Ανησυχητική είναι η αυξημένη κινητικότητα των τελευταίων ημερών, η οποία μπορεί να πυροδοτήσει την πανδημία και στη χώρα μας, όπως ήδη συνέβη και στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Όμως η ύπαρξη του εμβολίου αποτελεί μια νότα αισιοδοξίας, καθώς άμεσα αναμένονται επιπλέον εμβόλια που θα δώσουν την ευκαιρία για εμβολιασμό μεγαλύτερης μερίδας του πληθυσμού.
Έτσι, προχωρούμε σε ένα παιχνίδι με τον χρόνο, όπου θα πρέπει να εφαρμόζουμε τα μέτρα δημόσιας υγείας, ενόσω συνεχίζονται οι εμβολιασμοί, μέχρι να μπορέσουμε να αποκτήσουμε την επιδιωκόμενη ανοσία του πληθυσμού για να αντιμετωπίσουμε την πανδημία. Το στίγμα αυτό δίνει ο πρύτανης του ΕΚΠΑ, καθηγητής Θάνος Δημόπουλος, μιλώντας στο liberal.gr. Όσο για τις μεταλλάξεις που έχουν καταγραφεί στην Ευρώπη και τη Ν. Αφρική, ο πρύτανης εκτιμά ότι δεν πρόκειται να επηρεάσουν τα εμβόλια ή τα διαγνωστικά τεστ.
Συνέντευξη στην Άννα Παπαδομαρκάκη
- Πώς βλέπετε να εξελίσσεται η πανδημία στη χώρα μας, πώς βλέπετε να προχωρούμε;
Υπάρχει έντονη ανησυχία, γιατί εμείς ουσιαστικά, δεν εφαρμόζουμε το lockdown. Υπάρχει μια αυξημένη κίνηση εξαιτίας των γιορτών, όμως θέλει προσοχή για να μην έχουμε μια σαφή έξαρση στη συνέχεια. Οι προβληματισμοί είναι πολλοί, όμως το σημαντικότερο είναι η τήρηση των μέτρων.
Βέβαια, από την άλλη πλευρά, τώρα έχουμε πλέον και το εμβόλιο, το οποίο θα βοηθήσει σημαντικά. Έχουμε ήδη τα δύο εμβόλια που έχουν εγκριθεί, της Pfizer και της Moderna, και θα ακολουθήσουν σύντομα και τα επόμενα. Άμεσα θα έχουμε στη διάθεσή μας και το τρίτο και το τέταρτο εμβόλιο.
- Στη Μ. Βρετανία ξεκινά ήδη το τρίτο κύμα και στη Γερμανία, η πανδημία αυξάνει τους νεκρούς. Πώς βλέπετε να εξελίσσονται τα πράγματα στην Ευρώπη;
Η ανησυχία που υπάρχει δεν περιορίζεται μόνο στην Ευρώπη. Και στις ΗΠΑ η κατάσταση είναι συνεχώς επιδεινούμενη.
Όντως υπάρχει μια νέα έξαρση, η οποία προφανώς οφείλεται στη χαλάρωση των μέτρων στη Μ. Βρετανία. Αντίστοιχα και στη Γερμανία παρά τις γιορτές, οδήγησε σε ουσιαστικό lockdown σε μια προσπάθεια να περιοριστεί η πανδημία, καθόσον προχωρεί ο εμβολιασμός.
Πρόκειται για ένα παιχνίδι με το χρόνο. Η προσπάθεια να εμβολιάσει κανείς έναν αυξανόμενο αριθμό του πληθυσμού και ταυτόχρονα να κρατά τα μέτρα για να έχει αποτέλεσμα.
Και βέβαια αυτή η ανησυχία που υπάρχει, εντείνεται με τις περιόδους των γιορτών.
