Επιμέλεια: Κώστας Στούπας
Το κλίμα έχει αλλάξει
«Πρέπει να είστε προετοιμασμένοι, όταν αγοράζετε μια μετοχή, να πέσει 50% ή περισσότερο - και να είστε άνετοι με αυτό».
~ Γουόρεν Μπάφετ
Η άτακτη υποχώρηση Τραμπ μπροστά στο ενδεχόμενο ύφεσης και πληθωρισμού λειτούργησε σαν πιεσμένο ελατήριο. Η ανοδική αντίδραση τώρα θα έχει διάρκεια. Το ζητούμενο είναι όμως αν η οικονομία των ΗΠΑ μπορεί να βγει από την παγίδα του χρέους και των ελλειμμάτων.
Στις ΗΠΑ φοβήθηκαν πως η άνοδος της απόδοσης του 10ετούς ομολόγου, σηματοδοτεί άνοδο του πληθωρισμού και αυτό δεν θα επιτρέψει στην Fed να μειώσει τα επιτόκια. Ανέκρουσαν πρύμναν...
Όπως είπαμε και χθες το ελληνικό χρηματιστήριο εξαρτάται περισσότερο από το κλίμα τις διεθνείς αγορές. Ένα επιπλέον στοιχείο που πρέπει να αρχίσουμε να λαμβάνουμε υπόψη μας είναι πως αν συνεχιστεί αυτό το κλίμα είναι θέμα χρόνου οι ξένοι να αποφασίσουν να μειώσουν την έκθεσή τους σε χώρες, οικονομίες, αγορές και περιουσιακά στοιχεία υψηλού ρίσκου.
Αν κοιτάξουμε τους χαμένους και τους κερδισμένους του ΧΑ σε εβδομαδιαία βάση προκύπτουν χρήσιμα συμπεράσματα. Μεταξύ αυτών με τις μεγαλύτερες απώλειες είναι η ΒΙΟ και ΕΛΧΑ με απώλειες πάνω από 18% και οι ΠΕΙΡ, ΕΥΡΩΒ, ΑΛΦΑ με απώλειες περί το 16%.
Η αγορά φαίνεται να εκτιμά πως οι δύο πρώτες είναι από αυτές που πλήττονται από τους αμερικάνικους δασμούς. Οι απώλειες των τραπεζικών αποδίδονται στο ράλι των τελευταίων μηνών. Κάποιοι προσπαθούν να διασώσουν μέρος των κερδών. Από την άλλη πλευρά στους κερδισμένους της εβδομάδας είναι ο ΟΤΕ, ΔΑΑ, και ΟΠΑΠ...
Μερισματικές αποδόσεις: Οι μετοχές με καλή μερισματική απόδοση βρίσκονται στο επίκεντρο καθώς λόγω της πρόσφατης πτώσης κάποιες βελτίωσαν περαιτέρω την απόδοση.
Σήμερα οι μετοχές της Autohellas θα διαπραγματεύονται χωρίς το δικαίωμα στο μέρισμα χρήσης 2024, ύψους 0,85 ευρώ ανά μετοχή που αντιστοιχεί σε απόδοση σχεδόν 7,2%. Πολύ καλή απόδοση.
Τα επόμενα καλά μερίσματα θα αποκοπούν στις 23 Απριλίου και είναι του Αεροδρομίου Αθηνών και της Τράπεζας της Ελλάδος. Η Ελλάδος δίνει το γνωστό μέρισμα των 0,6720 ευρώ που αντιστοιχεί σε απόδοση 4,8%, ενώ το αεροδρόμιο προσφέρει δυνατότητα επανεπενδυσης. Έχει ανακοινώσει 0,78 ευρώ ανά μετοχή με την απόδοση να ανέρχεται στο 8,8%.
Η επανεπένδυση είναι σημαντική γιατί από τη μία θα εξοικονομήσει κεφάλαια για επενδύσεις που έχει ανακοινώσει πως θα κάνει, αλλά θα βελτιώσει και τα ίδια κεφάλαια που είναι σημαντικό, γιατί το σταθερό έσοδο από την αεροπορική δραστηριότητα πληρώνεται βάσει των κεφαλαίων. Επανεπένδυση μερίσματος έχει ανακοινώσει και η Premia Properties, ενώ ακούγεται πως κάτι ανάλογο θα κάνει και η Alter Ego Media.
