Του Βασίλη Κοψαχείλη *
Στην πολιτική τίποτα δεν είναι τυχαίο, ούτε γίνεται σε τυχαίο χρόνο!
Οι δηλώσεις του πρώην πρωθυπουργού κ. Κώστα Σημίτη για την πιθανότητα νέων Ιμίων και ότι ενδεχομένως θα πρέπει να εξετάσουμε την προοπτική επώδυνων συμβιβασμών, δεν είναι τυχαία και έχει πολλαπλές αναγνώσεις.
Το ζήτημα ωστόσο είναι πολύ βαθύτερο και ακουμπά – εκτός από τους γνωστούς «ύποπτους» σε Αμερικανικά, Ευρωπαϊκά ή Ρωσικά κέντρα λήψης αποφάσεων – και τον ίδιο τον Λευκό Οίκο!
Τι πραγματικά συμβαίνει και γιατί η ατμόσφαιρα μυρίζει μπαρούτι;
Η μπλοκαρισμένη Αμερικανική στρατηγική…
Τον Γενάρη του 2017, ο νυν Αμερικανός Πρόεδρος μπήκε στον Λευκό Οίκο με διάθεση να αλλάξει τα πάντα που είχαν την σφραγίδα Ομπάμα. Πολύ γρήγορα, ωστόσο, ήρθε σε επαφή με την πραγματικότητα και το τι σημαίνει στρατηγική, συμφέροντα και «σύστημα» μιας υπερδύναμης! Και όπως ο χαρακτήρας του το συνηθίζει, τους έβαλε όλους απέναντι βαφτίζοντάς τους εχθρούς, και πιέζοντας για την προώθηση της δικής του ατζέντας!
Το «σύστημα» όμως έχει βαθιές ρίζες και αντανακλαστικά! Γνωρίζοντας τις αδυναμίες της ατζέντας Τράμπ, δεν βγήκε ανοιχτά να την πολεμήσει, αλλά με μικρές δόσεις την αφυδατώνει στην πράξη!
Το σημαντικότερο μειονέκτημα του προέδρου Τράμπ είναι ότι αντιμετωπίζει τα ζητήματα εξωτερικής πολιτικής σαν επενδυτής και όχι σαν πολιτικός! Τον ενδιαφέρουν τα εντυπωσιακά πρόσκαιρα κέρδη!
Το «σύστημα» δεν χρειάζεται να κάνει κάτι το ιδιαίτερο για να αποδομήσει την χαοτική ατζέντα Τράμπ στην περιοχή μας. Η ίδια η ατζέντα πάσχει τραγικά!
Για να καταλάβουμε τι συμβαίνει, θα πρέπει να ακολουθήσουμε δύο άξονες που έχουν μπλοκάρει την Αμερικανική πολιτική – ουσιαστικά ατζέντα Τράμπ – στην περιοχή μας.
Ο ένας άξονας αφορά το πολυδιαφημισμένο project λύσης του Μεσανατολικού.
Ο δεύτερος άξονας αφορά τις σχέσεις με την Τουρκία και τη Ρωσία. Ο πρόεδρος Τράμπ διψά για μια νίκη με όποιο κόστος σε έναν από τους δύο άξονες ώστε να έχει να δείξει κάτι σε ένα χρόνο από τώρα που θα κρίνεται μια πιθανή δεύτερη προεδρία του.
Ο άξονας λύσης του Μεσανατολικού έχει μπλοκάρει. Και έχει μπλοκάρει μεταξύ άλλων γιατί αποτελεί μια ξαναζεσταμένη συνταγή της δεκαετίας του '60 που τινάζει στον αέρα το κράτος της Ιορδανίας, επίσης χώρας-συμμάχου των ΗΠΑ και πραγματικού αναχώματος του κάθε είδους εξτρεμισμού που εκκολάπτεται στη Μέση Ανατολή!
Για να διώξει το πρόβλημα από πάνω του ο Νετανιάχου και να μείνουν στην ιστορία ως οι «μάγοι του Μεσανατολικού» μαζί με τον πρόεδρο Τράμπ, είναι διατεθειμένοι να τινάξουν στον αέρα την Ιορδανία! Ευτυχώς, που ο Βασιλιάς της Ιορδανίας δεν ανήκει στους άκαπνους ηγέτες, και είπε τα πράγματα με το όνομά τους στις τελευταίες του συναντήσεις με Αμερικανούς αξιωματούχους.
