Η κυβέρνηση δεν βρίσκεται στις καλύτερες στιγμές της, λόγω της πανδημίας. Είναι επόμενο τόσο το lockdown όσο και οι οικονομικές συνέπειες του να έχουν δημιουργήσει μια δυσφορία σε συγκεκριμένες ομάδες μέσα στην κοινωνία, όπως αυτή αποτυπώνεται σχεδόν σε όλες τις δημοσκοπήσεις. Το παράδοξο όμως είναι πως αυτή η κατάσταση δεν συνιστά μέχρι στιγμής πολιτικό πρόβλημα για την κυβέρνηση, καθώς οι πολίτες δεν βλέπουν θελκτική εναλλακτική. Στην πολιτική δεν αρκεί να χάνεις εσύ. Θα πρέπει να κερδίζει και ο άλλος.
Έχει αναλυθεί διεξοδικά πως η αδυναμία της ηγετικής ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ να συνθέσει το νέο αφήγημα με το οποίο θα επιχειρήσει να επαναπροσεγγίσει τους πολίτες, είναι ο βασικός λόγος της αντιπολιτευτικής ανεπάρκειας αυτού του κόμματος.
Αυτή είναι η βασική αιτία. Τα συμπτώματα όμως είναι πολλά.
Ένα από αυτά, πιθανόν το σοβαρότερο, είναι πως δεν υπάρχει ορατή προοπτική επανόδου στην εξουσία. Σε όλα τα μεγάλα κόμματα, προπαντός σε αυτά που κυβέρνησαν κιόλας, το έπαθλο της εξουσίας ενώνει, κινητοποιεί, συνεγείρει. Στην παρούσα φάση ο ΣΥΡΙΖΑ βρίσκεται πολύ μακριά από την κατάκτηση αυτού του επάθλου. Αυτό δεν θα ήταν παράλογο αν η κυβέρνηση που αντιπολιτεύεται είχε να διαχειρισθεί μιαν ομαλή κατάσταση σε όλους τους τομείς. Κάτι που φαινόταν πως θα συνέβαινε όταν κέρδισε τις εκλογές τον Ιούλιο του 2019.
Όμως οι δυσκολίες που ακολούθησαν ήταν και σημαντικές και αλλεπάλληλες και το κυριότερο, με διάρκεια. Κι όμως η κυβέρνηση εξακολουθεί και απολαμβάνει την εμπιστοσύνη της πλειοψηφίας των πολιτών, αν και έχουν περάσει δεκαοχτώ μήνες που κυβερνά.
Να υπενθυμίσω πως σε έξι μήνες μετά τις εκλογές του Σεπτεμβρίου 2015 η Νέα Δημοκρατία είχε πάρει δημοσκοπικό προβάδισμα που μήνα με τον μήνα το διεύρυνε.
Αυτά τα βλέπουνε στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ και αρχίζουν να δυσφορούν. Οι κεντρόφυγες τάσεις σιγά—σιγά ενεργοποιούνται, καθώς αυτό το κόμμα έχει τρείς βασικές συνιστώσες. Τους Πασοκογενείς, τους αριστερούς και τους προεδρικούς. Η πρώτη κατηγορία είναι αριθμητικά, χωρίς αμφιβολία, η σημαντικότερη, χωρίς όμως το ανάλογο πολιτικό εκτόπισμα. Δεν υπάρχει μια προσωπικότητα που θα εκφράσει αυτόν τον χώρο, που πέραν όλων των άλλων, διακρίνεται για την εξουσιομανία του. Έχουν γευτεί τα αγαθά της εξουσίας επί των κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ και τώρα δυσφορούν καθώς βλέπουν πως η ηγετική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ με την πολιτική της ανεπάρκεια κάνει να ξεθωριάσει το όνειρο της επανόδου στα παλιά μεγαλεία.
Η αριστερή τάση του ΣΥΡΙΖΑ ζει στον δικό της μικρόκοσμο. Προέχει η ιδεολογική καθαρότητα και ο σεβασμός των ιστορικών καταβολών της ριζοσπαστικής Αριστεράς. Το αποκλειστικό τους μέλημα είναι να μην χάσουν την αριστερή ταυτότητα τους.
Για τους προεδρικούς δεν χρειάζεται να πω τίποτα. Και μόνον ο αποϊδεολογικοποιημένος, απολίτικος χαρακτηρισμός τους δείχνει πως είναι παντός καιρού. Το μόνο που τους ενδιαφέρει είναι η εξουσία με τα γοητευτικά παιχνίδια της.
Όλο αυτό το σύστημα σήμερα βρίσκεται σε μια υδαρή κατάσταση. Η ανεπάρκεια των προεδρικών να εμπνεύσουν και να καθοδηγήσουν προκαλεί τις γνωστές αρρυθμίες και την πολυφωνία που παρατηρούμε εδώ και αρκετό καιρό. Περιττό δε να πω, πως η διαδικασία μετάλλαξης του ΣΥΡΙΖΑ έχει παγώσει, για να μην πω έχει βαλτώσει. Το κεντροαριστερό άνοιγμα όνειρο ήταν που χάθηκε.
Έχω την αίσθηση πως αν στο επόμενο κρίσιμο δίμηνο δεν παρουσιασθούν τάσεις ανάκαμψης του ΣΥΡΙΖΑ θα υπάρξουν σημαντικές εσωκομματικές εξελίξεις.