Της Μαρίας Ακριβού
Αν κάποιος, πριν από μερικές δεκαετίες, τολμούσε να μιλήσει για έναν κόσμο όπου τα ρομπότ θα είναι σε θέση να αλληλεπιδρούν με τους ανθρώπους και να λαμβάνουν πρωτοβουλίες, προκειμένου να λύνουν σημαντικά προβλήματα της ανθρωπότητας, θα τον χαρακτήριζαν, αν όχι τρελό, τουλάχιστον συνωμοσιολόγο.
Στις μέρες μας, έννοιες όπως αυτές της τεχνητής νοημοσύνης και του Internet of Things έχουν κατακλύσει την καθημερινότητά μας και έχουν γίνει μέρος αυτής. Ανάμεσά μας κυκλοφορούν άνθρωποι καλωδιωμένοι με συσκευές που τους επιτρέπουν να αισθάνονται τις αλλαγές του καιρού ή το τι συμβαίνει στο φεγγάρι, ενώ τα ρομπότ έχουν αρχίσει να κάνουν αισθητή την παρουσία τους στο επιχειρείν. Μην ξεχνάμε την πρωτότυπη απόφαση που έλαβε η Σαουδική Αραβία, όταν χορήγησε υπηκοότητα σε ένα ανθρωποειδές ρομπότ, ονόματι «Σοφία»!
Στην εποχή της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης, η τεχνολογία έχει τον πρώτο και τον τελευταίο λόγο, αφού είναι εκείνη που θα καθορίσει το μέλλον των κοινωνιών παγκοσμίως, αναδεικνύοντας νικητές και χαμένους σε οικονομικό επίπεδο. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός απαιτεί από τα κράτη και τις επιχειρήσεις του αύριο την άμεση υιοθέτηση των νέων τεχνολογικών εργαλείων. Η μετάβαση στην ψηφιακή εποχή, που χαρακτηρίζεται από γρήγορη πρόσβαση στα δεδομένα και διασυνδεσιμότητα, είναι το ζητούμενο.
Την ίδια ώρα, έρευνες που σχετίζονται με το μέλλον της εργασίας αναφέρουν ότι μέχρι το 2140 οι υφιστάμενες εργασίες θα έχουν αυτοματοποιηθεί πλήρως και οι σκέψεις όλων είναι στα νέα επαγγέλματα που θα προκύψουν.
Όπως είναι φυσικό, κάθε αλλαγή που συντελείται δημιουργεί ερωτήματα και φόβους για το αν η μετάβαση θα είναι ομαλή και αν το νέο καθεστώς θα είναι καλύτερο από το προηγούμενο. Σίγουρα η έλευση των ρομπότ στην αγορά εργασίας θα οδηγήσει σε αφανισμό κάποιων επαγγελμάτων, που δεν θα έχουν πια λόγο ύπαρξης, ωστόσο, νέες θέσεις εργασίας θα δημιουργηθούν για την κάλυψη καινούργιων αναγκών.
Κόσμος των δύο ταχυτήτων
Από την πλευρά του ο γνωστός ακαδημαϊκός, Θεοδόσης Τάσιος, επεσήμανε ότι αυτό που θα πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας δεν είναι ότι η τεχνολογία αντικαθιστά εργαζόμενους, αλλά το ότι κάνει αποτελεσματικά και με ακρίβεια πράγματα που δεν μπορούν να κάνουν οι άνθρωποι. Προσπαθώντας να απομυθοποιήσει την τεχνητή νοημοσύνη, εξήγησε ότι αποτελεί την απλουστευμένη μαθηματική παράσταση αντικειμένων γνώσης, ενώ τόνισε ότι η δημιουργικότητα και το συναίσθημα είναι στοιχεία που δεν θα μπορέσουν ποτέ να αναπτύξουν τα ρομπότ!
