Δυο χώρες σε μια

Έχω κατέβει στο χωριό μου για την δεύτερη δόση των διακοπών μου (αυτά είναι τα καλά της τηλεργασίας) και εκτός από μπάνια που όσο περνούν τα χρόνια τα βαριέμαι, κάνω χάζι τους τουρίστες. Άγγλοι Γάλλοι Πορτογάλοι, Σέρβοι Βούλγαροι Ρουμάνοι… όλες οι φυλές της οικουμένης τέλος πάντων, που έρχονται για ήλιο και θάλασσα. Μην ακούτε τα περί ποιοτικού τουρισμού και τα τοιαύτα, ούτε το 5% των ξενόγλωσσων κεφαλιών που καταφθάνουν στην χώρα δεν είναι αυτοί οι «ποιοτικοί». Το υπόλοιπο 95% συνεχίζει να έρχεται για ήλιο, θάλασσα, μουζάκα, τζατζίκι, σουβλάκι.

Τους κοιτάζω λοιπόν με μέγιστη απορία, διότι βλέπω να παρελαύνουν κάθε μέρα από μπροστά μου όλες οι φυλές της γης, τα χρώματα, οι διάλεκτοι, τα ήθη, οι συμπεριφορές, τα ντυσίματα. Ε λοιπόν, τα πατριωτάκια μας μια χαρά τα πάνε με όλους τούτους σαν καλοί επαγγελματίες του τουρισμού, που αναμένουν τον (παχυλό) επιούσιο απ’ αυτόν τον συγχρωτισμό του ντόπιου που δουλεύει και του ξένου που μας επισκέπτεται.

Ούτε οι μαντήλες των μουσουλμάνων γυναικών βλέπω να τους ενοχλούν, ούτε η αγένεια των βαλκάνιων γειτόνων μας καταλαβαίνω να τους διαολίζει, ούτε οι φωνακλάδες Εβραίοι παρατηρώ να τους πειράζουν, μήτε οι Τούρκοι με το ψιλομπλαζέ ύφος τους κάνουν έξω φρενών. Ούτε οι Σκανδιναβοί με τη τσιγκουνιά τους, μήτε οι Γάλλοι με τις παραξενιές τους. Είναι απολύτως δεκτικοί στα πιο κουφά ντυσίματα που συναντούν, καμιά αντίδραση δεν έχουν όταν στα μπαράκια φιλιούνται άντρες με άντρες και γυναίκες με γυναίκες, καμία έκπληξη δεν δείχνουν στα εκατοντάδες αλλόκοτα που διαδραματίζονται μπροστά τους.

Μα τότε, πως γίνεται οι συμπατριώτες και συνέλληνες να γίνονται τόσο μα τόσο εθνικιστές μόλις τελειώσει το μεροκάματο τους, τόσο συντηρητικοί μόλις μπουν στο σπίτι τους, τόσο θρησκευάμενοι μόλις δουν τον Μυστικό Δείπνο στην τελετή έναρξης των Παρισίων, τόσο ρατσιστές μόλις χρειαστεί να εκφραστούν για άλλη φυλή ή άλλη ράτσα, τόσο φοβικοί μήπως αλλοιωθούν τα «ελληνικά» μας χαρακτηριστικά, τόσο ακαλλιέργητοι μόλις βρεθούν σε περιβάλλον που «τους παίρνει».

Δεν είμαστε όλοι έτσι, θα μου πείτε. Ε ναι, δεν είμαστε όλοι, αλλά είναι πολλοί από μας. Κατά την διάρκεια της ίδιας μέρας, ένα δωδεκάωρο είμαστε ανεκτικοί και ανοικτόμυαλοι, συμπεριληπτικοί, ανεξίθρησκοι, απελευθερωμένοι, άνετοι, αλλά το επόμενο δωδεκάωρο διαπρέπουμε στα ακριβώς αντίθετα τους. Δυο χώρες σε μία; Ενδεχομένως. Διχασμός εθνικής προσωπικότητας; Μπορεί κι αυτό.

Πάντως, έχω την βεβαιότητα ότι τις προηγούμενες δεκαετίες, με πολύ λιγότερο ξένο κόσμο στα πόδια μας, ήμασταν πολύ πιο ανοικτοί στα θετικά της τουριστικής παγκοσμιοποίησης. Τα τελευταία χρόνια, ανεπαισθήτως πήραμε μια αντίστροφη πορεία. Όσο πιο μανιακά κυνηγάμε τους τουρίστες για τα λεφτά τους, τόσο περισσότερο κλεινόμαστε στον εαυτό μας. Κι όσο η παγκοσμιοποίηση σε όλες τις μορφές της αλλάζει υποχρεωτικά την ουσία των εθνικών χαρακτηριστικών μας, τόσο εμείς γαντζωνόμαστε συλλογικά πάνω σε παλιές συντηρητικές φόρμες. Άμυνα είναι αυτό ή λάθος προσανατολισμός, θα σας γελάσω.