Οι συμβουλές του Marks: Ο Howard Marks προχθές έδωσε μια συνέντευξη στο Bloomberg όπου εξήγησε πως η «Ημέρα Απελευθέρωσης», η μέρα δηλαδή που ο Τραμπ ξεκίνησε τον εμπορικό πόλεμο, αναδιαμορφώνει τους κανόνες της επένδυσης για τα επόμενα χρόνια. Έκανα μια περίληψη αυτής της συνέντευξης.
Υποστηρίζει λοιπόν πως δεν ήρθε το τέλος του κόσμου αλλά πως οι κανόνες που ξέραμε για τις αγορές αλλάζουν.
Για δεκαετίες, οι επενδυτές επωφελήθηκαν από έναν σημαντικό ούριο άνεμο: Την παγκοσμιοποίηση.
Το εμπόριο ήταν ανοιχτό. Οι αλυσίδες ανεφοδιασμού ήταν αποτελεσματικές. Τα αγαθά ήταν φθηνά.
Αυτός ο ούριος άνεμος τελειώνει.
Αντίθετα, μπαίνουμε σε μια εποχή κατακερματισμού. Οι χώρες επανεξετάζουν το εμπόριο. Οι δασμοί αυξάνονται.
Η εγχώρια παραγωγή τίθεται σε προτεραιότητα — ακόμα κι όταν είναι πιο ακριβή.
Αυτό έχει συνέπειες για τις οικονομίες, τον πληθωρισμό και τις τιμές περιουσιακών στοιχείων( όπως τα ακίνητα και οι μετοχές).
Ένα από τα πλέον υποτιμημένα αποτελέσματα της παγκοσμιοποίησης ήταν το ότι έθεσε τον πληθωρισμό υπό έλεγχο.
Αυτό βοήθησε τις κεντρικές τράπεζες, βοήθησε τους καταναλωτές όπως βοήθησε και τους επενδυτές.
Η εγχώρια παραγωγή συχνά σημαίνει υψηλότερους μισθούς, υψηλότερο κόστος εισροών και λιγότερη αποτελεσματικότητα.
Αυτό δεν είναι εγγενώς κακό - αλλά είναι πληθωριστικό.
Αυτό αλλάζει το πλαίσιο πάνω στο οποίο βασιστήκαμε εδώ και δεκαετίες.
Για παράδειγμα: Εάν ο πληθωρισμός είναι διαρθρωτικά υψηλότερος, τότε τα P/E μπορεί να χρειαστεί να προσαρμοστούν χαμηλότερα.
Το κόστος του κεφαλαίου αυξάνεται. Τα προεξοφλητικά επιτόκια έχουν και πάλι σημασία.
Ο Χάουαρντ Μαρκς δεν λέει «πουλήστε τα πάντα».
Λέει: επαναξιολογήστε.
Η πρόβλεψη δεν λειτουργεί σε περιβάλλοντα όπως αυτό.
Δεν μπορούμε να προβλέψουμε αξιόπιστα πώς θα φαίνονται οι πολιτικές, οι συνεργασίες ή η δυναμική ισχύος σε 6–12 μήνες.
Αν λοιπόν δεν μπορούμε να προβλέψουμε με ακρίβεια, τι μπορούμε να κάνουμε;
Αντί να προσπαθείτε να προβλέψετε, εστιάστε στο πώς τιμολογούνται τα περιουσιακά στοιχεία σε σχέση με αυτό το νέο φόντο.
Το κρίσιμο ερώτημα δεν είναι «Θα πάει χαμηλότερα;»
Είναι: «Αποζημιώνομαι δίκαια για τον κίνδυνο που αναλαμβάνω;»
Metlen: H Citi, σε νέο της report διατηρεί την Τιμή Στόχο της στα 46 Ευρώ και τη σύσταση σε BUY. Όπως αναφέρει του ο αναλυτής της Citi, η ανάπτυξη της εταιρείας είναι πολύπλευρη και ως εκ τούτου δεν επηρεάζεται εύκολα από την αλλαγή σε ένα μόνο παράγοντα.
