«Η νομοθεσία για το αν χτυπήσεις ζώο είναι πολύ αυστηρότερη από αν χτυπήσεις άνθρωπο». Αυτό είναι το σχόλιο συλλόγων και οργανώσεων για την εγκατάλειψη θυμάτων από τροχαία ατυχήματα και με αφορμή το πρόσφατο περιστατικό στην Γλυφάδα, όπου οδηγός έφυγε και άφησε αβοήθητο έναν 25χρονο μοτοσικλετιστή.
Το πρόβλημα της εγκατάλειψης έχει επισημανθεί εδώ και χρόνια, ωστόσο οι νομοθετικές διατάξεις επιτρέπουν στους ασυνείδητους οδηγούς να την… γλιτώνουν. Τυπικά -όπως αναφέρει ο Σύλλογος SOS Τροχαία Εγκλήματα- όποιος τραυματίσει άνθρωπο σε τροχαίο έχει την υποχρέωση να παραμείνει στο σημείο, να βοηθήσει το θύμα και να ενημερώσει τις αρμόδιες αρχές (ΕΚΑΒ, Τροχαία).
Αλλά, προσθέτει, αν δεν το πράξει και αφήσει το θύμα αβοήθητο και δεν ειδοποιήσει κανέναν «τιμωρείται» με φυλάκιση έξι μηνών (με αναστολή ή εξαγορά) και τρίμηνη έως εξάμηνη αφαίρεση της άδειας οδήγησης όπου ωστόσο εφαρμόζεται μετά από μία 8ετία, όταν τελεσιδικήσει η υπόθεση.
Ειδική αναφορά είχαν κάνει η Γενική Ομοσπονδία Καταναλωτών Ελλάδας, η Ένωση για τα Δικαιώματα του Καταναλωτή και του Πολίτη και το Ινστιτούτο Καταναλωτών Κρήτης. «Η έξαρση του φαινομένου της συχνής εγκατάλειψης στους δρόμους των θυμάτων τροχαίων συμβάντων, αποδεικνύει ότι οι εξαιρετικά χαμηλές ποινές των δικαστικών για οδικά αδικήματα οδηγούν σε διεύρυνση της οδηγικής αναλγησίας και ανευθυνότητας και όχι σε περιορισμό τους» επισήμαιναν.
«Είναι αδιανόητο η εγκατάλειψη θύματος τροχαίου συμβάντος στην άσφαλτο να εξακολουθήσει να είναι πλημμέλημα και μάλιστα πλημμέλημα επισύρον την εξαιρετικά χαμηλή εξαγοράσιμη ποινή των έξι μηνών φυλάκισης» πρόσθεταν και κατέληγαν: «Προκαλεί το κοινό περί δικαίου αίσθημα το γεγονός ότι στις περιπτώσεις εγκατάλειψης του θύματος τροχαίου συμβάντος μετά την παρέλευση του 48ωρου αυτοφώρου, ο δράστης της εγκαταλείψεως του θύματος εμφανίζεται στο πλησιέστερο αστυνομικό τμήμα και του αποδίδονται κατηγορίες σε βαθμό πλημμελήματος, ενώ αφήνεται ελεύθερες ακόμη και στις περιπτώσεις εκείνες όπου επήλθε ο ακαριαίος ή ο μετέπειτα θάνατος του εγκαταλειφθέντος θύματος».
Αλλαγές στις διατάξεις
Βάσει των υφιστάμενων διατάξεων, η εγκατάλειψη θύματος χαρακτηρίζεται πλημμέλημα, συνήθως οι υπαίτιοι δηλώνουν πως τελούν σε κατάσταση σοκ και εμφανίζονται μετά την πάροδο του αυτοφώρου, ενώ όπως επισημαινόταν ακόμη και η πρόβλεψη για αφαίρεση διπλώματος μπορεί να μην ισχύσει ούτε για μία ημέρα, σε αντίθεση με ότι εφαρμόζεται σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Ο Σύλλογος SOS Τροχαία Εγκλήματα έφερνε μάλιστα ως παράδειγμα τον αρχηγό της εθνικής ομάδας ποδοσφαίρου της Αγγλίας, Γουέιν Ρούνει από τον οποίο αφαιρέθηκε η άδεια οδήγησης για δύο χρόνια επειδή οδηγούσε μεθυσμένος, χωρίς μάλιστα να έχει προκαλέσει κάποιο ατύχημα ή να εγκαταλείψει κάποιο θύμα.
Ειδικότερα, οι διάφοροι φορείς ζητάνε εδώ και διάστημα να ισχύσει το άρθρο του Ποινικού Κώδικα για την έκθεση ατόμου σε κίνδυνο, καθώς για την περίπτωση της εγκατάλειψης θύματος σε τροχαίο επί του παρόντος έχει εφαρμογή άλλο άρθρο του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας (ΚΟΚ), το οποίο επιφέρει ήπιες ποινές.
Σύμφωνα με τον Ποινικό Κώδικα «όποιος εκθέτει άλλον και έτσι τον καθιστά αβοήθητο, καθώς και όποιος με πρόθεση αφήνει αβοήθητο ένα πρόσωπο που το έχει στην προστασία του ή που έχει την υποχρέωση να το διατρέφει και να το περιθάλπτει ή να το μεταφέρει ή ένα πρόσωπο που ο ίδιος τραυμάτισε υπαίτια, τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον έξι μηνών».
