Τρεις είναι οι βασικές αφορμές που οδηγούν στο απότομο ξεφούσκωμα των διεθνών αγορών και του ελληνικού χρηματιστηρίου. Η επέλαση της Όμικρον που εμφανίστηκε σαν νέος «μαύρος κύκνος» για την ανάκαμψη της παγκόσμιας οικονομίας, η επικείμενη «προσγείωση» του helicopter money των κεντρικών τραπεζών σε συνδυασμό με την απογείωση του πληθωρισμού, των επιτοκίων, και -ως νέα πηγή ανησυχίας- η καθυστέρηση ψήφισης του σχεδίου Μπάιντεν των 1,7 τρισ. δολαρίων για τη στήριξη της αμερικανικής οικονομίας.
Όλα αυτά, όπως, θα έχετε ακούσει και διαβάσει (ειδικά εδώ στο Liberal έχουμε δημοσιεύσει αναλύσεις επί αναλύσεων), δεν είναι τίποτα άλλο παρά τα υλικά για να δημιουργηθεί ένα κοκτέϊλ μολότοφ στα χρηματιστήρια που βρίσκονται σε μια υπερδεκαετή πτήση αμέριμνης ανόδου σε διαρκή νέα υψηλά.
Η αιτία, όμως, γι αυτό που βλέπουμε να συμβαίνει σήμερα και πιθανόν θα δούμε με μικρή ή μεγαλύτερη ένταση τους επόμενους μήνες, είναι το κυνήγι της ρευστότητας μεταξύ των μεγάλων και μικρότερων διαχειριστών ανά τον κόσμο.
Αυτό που εκπέμπεται, ωστόσο, ως μήνυμα από όλο τον κόσμο τη συγκεκριμένη περίοδο, είναι ότι τα ποσοστά ρευστότητας στα επενδυτικά χαρτοφυλάκια των μετοχών αυξάνεται διαρκώς και κυμαίνεται πλέον μεταξύ 35 έως 50%, σε μια περίοδο μάλιστα που κανείς δεν θέλει να έχει τα χρήματα των πελατών του να κάθονται στα μηδενικά επιτόκια των τραπεζών με τον πληθωρισμό να τρέχει. Cash is King και πάλι αυτή την περίοδο καθώς τους δύο τελευταίους μήνες έχουν ρευστοποιηθεί πάνω από 300 δισεκατομμύρια ευρώ. Το ποσοστό των ρευστών διαθεσίμων στα μεγάλα wealt funds έχει εκτοξευθεί κατά 14% μόνο μέσα στο πρώτο δεκαπενθήμερο του Νοεμβρίου φτάνοντας σε μέσο όρο το 36%, ποσοστό που είναι και το υψηλότερο από τον Μάιο του 2020, την περίοδο που οι αγορές ζούσαν την καρδιά της πρώτης κρίσης του κορονοϊού. Συνολικά εκτιμάται ότι πάνω από 4,7 τρισεκατομμύρια δολάρια βρίσκονται σήμερα υπό τη μορφή ρευστών διαθεσίμων ή ανάλογων προϊόντων.
Όχι ότι έχουν κάπου αλλού να επενδυθούν για να αποφέρουν αποδόσεις, αλλά όπως λένε στο... City και στη Wall Street, κάλλιο γαϊδουρόδενε, παρά γαϊδουρογύρευε...
Οι αφορμές που περιγράψαμε παραπάνω δεν αποτελούν τίποτα άλλο παρά το δάχτυλο που ωθεί τα funds να πατήσουν τη σκανδάλη των πωλήσεων. Μπορεί να έχουμε ξαναδεί το έργο και τα προηγούμενα χρόνια, όταν εν μέσω μεγάλων ανοδικών εξάρσεων όλο και περισσότεροι προεξοφλούσαν το ξεφούσκωμα των αγορών για να διαψευστούν μερικές εβδομάδες αργότερα. Τώρα υπάρχουν πολλά στοιχεία πως έχουμε να κάνουμε με μια αρκετά διαφορετική κατάσταση.
Βρισκόμαστε ακριβώς πάνω στο σταυδροδρόμι όλων όσων είχαμε μάθει τα προηγούμενα χρόνια.
Μπροστά μας έχουμε την βέβαιη αύξηση του κόστους δανεισμού και την σταδιακή μείωση της παραγωγής νέου χρήματος από τις εκτυπωτικές μηχανές των κεντρικών τραπεζών.
