Σε αντίθεση με την ευρέως διαδεδομένη αντίληψη για τα λάστιχα, το φθινόπωρο δεν είναι απαραιτήτως η κατάλληλη εποχή για την αντικατάστασή τους. Τα λάστιχα πρέπει να αντικαθίστανται ακόμα και το καλοκαίρι, εφόσον αντιληφθούμε ότι δεν κάνουν πλέον καλά τη δουλειά τους, χωρίς καθυστέρηση, έχοντας υπόψη ότι το κόστος οποιασδήποτε ζημιάς (ακόμα και ενός μικροτρακαρίσματος) είναι συνήθως πολλαπλάσιο από το κόστος τοποθέτησης καινούργιων ελαστικών. Αυτός είναι και ο λόγος που δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να τσιγκουνεύεστε τα χρήματά σας όταν σας πουν ή διαπιστώσετε μόνοι σας ότι έχει έρθει η ώρα της αντικατάστασης.
Γιατί ακόμα και το καλύτερο αυτοκίνητο, με τα πιο εξελιγμένα συστήματα ελέγχου της πρόσφυσης, ακόμα και με σύστημα μετάδοσης της κίνησης σε όλους τους τροχούς (4Χ4), μπορεί να μεταβληθεί σε έναν ακυβέρνητο όγκο και να γίνει τελικά επικίνδυνο αν τα λάστιχα που «φορά» είναι παλιά ή έχουν υποστεί κάποια ζημιά ή αν δεν είναι τα κατάλληλα για το συγκεκριμένο οδόστρωμα και για τις συγκεκριμένες καιρικές συνθήκες - με δυο λόγια αν έχουν πλέον αρχίσει να γλιστράνε.
Και η αλήθεια είναι ότι τα λάστιχα γλιστράνε με πολύ μεγάλη… επιτυχία και το καλοκαίρι καθώς πάνω στο οδόστρωμα μαζεύεται αρκετή σκόνη, η οποία σε συνδυασμό με τις υψηλές θερμοκρασίες που αναπτύσσονται στην άσφαλτο «ρίχνει» την πρόσφυση. Οι υψηλές θερμοκρασίες έχουν επίσης σαν αποτέλεσμα την αυξημένη καταπόνηση των ελαστικών - και αυτό δεν είναι ότι καλύτερο για την ασφάλειά σας, ιδιαίτερα αν τα λάστιχά σας είναι παλιά, «ξερά» και «κουρασμένα». Η αντίληψη ότι αφήνουμε να περάσει το καλοκαίρι, επειδή συνήθως δεν βρέχει, και περιμένουμε να έρθει το φθινόπωρο με τα πρωτοβρόχια για να αλλάξουμε τα παλιά μας ελαστικά είναι πέρα για πέρα λανθασμένη.
Αλλάξτε λοιπόν τα λάστιχα του αυτοκινήτου σας όταν αυτά προσφέρουν πλέον μειωμένη πρόσφυση, έχοντας υπόψη ότι σε καμία περίπτωση δεν υπάρχει καθορισμένος χρόνος στον οποίο πρέπει να γίνει η αντικατάσταση τους. Παρόλο που συχνά ακούγεται ότι η αλλαγή πρέπει να γίνεται κάθε τρία με τέσσερα χρόνια, ή κάθε 50.000 χιλιόμετρα, όλα είναι σχετικά. Αυτό που μας ενδιαφέρει είναι η κατάσταση και η απόδοση των ελαστικών, κάτι που αν δεν μπορούμε να το αντιληφθούμε μόνοι μας καλό είναι να καταφύγουμε σε κάποιον ειδικό για να κάνει εκτίμηση.
Σε κάθε περίπτωση, ελαστικά που έχουν μείνει στο αυτοκίνητο για περισσότερο από 4 ή 5 χρόνια πρέπει να αντικαθίστανται ακόμα και αν δεν έχουν εμφανή σημάδια φθοράς, γιατί το υλικό τους αλλοιώνεται με τον καιρό και χάνει τις ιδιότητές του, ιδιαίτερα αν το αυτοκίνητο είναι συχνά εκτεθειμένο στον ήλιο.