Ωστόσο, ορίζεται πως εάν η πράξη προκάλεσε στον παθόντα βαριά βλάβη στην υγεία του, επιβάλλεται κάθειρξη μέχρι δέκα ετών και για το θάνατό του κάθειρξη τουλάχιστον έξι ετών. Αντιθέτως, το άρθρο του ΚΟΚ για τους ασυνείδητους οδηγούς περιορίζεται μόνον στην πρόβλεψη πως «αν από τη συμπεριφορά του ο παθών περιήλθε σε κίνδυνο ζωής ή επήλθε θάνατος ή βαριά σωματική βλάβη αυτού, ο υπαίτιος τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον έξι μηνών… και με αφαίρεση της άδειας ικανότητας οδηγού για χρονικό διάστημα τριών έως έξι μηνών».
Τα δεδομένα
Όπως έχει καταγράψει ο Πανελλαδικός Σύλλογος SOS Τροχαία Εγκλήματα, μόνον μέσα στον Ιανουάριο του 2020 σημειώθηκαν 10 τροχαία με εγκατάλειψη του θύματος, εκ των οποίων στα 4 ο τραυματισμός οδήγησε στο θάνατο ενώ για τα υπόλοιπα δεν γνωρίζει την εξέλιξη της υγείας των θυμάτων. Οι δράστες ήταν οδηγοί αυτοκινήτων και τα θύματα ήταν 4 πεζοί, 4 οδηγοί μηχανής, 1 ποδηλάτης και 1 οδηγός αυτοκινήτου. Ειδικότερα, αναφέρει σε ανακοίνωσή του ο Σύλλογος SOS Τροχαία Εγκλήματα:
* 1η Ιανουαρίου: στη Θεσσαλονίκη πέντε λεπτά μετά την αλλαγή του χρόνο έγινε το πρώτο τροχαίο του 2020. Οδηγός ΙΧ παρέσυρε και τραυμάτισε πεζό τον οποίο και εγκατέλειψε αβοήθητο.
* 2 Ιανουαρίου: στη Λάρισα συγκρούστηκαν ένα ΙΧ με μηχανάκι. Ο οδηγός του δικύκλου τραυματίστηκε στο πόδι ενώ ο οδηγός του ΙΧ εγκατέλειψε τον τραυματία
* 5 Ιανουαρίου: στη Θεσσαλονίκη οδηγός ΙΧ πέρασε πάνω από 28χρονο άνδρα που είχε πέσει στο δρόμο, χτυπημένος από χούλιγκανς, με αποτέλεσμα να τον σκοτώσει. Η οδηγός εγκατέλειψε το σημείο και το θύμα
* 12 Ιανουαρίου: στη Λέρο οδηγός ΙΧΕ συγκρούστηκε με ποδήλατο και άφησε σοβαρά τραυματισμένο τον ποδηλάτη
* 20 Ιανουαρίου: στο Κιλκίς αυτοκίνητο που οδηγούσε 44χρονος συγκρούστηκε με φορτηγό ο 56χρονος οδηγός του οποίου τραυματίστηκε σοβαρά και κατέληξε λίγο αργότερα στο νοσοκομείο. Ο οδηγός του επιβατικού εγκατέλειψε πεζός τον χώρο αφήνοντας αβοήθητο τον άλλο οδηγό
* 21 Ιανουαρίου: στη Χαλκηδόνα πεζός 30 ετών παρασύρθηκε από αυτοκίνητο στην παλαιά εθνική οδό Θεσσαλονίκης- Βέροιας με αποτέλεσμα το θανάσιμο τραυματισμό του, χωρίς βέβαια να του παρασχεθεί βοήθεια από τον οδηγό
* 26 Ιανουαρίου: στα Αη Βασιλιώτικα Αγρινίου ένας 26χρονος δικυκλιστής (ντελιβεράς που εκτελούσε παραγγελία) τραυματίστηκε μετά από σύγκρουση με ΙΧ. Ο οδηγός του αυτοκινήτου εγκατέλειψε το σημείο και τον τραυματία αβοήθητο και έσπευσε να εξαφανιστεί
* 27 Ιανουαρίου: στο Ρίο Πατρών ΙΧ στο οποίο επέβαιναν δύο άτομα παρέσυρε ένα δίκυκλο με αποτέλεσμα τον τραυματισμό του αναβάτη του. Οι επιβαίνοντες στο αυτοκίνητο εξαφανίστηκαν
* 27 Ιανουαρίου: στο δρόμο Λάρισας- Καρδίτσας αυτοκίνητο παρέσυρε 48χρονο πεζό με αποτέλεσμα το θανάσιμο τραυματισμό του και τον άφησε στην άσφαλτο
* 30 Ιανουαρίου: στο Χαϊδάρι οδηγός ΙΧ χτύπησε μηχανή μεγάλου κυβισμού και εγκατέλειψε αβοήθητο τον τραυματισμό οδηγό της που μεταφέρθηκε από το ΕΚΑΒ στο νοσοκομείο.