Και μόνο αυτά τα δύο προαναγγελθέντα γεγονότα βάζουν σε πειρασμό τους διαχειριστές κεφαλαίων να αυξήσουν σημαντικά τη ρευστότητά τους σε επίπεδα που είχαμε πολύ καιρό να δούμε, καθώς τείνει να επικρατήσει η εκτίμηση πως εντός του 2022 θα δοθούν ευκαιρίες λόγω του υψηλού volatility, να αγοραστούν αξίες σε χαμηλότερα επίπεδα αποτιμήσεων.
Πόσο; Θα κρίνει ξεχωριστά το κάθε fund. Που; Επίσης είναι θέμα απόφασης των διαχειριστών. Σε αυτές τις διαφορετικές εκτιμήσεις μεταξύ των μεγάλων funds θα παιχτεί και το επόμενο έργο στις αγορές εντός του 2022 που θα μας αποκαλύψει αν θα έχουμε μια απλή διόρθωση, μια βαθιά πτωτική κίνηση, ή συνέχιση της ανοδικής πορείας.
Προς το παρόν μπορεί οι πτωτικές συνεδριάσεις να είναι εκκωφαντικές, μιας και έχουμε συνηθίσει στην άνοδο.
Εάν αποδειχθούν ορθές οι προβλέψεις για μια διορθωτική κίνηση, το έξυπνο χρήμα θα μαζέψει μετοχές χαμηλότερα, χωρίς να μπορούμε να υπολογίσουμε τι θα κερδηθεί από τις short θέσεις.
Όσα funds δεν έχουν αποκτήσει ακόμη την επιδιωκόμενη ρευστότητα περιμένουν να δουν και φέτος ένα year end rally ή το January effect για να ρευστοποιήσουν σε υψηλότερες τιμές.
---
Άλλα πάλι -π.χ το Ark της περιβόητης για τις αποδόσεις της, Κάθυ Γούντ, το fund της οποίας παίζει ανοδικά τις αγορές θεωρώντας - εντελώς αντίθετα από την πλειονότητα- πως ούτε μεγάλη πλεονεξία υπάρχει στις αγορές όπως στις παλαιότερες φούσκες, ούτε ακριβές τιμές, ενώ η μεγάλη έκπληξη για τους επενδυτές θα έρθει όχι από τον πληθωρισμό, αλλά από τον αποπληθωρισμό.
---
Η ρουλέτα έχει αρχίσει να γυρίζει...
---
Έτοιμη η Cenergy για να απλώσει ...καλώδια στις ΗΠΑ. H συμφωνία με την Orsted αποτελεί το πρώτο μεγάλο βήμα, πριν το επόμενο που θα είναι μεγαλύτερο. Ίσως χρειαστεί να περιμένουμε μερικές εβδομάδες, αλλά όλα είναι έτοιμα όπως εγκαίρως σας είχε ενημερώσει το Black Box
Ξεκάθαρος ήταν ο Χάρης Σαχίνης, CEO της ΕΥΔΑΠ, στη χθεσινή εκδήλωση που πραγματοποίησε η εταιρεία για την επόμενη ημέρα. Η ουσία είναι πως η εταιρεία αλλάζει σελίδα και μετεξελίσσεται σε ένα σύγχρονο φορέα ανάπτυξης. Θα έχετε ήδη διαβάσει στο Liberal Markets για το φιλόδοξο επενδυτικό πρόγραμμα 1,1 δισ. ευρώ έως το 2030 και τους στρατηγικούς στόχους για τη χρονιά που έρχεται. Έχουν όμως ιδιαίτερο ενδιαφέρον οι ιστορίες … «καθημερινής τρέλας» που βιώνει ένας manager σε μια δημόσια επιχείρηση. Έτσι λοιπόν οι αρμόδιοι οργανισμοί δεν βαθμολογούσαν στο παρελθόν καλά την ΕΥΔΑΠ σε ό,τι αφορά τους δείκτες ESG, γιατί πιστεύετε; Γιατί δεν ήξεραν…ελληνικά! Δηλαδή, προηγούμενες διοικήσεις κατέθεταν φακέλους με τις δράσεις της εταιρείας στα ελληνικά, χωρίς να έχουν μεταφράσει την έκθεση στα αγγλικά. Και έτσι έβαζαν βαθμολογίες που προέκυπταν από το…google translate, που έκαναν οι ίδιοι οι φορείς. Κυριολεκτικά… τρέλα. Για να καταλάβετε πόσο σοβαρά είχαν πάρει ορισμένοι τη διοίκηση δημόσιων οργανισμών στο παρελθόν…
Η δεύτερη ιστορία καθημερινής τρέλας έχει να κάνει με το ανθρώπινο δυναμικό. Ελπίζουμε αυτό να αλλάξει, αν θέλουμε σύγχρονες εταιρείες που το δημόσιο θα είναι περήφανο για το ποσοστό που κατέχει και θα παράγουν κέρδη και όχι ζημίες. Στην ΕΥΔΑΠ ο μέσος όρος ηλικίας του προσωπικού είναι… 55 έτη! Υπάρχουν ακόμα στην εταιρεία σε θέσεις κλειδιά άνθρωποι 72 ετών. Μπορεί η εμπειρία να ξεχειλίζει μεταξύ των εργαζομένων αυτής της ηλικίας και πολλοί να είναι πραγματικά χρήσιμοι στις θέσεις τους, αλλά σε αυτούς θα στοχεύσει το πρόγραμμα εθελουσίας που αναμένεται να «βγει» το 2022.
