Της Νικολέττα Μουτούση*
Ωράριο 9 με 5 ή μαύρισμα σε κάποια ξαπλώστρα σε εξωτική παραλία, βγάζοντας παράλληλα τα προς το ζην; Το δίλημμα αυτό το έχουν ήδη απαντήσει οι «ψηφιακοί νομάδες», εργαζόμενοι που εγκαταλείπουν τα γραφεία τους και με έναν υπολογιστή στο χέρι ταξιδεύουν στον κόσμο. Όπως είναι το μήνυμα κάποιων από αυτούς: «Αν τα όνειρά σου δεν σε φοβίζουν, δεν είναι αρκετά μεγάλα». Ο Πολ Κόρτμαν, μαζί με τη σύζυγό του και τα τέσσερα παιδιά τους, από το Μίσιγκαν των ΗΠΑ, πήρε μια ημέρα την απόφαση να ξεκινήσει ένα παγκόσμιο ταξίδι (από Ασία, Αφρική έως Ευρώπη) για έξι μήνες. Όχι μόνον αναψυχής. Συνδυάζοντάς το με εργασία. Είναι ένας από τους χιλιάδες λεγόμενους «ψηφιακούς νομάδες». Ο ίδιος διαχειρίζεται δύο επιχειρήσεις: μία ψηφιακή επιχείρηση μάρκετινγκ για ανώτερα εκπαιδευτικά ιδρύματα και για μεγάλες εταιρείες, οι οποίες πραγματοποιούν πωλήσεις σε ανταγωνιστικό περιβάλλον, καθώς και μία δεύτερη ψηφιακή πλατφόρμα, όπου ενθαρρύνει και δίνει συμβουλές σε άλλους… νομάδες, παντρεμένους με παιδιά. Τα σχέδιά του ήταν όλη η οικογένεια να επισκεφτεί το Μεξικό και το Εκουαδόρ στη συνέχεια.
«Ταξιδεύοντας με τέσσερα παιδιά ηλικίας οκτώ ετών και κάτω είναι μια εκπληκτική εμπειρία, και όχι τόσο δύσκολη όπως πολλοί τείνουν να πιστεύουν» λέει ο Πολ Κόρτμαν. «Το πιο εντυπωσιακό είναι να βλέπεις πως “σπάνε'' οι πολιτισμικοί φραγμοί μπροστά σε παιδιά γεμάτα χαμόγελο και αγάπη» προσθέτει. Επιλέχθηκε μέσω ενός προγράμματος που ονομάζεται «Remote Year», όπου εργάζεσαι εξ αποστάσεως και επισκέπτεσαι για 12 μήνες 12 διαφορετικές πόλεις. Πράγα, Λιουμπλιάνα, Καβτάτ Κροατίας, Κωνσταντινούπολη, Πενάνγκ Μαλαισίας, Κο Πα Νγκαν Ταϊλάνδης, Ανόι, Κιότο, Μπουένος Αϊρες, Μοντεβιδέο, Σαντιάγκο και Λίμα ήταν οι σταθμοί της Κέιτ Σμιθ. «Πήγα στο πανεπιστήμιο και πήρα πτυχίο διοίκησης επιχειρήσεων. Η πρώτη μου δουλειά σε κάποιο διαφημιστικό γραφείο μου φάνηκε συναρπαστική, αλλά ύστερα από 3,5 χρόνια συνειδητοποίησα ότι όλο τον χρόνο μου και όλες τις μέρες μου τις περνούσα εγκλωβισμένη σε ένα “κλειστό δωμάτιο”. Με μόλις 10 ημέρες διακοπές τον χρόνο, βρήκα τον εαυτό μου να ζει μόνο γι' αυτές. Η μοναδική ευκαιρία που είχα για να ταξιδέψω».
Αυτή η ενδοσκόπηση ήταν που έκανε την Κέιτ Σμιθ να παρατήσει τη σταθερή δουλειά της και να αναζητήσει νέους... νομαδικούς δρόμους. Σήμερα είναι μία από τις πιο διάσημες ψηφιακές νομάδες, δίνοντας συμβουλές και σε όσους άλλους επιθυμούν να ακολουθήσουν αυτόν τον τρόπο ζωής. Γιατί φαντάζει εύκολος και ιδανικός, αλλά δεν είναι πάντοτε και πρέπει κανείς να είναι προετοιμασμένος. Οι ψηφιακοί νομάδες χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες: είναι οι millennials, δηλαδή οι νέοι ηλικίας 20 έως 35 ετών, είναι οι ανήκοντες στην Generation X, που βρίσκονται στα μέσα της καριέρας τους και ηλικιακά είναι μεταξύ 35 και 50 ετών και στην τρίτη ομάδα είναι οι Baby Boomers, οι οποίοι έχουν πατήσει τα 50 χρόνια. «Οι ψηφιακοί νομάδες αποτελούν ένα πραγματικό εργαστήριο για το μέλλον της εργασίας - και των... ταξιδιών» σχολιάζει χαρακτηριστικά η καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ, Beth Altringer. Σύμφωνα εξάλλου με προβλέψεις ειδικών, έως το 2035 οι ψηφιακοί νομάδες μπορεί να έχουν ξεπεράσει ακόμη και το ένα δισεκατομμύριο. Όπως λένε επίσης μελέτες, μέχρι το 2020 ένας στους τρεις Αμερικανούς θα δουλεύει εξ αποστάσεως, είτε από το σπίτι του ή από αλλού.
Τα επτά χαρακτηριστικά που πρέπει να έχουν οι ψηφιακοί νομάδες περιλαμβάνουν το να είναι ανοιχτόμυαλοι, πρωτοπόροι, να επιδιώκουν προκλήσεις, να έχουν εμμονή με τα ταξίδια, να επιθυμούν γνωριμίες με νέους ανθρώπους, να είναι ανεξάρτητοι και να είναι έτοιμοι για αλλαγές.
