα διεθνή ΜΜΕ είναι πρώτο θέμα: η Τουρκία κλυδωνίζεται, ξεμένει από συμμάχους, το νόμισμά της χάνει την αξία του με αλματώδη ρυθμό και κρίνοντας από τις κινήσεις του Ερντογάν το μέλλον της κάθε άλλο παρά αισιόδοξο μοιάζει. Παρατηρώ πολύ κόσμο εντός των συνόρων μας που επιχαίρει για την ελεύθερη πτώση όχι μιας οποιασδήποτε χώρας αλλά της επί αιώνες γειτονικής μας Τουρκίας, θεωρώντας ίσως ότι δε θα μας επηρεάσει ή ακόμη και θα μας ωφελήσει. Είναι όμως έτσι;
Οι σχέσεις της Ελλάδας με την Τουρκία υπήρξαν ανέκαθεν ταραχώδεις, αλλά και με μεγάλα διαστήματα σχετικής ηρεμίας. Διαχρονικά, όσο πιο ασταθές ήταν το πολιτικό σκηνικό στην Τουρκία, τόσο πιο τεταμένες ήταν και οι διμερείς μας σχέσεις, καθώς οι εσωτερικές πιέσεις εκτονώνονταν στην εξωτερική πολιτική ποντάροντας στη λήθη του Τουρκικού λαού. Η κρίση στα Ίμια συνέβη όταν το κυβερνητικό σχήμα άλλαζε μέσω εκλογών κάθε λίγους μήνες.
Επί Ερντογάν το Αιγαίο έζησε μια μακρά περίοδο σχετικής ηρεμίας, η οποία διακόπηκε βίαια μόλις πριν λίγους μήνες. Η εξήγηση ήταν πως εν όψει εκλογών, ο Ερντογάν συσπείρωνε τους ψηφοφόρους του φοβούμενος διαρροές προς τη Μεράλ Ακσενέρ, επονομαζόμενη και Τουρκάλα Μαρί Λεπέν, που είχε σημαία της τις διεκδικήσεις στο Αιγαίο. Οι πομπώδεις δηλώσεις του, τελείωσαν την ημέρα των εκλογών. Σήμερα η Τουρκία είναι ένα τραυματισμένο θηρίο του οποίου οι αντιδράσεις θα είναι απρόβλεπτες, και σίγουρα πάντως δε θα ποντάρει στην εσωστρέφεια.
Αλλά και στο κομμάτι των οικονομικών δραστηριοτήτων, η Τουρκία θα αποκτήσει ισχυρό πλεονέκτημα στις εξαγωγές. Τα παραδείγματα πολλά, αλλά αρκεί να σημειωθεί ο αρνητικός αντίκτυπος για τις Ελληνικές επιχειρήσεις χάλυβα και αλουμινίου, που απασχολούν δεκάδες χιλιάδες εργαζόμενους και η αξία των εξαγωγών ανέρχεται σε δισεκατομμύρια ευρώ για την Ελλάδα. Με δεδομένους τους δασμούς που επέβαλαν οι ΗΠΑ στην Τουρκία, είναι δεδομένο πως οι Τούρκικες εταιρείες χάλυβα και αλουμινίου θα στραφούν σε άλλες αγορές, με πρώτη την Ε.Ε., απειλώντας άμεσα με μείωση κερδών και μεριδίου αγοράς τις Ελληνικές.
Πέρα από το πολιτικό και επιχειρηματικό σύστημα της Τουρκίας όμως, υπάρχουν και οι Τούρκοι πολίτες. Είναι οι Τούρκοι πολίτες στους οποίους οφείλεται, μαζί με τους Κινέζους, η αναβίωση της κτηματαγοράς. Μεσίτες, μηχανικοί, εργολάβοι, επιχειρήσεις άμεσα και έμμεσα συνδεδεμένες με την κτηματαγορά βγήκαν από την επί σειρά ετών χειμερία νάρκη. Είναι όμως άγνωστο αν θα συνεχιστούν οι αγοραπωλησίες με τον ίδιο ρυθμό, όταν σήμερα θα πρέπει να δώσουν τα διπλά χρήματα για να αγοράσουν το ίδιο ακίνητο που θα αγόραζαν πριν λίγους μήνες.
Οι Τούρκοι όμως δεν επένδυσαν μόνο στα Ελληνικά ακίνητα, επένδυσαν και στον Ελληνικό τουρισμό. Τα τελευταία χρόνια είναι κατακόρυφη η αύξηση των Τούρκων τουριστών. Δυστυχώς με το κόστος των διακοπών στην Ελλάδα για τους Τούρκους να έχει διπλασιαστεί ήδη σε σχέση με το προηγούμενο καλοκαίρι - το οποίο με τη σειρά του ήταν και πάλι 30% ακριβότερο σε σχέση με το προπέρσινο - η λογική συνέπεια θα είναι να μειωθεί αισθητά η παρουσία τους στην Ελλάδα, στερώντας συνάλλαγμα από επιχειρηματίες και κράτος.
Τέλος, ας σημειωθεί ότι η Τουρκία, άμεσος ανταγωνιστής της Ελλάδας στον κλάδο του τουρισμού, είναι αρκετά φθηνότερος προορισμός φέτος σε σχέση με όλους τους ανταγωνιστές της στην Ευρώπη - ήδη φέτος έχει αύξηση 25% , υπερβαίνοντας τους 40 εκατομμύρια Τουρίστες από το εξωτερικό. Μένει να φανεί αν αυτό επηρέασε ή θα επηρεάσει αρνητικά και την Ελλάδα.
Είναι πολύ νωρίς για να αποσαφηνιστεί τι θα συμβεί στη γείτονα χώρα. Στην περίπτωση που η Τουρκική λίρα συνεχίζει να βυθίζεται, τα όσα αναφέρθηκαν θα είναι απλά ένα καλό σενάριο. Μια Τουρκία σε απόλυτη κατάρρευση και αναρχία, σαν αυτή που τελευταία στιγμή γλυτώσαμε εμείς 3 χρόνια πριν, θα είναι το κακό σενάριο. Διότι τότε οι λέμβοι από τα παράλια των Τουρκικών Ακτών δε θα έρχονται πια μόνο με πρόσφυγες ή μετανάστες τρίτων χωρών, αλλά και με τους γείτονές μας.
Συνεπώς, πριν χαρεί κανείς με την διαφαινόμενη μοίρα των γειτόνων, οφείλει να αναλογιστεί αν αυτή συμπαρασύρει και τη δική μας.
*Η κ. Σοφία Αναγνωσταρά είναι μέλος του μητρώου στελεχών της Νέας Δημοκρατίας