Το απίστευτο; Έχει ανάγκη η διοίκηση σύγχρονες ειδικότητες από νέους ανθρώπους με εξειδίκευση και ...δεν μπορεί να τους προσλάβει. Γιατί; Γιατί οι προσλήψεις πρέπει υποχρεωτικά να περνούν μέσω ΑΣΕΠ. Αυτό φυσικά είναι μια δικλείδα ασφαλείας για τις δημόσια ελεγχόμενε επιχειρήσεις ώστε να μην μπαίνουν καραβιές κομματικών από το παράθυρο, όπως στο παρελθόν. Οι ανάγκες για θέσεις εργασίας, όμως, υπάρχουν…σήμερα. Οι προσλήψεις γίνονται μετά από…2 χρόνια και οι ανάγκες που έχουν δημιουργηθεί είναι μεγαλύτερες και οι προηγούμενες…ξεπερασμένες. Για αυτό, και πολύ σωστά, ο Χάρης Σαχίνης τόνισε αρκετές φορές : «Θέλουμε για την ΕΥΔΑΠ μοντέλο ΕΛΤΑ και ΔΕΗ». Αλλά για να γίνει αυτό προαπαιτούμενο είναι η ιδιωτικοποίηση. Όχι του νερού. Της ΕΥΔΑΠ.
Το δεύτερο που κρατάμε είναι πως η εταιρεία δίνει βάση πλέον στους δείκτες ESG. Και βεβαίως αυτό σηματοδοτείται από τη μετεγκατάσταση των υπηρεσιών σε βιωκλιματικό κτήριο στο Γαλάτσι. Μέσω αυτής της κίνησης εξοικονομούνται περίπου 1,5 εκατ.ευρώ το έτος. Θέλουμε επίσης να πιστεύουμε πως θα προωθηθεί η νομοθετική ρύθμιση που θα δίνει τη δυνατότητα στην ΕΥΔΑΠ να συμμετέχει σε ΣΔΙΤ. Κάτι που ο Χάρης Σαχίνης το αναμένει έως τις αρχές του 2022.
Έχει ενδιαφέρον το γεγονός πως η εταιρεία δεν αποκλείει την έκδοση πράσινου ομολόγου για την κάλυψη των αναγκών του επενδυτικού της πλάνου. Παράλληλα, ταμείο ανάκαμψης και άλλα χρηματοδοτικά εργαλεία αναμένεται να τεθούν στη διάθεση της διοίκησης Σαχίνη. Η οποία με σταθερά βήματα προχωρά στο μετασχηματισμό της ΕΥΔΑΠ σε όλα τα επίπεδα.
Προς δύο κατευθύνσεις θα διοχετευθεί το ομολογιακό δάνειο της Trastor .Έχει ύψος 65,2 εκατ. ευρώ , η κάλυψή του θα γίνει από την Eurobank και θα πάει σε αποπληρωμή μέρους δανείου (43,2 εκατ.ευρώ) και τα υπόλοιπα χρήματα στην υλοποίηση του επνεδυτικού σχεδιασμού της εταιρείας.