Για την ιστορικό Μαρία Ευθυμίου, ο ψηφιακός μετασχηματισμός θα συνοδευτεί από βιαιότατες κοινωνικές αλλαγές, παγκοσμίως, δημιουργώντας συνθήκες που δεν έχουμε δει ποτέ στην ιστορία της ανθρωπότητας. Κάνοντας μια ιστορική αναδρομή, η κα Ευθυμίου υπενθύμισε ότι η Βιομηχανική Επανάσταση που πραγματοποιήθηκε τον 18ο αιώνα, στη Μεγάλη Βρετανία, ήταν ουσιαστικά αυτή που καθόρισε την τύχη της Δυτικής Ευρώπης, αλλά και τη μέχρι σήμερα πορεία της. Έδωσε μιαν άλλη διάσταση στο επιχειρείν και μέσω της μαζικής παραγωγής οδήγησε σε οικονομίες κλίμακος και ραγδαίες αλλαγές στην αγορά εργασίας.
Εκτός από τα εργοστάσια, έμφαση δόθηκε στην «κατάκτηση» της θάλασσας, αφού κατέστη σαφές ότι εφόσον το 80% του πλανήτη περιβάλλεται από θάλασσα, όποιος καταφέρει να τη «δαμάσει» εμπορικά θα ισχυροποιήσει τη θέση του στην παγκόσμια οικονομική σκακιέρα. «Αν 300 χρόνια πριν έπρεπε να κατακτηθεί η θάλασσα, σήμερα καλούμαστε να κατακτήσουμε τα ρομπότ. Ο καθυστερημένος κόσμος θα μείνει χωρίς αντικείμενο εργασίας και εκτιμώ ότι θα βρεθούμε αντιμέτωποι με ένα τεράστιο χάσμα που θα έχει ως αποτέλεσμα δραματικές αλλαγές σε πολιτικο-οικονομικό επίπεδο», τόνισε η κα Ευθυμίου, αποδίδοντας το χάσμα στα προβλήματα αφομοίωσης που φέρνει η επέλαση της τεχνολογίας.
Στα 30 τρισ. δολ. η αγορά του IoT το 2028
«Πάμε σε μια οικονομία υπηρεσιών. Η λογική είναι ότι τα πάντα θα συνδέονται με τα πάντα. Μιλάμε ουσιαστικά για εκδημοκρατισμό της τεχνολογίας, όπου όλοι θα έχουν πρόσβαση σε αυτή, με ένα κόστος χαμηλό», ανέφερε ο Βασίλης Νάσης, Ιδρυτής της Netronix, υπενθυμίζοντας πως ήδη 15 δισεκατομμύρια συσκευές είναι αυτή τη στιγμή συνδεδεμένες στο cloud. Η εκτίμησή του είναι πως η αγορά του Internet of Things μέχρι το 2028 θα ανέλθει σε αξία στα 30 τρισ. δολάρια, επηρεάζοντας την οικονομική πορεία των κρατών παγκοσμίως.
Το γεγονός ότι έχουμε μάθει να ζούμε με δεδομένα, έχοντας πρόσβαση σε αυτά, ανά πάσα στιγμή, υπογραμμίζει και τον καθοριστικό ρόλο που θα παίξει τα επόμενα χρόνια στη ζωή μας το Internet of Things. Σταδιακά θα δημιουργηθεί ένας μεγάλος αριθμός θέσεων εργασίας, για άτομα ηλικίας 20 έως 40 χρόνων, για την πρόσληψη των οποίων θα απαιτείται η γνώση προγραμματισμού.
Το πρώτο cyborg στον κόσμο!
Πριν από λίγες ημέρες στη χώρα μας πραγματοποιήθηκε ο διαγωνισμός Disrupt Greece, στο επίκεντρο του οποίου βρέθηκε το μέλλον της εργασίας. Το «παρών» στη σκηνή του Disrupt Greece 2018 έδωσαν keynote speakers, όπως ο Neil Harbisson, το πρώτο «cyborg του κόσμου», ο Αlessio Aceti της Karspersky Lab, ο Martin Wilckens της Deutsche Telekom AG, αλλά και η ιστορικός Μαρία Ευθυμίου με τον καθηγητή Θεοδόση Τάσιο, ένα ανατρεπτικό δίδυμο επί σκηνής, και δύο κορυφαίοι επικεφαλής μεγάλων ελληνικών εταιρειών, ο Χρήστος Χαρπαντίδης, πρόεδρος και CEO της Παπαστράτος και ο CEO της Lamda Development, Οδυσσέας Αθανασίου.
