Δύο γεωπολιτικοί «κεραυνοί» έπεσαν στην Ευρώπη την Τετάρτη (12/02), με την υπογραφή του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ: Ο πρώτος αφορά, φυσικά, στην τηλεφωνική επικοινωνία του με τον πρόεδρο της Ρωσίας, Βλαντιμίρ Πούτιν, στην οποία συζήτησαν για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία.
Ο δεύτερος ήταν η επίσκεψη του Αμερικανού υπουργού Άμυνας, Πιτ Χέγκσεθ στο Βερολίνο, όπου κάλεσε τους Ευρωπαίους συμμάχους των ΗΠΑ «να αναλάβουν την ευθύνη της ασφάλειάς τους».
Σύμφωνα με το CNN, o Τραμπ επιστρέφει στο σκεπτικό που χρησιμοποίησαν πολλοί πρόεδροι που ήταν επιφυλακτικοί απέναντι στις ξένες εμπλοκές λέγοντας την Τετάρτη: «Έχουμε ένα μικρό πράγμα που ονομάζεται ωκεανός ανάμεσά μας».
Οι επεμβάσεις της Αμερικής κέρδισαν δύο παγκόσμιους πολέμους που ξεκίνησαν από την Ευρώπη. Αλλά ο Τραμπ δήλωσε στην προεκλογική εκστρατεία ότι μπορεί να μην υπερασπιστεί τα μέλη της συμμαχίας που δεν έχουν επενδύσει αρκετά στην άμυνα.
Λαμβάνοντας υπόψιν όλα αυτά, το CNN επιχειρεί να προχωρήσει σε μια ανάλυση γύρω από τις σχέσεις της Αμερικής με τη γηραιά ήπειρο, υπό το πρίσμα των τελευταίων εξελίξεων.
Η ωμότητα του Χέγκσεθ
Είναι από καιρό σαφές ότι η δεύτερη κυβέρνηση Τραμπ θα θέσει νέες απαιτήσεις στους Ευρωπαίους εταίρους της Αμερικής, οι οποίες θα οδηγήσουν τώρα σε δύσκολες επιλογές για τις κυβερνήσεις που έχουν επιλέξει τις κοινωνικές δαπάνες έναντι της άμυνας.
Ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε δήλωσε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τον περασμένο μήνα ότι οι Ευρωπαίοι πρέπει να βρουν περισσότερα χρήματα για τους στρατούς τους. «Αν δεν το κάνετε, κάντε μαθήματα ρωσικής γλώσσας ή πηγαίνετε στη Νέα Ζηλανδία», είπε.
Από την πλευρά του, ο Χέγκσεθ επισημοποίησε την απαίτηση του Τραμπ για τα μέλη της συμμαχίας να δαπανούν το 5% του ΑΕΠ για την άμυνα και δήλωσε ότι οι ΗΠΑ θα δώσουν προτεραιότητα στην αυξανόμενη σύγκρουσή τους με την Κίνα και στην ασφάλεια των συνόρων τους έναντι της Ευρώπης. «Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν θα ανεχθούν πλέον μια ανισόρροπη σχέση που ενθαρρύνει την εξάρτηση», δήλωσε ο νέος επικεφαλής του Πενταγώνου.
Η νέα σκληρή προσέγγιση είναι μια ορθολογική απάντηση στις αλλαγμένες πολιτικές πραγματικότητες, επισημαίνει το CNN. Η γενιά που πολέμησε τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο και ανέδειξε προέδρους που κατανόησαν τους κινδύνους ενός κενού εξουσίας στην Ευρώπη έχει φύγει. Κάθε Αμερικανός που θυμάται τον Ψυχρό Πόλεμο με τη Σοβιετική Ένωση είναι τουλάχιστον 50 ετών. Και ο πιο ισχυρός ανταγωνιστής των Ηνωμένων Πολιτειών βρίσκεται στην Ασία και όχι στην Ευρώπη, υπογραμμίζει η ανάλυση προφανώς αναφερόμενη στην Κίνα.
