Η περιορισμένη ασφαλιστική συνείδηση και η χαμηλή διείσδυση της ασφαλιστικής αγοράς στην Ελλάδα είναι δύο από τις μεγάλες προκλήσεις που καλείται να αντιμετωπίσει ο κλάδος τα επόμενα χρόνια. Ο αντίκτυπος για το κράτος είναι σημαντικός καθώς το δημόσιο στερείται δυνητικών φόρων από τα έσοδα των ασφαλιστικών εταιρειών και παράλληλα μένει αναξιοποίητη μία πηγή επενδυτικών κεφαλαίων για τη στήριξη της ανάπτυξης.
Επιπλέον, σε πολλές περιπτώσεις οι πολίτες μένουν απροστάτευτοι. Όπως έχει επανειλημμένα επισημανθεί, στην πιο σεισμογενή χώρα της Ευρώπης η ασφάλιση για σεισμό δεν είναι υποχρεωτική, ενώ ακόμη και στον κλάδο αυτοκινήτου, όπου η ασφάλιση είναι υποχρεωτική, τα ανασφάλιστα οχήματα παραμένουν «ατιμώρητα».
Πολλές φορές, ένα γράφημα και μερικά στατιστικά στοιχεία είναι αρκετά για να αναδείξουν την κατάσταση στην οποία βρίσκεται μία αγορά. Η σύγκριση με την Ευρώπη είναι πραγματικά αποκαλυπτική.
Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη της Insurance Europe (Δεκέμβριος 2016), η ασφαλιστική διείσδυση (ακαθάριστα εγγεγραμμένα ασφάλιστρα ως ποσοστό του ΑΕΠ) στην Ελλάδα διαμορφώνεται στο 2%, όταν ο μέσος ευρωπαϊκός όρος ανέρχεται στο 7,41%. Από τις 33 χώρες που εξετάζει η Insurance Europe η Ελλάδα καταλαμβάνει την 29η θέση, μπροστά μόνο από την Εσθονία, την Τουρκία, τη Ρουμανία και τη Λετονία.
Σε ότι αφορά τα κατά κεφαλήν ασφάλιστρα, η Ελλάδα βρίσκεται στην 26η θέση, με τον μέσο ευρωπαϊκό όρο στα 2.000 ευρώ. Επιπρόσθετα, για την Ελλάδα το 2015 ήταν το πέμπτο διαδοχικό έτος μείωσης των ασφαλίστρων.
Απογοητευτική είναι η εικόνα και στην αγορά αυτοκινήτου, ενώ αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι ορισμένα από τα υψηλότερα ποσοστά ανάπτυξης καταγράφηκαν σε λιγότερο ώριμες αγορές όπως η Τουρκία (21,5%), η Βουλγαρία (7,7%) και η Λετονία (7%). Η Ελλάδα βρίσκεται και πάλι στο... μικρό γκρουπ των χωρών που εμφάνισαν πτώση, καταγράφοντας μάλιστα το υψηλότερο ποσοστό (-11,6%). Ακολούθησε η Κύπρος (-7,5%), η Κροατία (-8,6%) και η Ιταλία (-5,3%). Η μείωση του αριθμού των οχημάτων που κυκλοφορούν στους ελληνικούς δρόμους και κατά συνέπεια ο περιορισμός των απαιτήσεων, ήταν οι παράγοντες πίσω από την πτώση κατά 11,6% που σημειώθηκε στην Ελλάδα.
«Χάνονται» επενδυτικά κεφάλαια
Οι ασφαλιστικές εταιρείες είναι πολύ σημαντικές για την ευρωπαϊκή οικονομία. Είναι οι μεγαλύτεροι θεσμικοί επενδυτές στην Ευρώπη, αποτελώντας αναπόσπαστο κομμάτι των επενδύσεων που χρειάζονται για την οικονομική ανάπτυξη.
Δεδομένου ότι το μεγαλύτερο μέρος του ενεργητικού τους υποστηρίζει μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις, οι ασφαλιστικές επενδύουν σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα. Και σε αυτό το πεδίο η Ελλάδα είναι ουραγός. Όταν ο μέσος ευρωπαϊκός όρος του επενδυτικού χαρτοφυλακίου των ασφαλιστικών εταιρειών ως ποσοστό του ΑΕΠ διαμορφώνεται στο 60%, στην Ελλάδα μετά βίας φτάνει το 5%. Έτσι η χώρα χάνει επενδυτικά κεφάλαια σε μία εποχή που οι μακροπρόθεσμες επενδύσεις αποτελούν αναγκαία προϋπόθεση για την επιστροφή στην ανάπτυξη και την έξοδο από την κρίση. Δυνητικά, η εκάστοτε κυβέρνηση θα μπορούσε μέσω κινήτρων να κατευθύνει τα κεφάλαια αυτά σε κλάδους της οικονομίας που θέλει να αναπτύξει.
Την ίδια ώρα, Λιχτενστάιν, Λουξεμβούργο, Γαλλία, Δανία, Σουηδία και Μ. Βρετανία εμφανίζουν ποσοστά πάνω από 80%. Τα στοιχεία για τις δύο πρώτες χώρες είναι πραγματικά εντυπωσιακά. Το επενδυτικό χαρτοφυλάκιο των ασφαλιστικών εταιρειών του Λιχτενστάιν είναι 5 φορές μεγαλύτερο από το ΑΕΠ της χώρας. Στο Λουξεμβούργο είναι 3 φορές μεγαλύτερο, ενώ σε μεγαλύτερες χώρες όπως η Γαλλία και η Δανία «αγγίζει» το 100%.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Insurance Europe, το συνολικό επενδυτικό χαρτοφυλάκιο που διαχειρίζονται οι ασφαλιστικές εταιρείες στην Ευρώπη ενισχύθηκε το 2015 κατά 2,8% το 2015 στα 9,89 τρισ. ευρώ!
*Το liberal.gr ανοίγει έναν κύκλο ενημέρωσης για τους αναγνώστες του με ενδιαφέροντα χρηστικά θέματα που αφορούν την ιδιωτική ασφάλιση, με την υποστήριξη και συνεισφορά της εταιρείας «Ευρωπαϊκή Ένωσις – ΑΣΦΑΛΕΙΑΙ ΜΙΝΕΤΤΑ».