Επιπλέον κάνει μνεία στη διαφαινόμενη επέκταση του μικρού μέχρι σήμερα τμήματος Defense και συντηρητικά υποθέτει σχεδόν ένα τριπλασιασμό της κερδοφορίας αυτού του κλάδου. Η μετοχή χθες σημείωσε απώλειες 3,5% ενώ σε εβδομαδιαία βάση είναι περί το 9,31%. Στο ίδιο διάστημα ο ΓΔ είναι -3,24% και 11%.
ΦΡΛΚ: Η Fourlis έφερε τα νούμερα που είχε υποσχεθεί για το 2024 και το 2025 ξεκίνησε με καλά σημάδια και ήπια αύξηση για ΙΚΕΑ και κάπως καλύτερη για τα αθλητικά είδη.
Το δεύτερο τρίμηνο για τα ΙΚΕΑ αναμένεται καλύτερο γιατί θα ξεκινήσει σε λίγες μέρες το νέο κατάστημα στην Κρήτη σε μία μεγάλη δηλαδή περιφέρεια που μέχρι σήμερα δεν είχε ιδιαίτερη παρουσία.
Η διοίκηση επανέλαβε το μεσοπρόθεσμο στόχο για πωλήσεις 750 εκατ. ευρώ και περιθώριο EBIT 8%. Η διοίκηση προτείνει μέρισμα 0,15 ευρώ ανά μετοχή και είπε επίσης στην ενημέρωση αναλυτών πως η αποτίμηση είναι χαμηλή, αλλά ίσως η ενοποίηση της Trade Estates να είχε μπερδέψει κάποιους επενδυτές, αλλά τώρα θα έχουν μία πιο ξεκάθαρη εικόνα. Αναφορικά με την κυβερνοεπίθεση που δέχθηκε, στοίχησε σε πωλήσεις 15 εκατ. ευρώ το Δεκέμβρη και 5 εκατ. ευρώ για το διάστημα του 2025 που συνεχίστηκε η επίδραση.
Δύο ελκυστικές: Θα αναφερθώ σε δύο μικρές εταιρείες που όμως ανήκουν σε ένα κλάδο που γνωρίζει μεγάλη άνθηση και σε μεγέθη και χρηματιστηριακά. Έχουν ελκυστικό ισολογισμό και μπορώ να πω ότι θα μπορούσαν λόγω growth να έχουν καλύτερη αποτίμηση. Όμως στο ΧΑ χρειάζεται και εξωστρέφεια προκειμένου να σε μάθουν οι επενδυτές, ειδικά όταν δεν είσαι στις πρώτες θέσεις του FTSE 25.
Αναφέρομαι στην Austriacard και την Performance Technologies, όπου βλέπω κινήσεις βελτίωσης της εξωστρέφειας από τις διοικήσεις.
Η πρώτη έκανε ενημέρωση δημοσιογράφων και τώρα θα κάνει και η δεύτερη. Και οι δύο περιμένουν το 2025 καλύτερα μεγέθη, λόγω των έργων που υλοποιούνται τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. Μακάρι να βρουν μιμητές γιατί είναι πολλές οι καλές εταιρείες στο ΧΑ αλλά λόγω αποτιμήσεων δεν τις ξέρει ο κόσμος και κάποιοι φοβούνται μην εγκλωβιστούν.
Κινέζικα Ομόλογα: Μπορεί οι αποδόσεις των αμερικάνικων μακροπρόθεσμων ομολόγων να αυξάνονται προμηνύοντας πληθωρισμό και αδυναμία της FED να μειώσει τα επιτόκια στην Κίνα συμβαίνουν τα αντίθετα.
Η απόδοση του κινέζικου 10ετούς κινείται προς 1,60% που είναι το χαμηλότερο σημείο των τελευταίων ετών.