Η νέα εκλογική αναμέτρηση στο Ισραήλ είναι ένας επιπλέον παράγοντας που συνδράμει στο μπλοκάρισμα της Μεσανατολικής ατζέντας Τράμπ, με αμφίβολο το αποτέλεσμα μετά τις εκλογές.
Το μπλοκάρισμα του Μεσανατολικού project οδηγεί το Λευκό Οίκο στην αναζήτηση αφηγήματος νίκης στα Ελληνοτουρκικά! Τα σημάδια είναι πολλά και δεν θα ήθελα για ευνόητους λόγους να τα αναπτύξω ένα προς ένα. Το αγκάλιασμα της Τουρκίας από τη Ρωσία, οι ιδιαίτερες και αμφιλεγόμενες συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί στις Αμερικανο-Ρωσικές σχέσεις και το πλέγμα ΝΑΤΟ-F35 έχουν επίσης μπλοκάρει την Αμερικανική πολιτική σχετικά με την Τουρκία στην περιοχή μας.
Βλέπουν ότι ο Ερντογάν είναι αποφασισμένος να μην κάνει πίσω και βλέπουν επίσης ότι δεν είναι τελικά τόσο απομονωμένος όσο ήθελαν να πιστεύουν. Και εδώ είναι που το «σύστημα» πραγματικά διασκεδάζει την αμηχανία στην οποία βρίσκεται ο Λευκός Οίκος, δείχνοντάς του τον δρόμο προς την Αθήνα, στην οποία δυστυχώς βρίσκονται άκαπνοι ηγέτες.
Οπότε οι πιέσεις συσσωρεύονται προς την Αθήνα, με αντάλλαγμα, αναγκαία στην κατάσταση που βρισκόμαστε καθρεφτάκια, διανθισμένα με νουθεσίες, στηρίξεις, αναβαθμίσεις και… απειλές!
Έτσι, ακόμη και αν δεν το θέλει, ο Λευκός Οίκος οδηγείται να τινάξει στον αέρα και την Ελλάδα, γιατί του είναι δύσκολο να περιορίσει την Τουρκία!
Οι Ευρωπαίοι εταίροι…
Η Αμερικανική αποτυχία να ισορροπήσει βιώσιμα στην περιοχή μας τα ανταγωνιστικά συμφέροντα, κάνει πολλούς να τρίβουν τα χέρια τους στην Ευρώπη!
Το «όπλο» εισόδου της Τουρκίας στην ΕΕ είναι πρακτικά νερομπίστολο και το γνωρίζουν όλοι. Η ΕΕ δυστυχώς δεν τόλμησε το καλοκαίρι του 2015, ούτε τολμά σήμερα, να θέσει σε εφαρμογή όπλα που έχει και θα πονέσουν πολύ την Τουρκία!
Τα ισχυρά Ευρωπαϊκά κράτη από τη μία δηλώνουν αλληλέγγυα στην Ελλάδα και την Κύπρο, μέχρι η Τουρκία να βγάλει στο γυαλό καμιά κορβέτα, ενώ από την άλλη αγχώνονται μόλις η Άγκυρα βγάλει κανένα φιρμάνι εναντίον εταιρειών τους που δραστηριοποιούνται έντονα στην δυναμικά αυξανόμενη τουρκική αγορά!
Το χαλαρό Κρεμλίνο…
Και σε όλη αυτή την κοσμογονία συμφερόντων, το Κρεμλίνο είναι ύποπτα χαλαρό! Και γιατί να μην είναι; Όλοι και όλα κουβαλούν νερό στο μύλο της Μόσχας, που πιθανότατα αναδεικνύεται νικητής αυτής της κούρσας που ξεκίνησε λίγο μετά τους εορτασμούς του μιλλένιουμ.
Οι Ρώσοι περιμένουν την κατάρρευση της Αμερικανικής επιρροής στα Βαλκάνια και στην Ανατολική Μεσόγειο για να μας δείξουν, ή «τιμωρήσουν» αν θέλετε, που δεν γίναμε εμείς οι «λαγοί» τους στην περιοχή την περασμένη δεκαετία!
Αντί επιλόγου
Με πολύ απλά λόγια, έτσι έχουν τα πράγματα!
Η γεω-στρατηγική είναι γενικά πολύ δύσκολη και σοβαρή υπόθεση, πόσο μάλλον για παίκτες δεύτερης και τρίτης διαλογής…
Ευτυχώς, που στα πολύ δύσκολα, ο Ελληνικός λαός ιστορικά αποδεικνύεται πρώτης διαλογής! Οψόμεθα…
* Ο Βασίλης Κοψαχείλης είναι διεθνολόγος