Η εμφάνιση των Ταλιμπάν του Αφγανιστάν - γιατί έχουμε και τους εγχώριους ταλιμπάν του αντιεμβολιασμού - είναι πράγματι εντυπωσιακή. Πολύχρωμα ρούχα, κινητά, υπολογιστές, παιχνιδάκια στα συγκρουόμενα αυτοκίνητα, όλα αυτά δείχνουν την εικόνα ενός τσίρκου με όπλα. Τίποτα δεν φανερώνει πως πρόκειται για ένα φανατισμένο όχλο που θέλει να επιβάλει τον τρόπο ζωής του.
Κάτω από αυτήν την παιδική ανεμελιά κρύβεται η μισαλλοδοξία και η βάρβαρη επιθετικότητα. Αλλά αν αυτοί οι κατσαπλιάδες που φωτογραφίζονται και διασκεδάζουν με τα καλάσνικοφ στα χέρια και τις ρουκέτες κρεμασμένες στους ώμους είναι ο στρατός, υπάρχουν και οι καθοδηγητές τους, πενηντάρηδες και πάνω, που πρωτοστάτησαν στην συγκρότηση του κινήματος των Ταλιμπάν στις αρχές της δεκαετίας του '90.
Αυτοί αποφασίζουν.
Έτσι ας μην ξεγελιόμαστε με τις φωτογραφίες που κάνουν τον γύρο του διαδικτύου. Αυτοί οι άνθρωποι θα επιβάλλουν την σαρία, όπου δεν ίσχυε. Γιατί, δεν θα πρέπει να μας διαφεύγει πως οι Ταλιμπάν μπορεί να βρίσκονταν στα βουνά, όμως έξω από τα τρία μεγάλα αστικά κέντρα επικρατούσε ο ταλιμπανισμός. Και γι΄ αυτό εξάλλου με τόση ευκολία κυριάρχησαν. Για την επαρχία του Αφγανιστάν η έλευση των Ταλιμπάν δεν σήμαινε καμιά μεγάλη αλλαγή.
Το μόνο εμπόδιο που μπορεί να σταθεί στην βίαιη επιβολή τους είναι η οικονομική κατάσταση του Αφγανιστάν, το οποίο χρειάζεται διεθνή οικονομική βοήθεια. Εδώ επάνω οι χορηγοί μπορεί να απαιτήσουν εθνική συνεννόηση και ένα μετριοπαθές πολιτικό πρόγραμμα.
Τι πιθανότητες υπάρχουν για μια παρόμοια έκβαση της κατάστασης; Κατά την γνώμη μου δεν είναι λίγες. Να υποθέσω πως η συμφωνία της Ντόχα που συνήψε ο πρόεδρος Ντ. Τραμπ με την ηγεσία των Ταλιμπάν τον Φεβρουάριο του 2020, προνοούσε και το πώς θα κυβερνηθεί το Αφγανιστάν μετά την αποχώρηση των Δυτικών στρατευμάτων. Η δε παρουσία δυνάμεων πιστών στον αντιπρόεδρο της εκπεσούσης κυβέρνησης, Αμρούλα Σάλεχ, σε μια σημαντική περιοχή της χώρας βόρεια της Καμπούλ, πιθανόν να προκαλέσει πιέσεις στην ηγεσία των Ταλιμπάν για πιο μετριοπαθείς λύσεις. Η συνάντηση της ηγεσίας τους, προχθές, με τον πρώην πρόεδρο Καρζάι δεν μπορεί να ήταν τυχαία. Σε άλλους καιρούς θα τον είχαν ήδη κρεμάσει και τώρα συνομιλούν μαζί του.
Είναι προφανές πως η κατάσταση είναι υπό διαμόρφωση. Πιθανόν αρχικές εκτιμήσεις να διαψευσθούν ή οι φόβοι να επιβεβαιωθούν. Εννοείται πως η διεθνής κοινότητα θα πρέπει να ανοίξει δίαυλο επικοινωνίας με την ηγεσία των Ταλιμπάν, να διαπιστώσει τις προθέσεις τους, να εκτιμήσει αν αποτελούν ένα συμπαγές σύνολο ή υπάρχουν εσωτερικές διαφοροποιήσεις και αναλόγως να πράξει. Και βέβαια, να εκτιμήσει κατά πόσον η εξουσία τους έχει σταθεροποιηθεί ή μπορεί να αμφισβητηθεί, μέχρις ανατροπής της.
Επειδή ο ρυθμός των εξελίξεων είναι ταχύτατος, κάθε μέρα δημιουργεί νέα δεδομένα που μερικές φορές είναι αντιφατικά. Δεν υπάρχει σταθερή εικόνα και νομίζω έτσι θα πορευθούμε για μερικές εβδομάδες ακόμα.
Πάντως Ταλιμπάν high - tech είναι όντως ένα ενδιαφέρον, απρόβλεπτο θέαμα.
