Και μόνο το γεγονός ότι, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της αγοράς, ο αριθμός των υφιστάμενων στεγαστικών δανείων ξεπερνάει το ένα εκατομμύριο, καταδεικνύει τη σημασία που έχει η στεγαστική πίστη για την ελληνική κοινωνία και οικονομία. Η εκρηκτική πιστωτική επέκταση πριν την κρίση και καθ' όλη τη διάρκεια της δεκαετίας του 2000 οδήγησε εκατοντάδες χιλιάδες καταναλωτές στη λήψη στεγαστικού δανείου για την αγορά ακινήτου.
Τα στεγαστικά δάνεια συνοδεύονται από την, υποχρεωτική βάσει της δανειακής σύμβασης, ασφάλιση του ακινήτου που αγοράστηκε με το δάνειο. Όμως, πόσοι καταναλωτές γνωρίζουν ότι είναι ελεύθεροι να επιλέξουν την ασφαλιστική που επιθυμούν;
Παρά το γεγονός ότι η ασφάλιση είναι υποχρεωτική και στην ουσία «συμπληρώνει» το στεγαστικό δάνειο, οι καταναλωτές δεν είναι υποχρεωμένοι να συνάψουν ασφαλιστήριο συμβόλαιο με την ασφαλιστική εταιρεία που είτε είναι θυγατρική της τράπεζας είτε συνεργάζεται μαζί της.
Στα χρόνια της πιστωτικής επέκτασης, οι δανειολήπτες συνήθως ασφάλιζαν το ακίνητο στη συνεργαζόμενη με την τράπεζα εταιρεία, καθώς ενημερώνονταν κυρίως για την υποχρέωση ασφάλισης και όχι για το δικαίωμα επιλογής ασφαλιστικής. Κατά συνέπεια, δεν είχαν την ευκαιρία να ελέγξουν αν η προσφερόμενη τιμή ήταν η καλύτερη στην αγορά, ή να αναζητήσουν τον καλύτερο συνδυασμό καλύψεων-ασφαλίστρου.
Η διαφορά μεταξύ της ασφάλισης που προσφέρει η τράπεζα και ενός ολοκληρωμένου πακέτου καλύψεων είναι σημαντική. Κατά κύριο λόγο, βασικό μέλημα της τράπεζας είναι να διασφαλίσει τα χρήματα που έχει δώσει και γι' αυτό συχνά ασφαλίζεται το ακίνητο έως του ποσού του δανείου. Για παράδειγμα, αν ένα ακίνητο έχει κατασκευαστική αξία 100 χιλ. ευρώ, αλλά το δάνειο είναι ύψους 60 χιλ. ευρώ, η προβλεπόμενη ασφάλεια ανέρχεται στο τελευταίο ποσό, πράγμα που σημαίνει ότι σε περίπτωση ολοκληρωτικής καταστροφής η τράπεζα θα αποζημιωθεί πλήρως, ενώ ο δανειολήπτης καθόλου, θα έχει χάσει δηλαδή τις 40 χιλ. ευρώ.
Στον αντίποδα, η λογική της ασφάλισης περιουσίας έχει να κάνει με τη συνολικότερη διασφάλιση των περιουσιακών στοιχείων. Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι στα ασφαλιστήρια που προσφέρονται μαζί με τα στεγαστικά δάνεια δεν ασφαλίζεται το περιεχόμενο του ακινήτου, ενώ ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα ασφάλισης δίνει τη δυνατότητα πολλών επιπρόσθετων καλύψεων χωρίς μεγάλη διαφορά στο κόστος.
Το τοπίο αναφορικά με την «ελευθερία» των καταναλωτών να επιλέγουν το ασφαλιστήριο που επιθυμούν, ξεκαθάρισε με εγκύκλιό της η Τράπεζα της Ελλάδος το 2013. Στην εγκύκλιο 462 αναφέρεται ότι δεν υπάρχει υποχρέωση ασφάλισης μέσω της τράπεζας και πως «όταν δανειολήπτης προσκομίσει ασφαλιστήριο συμβόλαιο που πληροί τις καλύψεις της δανειακής σύμβασης, αυτό πρέπει να γίνεται δεκτό χωρίς καμία καθυστέρηση».
Οι δανειολήπτες, λοιπόν, έχουν το δικαίωμα να επιλέξουν οποιαδήποτε ασφαλιστική εταιρεία επιθυμούν, είτε βρίσκονται σε διαδικασία λήψης νέου στεγαστικού δανείου, είτε το δάνειό τους «τρέχει». Αυτό που θα πρέπει να προσέξουν είναι το ασφαλιστήριο συμβόλαιο να πληροί τις καλύψεις που αναφέρονται στη σύμβαση του στεγαστικού δανείου. Συνήθως, οι υποχρεωτικές καλύψεις είναι αυτές έναντι σεισμού και πυρκαγιάς, ενώ όλες οι υπόλοιπες καλύψεις είναι προαιρετικές.
Στην περίπτωση που έχετε ήδη ασφαλίσει το ακίνητό σας, έχετε τη δυνατότητα αν το επιθυμείτε, να αλλάξετε ασφαλιστική εταιρεία, πριν την ανανέωση του συμβολαίου.
Τι να προσέξετε αν αλλάξετε εταιρεία
Στην περίπτωση που επιθυμείτε να επιλέξετε την ασφαλιστική εταιρεία της δικής σας προτίμησης και όχι την εταιρεία που συνεργάζεται με την τράπεζα από την οποία πήρατε το στεγαστικό, θα πρέπει να προσέξετε τα ακόλουθα:
Εάν θέλετε να αλλάξετε εταιρεία θα πρέπει να το κάνετε προσκομίζοντας το νέο ασφαλιστήριο τουλάχιστον ένα μήνα πριν τη λήξη του παλαιού, ώστε να προλάβετε την τράπεζα και να μην “τραβήξει” τα χρήματα της ασφάλειας από τον τραπεζικό σας λογαριασμό για την ανανέωση του συμβολαίου.
Επίσης, όταν προσκομίσετε το ασφαλιστήριο της άλλης εταιρείας, θα πρέπει να είστε προσεκτικοί ώστε να περιλαμβάνονται τα σωστά στοιχεία της ασφάλισης, για να αποφύγετε τον κίνδυνο να απορριφθεί το συμβόλαιο σας από την τράπεζα. Τα κύρια στοιχεία που πρέπει να προσέξετε, είναι:
- η σωστή περιγραφή του ακινήτου
- η αναγραφή της τράπεζας ως δικαιούχου
- ο προσδιορισμός της ασφαλιζόμενης αξίας του ακινήτου (αξία ανακατασκευής)
*Το liberal.gr παρουσιάζει ενδιαφέροντα χρηστικά θέματα που αφορούν την ιδιωτική ασφάλιση, με την υποστήριξη και συνεισφορά της εταιρείας «Ευρωπαϊκή Ένωσις – ΑΣΦΑΛΕΙΑΙ ΜΙΝΕΤΤΑ».