Μπόλτον εναντίον Τραμπ: Ο Τζον Μπόλτον ο πρώην σύμβουλος εθνικής ασφαλείας του Τραμπ θεωρεί πως οι δασμοί είναι λάθος. Μια σωστή στρατηγική θα ήταν ο συνασπισμός των δημοκρατιών για το περιορισμό της παραβίασης των κανόνων πνευματικής ιδιοκτησίας από τη Κίνα.
«Αντί να χτυπήσουμε τη χώρα που κλέβει την πνευματική μας ιδιοκτησία για δεκαετίες, συσπειρώνοντας τους συμμάχους μας, οι οποίοι υποφέρουν επίσης από την κλοπή πνευματικής ιδιοκτησίας της Κίνας, για να εμπλακούμε σε συντονισμένη δράση, βρισκόμαστε σε πόλεμο με τους μεγαλύτερους εμπορικούς μας εταίρους και ετοιμαζόμαστε να πολεμήσουμε και με την Κίνα… Αυτό είναι αναλφαβητισμός».
ΠΡΕΜΙΑ: Αναμένεται νέα ΑΜΚ ύψους 30-40 εκατ. ευρώ, πιθανότατα εντός του α’ εξαμήνου του 2025 σύμφωνα με όσα αναφέρθηκαν στην ενημέρωση των αναλυτών για τις επιδόσεις του 2024 στην Ένωση Θεσμικών.
Τα κεφάλαια της αύξησης θα κατευθυνθούν κυρίως για επενδυτικούς σκοπούς, πέρα από την πιθανή νέα μόχλευση κεφαλαίων.
Κατά τον κ. Μαρκάζο, η στρατηγική ανάπτυξης είναι η ένταξη στην ιδιοκτησία της ΑΕΕΑΠ ακινήτων που παράγουν εισοδήματα, γεγονός που στρέφει τις επενδύσεις σε μεμονωμένες αγορές παρά σε συγχωνεύσεις με υφιστάμενες εταιρείες ακινήτων, μια εκδοχή που χαρακτήρισε πιο δύσκολη.
Η διοίκηση της Premia Properties θέτει σαν μεσοπρόθεσμο στόχο την ανάπτυξη χαρτοφυλακίου ακινήτων της τάξης του ενός δισ. ευρώ μετά το πρώτο «σκαλοπάτι» των 500 εκατ. ευρώ περίπου που διέθετε στο τέλος του 2024.
Μείωση επιτοκίων: Περιθώριο για μείωση των επιτοκίων από την ΕΚΤ λόγω των δασμών Τραμπ βλέπει ο Φρανσουά Βιλερουά ντε Γκαλό, μέλος του ΔΣ της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, ενώ ταυτόχρονα εμφανίζεται αισιόδοξος για τις επιπτώσεις της δασμολογικής πολιτικής των ΗΠΑ, εκτιμώντας ότι θα αφαιρέσει προ τις 0,25 ποσοστιαίες μονάδες, φέτος, από την ευρωπαϊκή οικονομική ανάπτυξη.
Όπως επισημαίνει ο ίδιος, οι ΗΠΑ θα υποστούν, κατά πάσα πιθανότητα ένα πληθωριστικό σοκ. Από την άλλη πλευρά η σταθερή αποπληθωριστική τάση στην Ευρώπη και η άνοδος του ευρώ, μετά την ανακοίνωση των δασμών, θα περιορίσει σημαντικά τις ανοδικές πιέσεις στις τιμές.
Λίγο περισσότερο αισιόδοξος εμφανίζεται ο υπεύθυνος χάραξης νομισματικής πολιτικής της ΕΚΤ, Όλι Ρεν, ο οποίος αναφέρει ΄ότι από τον Μάρτιο έχουν διαπιστωθεί καθοδικοί κίνδυνοι που ενισχύουν το ενδεχόμενο μείωσης των επιτοκίων στη συνεδρίαση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας μέσα στον τρέχοντα μήνα.
Όπως, χαρακτηριστικά, αναφέρει ο Όλι Ρεν, με βάση τη συνολική αξιολόγηση της πορείας του πληθωρισμού και της ανάπτυξης, η υπόθεση για περαιτέρω μείωση των επιτοκίων στη συνεδρίαση του Απριλίου έχει σαφώς ενισχυθεί.
