Του Παναγιώτη Γκλαβίνη*
Η Παρασκευή 23 Ιουνίου ήταν μια σημαδιακή μέρα για τη χώρα. Για πρώτη φορά από τις 5.9.2014, όταν είχε βρεθεί στις 5.572 μονάδες, το δεκαετές ομόλογο έκλεισε στις 5.422 μονάδες. Τρία χρόνια μετά!
Γιατί έπρεπε, άραγε, να χαθούν τρία ολόκληρα χρόνια;
Θέλω να ρωτήσω τους πολιτικούς εκείνους, με πρώτο τον κ. Κουβέλη, τι έχουν να πουν τώρα που επέλεξαν να αποσταθεροποιήσουν τη χώρα το φθινόπωρο του 2014, υπονομεύοντας την έξοδό μας από το Μνημόνιο, όπως με βεβαιότητα θα συνέβαινε, τη στιγμή που Κύπρος και Πορτογαλία, αν και μπήκανε μετά από μας στο Μνημόνιο, βγήκανε πριν από μας από αυτό, ενώ εμείς είμαστε ακόμα μέσα εξ αιτίας εκείνης της ολέθριας επιλογής τους;
Θέλω να ρωτήσω τους βουλευτές εκείνους, ιδίως όσους προέρχονται από το ΠΑΣΟΚ και τη Δημοκρατική Αριστερά, τι έχουν να πουν τώρα που δεν ψήφισαν τότε τον Σταύρο Δήμα για Πρόεδρο της Δημοκρατίας και σήμερα είτε παραμένουν στην κεντροαριστερά και κόπτονται να την επανασυγκροτήσουν, είτε πήγαν στον Σύριζα για να ψηφίζουν από 'κει χειρότερα Μνημόνια από αυτά που δεν άντεχαν τάχα να ψηφίζουν από 'δω;
Θέλω να ρωτήσω τους ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ και των ΑΝΕΛ, που τον Σεπτέμβρη του 2015 ξαναεμπιστεύτηκαν τα δυο αυτά κόμματα, τα οποία φέρανε στην εξουσία τον Γενάρη του 2015 για να σκίσουν τα Μνημόνια και μέσα σε λιγότερο από έξι μήνες ψηφίσανε το χειρότερο Μνημόνιο που υπέγραψε ποτέ η χώρα, γιατί έπρεπε, άραγε, όλοι εμείς να τα ζήσουμε όλα αυτά; Επειδή θέλανε αυτοί να ξαναζήσουν το μύθο τους;
Σήμερα η Κυβέρνηση ομνύει στις αγορές, στις οποίες και θέλει να μας επαναφέρει. Αυτές τις ίδιες αγορές, στις οποίες στεκόταν ιδεολογικά απέναντι όσο βρισκόταν στην αντιπολίτευση (αν δεν παραμένει και σήμερα απέναντι ως κυβέρνηση, αν και κανείς δεν ξέρει πλέον πού βρίσκεται ιδεολογικά). Σήμερα, λοιπόν, έρχεται να παρακαλέσει αυτές τις ίδιες αγορές να δανείσουν ξανά τη χώρα, έρχεται να τις παρακαλέσει να επενδύσουν ξανά στη χώρα, έρχεται να τις πείσει να την πιστέψουν και να την εμπιστευτούν.
Τώρα, όμως, ίσως νάναι πολύ αργά για δάκρυα, διότι η διάσωσή μας έχει φύγει πλέον από τη δικαιοδοσία των αγορών. Το 2015, οι αγορές θα μπορούσαν να σώσουν τη χώρα αν όλοι οι ανωτέρω συνυπεύθυνοι επέτρεπαν την ομαλή έξοδό της σε αυτές. Σήμερα, το θέμα έχει γίνει πολιτικό και θεσμικό από οικονομικό που ήταν, κι έχει να κάνει με ένα και μόνο ερώτημα: θα είμαστε, άραγε, στη νέα ευρωζώνη που κτίζεται αυτή τη στιγμή;
Αν θα είμαστε, τότε θα βγούμε και στις αγορές, θα πάρουμε και το QE, θα μας χαρίσουν και το χρέος. Αν δεν είμαστε, τότε δεν θα (επιτραπεί να) γίνει τίποτε από τα παραπάνω.
Το ζήτημα είναι τι έχουν αποφασίσει αυτοί που σχεδιάζουν τη νέα Ευρωζώνη. Άραγε, το πήραν απόφαση αν εμείς θα είμαστε μέσα ή όχι; Ακριβέστερα, αν εμείς μπορούμε να είμαστε μέσα ή όχι; Ή μήπως παίζεται ακόμη; Έχουμε χρόνο στη διάθεσή μας, θα έχουμε μια ακόμη ευκαιρία να τους πείσουμε ότι μπορούμε να επιβιώσουμε στη νέα ευρωζώνη ή η κατάσταση είναι μη αναστρέψιμη; Προλαβαίνουμε να σώσουμε την παρτίδα και την … πατρίδα από μια εθνική ήττα;
Κατά τη γνώμη μας, στο τελευταίο Eurogroup αποκαλύφθηκε ένα ακόμη κομμάτι του παζλ της οριστικής λύσης που φαίνεται πως έχει αποφασιστεί για τη χώρα, καθώς αυτή –αν δεν καταφέρει να επανέλθει βιώσιμα στις αγορές– μάλλον δεν θα μπορεί να είναι στη νέα Ευρωζώνη, κι αυτό φαίνεται πως δεν είναι πλέον μυστικό για κανέναν. Ο σύζυγος, ούτως ή άλλως, το μαθαίνει τελευταίος. Όπως κι ο ασθενής, αν το μάθει ποτέ…
Η συνταγή που θα συμφωνηθεί για το χρέος μας, θα φέρει την υπογραφή του γιατρού μας, δηλαδή του ΔΝΤ, πάνω στην προ πολλού κατατεθειμένη πρότασή του για 25ετές moratorium χρέους, οι τόκοι του οποίου θα τρέχουν με 1,5% και θα πληρωθούν μετά την περίοδο 2040 – 2070, όπου και θα μεταφερθούν τα χρεολύσια. Αυτή η λύση κοστίζει μεταξύ 90 και 120 δις επιπλέον, όπως υπολόγισε το Γερμανικό ΥΠΟΙΚ. Θα τα πληρώσουμε, άραγε, μετά το 2070, όπου θα πάει το χρέος μας, ώστε να ισοφαρίσει τη διάρκεια ζωής του Υπερταμείου;
99 χρόνια Μνημόνιο, λοιπόν;
* Ο κ. Γκλαβίνης είναι αν. καθηγητής Διεθνούς Οικονομικού Δικαίου στη Νομική Σχολή του ΑΠΘ.
