Ο λογαριασμός για την στήριξη της οικονομίας θα φτάσει σε πολύ υψηλά επίπεδα, πιθανώς και να ξεπεράσει το 10% του ΑΕΠ, τονίζει στο liberal.gr ο επικεφαλής του Παρατηρητηρίου του ΕΛΙΑΜΕΠ για την κρίση Δ.Κατσίκας, προσθέτοντας ότι οι αντοχές της ελληνικής οικονομίας δεν είναι απεριόριστες.
“Το ποιος θα πληρώσει τον λογαριασμό είναι ένα καίριο ερώτημα - σε μεγάλο βαθμό αυτό θα εξαρτηθεί από τις αποφάσεις που θα ληφθούν σε ευρωπαϊκό επίπεδο, αλλά και από το μέγεθος και την ταχύτητα της οικονομικής ανάκαμψης”, αναφέρει ο κ. Κατσίκας, χαρακτηρίζοντας θετική την νέα δέσμη μέτρων. Κι αυτό καθώς, όπως λέει, γίνεται ολοένα και πιο φανερό ότι όσο περνούν οι μήνες θα πρέπει να στηριχθούν ολοένα και μεγαλύτερα τμήματα της ελληνικής οικονομίας και των εργαζομένων, γεγονός που σημαίνει ότι η αύξηση των κονδυλίων θα πρέπει να αξιολογείται συνεχώς καθώς θα εξελίσσεται η κρίση.
Συνέντευξη στον Γιώργο Φιντικάκη
- Πώς είδατε την νέα δέσμη μέτρων, ύψους 6,8 δισ ευρώ που ανακοίνωσε χθες το οικονομικό επιτελείο;
Η νέα δέσμη οικονομικών μέτρων που ανακοινώθηκαν κινούνται σίγουρα προς τη σωστή κατεύθυνση, καθώς γίνεται ολοένα και πιο φανερό ότι θα πρέπει να στηριχθούν μεγαλύτερα τμήματα της ελληνικής οικονομίας και των εργαζομένων, όσο αυτή η κρίση διαρκεί.
Η αύξηση των κονδυλίων και η επέκταση των δικαιούχων -επιχειρήσεων και νοικοκυριών- είναι σημαντική, και θα πρέπει να αξιολογείται συνεχώς καθώς εξελίσσεται η κρίση.
Βασικός στόχος θα πρέπει να είναι -και τα μέτρα κινούνται σε σημαντικό βαθμό προς αυτή την κατεύθυνση- η επιβίωση των επιχειρήσεων.
Εάν έχουμε μαζικές χρεοκοπίες επιχειρήσεων, αυτό θα σημάνει εκ νέου αύξηση της ανεργίας και νέο κύμα απλήρωτων δανείων, όπως και φορολογικών υποχρεώσεων, με πολύ δυσμενείς συνέπειες για το τραπεζικό σύστημα και το δημοσιονομικό έλλειμμα.
- Εφόσον το lock down της οικονομίας συνεχιστεί και τον Μάιο ή και τον Ιούνιο, δηλαδή εφόσον απαιτηθούν αντίστοιχα ποσά και τους επόμενους μήνες, που θα φτάσει ο λογαριασμός και ποιος θα τον σηκώσει;
Όπως γίνεται προφανές ο λογαριασμός θα φτάσει σε πολύ υψηλά επίπεδα. Δεν θα ήταν αδιανόητο να φτάσει ή ακόμα και να ξεπεράσει το 10% του ΑΕΠ.
Αυτό δεν μπορούμε να το πούμε ακόμη με βεβαιότητα καθώς εξαρτάται από την εξέλιξη της κρίσης και τη διάρκεια των μέτρων που κρατάνε την οικονομία 'κλειστή'.
Το ποιος θα πληρώσει τον λογαριασμό είναι ένα καίριο ερώτημα - σε μεγάλο βαθμό αυτό θα εξαρτηθεί από τις αποφάσεις που θα ληφθούν σε ευρωπαϊκό επίπεδο, αλλά και από το μέγεθος και την ταχύτητα της οικονομικής ανάκαμψης.
Μια γρήγορη και ισχυρή ανάκαμψη θα προσφέρει δημοσιονομικό χώρο. Οι αποφάσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο τόσο τώρα -αναφορικά με τον τρόπο χρηματοδότησης της κρίσης που θα επιλεγεί- όσο και μετά το πέρας της υγειονομικής κρίσης, θα καθορίσουν τον βαθμό λιτότητας που θα ακολουθήσει (να υπενθυμίσουμε ότι εμείς είχαμε και έχουμε συμφωνήσει να έχουμε ούτως ή άλλως λιτότητα για πολλά χρόνια -δεδομένων των στόχων για πρωτογενή πλεονάσματα).
Ιδιαίτερα σημαντική θα είναι και η νομισματική πολιτική που θα ακολουθηθεί, καθώς η ανοχή υψηλότερου επιπέδου πληθωρισμού θα διευκολύνει την αποπληρωμή του χρέους που θα πρέπει να αντληθεί τις επόμενες εβδομάδες και μήνες.