Τις εντυπώσεις έκλεψε ο Neil Harbisson, ο άνθρωπος που χάρη στην τεχνολογία μπορεί να ακούει τα... χρώματα. Γεννημένος με ένα σπάνιο είδος αχρωματοψίας, που τον αναγκάζει να βλέπει τον κόσμο μόνο με αποχρώσεις του γκρι, ο Βρετανός καλλιτέχνης της σύγχρονης τέχνης και ακτιβιστής υπέρ των cyborg, αποφάσισε να ακούσει όλα όσα δεν μπορεί να δει. Όλα ξεκίνησαν όταν σπούδαζε πιάνο στο Dartington College of Arts στη νοτιοδυτική Αγγλία και σε ένα project για την επίδραση της τεχνολογίας στη μουσική, ένας συμφοιτητής του ανέπτυξε λογισμικό, το οποίο μετέτρεπε στον υπολογιστή τα χρώματα σε ηχητικές συχνότητες.
Έτσι το 2004 προχώρησε στην εμφύτευση στο κρανίο του μιας κεραίας, η οποία αποτελεί πλήρως ενσωματωμένο μέλος του σώματός του και αντιλαμβάνεται τα χρώματα που στη συνέχεια τα επεξεργάζεται μέσω ενός τσιπ και τα εκπέμπει ως δονήσεις στο κεφάλι του Neil. Αυτές οι δονήσεις γίνονται ήχοι, που του επιτρέπουν να ταυτοποιεί τα χρώματα τα οποία δεν μπορούν να δουν τα μάτια του. Η κεραία τού επιτρέπει επίσης να αντιλαμβάνεται ορατά και αόρατα χρώματα μέσω ακουστικών κραδασμών στο κρανίο του, συμπεριλαμβανομένων των υπέρυθρων και υπεριωδών, καθώς και να λαμβάνει χρώματα από το Διάστημα, από εικόνες, βίντεο, μουσική ή τηλεφωνικές κλήσεις απευθείας στο κεφάλι του μέσω σύνδεσης στο διαδίκτυο.
«Η τεχνολογία με βοηθάει να ανακαλύψω την πραγματικότητα που υπάρχει εκεί έξω και που ως άνθρωπος δεν μπορώ να αντιληφθώ», ανέφερε ο Neil από τη σκηνή του Disrupt Greece, παρακινώντας και άλλους ανθρώπους να γίνουν ανοιχτοί σε τέτοιου είδους παρεμβάσεις ώστε να αποκτήσουν αισθήσεις και δεξιότητες που μέχρι πρότινος δίνονταν μονάχα σε μηχανές. Φέρνοντας στο προσκήνιο το πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής και της εξάντλησης των φυσικών πόρων, η λύση, σύμφωνα με τον Neil, θα ήταν η μετεξέλιξη του ανθρώπινου είδους. Αν, όπως είπε, οι άνθρωποι ανέπτυσσαν με τη βοήθεια της τεχνολογίας, για παράδειγμα, τη νυχτερινή όραση, δεν θα χρειαζόταν να σπαταλάμε ηλεκτρική ενέργεια τη νύχτα και να επιβαρύνουμε το περιβάλλον.
Το παιδί θαύμα!
Η Kriti Sharma, AI specialist, σε ηλικία μόλις 12 ετών έφτιαξε τον δικό της ηλεκτρονικό υπολογιστή, ακολουθώντας τις οδηγίες από ένα βιβλίο. Η τεχνολογική ακτιβίστρια από την Ινδία που μέσω της τεχνολογίας θέλει να εκπαιδεύσει τις μηχανές ώστε να είναι «ευγενικές» μαζί μας όταν θα κατακτήσουν τον κόσμο, βοηθά παιδιά ηλικίας 13-16 ετών να γίνουν artificial intelligence experts. Όπως λέει, τα ρομπότ δεν δημιουργούνται για να καταστρέψουν τον κόσμο, αλλά για να δώσουν λύσεις σε μια σειρά από προβλήματα, από τον χώρο της ιατρικής μέχρι την εκπαίδευση. Πρόσθεσε μάλιστα πως τα επόμενα χρόνια θα περνάμε περισσότερο χρόνο μιλώντας σε μηχανές παρά στους ανθρώπους και προέτρεψε τους νέους να ασχοληθούν με έναν χώρο που στο μέλλον θα έχει τεράστιες επαγγελματικές προοπτικές.
*Αναδημοσίευση από τον Φιλελεύθερο της 2ης Οκτωβρίου