Υπενθυμίζεται ότι ο ίδιος είχε δηλώσει την προηγούμενη εβδομάδα ότι η ΕΚΤ θα πρέπει να μειώσει τα επιτόκια τον Απρίλιο, εάν ο πληθωρισμός συνεχίσει να κινείται σύμφωνα με τις προβλέψεις της και ότι η μεγαλύτερη χαλάρωση θα διατηρήσει την αύξηση των τιμών σε καλό δρόμο.
Οικοδομική δραστηριότητα: Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, στο ενδεκάμηνο του 2024 η οικοδομική δραστηριότητα για κατοικίες κατέγραψε σημαντική αύξηση ωστόσο παραμένει χαμηλή σε σχέση με τα προ κρίσης επίπεδα. Το συνολικό κόστος κατασκευής νέων κτιρίων κατοικιών (στοιχεία ΕΛΣΤΑΤ) συνεχίζει να αυξάνεται το 2024, αν και με επιβραδυνόμενο ετήσιο ρυθμό (3,7%, έναντι 6,2% το 2023).
Με βάση τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος για την τραπεζική χρηματοδότηση, το συνολικό ύψος των νέων στεγαστικών δανείων αυξήθηκε κατά 20,4% το 2024, αλλά συνεχίζει να παραμένει σε χαμηλότερα από τα προ κρίσης επίπεδα, ενώ το υπόλοιπο των στεγαστικών δανείων μειώθηκε κατά 2,6%.
Εμφύλιος: Παρατηρείται εδώ και καιρό μια διάσταση απόψεων στο επιτελείο του Τραμπ μεταξύ των μεγιστάνων που θέλουν να έρχονται μετανάστες στις ΗΠΑ και δεν πιστεύουν στο «φάρμακο» των δασμών και των «λαϊκών» που επιδιώκουν τα αντίθετα. Προχθές ο Peyer Navaro επιτέθηκε εναντίον του Elon Musk λέγοντας «συναρμολογεί αυτοκίνητα» και κοιτάζει μόνο το προσωπικό του συμφέρον με το να αντιτίθεται στους σαρωτικούς δασμούς της κυβέρνησης πως επειδή «συναρμολογεί αυτοκίνητα» και κοιτάζει μόνο το προσωπικό του συμφέρον αντιτίθεται στους δασμούς της κυβέρνησης.
Ο Ναβάρο είναι πιο ηλίθιος και από ένα σακί τούβλα», σχολίασε στο Χ ο αμερικάνος μεγιστάνας... «Η Tesla έχει τα περισσότερα αυτοκίνητα αμερικανικής κατασκευής».
ΙΝΛΙΦ: Τα προ φόρων κέρδη διαμορφώθηκαν στα 14,77 εκατ. ευρώ από 17,29 εκατ. το 2023 παρουσιάζοντας πτώση 14,6%. Η κατανομή των επενδυτικών επιλογών κατά την 31/12/2024 έχει ως εξής: Επενδυτικά Ακίνητα 31.036.373(9,6%), Εισηγμένες Μετοχές 24.661.915 (7,6%), Κρατικά Ομόλογα 90.649.376 (28,0%), Εταιρικά Ομόλογα 86.602.170 (26,8%) , Δομημένα Αξιόγραφα 786.170(0,2%), Αμοιβαία Κεφάλαια 60.155.651 (18,6%). Η αγορά αντάμειψε χθες τη μετοχή με απώλειες 6,71%...
Αποθήκες CO2: Θέμα χρόνου είναι η εκταμίευση των πρώτων κεφαλαίων ύψους 21,45 εκατ. ευρώ από το σύνολο των 150 εκατ. ευρώ που αναμένεται να λάβει από το RRF η θυγατρική της Energean, EnΕarth, για την ανάπτυξη της πρώτης αποθήκης CO2 στη χώρα μας.
Η υπόγεια αποθήκη έχει, ήδη, ενταχθεί στα ευρωπαϊκά Έργα Κοινού Ενδιαφέροντος (PCI), ενώ, σύμφωνα με τον σχεδιασμό θα δημιουργηθεί σε εξαντλημένο κοίτασμα του Πρίνου, το οποίο διαχειρίζεται η Energean.