- Μήπως στο κακό σενάριο, υπό αυτές τις έκτακτες συνθήκες, χρειαστεί να ληφθούν ακόμη και πιο τολμηρές αποφάσεις;
Όλα εξαρτώνται από την εξέλιξη της κρίσης. Εάν έχουμε ένα πολύ κακό σενάριο όπου η κρίση εκτείνεται και πέραν του καλοκαιριού, καμία επιλογή δεν μπορεί να θεωρείται αδύνατη.
Είναι προφανές ότι περικοπή δαπανών στο Δημόσιο θα ήταν μια έσχατη λύση, καθώς αυτό είναι που διαχειρίζεται την κρίση. Οι υπηρεσίες που προσφέρουν σε αυτόν τον αγώνα και οι εργαζόμενοι σε αυτές δεν θα πρέπει επ' ουδενί να θιχτούν - αντιθέτως θα πρέπει να ενισχυθούν.
Βλέπουμε σήμερα πόσο σημαντικό είναι να υπάρχουν εξοπλισμένες και επαρκώς επανδρωμένες δημόσιες δομές. Νομίζω ότι η συζήτηση αυτή είναι πρόωρη και αν και εφόσον απαιτηθεί μια τέτοια παρέμβαση, ως έσχατη λύση σε ένα σενάριο 'συνθηκών πολέμου', θα πρέπει να είναι στοχευμένη, αποτελεσματική, και να υλοποιείται πάντα αναλογικά και με δικαιοσύνη.
- Εν τέλει τι αντοχές έχει η ελληνική οικονομία και ποια θα είναι η επόμενη ημέρα εφόσον επιβεβαιωθεί το κακό σενάριο, δηλαδή οι περιορισμοί μέχρι και τον Ιούνιο;
Οι αντοχές της ελληνικής οικονομίας δεν είναι απεριόριστες. Δυστυχώς, η χώρα μόλις είχε αρχίσει να βγαίνει από μια μεγάλη κρίση που είχε αφήσει πίσω της πολύ σημαντικά προβλήματα, όπως υψηλό δημόσιο χρέος, μεγάλο αριθμό μη-εξυπηρετούμενων δανείων, υψηλή ανεργία και μεγάλο παραγωγικό και επενδυτικό κενό.
Είμαστε σίγουρα πιο ευάλωτοι από άλλες χώρες και λόγω της εξάρτησής μας από τον τουρισμό - η οποία αυξήθηκε τα χρόνια της κρίσης. Δυστυχώς, ο τουρισμός αναμένεται να πληγεί περισσότερο από άλλους κλάδους καθώς ακόμα και αν ο ιός ελεγχθεί στην Ελλάδα, το άνοιγμα των συνόρων για την προσέλευση τουριστών δεν πρόκειται να γίνει άμεσα -ενώ και η διεθνής ζήτηση για τουριστικές υπηρεσίες και ταξίδια θα παραμείνει μειωμένη καθώς οι πολίτες σε όλες τις χώρες θα φοβούνται να ταξιδέψουν προτού εξαλειφθεί πλήρως ο ιός.
- Τι πιστεύετε σχετικά με την περίφημη συζήτηση για το ευρωομολόγο ; Χθες η Γερμανία επέμεινε να απορρίπτει το ευρωομόλογο εμμένοντας σε μια λύση ESM...
Το ζήτημα που έχει προκύψει με τη δημοσιονομική απάντηση της Ευρωζώνης στην κρίση είναι εξαιρετικά σημαντικό και μπορεί να κρίνει ακόμη και το μέλλον της.
Κατά τη διάρκεια της προηγούμενης κρίσης, η ΟΝΕ απέτυχε να δημιουργήσει κοινά δημοσιονομικά εργαλεία και ένα κοινό ασφαλές περιουσιακό στοιχείο (ευρωομόλογο) για την αντιμετώπιση μελλοντικών οικονομικών σοκ.
Δυστυχώς το σοκ ήρθε νωρίτερα από το αναμενόμενο και υπερβαίνει κατά πολύ κάθε δυσμενές σενάριο που είχε εξεταστεί προηγουμένως.
Τώρα, εν μέσω μιας νέας μεγάλης κρίσης, οι ευρωπαίοι ηγέτες προσπαθούν να βρουν κοινό έδαφος, αλλά οι αντιπαραθέσεις από την προηγούμενη κρίση έχουν αναζωπυρωθεί, καθώς οι υποστηρικτές της δημοσιονομικής αλληλεγγύης βρίσκονται αντιμέτωποι με τους πολέμιούς τους -την Γερμανία και τους συμμάχους της- οι οποίοι αντιστέκονται σε άνευ όρων πιστωτικά όρια ή/και την αμοιβαιοποίηση του χρέους επικαλούμενοι τον ηθικό κίνδυνο.
Λύσεις προς αυτή την κατεύθυνση ωστόσο είναι απολύτως αναγκαίες, για να δοθεί δημοσιονομικός χώρος για την αντιμετώπιση της κρίσης και κυρίως για να αμβλυνθούν οι δυσκολίες διαχείρισης των αυξημένων επιπέδων χρέους που θα προκύψουν αργότερα. Το διακύβευμα είναι μεγάλο : Εάν η Ευρώπη δεν καταφέρει να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά μια μεγάλη κρίση για δεύτερη φορά μέσα σε μια δεκαετία, οι συνέπειες για την ευρωζώνη μπορεί να είναι δραματικές.