Μεταξύ των βασικών επαγγελμάτων που ασκούν οι ψηφιακοί νομάδες είναι παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών, ως μεταφραστές, σχεδιαστές γραφικών, δημόσιες σχέσεις, συντάκτες- επεξεργαστές κειμένων, βοηθητικό προσωπικό εξ αποστάσεως, ειδικοί σε ανάπτυξη λογισμικού, διευθύνοντες σύμβουλοι, διαχειριστές ακινήτων.
Κάποιοι είναι επιχειρηματίες οι ίδιοι ή αυτοαπασχολούμενοι, αλλά η τάση που τείνει να κυριαρχήσει φέρνει και μεγάλες εταιρείες να επιλέγουν αυτό το μοντέλο συνεργασίας με τους υπαλλήλους τους. Δηλαδή τη δυνατότητα μίας εξ αποστάσεως απασχόλησης.
Οι πιο διαδεδομένες τοποθεσίες για τους ψηφιακούς νομάδες, όπου μπορούν να βρουν στέγη, «συναδέλφους», αλλά κυρίως τις βασικές παροχές -που στην περίπτωσή τους είναι το Wi-Fi- είναι το Σαν Φρανσίσκο και το Μαϊάμι στις ΗΠΑ, το Λονδίνο, το Βερολίνο, η Βουδαπέστη, το Μπουένος Αϊρες, η Βαρκελώνη, το Παρίσι, το Γουέλιγκτον στη Νέα Ζηλανδία, το Ουμπούντ στο Μπαλί και το Κο Λάντα στην Ταϋλάνδη. Αλλά και στην Ελλάδα υπάρχουν δημοφιλείς προορισμοί για τους νομάδες. Στην πρώτη οκτάδα συγκαταλέγονται Αθήνα, Ρέθυμνο, Θεσσαλονίκη, Ρόδος, Σαντορίνη, Μύκονος, Πάτρα και Χανιά.
Εργασία και αναψυχή πλέοντας στις Κυκλάδες
Το απέραντο γαλάζιο συνάντησε στα κυκλαδικά νησιά η Aντζελίν, μία από τους ψηφιακούς νομάδες που πραγματοποίησε κρουαζιέρα με το «Coboat». Ενα καταμαράν το οποίο ταξιδεύει στα νησιά του Αιγαίου, αλλά δεν είναι μόνο τουριστικό, καθώς πρόκειται για τη βάση μιας συνεργατικής πρωτοβουλίας, που δίνει τη δυνατότητα σε ψηφιακούς νομάδες να συναντηθούν και να ανταλλάξουν εμπειρίες, συνδυάζοντας εργασία και αναψυχή.
Ο Κρεγκ, ένα πολύ αξιόλογο άτομο που ασχολείται με την τεχνολογία από τα πρώτα χρόνια που εμφανίστηκαν το e-mail και το Internet και εργάζεται στην Google, η σύζυγός του Χέδερ, που δουλεύει ως νοσοκόμα, ο Ιαν, επίσης νοσοκόμος που αποφάσισε να αλλάξει καριέρα και να γίνει τραγουδιστής και στιχουργός, η Στέλλα, μία κοινωνική λειτουργός η οποία πουλάει χειροποίητα κοσμήματα από γυναίκες στην Ουγκάντα, η Λουσίντα, που ασχολείται με το μάρκετινγκ και ονειρεύεται να εμπορευθεί προϊόντα τύπου βότκας, η Σάρα, ιδρύτρια μίας start-up επιχείρησης και ο Μπίλι που πετάει και κατασκευάζει drones. Αυτά είναι τα άτομα που συνάντησε στην... κρουαζιέρα της η Aντζελίν, η οποία ταξίδεψε από την Πορτογαλία στην Ελλάδα για να επιβιβαστεί στο «Coboat» στο λιμάνι της Πάρου. «Πριν επιβιβαστώ είχα ανησυχία πώς θα μπορούσα να συμβιώσω για μία ολόκληρη εβδομάδα με ξένους σε έναν τόσο περιορισμένο χώρο» λέει η Aντζελίν.
Κρουαζιέρα και γνωριμίες
Τελικά, όμως, βρήκε εξ αρχής δύο φίλους στο πλοίο. Με τη Στέλλα είχαν διασχίσει τον Ατλαντικό Ωκεανό σε δύο «νομαδικές κρουαζιέρες», ενώ στη δεύτερη γνωρίστηκαν και με τον Ιαν. «Οι υπόλοιποι μου ήταν εντελώς άγνωστοι αλλά δεν χρειάστηκε να ανησυχήσω για τίποτα. Τόσο το πλήρωμα όσο και οι συνεπιβάτες μου ήταν ό,τι καλύτερο μπορούσα να περιμένω» σημειώνει.
Τα πλεονεκτήματα του να είσαι ψηφιακός νομάδας:
* Είσαι το αφεντικό της επιχείρησής σου
* Ερχεσαι σε επαφή με άτομα των ίδιων αντιλήψεων
* Είσαι ελεύθερος να δουλεύεις όπου θέλεις.
* Οι start-ups μπορούν να ανακαλύψουν ταλέντα ανά τον κόσμο.
* Μπορείς να εργάζεσαι όπου είσαι πιο παραγωγικός.
* Εάν γίνεις ένας ψηφιακός νομάδας, δημιουργείς ένα δίκτυο ειδικών που μπορούν να δώσουν απλές, αποτελεσματικές και ανέξοδες λύσεις σε κάποιο πρόβλημα.
*Αναδημοσίευση από τον Φιλελεύθερο 6/3, Φύλλο 72