Επομένως, είναι δίκαιο να αναρωτηθεί ο Τραμπ γιατί η ήπειρος δεν έχει ακόμη αναλάβει την αυτοάμυνά της 80 χρόνια μετά την ήττα των Ναζί. Οι διαδοχικοί Αμερικανοί πρόεδροι και οι Ευρωπαίοι ηγέτες απέτυχαν να επανεξετάσουν το ΝΑΤΟ για τον 21ο αιώνα, τονίζεται. Εκ των υστέρων, η διατλαντική συμμαχία άφησε τον εαυτό της άσχημα εκτεθειμένο στον Τραμπ, σχολιάζει το CNN.
Η αντιμετώπιση συμμάχων όπως ο Καναδάς και το Μεξικό από τον Τραμπ, καθώς και οι εκκλήσεις του προς τη Δανία να παραδώσει τη Γροιλανδία, δείχνουν την περιφρόνησή του για την πολυμερή εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ. O Τραμπ πάντα επαινεί τον Πούτιν και τον πρόεδρο της Κίνας Σι Τζινπίνγκ για την εξυπνάδα και τη δύναμή τους. Είναι προφανές ότι τους θεωρεί τους μόνους άξιους συνομιλητές του.
Στο Ουκρανικό αλλάζουν οι διατλαντικές σχέσεις
Η πρώτη δοκιμασία αυτής της νέας πραγματικότητας ΗΠΑ-Ευρώπης θα γίνει στην Ουκρανία. Ο Τραμπ δήλωσε ότι οι διαπραγματεύσεις για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία θα ξεκινήσουν «αμέσως» μετά την κλήση του με τον Πούτιν, Ο Ουκρανός πρόεδρος Ζελένσκι δεν συμπεριλήφθηκε στη συζήτηση. Εδώ υπενθυμίζεται ότι ο Ζελένσκι βρισκόταν στο επίκεντρο όλων όσων έκανε η κυβέρνηση Μπάιντεν για τον πόλεμο και δεν ήταν ποτέ «την απ' έξω». Τώρα, φαίνεται ότι τα πράγματα αλλάζουν.
Όπως έχουν τα πράγματα, ο Τραμπ δεν φαίνεται να έχει αντίρρηση να διατηρήσει η Ρωσία τα λάφυρα της απρόκλητης εισβολής της. Αυτό δεν αποτελεί έκπληξη - αφού όπως η Ρωσία, έτσι και η Αμερική έχει τώρα έναν πρόεδρο που πιστεύει ότι οι μεγάλες δυνάμεις έχουν δικαίωμα στον επεκτατισμό στις περιφερειακές περιοχές επιρροής τους. Αλλά η επιβράβευση της Ρωσίας με έναν ευνοϊκό διακανονισμό θα δημιουργούσε ένα καταστροφικό προηγούμενο, επισημαίνεται.
Το τηλεφώνημα ΗΠΑ-Ρωσίας και μια μελλοντική σύνοδος κορυφής με τον Πούτιν στη Σαουδική Αραβία, η οποία, όπως είπε ο Τραμπ, θα γίνει σύντομα, μπορεί να είναι μια υπόδειξη ότι δεν βγάζει μόνο τον Ζελένσκι από τη συμφωνία - αλλά και την Ευρώπη.
Σε ανακοίνωσή τους, η Γαλλία, η Γερμανία, η Πολωνία, η Ιταλία, η Ισπανία, η Ευρωπαϊκή Ένωση, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, καθώς και το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ουκρανία, προειδοποίησαν ότι «η Ουκρανία και η Ευρώπη πρέπει να είναι μέρος οποιασδήποτε διαπραγμάτευσης». Και προειδοποίησαν τον Τραμπ, ο οποίος φαίνεται να θέλει μια ειρηνευτική συμφωνία με κάθε κόστος, ότι «μια δίκαιη και διαρκής ειρήνη στην Ουκρανία είναι απαραίτητη προϋπόθεση για μια ισχυρή διατλαντική ασφάλεια».
