Γέλασα με τη δήλωση του Πολωνού Τουσκ, ότι «500 εκατομμύρια Ευρωπαίοι, ζητούν από 300 εκατομμύρια Αμερικανούς, να τους προστατεύσουν από 140 εκατομμύρια Ρώσους». Η δήλωση είχε καλή ευρωπαϊκή πρόθεση, αλλά επί της ουσίας λίγο απέχει από σοφιστεία. Αν ήταν έτσι, τα 9,5 εκατομμύρια Ισραηλινών θα ‘πρεπε ήδη να έχουν λακίσει απέναντι στα 90 εκατομμύρια των Ιρανών, δίχως να αθροίσω και τους υπόλοιπους Άραβες. Δυστυχώς, ή ευτυχώς, στους πολέμους του κόσμου μας δεν νικούν οι πληθυσμοί των χωρών, αλλά οι οικονομικές τους δυνατότητες, η τεχνολογική τους πρόοδος και η διπλωματική τους ικανότητα να επιλέγουν το σωστό στρατόπεδο την κατάλληλη στιγμή.
Πέραν αυτών βέβαια, υπάρχουν και άλλοι καθοριστικοί παράγοντες. Οι λαοί των χωρών που εμπλέκονται σε συρράξεις, πρέπει να διαθέτουν το σθένος, την πατριωτική συνείδηση και την προσωπική οικονομική ανοχή και αντοχή να στηρίξουν έναν πόλεμο της χώρας τους ή να πολεμήσουν προσωπικά σ’ αυτόν. Ο Ρώσος κάτοικος του Βλαδιβοστόκ που απέναντι του βλέπει την Ιαπωνία, αν πειστεί ότι μετέχει σ’ έναν δίκαιο πόλεμο, δεν έχει πρόβλημα να μεταφερθεί στην άλλη άκρη του κόσμου που είναι η Ευρώπη και να πολεμήσει εναντίον των Ουκρανών. Ο Αμερικανός της Νέας Υόρκης, αν παραστεί ανάγκη θα πολεμήσει για τον Αμερικανό τους Λος Άντζελες κι ας πίνουν καφέ σε άλλους ωκεανούς.
Στην Ευρώπη όμως, όπως είμαστε σήμερα, δεν νομίζω ότι ο Μαλτέζος θα πάει να πολεμήσει για τον Λετονό, ούτε ο Σουηδός για τον Ισπανό, ούτε ο Έλληνας για τον Δανό. Δεν έχουμε αποκτήσει (ακόμα) ενιαία ευρωπαϊκή συνείδηση. Άρα η υπόθεση του περίφημου ευρωπαϊκού στρατού και της κοινής άμυνας, έχει πολύ δρόμο ακόμα να διανύσει. Οικονομικά και τεχνολογικά έχουμε τη δυνατότητα. Αν θεωρήσουμε ότι ο μέγιστος εχθρός μας απέναντι στον οποίον πρέπει να θωρακιστούμε είναι ο Πούτιν, μπορούμε γρήγορα να τον ξεπεράσουμε. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει το 18% του παγκόσμιου ΑΕΠ, ενώ η Ρωσία μόλις το 1,2%. Αλλού και όχι στο μέγεθος της οικονομίας, είναι το πρόβλημα.
Αυτή τη στιγμή, οι Ευρωπαίοι μοιάζουμε σαν παραζαλισμένα κοτόπουλα. Ο Τραμπ λειτουργεί όπως ο Γκορμπατσόφ στις κομμουνιστικές χώρες της ανατολικής Ευρώπης, το 1989-1990. Χώρες και καθεστώτα που για μισό αιώνα στήριζαν την ασφάλεια τους και την επιβίωση τους στη Σοβιετική ομπρέλα, άκουσαν έναν πρωί τον αρχηγό της να τους λέει «εμείς αποσυρόμαστε, βγάλτε τα πέρα μόνοι σας». Εκείνοι διαλύθηκαν και καταστράφηκαν αυτομάτως. Η Ευρώπη βέβαια, έχει δική της οικονομική ζωή και παραγωγή, οπότε δεν θα καταστραφεί, πλην το ψυχολογικό σοκ είναι το ίδιο.
Θα πείτε ότι οι τότε ανατολικοευρωπαίοι κομμουνιστές άκουσαν απλώς τους Σοβιετικούς να τους λένε «εμείς φεύγουμε», όχι να τους βάζουν και δασμούς όπως τώρα ο Τραμπ στους ευρωπαίους. Σύμφωνοι, ζούμε ένα level αντιπαράθεσης παραπάνω, αλλά πάλι έχουμε τις δυνατότητες και να πορευτούμε αυτόνομα και να μείνουμε ανταγωνιστικοί στον δύσκολο κόσμο μας. Το θέμα είναι καθαρά στο εσωτερικό της Ευρώπης.
Οι λαοί της, αν και από τους πλουσιότερους του κόσμου, διαμαρτύρονται συνεχώς ότι κυλούν στη φτώχεια. Αν και κατά βάση ασφαλείς με υψηλά στάνταρς προστασίας και πρόνοιας, διαμαρτύρονται διαρκώς ότι ζουν μέσα στην ανασφάλεια. Αυτά τους στέλνουν κατ’ ευθείαν στην πολιτική αγκαλιά δυνάμεων που είναι περισσότερο με την μεριά του «εχθρού» παρά της Ευρώπης. Φιλοπουτινικοί και τώρα φιλοτραμπικοί σαρώνουν στην ήπειρο μας. Πώς αυτοί θα συναινέσουν σ’ ένα πανάκριβο πρόγραμμα θωράκισης της Ευρώπης απέναντι στον Πούτιν; Και πως θα εμπνεύσουν στους λαούς τους την συνείδηση της ενιαίας Ευρώπης που χρειάζεται η ενιαία άμυνα και εξωτερική πολιτική;
Υ.Γ. Αφότου γράφτηκε το κείμενο, έγινε γνωστή η απόφαση που ανακοίνωσε η Φον Ντερ Λάιεν για κονδύλια 800 δισ. ευρώ στην ευρωπαϊκή άμυνα. Είπαμε, λεφτά υπάρχουν, στα υπόλοιπα πάσχουμε…