Ομόθυμη στήριξη των Ευρωπαίων στο Κίεβο και στη διατήρηση των κυρώσεων έναντι της Μόσχας, διαφωνία εντούτοις ως προς την ανάπτυξη στρατευμάτων επί ουκρανικού εδάφους κατόπιν πιθανής εκεχειρίας, καταγράφηκε στη διεθνή διάσκεψη με τη συμμετοχή 31 χωρών που φιλοξένησε ο Εμανουέλ Μακρόν στο Παρίσι, ενόσω η Ρωσία του Βλαντιμίρ Πούτιν εξακολουθεί να κωλυσιεργεί και να (προσ)θέτει όρους για να σιγήσουν τα όπλα.
Η αποφασιστικότητα να υποστηριχθεί στρατιωτικά η Ουκρανία και να ενισχυθεί η θέση της στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης διακλαδώνεται με τις μεγάλες προκλήσεις που συνοδεύουν τη γαλλοβρετανική πρωτοβουλία για τη συγκρότηση μίας «δύναμης εξασφάλισης» της ειρήνης, δεδομένου ότι παραμένει ανοιχτό το ερώτημα ποιο ρόλο θα ήταν διατεθειμένες να αναλάβουν οι Ηνωμένες Πολιτείες -εάν θα ήταν, γιατί τη δεδομένη στιγμή δεν είναι- να υποστηρίξουν μία υπό ευρωπαϊκή ηγεσία δύναμη που θα σταθμεύει στην Ουκρανία.
Επί του παρόντος δεν υπάρχει ομοφωνία σε ευρωπαϊκό επίπεδο όσον αφορά την ανάπτυξη στρατευμάτων στην Ουκρανία, αναγνώρισε ο Εμανουέλ Μακρόν κατά τη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε μετά το πέρας των εργασιών της διάσκεψης στο Μέγαρο των Ηλυσίων, στην οποία εκπροσωπήθηκαν σε επίπεδο αρχηγών και κυβερνήσεων, καθώς και ανώτατων αξιωματούχων, 31 χώρες εντός και εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, της Τουρκίας περιλαμβανομένης.
Η Ιταλία ενδεικτικά προτίθεται να στείλει στρατεύματα μόνο στο πλαίσιο μίας αποστολής υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, ενώ η Πολωνία το έχει αποκλείσει εντελώς. Η Τζόρτζια Μελόνι έθεσε επίσης χθες στο Παρίσι εκ νέου το ζήτημα της συμμετοχής και αμερικανικής αντιπροσωπείας στην επόμενη ανάλογη διάσκεψη. Από ελληνικής πλευράς, ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, δήλωσε ότι η Ελλάδα δεν ανήκει στις χώρες που είναι έτοιμες να στείλουν στρατεύματα στην Ουκρανία, επισημαίνοντας ότι θέση της ελληνικής κυβέρνησης είναι ότι η ισχυρότερη εγγύηση ασφαλείας είναι η ενίσχυση των Ενόπλων Δυνάμεων της ίδιας της Ουκρανίας, και προς αυτή την κατεύθυνση άλλωστε υπήρχε συναίνεση στο Παρίσι.
Η ομοφωνία σε κάθε περίπτωση δεν απαιτείται για την προώθηση των σχεδίων δεδομένου ότι τρέχουν σε «εξωενωσιακό» επίπεδο -κάτι που υπογράμμισε και ο ίδιος ο Εμανουέλ Μακρόν-, ωστόσο το τοπίο παραμένει σε μεγάλο βαθμό ομιχλώδες. Στους υπουργούς Εξωτερικών ανατέθηκε να εξετάσουν νομικής φύσεως ζητήματα που σχετίζονται με την ανάπτυξη της όποιας δύναμης, ενώ ανώτατοι στρατιωτικοί αξιωματούχοι Γαλλίας, Βρετανίας και Γερμανίας θα μεταβούν προσεχώς στο Κίεβο για συντονισμό και κατάρτιση σχεδίων όσον αφορά το μέγεθος και την αποστολή μίας υπό ευρωπαϊκή ηγεσία δύναμης, καθώς και για να συζητηθεί η μελλοντική υποστήριξη του ίδιου του ουκρανικού στρατού.
