Του Γιάννη Μαντζίκου
Είναι ο άνθρωπος που έφερε την επανάσταση στους προσωπικούς υπολογιστές, έχει ξοδέψει δισ. δολάρια για την εξάλειψη ασθενειών όπως η πολιομυελίτιδα και τα τελευταία χρόνια ασχολείται με κάτι που συνήθως αφορά... υδραυλικούς.
Πρόκειται για τον Μπιλ Γκέιτς, τον δεύτερο πλουσιότερο άνθρωπο του πλανήτη, «enfant terrible» της τεχνολογίας, ο οποίος εμφανίστηκε κατά τη διάρκεια εκδήλωσης στο Πεκίνο κρατώντας ένα δοχείο γεμάτο με περιττώματα. «Είναι μια καλή υπενθύμιση ότι στο βάζο θα μπορούσαν να υπάρχουν 200 τρισεκατομμύρια κύτταρα ροταϊού, 20 δισεκατομμύρια βακτήρια Shigella και 100.000 παρασιτικά αυγά σκουληκιών», είπε ο Γκέιτς και συνέχισε: «Όταν τα παιδιά πάνε να παίξουν έξω, εκτίθενται σε αυτό όλη την ώρα», κατήγγειλε ο Αμερικανός δισεκατομμυριούχος. «Δεν είναι μόνο θέμα ποιότητας ζωής, συνδέεται με ασθένειες, τον θάνατο και τον υποσιτισμό», τόνισε. Στη διάρκεια αυτού του φόρουμ ο Μπιλ Γκέιτς παρουσίασε μια φουτουριστική τουαλέτα που δεν χρειάζεται νερό ή δίκτυο υπονόμων και χρησιμοποιεί χημικά για να μετατρέπει τα ανθρώπινα περιττώματα σε λίπασμα.
Εξάλλου, η παρουσία του δισεκατομμυριούχου στην Κίνα, όπου ο πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ προωθεί μια τριετή «επανάσταση της τουαλέτας», με στόχο να κατασκευάσει ή να βελτιώσει 64.000 δημόσιες τουαλέτες έως το 2020, περιείχε και μια μομφή προς τον πολέμιο του ελεύθερου εμπορίου, Ντόναλντ Τραμπ, αφού κάποια στιγμή ο Γκέιτς είπε: «Ειλικρινά πιστεύω ότι το ελεύθερο εμπόριο δίνει τη δυνατότητα σε μια χώρα να δείξει τον καλύτερό της εαυτό».
4 δισ. άνθρωποι κινδυνεύουν
Πώς προέκυψε όμως το ενδιαφέρον του Γκέιτς για το συγκεκριμένο θέμα; Είναι γνωστό ότι το Ίδρυμα Μπιλ και Μελίντα Γκέιτς ασκεί εδώ και χρόνια φιλανθρωπική δράση σε ολόκληρο τον πλανήτη. Ένας από τους τομείς δράσεις αφορά το νερό και την ατομική υγιεινή. Μπορεί λοιπόν η παγκοσμιοποίηση να έχει αγγίξει σχεδόν ολόκληρο τον πλανήτη, όμως, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, περίπου 2,4 δισεκατομμύρια άνθρωποι δεν διαθέτουν ακόμα και σήμερα κατάλληλες τουαλέτες, ενώ σχεδόν 1,5 δισεκατομμύριο αφοδεύουν στο ύπαιθρο. Αυτό σημαίνει ότι τα κόπρανα μπορεί να είναι τόσο διάχυτα σε πολλές χώρες και κοινότητες, που ακόμη και κάποιες βελτιωμένες πηγές νερού να μολύνονται.
Σύμφωνα με την Unicef, περίπου 842.000 άτομα σε χώρες με χαμηλό και μεσαίο εισόδημα πεθαίνουν από έλλειψη νερού, αποχέτευσης και υγιεινής, αντιπροσωπεύοντας το 58% των συνολικών θανάτων από διάρροια, την ίδια ώρα που το καθαρότερο νερό θα μπορούσε να αποτρέψει τον θάνατο 361.000 παιδιών ηλικίας κάτω των 5 ετών κάθε χρόνο. Εξάλλου, ειδικοί εκτιμούν ότι η έλλειψη ασφαλών συνθηκών κοστίζει στον πλανήτη περίπου 223 δισεκατομμύρια δολάρια κατ'' έτος, ενώ κάθε δολάριο που δαπανάται για κατάλληλες τουαλέτες κατά μέσο όρο παρέχει τουλάχιστον πέντε δολάρια οικονομικής απόδοσης.
Η τουαλέτα του μέλλοντος;
Η τουαλέτα που παρουσίασε ο Γκέιτς, η οποία, σύμφωνα με τον ίδιο, έπειτα από χρόνια ερευνών είναι έτοιμη προς πώληση, είναι δημιούργημα ερευνητικών πρότζεκτ που χρηματοδότησε το Ίδρυμά του. Την επιθυμία και συνάμα πρόθεσή του είχε δείξει άλλωστε εδώ και χρόνια όταν, σε συνέδριο στο Σιάτλ, έλεγε ότι «από το 1775, οπότε και εφευρέθηκε το σύστημα με το καζανάκι, δεν έχει αλλάξει ουσιαστικά η τεχνολογία». Για τον λόγο αυτό, από το 2011, το Ίδρυμά του χρηματοδοτούσε κάθε χρόνο το πρόγραμμα «Reinvent the Toilet Challenge» (Πρόκληση επαναφεύρεσης της τουαλέτας) δίνοντας βραβείο ύψους 400.000 δολαρίων. Το πρώτο έτος της πρόκλησης, το πρώτο βραβείο απονεμήθηκε στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Καλιφόρνιας, για μια αυτόνομη ηλιακή τουαλέτα. Η τουαλέτα παράγει αρκετή ενέργεια για να τρέξει έναν ηλεκτρικό αντιδραστήρα που μπορεί να διασπάσει ανθρώπινα απόβλητα και να παράξει υδρογόνο.
Παρά το γεγονός όμως ότι κατά τη διάρκεια της παρουσίασης ο Γκέιτς τόνισε ότι είναι έτοιμος να ξοδέψει πάνω από 400 εκατομμύρια δολάρια για την εφαρμογή του σχεδίου, σε πρακτικό επίπεδο -όπως τονίζουν αναλυτές- τα πράγματα δεν είναι τόσο εύκολα. Όπως έγραφε το ειδικό περιοδικό τεχνολογίας «Wired» όταν ξεκίνησε το σχέδιο του Γκέιτς: «Σίγουρα μπορούμε να φτιάξουμε καλύτερες τουαλέτες, είμαστε σίγουροι ότι οι άνθρωποι θα (μπορούν) να τις χρησιμοποιούν;».
*Tο άρθρο δημοσιεύτηκε στον Φιλελεύθερο στις 7 Νοεμβρίου
Photo by AP
