Σε μία μεγαλειώδη συγκέντρωση στην Κωνσταντινούπολη στις 28 Οκτωβρίου για τη στήριξη της Παλαιστίνης, ο Ερντογάν επιτέθηκε στο Ισραήλ με πρωτοφανή ρητορική στηρίζοντας τη Χαμάς, ενώ παράλληλα σκιαγράφησε τα νέα «σύνορα της καρδιάς» πέραν αυτών του «Εθνικού Όρκου» (Millî Misak), χωρίς να παραλείψει να συμπεριλάβει στο αλυτρωτικό κάδρο και τη Θεσσαλονίκη, απειλώντας τη Δύση επικαλούμενος την ισλαμική ημισέληνο και προκαλώντας ερωτηματικά για το μέλλον της ελληνοτουρκικής προσέγγισης.
Η συγκέντρωση αυτή φέρει έναν ιδιαίτερο συμβολισμό πέραν της στήριξης της Χαμάς, καθώς πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο των εορτασμών για τη συμπλήρωση των 100 ετών από ιδρύσεως της Τουρκικής Δημοκρατίας και ενώ την αντίστοιχη ημέρα στις περυσινές εκδηλώσεις, ο Ερντογάν είχε ανακοινώσει το Σχέδιο «Αιώνας της Τουρκίας», το οποίο προβλέπει μία ανεξάρτητη τουρκική πολιτική και την ίδρυση μιας μεγάλης παντουρκικής ένωσης.
Ο λόγος του Ερντογάν ο οποίος είχε σκοπό να προκαλέσει ενθουσιασμό σε κάθε Τούρκο αλλά και απανταχού μουσουλμάνο, αποσκοπούσε επίσης να αποκαλύψει ότι τα όρια του νέου σχεδίου ξεπερνούν τα αλυτρωτικά όρια του «Εθνικού Όρκου» του 1921 τα οποία συμπεριελάμβαναν την εδαφική επικράτεια γειτονικών χωρών με εξαιρουμένης και της Ελλάδας.
Ας μην ξεχνάμε ότι, ήδη η Τουρκία κατέχει μέρος της εδαφικής επικράτειας του Ιράκ και της Συρίας, ενώ συνεχίζεται η επίκληση του Δόγματος της «Γαλάζιας Πατρίδας» το οποίο αποτελεί απειλή για τον Ελληνισμό.
Η απειλητική αναφορά του Ερντογάν στο θέμα της ισλαμικής ημισελήνου, αποσκοπεί στην επίδειξη ισχύος που θεωρεί ότι διαθέτει και δύναται να χρησιμοποιήσει αυτός με τη δυνητική εργαλειοποίηση των μουσουλμάνων που διαβιούν σε χώρες της Ευρώπης, είτε μέσω των δικτύων που διαθέτει η ΜΙΤ, είτε με το Προεδρείο Θρησκευτικών Υποθέσεων και τον «στρατό» των Τούρκων ιμάμηδων που υπηρετούν σε ευρωπαϊκές χώρες.
Σε συνέχεια των προκλητικών αναφορών του Ερντογάν στο θέμα της Γάζας, ήρθε ο Διευθυντής Επικοινωνίας της Τουρκικής Προεδρίας Φ. Αλτούν, να προχωρήσει σε νέες αποκαλύψεις.
Αυτός δήλωσε ότι, η Τουρκία ενεργοποιείται στη Γάζα όχι μόνο για τους Παλαιστίνιους, αλλά και για την προστασία των στρατηγικών συμφερόντων της Άγκυρας, αφήνοντας να εννοηθεί ότι η Άγκυρα θα υπερασπιστεί τα συμφέροντά της με διπλωματία και άλλους τρόπους και σε περιοχές που έχει ιστορικό δικαίωμα οι οποίες βρίσκονται πολύ μακράν της τουρκικής επικράτειας.
Θυμίζουμε ότι, οι αναφορές του Αλτούν έγιναν σε εκπομπή τουρκικού καναλιού, όπου η σχετική συζήτηση αναφερόταν στο Σχέδιο «Αιώνας της Τουρκίας».
Η αντιδυτική στάση του Ερντογάν στο θέμα της Γάζας και ο εκνευρισμός του λόγω της αδυναμίας του να αναλάβει ρυθμιστικό ρόλο στις εξελίξεις, αν και δεν φαίνεται να έχουν άμεσα επίδραση στα ελληνοτουρκικά, δύνανται μεσοπρόθεσμα να επηρεάσουν το θετικό κλίμα διαλόγου Αθήνας - Άγκυρας.