«Εντός τριών έως τεσσάρων εβδομάδων θα έχουμε ένα αρκετά ακριβές σχέδιο δράσης» για την ενίσχυση του ουκρανικού στρατού και τη δημιουργία μιας ευρωπαϊκής δύναμης, δήλωσε ο Γάλλος πρόεδρος. Το πιο συγκεκριμένο στίγμα που έδωσε ο Εμανουέλ Μακρόν είναι ότι οποιαδήποτε ευρωπαϊκή δύναμη δεν θα βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της σύγκρουσης και δεν θα αναλάβει την επιτήρηση ή την επιβολή εκεχειρίας. Το έργο αυτό θα μπορούσε να ανατεθεί σε κυανόκρανους του ΟΗΕ ή άλλους ανεξάρτητους παρατηρητές, ενώ τα ευρωπαϊκά στρατεύματα θα εδρεύουν πιο μακριά από το μέτωπο σε «στρατηγικές» τοποθεσίες για την αποτροπή της Ρωσίας. Οι Ευρωπαίοι θα βοηθήσουν επίσης στην εκπαίδευση και υποστήριξη των ουκρανικών δυνάμεων. Η Βουλγαρία, εν τω μεταξύ, προσφέρθηκε κατά τις συνομιλίες στο Παρίσι να φιλοξενήσει ένα πολυεθνικό κέντρο θαλάσσιου συντονισμού για την ασφάλεια της ναυσιπλοΐας στο δυτικό τμήμα της Μαύρης Θάλασσας, ως μέρος μιας μελλοντικής αρχιτεκτονικής ασφαλείας που θα υποστηρίζει την Ουκρανία.
Αν και ομοφωνία ως προς την ανάπτυξη στρατιωτικών δυνάμεων δεν υφίσταται, υπήρξε ευρύτερη συναίνεση ότι οι μελλοντικές εγγυήσεις ασφαλείας πρέπει να βασίζονται σε τρεις πυλώνες: Έναν ισχυρό ουκρανικό στρατό, μία δύναμη από όσους και όποιους «προθύμους» αναλάβουν να συμμετάσχουν στο πλαίσιο που προαναφέρθηκε, καθώς και μία ευρύτερη ώθηση τόσο για τον αμυντική ενίσχυση της Ευρώπης, όσο και για την εκπροσώπησή της στις διαπραγματεύσεις για το Ουκρανικό ζήτημα.
«Πρέπει να ελπίζουμε για το καλύτερο, αλλά να προετοιμαζόμαστε για το χειρότερο» είναι το μοτίβο στο οποίο κινείται το δίδυμο Μακρόν-Στάρμερ όσον αφορά την υποστήριξη ή μη από τις Ηνωμένες Πολιτείες της δύναμης που επιδιώκουν να συγκροτήσουν ως μέσο αποτροπής έναντι μελλοντικής ρωσικής επιθετικότητας εφόσον επιτευχθεί συμφωνία κατάπαυσης του πυρός στην Ουκρανία.
Η σχετική δήλωση Μακρόν αφορούσε τα αρκούντως απαξιωτικά σχόλια που έχει κάνει αναφορικά με τη συγκρότηση μίας ευρωπαϊκής δύναμης o Στιβ Γουίτκοφ, ειδικός απεσταλμένος του Λευκού Οίκου για τη Μέση Ανατολή, ο οποίος έχει αναλάβει και ενεργό ρόλο στις διαβουλεύσεις που έχουν εκκινήσει μονομερώς οι ΗΠΑ με τη Ρωσία -η οποία δεν έχει αποδεχθεί την αμερικανική πρόταση για πλήρη κατάπαυση του πυρός ενός μήνα και διαπραγματεύεται τμηματικά και υπό όρους, πρώτα για κατάπαυση του πυρός στις ενεργειακές υποδομές και έπειτα για μορατόριουμ στις επιθέσεις στη Μαύρη Θάλασσα.