Στόχος της πρώτης φάσης λειτουργίας του έργου είναι να καταλήγουν ετησίως στην αποθήκη περί τους ένα εκατ. τόνοι διοξειδίου του άνθρκα. Η συνολική επένδυση για την πρώτη φάση του «Prinos CO2 Storage» εκτιμάται σε 517,62 εκατ. ευρώ.
Παράλληλα, έχει ήδη δρομολογηθεί η έναρξη της Δοκιμής Αγοράς (Market Test), η οποία θα επιβεβαιώσει το ενδιαφέρον χρηστών (δηλαδή βιομηχανιών που θα μειώσουν το ανθρακικό τους αποτύπωμα με τη δέσμευση των εκπομπών τους) για αξιοποίηση της υποδομής.
Η Δοκιμή Αγοράς θα διεξαχθεί σε δύο φάσεις, με τους συμμετέχοντες να προχωρούν στο αρχικό στάδιο σε εκδήλωση μη δεσμευτικού ενδιαφέροντος και, στην επόμενη φάση, να υποβάλουν τις δεσμευτικές προσφορές τους.
Το ενδιαφέρον της εγχώριας βιομηχανίας είναι έντονο καθώς και βιομηχανικών μονάδων από γειτονικές χώρες για την αποθήκευση. Ήδη, έχουν υπογραφεί 10 μη δεσμευτικές συμφωνίες (MoUs) με ενδιαφερόμενες βιομηχανίες (emitters).
Από τους βασικούς υποψήφιους χρήστες είναι οι εγχώριες τσιμεντοβιομηχανίες ΤΙΤΑΝ και ΗΡΑΚΛΗΣ (Holcim). Επίσης, ο ΔΕΣΦΑ σχεδιάζει την κατασκευή του πρώτου δικτύου μεταφοράς CO2 που θα δεσμεύουν βιομηχανίες.
H γωνιά των αναγνωστών
Μετοχές και πληθωρισμός
Καλησπέρα.
Στο Black box γράφετε σήμερα πως "όταν ένα κραχ οδηγεί σε ύφεση, τα θεμελιώδη μεγέθη πολλών επιχειρήσεων συχνά αλλάζουν επί τα χείρω πολλές φορές..." Συμφωνώ, έτσι είναι. Και ότι σε περίοδο ύφεσης οι περισότερες μετοχές θα πέσουν.
Αλλά...με τους δασμούς κινδυνεύουμε κυρίως και από πληθωρισμό.
Οπότε σε περίοδο πληθωρισμού τι είναι καλύτερο να έχουμε? Μετρητά, στην τράπεζα, που χάνουν την αξία τους, για να έχουμε το κεφάλι μας ήσυχο;
'Η ακίνητα που είναι υπερτιμημένα, αλλά λόγω έλλειψης στέγης θα ανέβουν κι άλλο;
Ή μετοχές με καλά θεμελιώδη, που ναι μεν μπορεί κάποιες να χάσουν μεγέθη από ύφεση, αλλά κάποιες που θα μπορέσουν να περάσουν στις τιμές τους τον πληθωρισμό, θα βγουν αλώβητες ή και σε καλύτερη μοίρα. Φυσικά δεν είναι όλες το ίδιο.
'Άλλες θα εξαφανιστούν κι άλλες θα γίνουν οι νέοι "Μυτιληναίοι"...
Απάντηση: Σε περιόδους πληθωρισμού κάποιες μετοχές όντως αποτελούν καλύτερη επιλογή από τα ομόλογα και τις καταθέσεις. Γενικότερα όμως σε μια περίοδο υψηλού πληθωρισμού έχουμε μείωση της αγοραστικής δύναμης και άρα πτώση της ζήτησης και των πωλήσεων. Επιπλέον, η κεντρική τράπεζα αυξάνει τα επιτόκια για αν ελέγξει τον πληθωρισμό αυτό αυξάνει το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους και μειώνει την κερδοφορία των επιχειρήσεων.
*Αποποίηση Ευθύνης: Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, ουδεμία διασφάλιση δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δε θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.