Η συνέχιση της κατάστασης αυτής θα σκληραίνει σταδιακά τη στάση του Τούρκου Προέδρου, όσο αυτός θα αισθάνεται ότι παραγκωνίζεται και η Ελλάδα κερδίζει εντυπώσεις και αναβαθμίζει τη θέση της στη διαχείριση της σύγκρουσης.
Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα παρέκκλισης της Άγκυρας από το «θετικό» κλίμα της ελληνοτουρκικής προσέγγισης, αποτελεί η τουρκική ΝΟΤΑΜ δέσμευσης περιοχής εκτέλεσης πυρών (30 Οκτωβρίου - 02 Νοεμβρίου) όπου περιλαμβάνεται η ελληνική βραχονησίδα Ζουράφα στο FIR Κωνσταντινούπολης, εξέλιξη η οποία προκαλεί προβληματισμό.
Εξάλλου αποτελεί πάγια τακτική του Ερντογάν να εκβιάζει ΗΠΑ και Ε.Ε. προκαλώντας εντάσεις και τορπιλίζοντας τις σχέσεις με την Αθήνα, κάθε φορά που αισθάνεται ότι βρίσκεται εκτός των ευρύτερων γεωπολιτικών σχεδιασμών, ειδικότερα δε, όταν οι τελευταίες ελληνοτουρκικές συνομιλίες πραγματοποιούνται και με τις «ευλογίες» της Δύσης.
Συμπερασματικά, ο Ερντογάν εργαλειοποιεί τη Χαμάς και εκμεταλλεύεται το Παλαιστινιακό για την προώθηση των τουρκικών συμφερόντων, όπως ακριβώς πράττει στον Καύκασο με το Μπακού και στην Αφρική με τα προσφάτως αναδυόμενα καθεστώτα.
Το Σχέδιο «Αιώνας της Τουρκίας» προβλέπει την ανάληψη ηγεμονικού ρόλου από την Τουρκία στον τουρκοϊσλαμικό - αραβικό και όχι μόνο κόσμο, ανατρέποντας καθεστώτα, στηρίζοντας χώρες - δορυφόρους της Άγκυρας, επεκτείνοντας το ζωτικό της χώρο εις βάρος άλλων χωρών, μετατρέποντας την ίδια κέντρο εμπορίου, οικονομίας και ενέργειας και καθιστώντας την ικανή να επηρεάζει τις εξελίξεις στην περιφέρεια αλλά και στην Ευρώπη.
Η στάση του Ερντογάν με αφορμή την επίθεση της Χαμάς όπου καταρρίπτεται το δόγμα της διαχρονικής «επιτήδειας ουδετερότητας» της Τουρκίας, η άνευ προηγουμένου αντιδυτική του στάση, καθώς και οι τελευταίες αλυτρωτικές του αναφορές σε περιοχές ιστορικής σημασίας για την Άγκυρα συμπεριλαμβανομένης και της Θεσσαλονίκης, αποτελούν απειλή όχι μόνο για την περιοχή αλλά και για την παγκόσμια ασφάλεια.
Είναι πολύ θετικές οι εξελίξεις διαλόγου Ελλάδας - Τουρκίας. Όμως κάθε συζήτηση - διαπραγμάτευση με την Άγκυρα, θα πρέπει να γίνεται έχοντας κατά νου ότι, η Τουρκία τις εντάσσει στην εφαρμογή του Σχεδίου «Αιώνας της Τουρκίας» το οποίο εμπεριέχει και το Δόγμα της «Γαλάζιας Πατρίδας», απειλώντας κυριαρχία και κυριαρχικά δικαιώματα του Ελληνισμού.
Όσο βαθύνει το χάσμα ανάμεσα στην Τουρκία και τη Δύση, η Άγκυρα θα γίνεται πιο επιθετική και θα δεν αποκλείεται να αναθεωρήσει και τη στάση της έναντι της Αθήνας.
* Ο Αντιστράτηγος ε.α. Λάζαρος Καμπουρίδης είναι απόφοιτος της Σχολής Εθνικής Άμυνας, κάτοχος MBA από το Nottinngham Trend University, Πτυχιούχος του Τμήματος Ιστορίας & Εθνολογίας του ΔΠΘ, και υποψήφιος Διδάκτορας του Παντείου Πανεπιστημίου, ενώ διετέλεσε μέλος της Ελληνικής Διπλωματικής Αντιπροσωπείας στην Κωνσταντινούπολη την περίοδο 1995-1999, Ακόλουθος Άμυνας στην Ελληνική Πρεσβεία στην Άγκυρα την περίοδο 2013-2017. Αποστρατεύθηκε τον Μάρτιο / 2022