---
Μετά τον θόρυβο που προκλήθηκε για τις εργασιακές συνθήκες στη Jumbo, ο Απόστολος Βακάκης αποφάσισε επιπρόσθετη αύξηση στους μισθούς 2% στον κατώτατο μισθό, επιπλέον του 2% που έχει ανακοινώσει η κυβέρνηση! Τόσο κρίνει πως αντέχει, τόσο δίνει και μπράβο στον επιχειρηματία. Ενδιαφέρον θα έχει η αντίδραση του ανταγωνισμού, όχι μόνο στον στενού κλάδου του λιανεμπορίου, που είδε με ενδιαφέρον και απορία την κίνηση του επιχειρηματία.
---
Μιας και ο λόγος για τη Jumbo η στήλη θέτει ένα ερώτημα; Μπορεί το αλουμίνιο να... λυγίσει τα ράφια της;
Είναι σε όλους γνωστό ότι στον Απόστολο Βακάκη «αρέσει» να είναι υπερβολικός. Οι τοποθετήσεις του για την αγορά είναι συνήθως εμπεριστατωμένες, αλλά πολύ συχνά αρέσκεται στο να προσθέτει και πινελιές που δημιουργούν μια... επικοινωνιακή διαφορά. Ιδιαίτερα όταν θέλει κάτι να δικαιολογήσει.
Πριν μερικές ημέρες, ο Απόστολος Βακάκης «χτύπησε» και πάλι, αποδίδοντας την αναβολή της λειτουργίας ενός καταστήματος που σκόπευε να ανοίξει, στην εκτόξευση των τιμών στα ...ράφια, την οποία απέδωσε με τη σειρά της και στην εκτίναξη των τιμών του αλουμινίου. Και η αλήθεια είναι ότι οι έντονες ανατιμητικές τάσεις στην αγορά των πρώτων υλών, έχουν σημάνει συναγερμό σε πολλές επιχειρήσεις. Όμως τα ...ράφια των Jumbo, δεν είναι από αλουμίνιο...
Η Jumbo, έχει αντιμετωπίσει διάφορες περιπέτειες το τελευταίο διάστημα. Πρώτα ήρθε η κατάρρευση του e-shop της, τον Νοέμβριο του 2020, που άφησε την εταιρεία εκτός Black Friday, και στην συνέχεια η επιλογή της να μην ακολουθήσει την πρακτική του click away την περίοδο των lockdowns. Και τα δύο ήταν απότοκο της κεντρικής απόφασης να μην ακολουθήσει, τότε την τάση του ηλεκτρονικού εμπορίου. Μια απόφαση με κόστος στις πωλήσεις της εταιρείας για το 2020, η οποία συνοδεύθηκε από άλλη μία περιπέτεια: την υπόθεση των 6.000 κοντέινερ με εμπορεύματα της Jumbo, που παρέμειναν επί μήνες σε πλοία ...στα ανοικτά, επειδή η εταιρεία δεν είχε χώρο να αποθηκεύσει τα εμπορεύματα, αφήνοντας την αλυσίδα χωρίς προϊόντα για την περυσινή χριστουγεννιάτικη περίοδο.
Φέτος το πρόβλημα είναι οι ανατιμήσεις, στις πρώτες ύλες, που αναγκαστικά φέρουν ανατιμήσεις και στα προϊόντα. Επηρεάζοντας βέβαια και τη Jumbo, που όπως ο ίδιος ο κ. Βακάκης παραδέχθηκε, έχει ήδη προχωρήσει με τη σειρά της σε ανατιμήσεις, μια και όπως επεσήμανε, παραλαμβάνει εμπορεύματα με αυξημένο κόστος.
Πρόκειται βέβαια, για αυξήσεις, που κάπως πρέπει να «δικαιολογηθούν» απέναντι στο καταναλωτικό κοινό. Τι είπε ο κ. Βακάκης;
Αφού ανέφερε ότι το κόστος μεταφοράς των εμπορευμάτων από την Ασία έχει δεκαπλασιαστεί, έφερε ως παράδειγμα μια καρέκλα, η οποία πωλείτο προς 39,99 ευρώ αλλά σήμερα πωλείται προς 150 ευρώ. Έφερε ακόμα ως παράδειγμα την τιμή στο σίδηρο που χρησιμοποιείται στις οικοδομές και η οποία έχει αυξηθεί κατά 60% αλλά και τις τιμές των ραφιών που χρησιμοποιούνται στα καταστήματα έχουν διπλασιαστεί! Βέβαια τα ράφια, δεν πωλούνται. Είναι ένα κόστος για την ίδια την επιχείρηση, που επιθυμεί να έχει καταστήματα λιανικής.