Ο Ντόναλντ Τραμπ δεν έχει δείξει καμία προθυμία να παράσχει ρητές αμερικανικές εγγυήσεις ασφαλείας (πέραν αυτών που κατά τον Λευκό Οίκο θα απορρέουν αυτόματα όταν υπογραφεί η συμφωνία για τα ορυκτά). Οι αμερικανικές εγγυήσεις ασφαλείας είναι όμως εκείνες που θα κάνουν τις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες να εξετάσουν τη διάθεση στρατευμάτων.
Ο Γάλλος πρόεδρος δήλωσε μετά το πέρας της διεθνούς διάσκεψης ότι η Ευρώπη πρέπει να προετοιμαστεί για κάθε σενάριο, συμπεριλαμβανομένου ενός σεναρίου όπου η πρωτοβουλία της για την ασφάλεια δεν θα υποστηριχθεί από τις ΗΠΑ, αλλά φάνηκε να υπονοεί επανειλημμένα ότι ο Ντόναλντ Τραμπ μπορεί να αλλάξει γνώμη μόλις καταστεί σαφές ότι η Ρωσία δεν συμμετέχει στα σχέδιά του με καλή πίστη.Τόσο ο ίδιος, όσο και ο Κιρ Στάρμερ, υπογράμμισαν ότι βρίσκονται σε συχνή επαφή με τον Αμερικανό πρόεδρο και ο Μακρόν επρόκειτο να έχει νέα τηλεφωνική επικοινωνία μαζί του μετά το πέρας της διάσκεψης.
Μπροστά στις απαιτήσεις που προβάλλει η Ρωσία, το μήνυμα που προήλθε από τους Ευρωπαίους στο Παρίσι ήταν ένα ηχηρό «όχι» στην άρση των κυρώσεων, κάτι που διαμηνύουν πως θα εξετάσουν μόνο στο πλαίσιο μίας οριστικής ειρηνευτικής συμφωνίας. Συμφωνήθηκε να διατηρηθεί και να ενισχυθεί η πίεση, μεταξύ άλλων και στον σκιώδη στόλο της Ρωσίας, ώστε να καθίσει στο τραπέζι και να διαπραγματευτικά πραγματικά γιατί προς ώρας «παίζει παιχνίδια, κωλυσιεργεί και αυτό το έργο το έχουμε ξαναδεί», όπως δήλωσε ο Κιρ Στάρμερ. Παράλληλα, διατίθεται πακέτο δύο δισ. ευρώ στρατιωτικής βοήθειας στο Κίεβο, που περιλαμβάνει πυραύλους, μαχητικά αεροσκάφη και αντιαεροπορικά συστήματα.
Στη διάσκεψη στο Παρίσι ήταν παρών ο Ουκρανός πρόεδρος, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ο οποίος προειδοποίησε ξανά ότι η Ρωσία δεν θέλει την ειρήνη στην Ουκρανία και επιδιώκει να διχάσει την Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες, ενώ επισήμανε πως η προεδρία Τραμπ θα έπρεπε να είχε ήδη επιβάλλει κυρώσεις στη Ρωσία όταν αρνήθηκε την πρότασή της για ολική εκεχειρία. Ο Ζελένσκι δήλωσε επίσης ότι οι ΗΠΑ αλλάζουν «συνεχώς» την προσέγγισή τους για τη συμφωνία για τα ορυκτά με την Ουκρανία, αλλά επέμεινε ότι το Κίεβο παραμένει πρόθυμο και «στέλνει θετικά μηνύματα» για τη συμφωνία.