- Οι τελευταίες μεταλλάξεις του ιού στην Ν. Αγγλία και την Ν. Αφρική πυροδοτούν συζητήσεις για την αποτελεσματικότητα του εμβολίου και των διαγνωστικών τεστ. Στην έρευνα για την ανακάλυψη των απαντήσεων, μπαίνει το πλάσμα από ασθενείς που έχουν αναρρώσει. Πώς συνδέονται όλα αυτά μεταξύ τους;
Δεν συνδέονται άμεσα. Η τελευταία μετάλλαξη, φαίνεται να βρίσκεται σε αρκετά κράτη και εκτός Αγγλίας, και η πρώτη εικόνα δείχνει ότι αυξάνει τη μεταδοτικότητα. Όμως, προς το παρόν, δεν έχουμε σαφή δεδομένα ως προς το αν αυξάνει και τη βαρύτητα της νόσου. Σίγουρα όμως δεν θα προκαλέσει ανοσία στο εμβόλιο που έχουμε τώρα, με την έννοια ότι το εμβόλιο αυτό στρέφεται εναντίον ολόκληρης της πρωτεΐνης- ακίδας του ιού, ενώ οι μεταλλάξεις που έχουν διαπιστωθεί αφορούν σε τμήμα της πρωτεΐνης - ακίδας. Έτσι, το εμβόλιο θα καλύπτει όσους εμβολιασθούν.
Αλλά, ακόμη κι αν διαπιστωθεί ότι το εμβόλιο δεν καλύπτει το καινούριο στέλεχος - για το οποίο η πιθανότητα είναι μικρή - τότε θα τροποποιηθεί το εμβόλιο ώστε να ανταποκρίνεται στο μεταλλαγμένο στέλεχος. Δεν είναι επιθυμητό αυτό το ενδεχόμενο, όσο μικρές κι αν είναι οι πιθανότητες, όμως είναι εφικτό και μάλιστα χωρίς να πάρει πολύ χρόνο. Ευτυχώς, δεν ξαναρχίζουμε από την αρχή.
Αντίστοιχα και με τα τεστ, δεν έχουμε δεδομένα ότι δεν θα καλύπτουν το στέλεχος αυτό. Εξάλλου, ο βασικός έλεγχος γίνεται με τα μοριακά τεστ, τα οποία δεν ανιχνεύουν αντισώματα.
Τώρα, σε ότι αφορά τα αντισώματα από το πλάσμα ασθενών που έχουν αναρρώσει: Το 80 - 90% των ασθενών εμφανίζουν αντισώματα έναντι διαφόρων τμημάτων του ιού. Αυτά που μας ενδιαφέρουν είναι τα rbd αντισώματα, καθώς επίσης και το πώς συσχετίζονται με τα εξουδετερωτικά αντισώματα. Έτσι, όταν ένας ασθενής βρεθεί ότι έχει αντισώματα, γίνεται μια επιπλέον εξέταση, προκειμένου να διαπιστώσουμε αν είναι εξουδετερωτικά. Δηλαδή όταν κινηθούν εναντίον του ιού, αν τον εξουδετερώνουν. Αυτά θα ελεγχθούν για να δουν αν έχουν αποτελεσματικότητα έναντι του ιού.
- Πόσος χρόνος χρειάζεται για τη διερεύνηση αυτή, ώστε να γνωρίζουμε τι ακριβώς συμβαίνει;
Δεν είναι κάτι που απαιτεί χρόνο. Σε σύγχρονα εργαστήρια γίνεται πολύ γρήγορα.
- Πώς προχωρεί εδώ η μελέτη για το πλάσμα αναρρωσάντων και τι αποτελέσματα έχετε μέχρι στιγμής;
Ακόμα βρισκόμαστε σε φάση ανάλυσης των δεδομένων και δεν έχουμε τα τελικά συμπεράσματα. Ετοιμάζουμε δημοσίευση μετά από αξιολόγηση, την οποία και θα ανακοινώσουμε. Πρέπει να είμαστε όσο πιο προσεκτικοί γίνεται.