Έτσι μπορεί κανείς να συμφωνήσει με τη παρατήρηση του κ. Βακάκη ότι «η τροφοδοτική αλυσίδα έχει διαταραχθεί με βίαιο τρόπο», δύσκολα, όμως θα συμπλεύσει με την άποψη του ιδίου ότι «βρισκόμαστε παγκοσμίως ενώπιον ενός επικίνδυνου σπιράλ που μπορεί να φθάσει να επταπλασιάσει τις τιμές στο ράφι και παράλληλα να τινάξει στον αέρα την παγκόσμια οικονομία».
Ενδεχομένως οι ανατιμήσεις που θα συναντήσει το κοινό στα καταστήματα της Jumbo, να οφείλονται περισσότερο στις ειδικές συνθήκες εισαγωγής και κόστους των κινεζικών προϊόντων που ως επί το πλείστον διακινεί η εταιρεία, και μάλλον όχι τόσο στην αύξηση των πρώτων υλών. Σίγουρα πάντως όχι, στην αύξηση της τιμής των ...ραφιών. Που άλλωστε δεν είναι κατασκευασμένα από αλουμίνιο.
Το τελευταίο, ως πρώτη ύλη, μετά από μία περίοδο σημαντική ανατίμησης, επιστρέφει σε εξομάλυνση της τιμής του, έστω και υψηλότερα από τις μέσες τιμές των τελευταίων ετών.
Δεν είναι τυχαίο, ότι και στο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, που παρακολουθούν τις εξελίξεις, δεν ανησυχούν για τον πληθωρισμό και άλλες πιθανές ανατιμήσεις. Θεωρούν ότι ο πληθωρισμός θα κινηθεί μεσοπρόθεσμα γύρω στο 1-1,5%, κάτι που κρίνεται και ως θετικό μετά από μια μακρά περίοδο υποπληθωρισμού.
---
Σημαντικό deal της Spac Ithax με την Mondee. Η ελληνικών και και κυπριακών συμφερόντων SPAC ΙΤΗΑΧ Acquisition Corporation συγχωνεύεται με τον μεγάλο τεχνολογικό πάροχο ταξιδιωτικών υπηρεσιών Mondee, εισάγοντας τις μετοχές του στη Wall Street. Η Mondee είναι ένας τεχνολογικός οργανισμός και Τουριστικός Industry Disruptor, με έδρα τη Silicon Valley. Mε αυτό τον τρόπο εισάγονται οι μετοχές στο Nasdaq με συνολική κεφαλαιοποίηση 1 δις.δολάρια. Ο Ορέστης Φιντικλής, ιδρυτής του Ithaca Capital Partners (εταιρία Private Equity με Εξειδίκευση στον τουρισμό και τα ακίνητα με έδρα το Μαϊάμι), μαζί με τους ιδρυτές της ΑΧΙΑ Ventures Group Δημήτρη Αθανασόπουλο, Αντώνη Αχιλλεούδη και Γιώργο Λινάτσα αλλά και το συνεργάτη τους Αλέξανδρο Αργυρό έχουν από κοινού ιδρύσει στη Wall Street, μια SPAC . την ITHAX. Τον Φεβρουάριο 2021, η ITHAX άντλησε 241,5εκατ. δολάρια με δημόσια εγγραφή, εισάγοντας τις μετοχές της στο Χρηματιστήριο του NASDAQ. Σε αυτά τα κεφάλαια προστέθηκαν 50 εκατ. δολάρια μέσω PIPE που έδωσε την ευκαιρία συμμετοχής στο εγχείρημα, μεταξύ άλλων σε κεφάλαια των Morgan Stanley Investment Management, Origami και ARCPE όπως και εταιρίες του κλάδου του τουρισμού (Travco, Εntertainment Benefits) αλλά και ιδρυτές μεγάλων επενδυτικών οίκων Private Equity όπως και family offices από Αμερική και Ευρώπη. Έπειτα ήρθε το deal με την Μondee που σας γράψαμε παραπάνω για να επιστεγαστεί μια θετική πορεία.
Αποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, ουδεμία διασφάλιση δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.