Θυμίζουμε, ότι τα λάστιχα είναι το μοναδικό σημείο επαφής του αυτοκινήτου με την άσφαλτο και αυτό είναι που καθιστά το ρόλο τους ζωτικής σημασίας για την ασφάλειά μας. Υψηλή πρόσφυση σημαίνει καλύτερο κράτημα στις στροφές, μικρότερη απόσταση φρεναρίσματος, μεγαλύτερη ασφάλεια. Χαμηλή πρόσφυση σημαίνει ότι στις στροφές αρχίζουμε να γλιστράμε με πολύ χαμηλότερη ταχύτητα, ενώ για να φρενάρουμε χρειαζόμαστε μεγαλύτερο χώρο. Κατά συνέπεια, η ενεργητική ασφάλεια που παρέχει το αυτοκίνητό μας μειώνεται σημαντικά όταν τα λάστιχα έχουν αρχίσει να χάνουν τις βασικές ιδιότητές τους.
Για να αντιληφθείτε τι συμβαίνει σκεφτείτε όταν περπατάτε -και πολύ περισσότερο τρέχετε- με παπούτσια που γλιστράνε (με τακούνια και ίσια σκληρή σόλα) και πόσο διαφορετικά είναι τα πράγματα όταν περπατάτε με αθλητικά παπούτσια ή γενικώς με παπούτσια που έχουν μαλακή σόλα και κατάλληλα διαμορφωμένο πέλμα.
Σημειώστε, ότι στην αγορά υπάρχουν αυτή τη στιγμή λάστιχα ειδικά για χρήση στο χώμα ή στη λάσπη, λάστιχα για λάσπη και χιόνι (M+S: Mud + Snow) που συνήθως αποκαλούνται χειμερινά λάστιχα, λάστιχα για αυτοκίνητα επιδόσεων κ.ά. Η επιλογή κάθε τύπου πρέπει να γίνεται με βάση τις συνθήκες οδήγησης, τα χαρακτηριστικά του αυτοκινήτου αλλά και τις απαιτήσεις του οδηγού. Στις χώρες της Βόρειας Ευρώπης, αλλά και σε πολλές περιοχές της Βόρειας Ελλάδας, όπου οι βροχές, οι χιονοπτώσεις και οι χαμηλές θερμοκρασίας είναι συχνό φαινόμενο, πολλοί οδηγοί χρησιμοποιούν άλλα λάστιχα το καλοκαίρι και άλλα το χειμώνα, ώστε να έχουν στη διάθεσή τους την καλύτερη δυνατή πρόσφυση.
Κλείνουμε με μερικές συμβουλές:
1. Ελέγχετε τακτικά, μια φορά το μήνα, αλλά και εκτάκτως, πριν από ένα μεγάλο ταξίδι την πίεση των ελαστικών (και της ρεζέρβας, εφόσον υπάρχει). Ρυθμίστε την πίεση με βάση τις οδηγίες κατασκευαστή του αυτοκινήτου σας (συνήθως βρίσκονται στην κολώνα της πόρτας του οδηγού). Χαμηλότερη πίεση συνεπάγεται αυξημένη φθορά των ελαστικών και αυξημένη κατανάλωση καυσίμου.
2. Αποφεύγετε τις λακκούβες και τις ανόδους στα… πεζοδρόμια.
3. Ελέγχετε κάθε τόσο τα πλαϊνά των ελαστικών σας για τυχόν εξογκώματα ή άλλου είδους φθορές, που μαρτυρούν ζημιά στον σκελετό (στα λεγόμενα «λινά»). Μια δόνηση στο τιμόνι, που συνήθως γίνεται πιο έντονη όσο αυξάνεται η ταχύτητα, ενδέχεται να οφείλεται σε ζημιά στον σκελετό ενός ελαστικού.
4. Κάθε 5.000 - 10.000 χλμ. αλλάζετε τη θέση των ελαστικών σύμφωνα με τις οδηγίες του κατασκευαστή (υπάρχουν οδηγίες στο βιβλίο χρήσης του αυτοκινήτου, συνήθως η αλλαγή γίνεται φέρνοντας τα μπρος - πίσω), για να έχουν αυτά ομοιόμορφη φθορά. Με αυτόν τον τρόπο θα έχετε την ελάχιστη αλλοίωση της οδικής συμπεριφοράς του αυτοκινήτου σας.
5. Να ελέγχετε το βάθος του πέλματος που δεν πρέπει ποτέ να είναι μικρότερο από εκείνο που ορίζει ο νόμος ή από εκείνο που απαιτούν οι συνθήκες χρήσης.
6. Σε περίπτωση παρατεταμένης ακινησίας του αυτοκινήτου αυξήστε την πίεση κατά 0,5 bar (ή και ακόμα περισσότερο, ανάλογα με το χρονικό διάστημα που το αυτοκίνητο θα μείνει ακίνητο).
